سۋرەت بولىكتەرىمەن جۇمىس ىستەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سۋرەت بولىكتەرىمەن جۇمىس ىستەۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: PAINT گرافيكالىق رەداكتورى مۇمكىندىكتەرىمەن تانىسۋدى جالعاستىرۋ.
وقۋشىلار ءبىلۋى ءتيىس: PAINT سۋرەت بولىگى تۇسىنىگىن، بولىكتەرمەن ورىندالاتىن وپەراسيالاردى، ورىنداۋ تاسىلدەرىن، ءماتىندى باپتاۋ مۇمكىندىكتەرىن.
وقۋشىلار ۇيرەنۋى ءتيىس: سۋرەتتى، سۋرەت بولىكتەرىن ەرەكشەلەۋدى. سۋرەتتى كوشىرۋدى، جىلجىتۋدى، ولشەمىن وزگەرتۋدى. جازۋ قۇرالىن پايدالانۋدى. سالىنعان سۋرەتتى اشۋدى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى ساباقتىڭ ماقساتى مەن مىندەتتەرىن قويۋ
ءىىى ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
IV ءبىلىمى وزەكتەندىرۋ
سۇراقتار:
1. PAINT گرافيكالىق رەداكتورىنىڭ قانداي سايماندارىن ءبىز ءالى پايدالانبادىق؟
2. بۇگىن ءبىز «ەرەكشەلەۋ» سايمانىمەن جۇمىس ىستەيمىز، سۋرەتكە ءماتىن ورنالاستىرۋدى ۇيرەنەمىز.
V. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
سۋرەتتى وزگەرتۋ ءۇشىن، الدىمەن ونى تۇتاستاي نەمەسە ونىڭ قاجەتتى بولىگىن – فراگمەنتتى ەرەكشەلەپ الادى.
ەرەكشەلەۋ ءۇشىن ەرەكشەلەۋ سايمانى قولدانىلادى.
ەرەكشەلەنگەن فراگمەنتتىڭ جان - جاعىندا پۋنكتيردى سەگىز ەرەكشەلەۋ ماركەرى بار قورشاۋ پايدا بولادى.
سۋرەتتى تۇتاستاي ەرەكشەلەۋ ءۇشىن Ctrl+A پەرنەلەر تىركەسىمەن پايدالانۋعا نەمەسە ەرەكشەلەۋ ءبارىن ەرەكشەلەۋ بۇيرىعىن ورىنداۋعا بولادى. ەرەكشەلەۋدەن باس تارتۋ ءۇشىن باسقا سايماندى تاڭداساڭدار جەتكىلىكتى.
1. مولشەردى وزگەرتۋ – تىشقاننىڭ سىلتەمەسىن سەگىز ەرەكشەلەۋ ماركەرىنىڭ بىرىنە اپارىپ، تىشقاننىڭ سول جاق باتىرماسىن باسىپ وزگەرتۋ.
2. ورنىن الماستىرۋ – ەرەكشەلەنگەن فراگمەنتتى تىشقاننىڭ سول جاق باتىرماسىن باسىپ جىلجىتۋ، سىلتەمەنىڭ ءتۇرى -
3. تازالاۋ - ەرەكشەلەنگەن سايماق فوننىڭ تۇسىمەن بويالادى.
4. تۇستەردى اينالدىرۋ.
5. كوشىرۋ.
قاجەتتى بۇيرىقتى ەرەكشەلەنگەن فراگمەنتتىڭ كونتەكستىك مازىرىنەن تاڭداۋعا بولادى.
1 - ءتاسىل – فراگمەنتتى Ctrl پەرنەسىن باسىپ جىلجىتامىز - جەكە
كوشىرمەسىن الامىز؛
2 - ءتاسىل – فراگمەنتتى Shift پەرنەسىن باسىپ جىلجىتامىز - ونىڭ ءىزى بار كوشىرمەسىن الامىز؛
3 - ءتاسىل – فراگمەنتتى الماسۋ بۋفەرىنە كوشىرىپ، قانشا رەت كەرەك بولسا، سونشا رەت كىرىستىرۋ. كوشىرمە الماسۋ بۋفەرىنەن ءارقاشان ەكراننىڭ سول جاق جوعارعى بۇرىشىنا كىرىستىرىلەدى.
ەرەكشەلەۋ سايمانى ءۇشىن قوسىمشا باپتاۋ بولىپ تابىلاتىن ءمولدىر ەرەكشەلەۋ سايمانى دا بار.
ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋ
PAINT – گرافيكالىق رەداكتور بولعاندىقتان جانە ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالماعاندىقتان، سۋرەتپەن بىرگە كوبىنە قىسقا جانە ءىرى تاقىرىپ اتاۋلارى، جازبا - بەلگىلەۋلەر قۇرىلادى.
