InfoHub Logo

ايتىستا الدىنا جان سالماعان ءسۇيىنباي ارون ۇلى 1815 جىلى قازىرگى الماتى وبلىسى، جامبىل اۋدانى، ءسۇيىنباي اتىنداعى اۋىلدا دۇنيەگە  كەلگەن. اناسىنان ەرتە ايىرىلىپ، جەتىمدىكتىڭ ازابىن باستان كەشكەن اقىن ولەڭدەرىنىڭ تاقىرىبى - بۇل دۇنيەنىڭ ءقادىرىن ءتۇسىنىپ ءومىر ءسۇرۋ، دۇنيە - بايلىقتىڭ وتكىنشى ەكەنىن، شىن قازىنا - ادامدىق ەكەندىگى. اقىن ەل باسقارۋ، حالىق تاعدىرى مەن ادام باتىلدىعى، جاقسى مەن جامان قاسيەتتەردى سارالايدى. ءومىردىڭ  قۇندىلىعىمەن وتكىنشىلىگى تۋرالى اقىل-وسيەت، ناقىلدار قالدىردى. اقىن ەر تۇلعاسى، ەل قورعانىنىڭ بەينەسىن جىرلادى. ول ون ءتورت – ون بەس جاسىنان باستاپ اقىندىق ونەرىن ماشىق ەتە باستاعان. العاشقى كەزدە ەل اۋزىنان ەستىگەن اڭىز – ەرتەگىلەردى، قيسسا – جىرلاردى  جاتتاپ الىپ، جيىن – تويلاردا ايتىپ جۇرگەن. كەيىنىرەك، ءوزىنىڭ زامانداس اقىندارى ىشىنەن وزىق ويى، وتكىر تىلىمەن قازاق پەن قىرعىز ەلدەرىنە اتى  تاراپ، ايگىلى بولعان.

ءسۇيىنباي ەڭ الدىمەن ايتىستىڭ اسقان شەبەرى، ەشكىمگە جۇلدە بەرمەگەن ەرەن اقىن. سونىمەن بىرگە ول حالىق مۇڭىن مۇڭداپ، ۇستەم تاپ وكىلدەرىنىڭ ادىلەتسىزدىگىن بەتىنە باسىپ اشكەرەلەپ وتىرعان باتىل دا ءادىل سىنشى. وتەگەن، قاراساي، ساۋرىق باتىرلاردى داستانىنىڭ باستى كەيىپكەرلەرى ەتتى. قاتاعان اقىنمەن، تەزەك تورەمەن ايتىستارى ءسۇيىنبايدىڭ تاپقىرلىعىن، تۋراشىلدىعىن، ازاماتتىق ايسارلىعىن ايقىنداي تۇسەدى. سوندىقتان دا، زامانىمىزدىڭ زاڭعار جازۋشىسى مۇحتار اۋەزوۆ ءسۇيىنبايعا باعا بەرگەندە ونى «ون توعىزىنشى عاسىرداعى جەتىسۋ اقىندارىنىڭ التىن دىڭگەگى   دەپ اتاعان. ءسۇيىنبايدىڭ ولەڭدەرى 1935 جىلى ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ ازىرلەۋىمەن العاش جيناق بوپ باسىلدى. حالقىنىڭ بوستاندىعى مەن ازاتتىعى  اقىن شىعارمالارىنىڭ باستى تاقىرىبىنا اينالعان.