ءماتىن ەنگىزۋ ءۇشىن، ءماتىن سايمانىن تاڭداۋ كەرەك. جۇمىستىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى – ەنگىزۋ ءورىسىن قۇرۋ. ءورىستىڭ ءتۇرى تىكبۇرىشتى ەرەكشەلەۋگە ۇقساس. ونىڭ مولشەرىن ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋ بارىسىندا وزگەرتۋگە بولادى. جولاقتا بىردەن جاڭا تىركەمە بەت - ءماتىن ەنگىزۋ سايماندارى – پايدا بولادى.
سەندەر باسقا سايمان تاڭداعانعا دەيىن ءماتىننىڭ ءتۇرىن باپتاۋعا بولادى:
- ءارىپتى جانە ونىڭ مولشەرىن تاڭداۋ؛
- ءماتىندى جۋان ارىپپەن كۋرسيۆپەن ەرەكشەلەۋ نەمەسە ءماتىننىڭ استىن سىزۋ؛
ءماتىننىڭ ءاربىر فراگمەنتىن ءارتۇرلى باپتاۋعا بولادى.
Vءى كومپيۋتەردە تاجىريبەلىك جۇمىس ورىنداۋ
وقۋشىلار دەڭگەيلىك تاپسىرمالاردى ورىندايدى.
Vءىى قورىتىندى
1. فراگمەنتتىڭ جانە تۇتاس سۋرەتتىڭ ەرەكشەلەنۋلەرىن قانداي تاسىلدەرمەن الىپ تاستاۋعا بولادى؟
2. Ctrl نەمەسە پەرنەلەرىن باسىپ كوشىرۋلەردىڭ ءبىر – بىرىنەن ايىرماشىلىعى نەدە؟
3. سۋرەتتىڭ فراگمەنتىن كىشىرەيتۋ ارەكەتتەرىنىڭ رەتىن سيپاتتاڭدار.
4. اق، سارى، قىزىل تۇستەرگە قانداي ءتۇس قاراما - قارسى؟
5. فراگمەنتتى 90 گرادۋسقا بۇرۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
Vءىىى ۇيگە تاپسىرما: Paint پروگرامماسىن پايدالانا وتىرىپ، «قىس» تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: PAINT گرافيكالىق رەداكتورى مۇمكىندىكتەرىمەن تانىسۋدى جالعاستىرۋ.
وقۋشىلار ءبىلۋى ءتيىس: PAINT سۋرەت بولىگى تۇسىنىگىن، بولىكتەرمەن ورىندالاتىن وپەراسيالاردى، ورىنداۋ تاسىلدەرىن، ءماتىندى باپتاۋ مۇمكىندىكتەرىن.
وقۋشىلار ۇيرەنۋى ءتيىس: سۋرەتتى، سۋرەت بولىكتەرىن ەرەكشەلەۋدى. سۋرەتتى كوشىرۋدى، جىلجىتۋدى، ولشەمىن وزگەرتۋدى. جازۋ قۇرالىن پايدالانۋدى. سالىنعان سۋرەتتى اشۋدى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى ساباقتىڭ ماقساتى مەن مىندەتتەرىن قويۋ
ءىىى ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
IV ءبىلىمى وزەكتەندىرۋ
سۇراقتار:
1. PAINT گرافيكالىق رەداكتورىنىڭ قانداي سايماندارىن ءبىز ءالى پايدالانبادىق؟
2. بۇگىن ءبىز «ەرەكشەلەۋ» سايمانىمەن جۇمىس ىستەيمىز، سۋرەتكە ءماتىن ورنالاستىرۋدى ۇيرەنەمىز.
V. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
سۋرەتتى وزگەرتۋ ءۇشىن، الدىمەن ونى تۇتاستاي نەمەسە ونىڭ قاجەتتى بولىگىن – فراگمەنتتى ەرەكشەلەپ الادى.
ەرەكشەلەۋ ءۇشىن ەرەكشەلەۋ سايمانى قولدانىلادى.
ەرەكشەلەنگەن فراگمەنتتىڭ جان - جاعىندا پۋنكتيردى سەگىز ەرەكشەلەۋ ماركەرى بار قورشاۋ پايدا بولادى.
سۋرەتتى تۇتاستاي ەرەكشەلەۋ ءۇشىن Ctrl+A پەرنەلەر تىركەسىمەن پايدالانۋعا نەمەسە ەرەكشەلەۋ ءبارىن ەرەكشەلەۋ بۇيرىعىن ورىنداۋعا بولادى. ەرەكشەلەۋدەن باس تارتۋ ءۇشىن باسقا سايماندى تاڭداساڭدار جەتكىلىكتى.
1. مولشەردى وزگەرتۋ – تىشقاننىڭ سىلتەمەسىن سەگىز ەرەكشەلەۋ ماركەرىنىڭ بىرىنە اپارىپ، تىشقاننىڭ سول جاق باتىرماسىن باسىپ وزگەرتۋ.
2. ورنىن الماستىرۋ – ەرەكشەلەنگەن فراگمەنتتى تىشقاننىڭ سول جاق باتىرماسىن باسىپ جىلجىتۋ، سىلتەمەنىڭ ءتۇرى -
3. تازالاۋ - ەرەكشەلەنگەن سايماق فوننىڭ تۇسىمەن بويالادى.
4. تۇستەردى اينالدىرۋ.
5. كوشىرۋ.
قاجەتتى بۇيرىقتى ەرەكشەلەنگەن فراگمەنتتىڭ كونتەكستىك مازىرىنەن تاڭداۋعا بولادى.
1 - ءتاسىل – فراگمەنتتى Ctrl پەرنەسىن باسىپ جىلجىتامىز - جەكە
كوشىرمەسىن الامىز؛
2 - ءتاسىل – فراگمەنتتى Shift پەرنەسىن باسىپ جىلجىتامىز - ونىڭ ءىزى بار كوشىرمەسىن الامىز؛
3 - ءتاسىل – فراگمەنتتى الماسۋ بۋفەرىنە كوشىرىپ، قانشا رەت كەرەك بولسا، سونشا رەت كىرىستىرۋ. كوشىرمە الماسۋ بۋفەرىنەن ءارقاشان ەكراننىڭ سول جاق جوعارعى بۇرىشىنا كىرىستىرىلەدى.
ەرەكشەلەۋ سايمانى ءۇشىن قوسىمشا باپتاۋ بولىپ تابىلاتىن ءمولدىر ەرەكشەلەۋ سايمانى دا بار.
ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋ
PAINT – گرافيكالىق رەداكتور بولعاندىقتان جانە ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالماعاندىقتان، سۋرەتپەن بىرگە كوبىنە قىسقا جانە ءىرى تاقىرىپ اتاۋلارى، جازبا - بەلگىلەۋلەر قۇرىلادى.
ءماتىن ەنگىزۋ ءۇشىن، ءماتىن سايمانىن تاڭداۋ كەرەك. جۇمىستىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى – ەنگىزۋ ءورىسىن قۇرۋ. ءورىستىڭ ءتۇرى تىكبۇرىشتى ەرەكشەلەۋگە ۇقساس. ونىڭ مولشەرىن ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋ بارىسىندا وزگەرتۋگە بولادى. جولاقتا بىردەن جاڭا تىركەمە بەت - ءماتىن ەنگىزۋ سايماندارى – پايدا بولادى.
سەندەر باسقا سايمان تاڭداعانعا دەيىن ءماتىننىڭ ءتۇرىن باپتاۋعا بولادى:
- ءارىپتى جانە ونىڭ مولشەرىن تاڭداۋ؛
- ءماتىندى جۋان ارىپپەن كۋرسيۆپەن ەرەكشەلەۋ نەمەسە ءماتىننىڭ استىن سىزۋ؛
ءماتىننىڭ ءاربىر فراگمەنتىن ءارتۇرلى باپتاۋعا بولادى.
Vءى كومپيۋتەردە تاجىريبەلىك جۇمىس ورىنداۋ
وقۋشىلار دەڭگەيلىك تاپسىرمالاردى ورىندايدى.
Vءىى قورىتىندى
1. فراگمەنتتىڭ جانە تۇتاس سۋرەتتىڭ ەرەكشەلەنۋلەرىن قانداي تاسىلدەرمەن الىپ تاستاۋعا بولادى؟
2. Ctrl نەمەسە پەرنەلەرىن باسىپ كوشىرۋلەردىڭ ءبىر – بىرىنەن ايىرماشىلىعى نەدە؟
3. سۋرەتتىڭ فراگمەنتىن كىشىرەيتۋ ارەكەتتەرىنىڭ رەتىن سيپاتتاڭدار.
4. اق، سارى، قىزىل تۇستەرگە قانداي ءتۇس قاراما - قارسى؟
5. فراگمەنتتى 90 گرادۋسقا بۇرۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
Vءىىى ۇيگە تاپسىرما: Paint پروگرامماسىن پايدالانا وتىرىپ، «قىس» تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ.
You Might Also Like
-
قىسقا مەرزىمدى ساباق جوسپار
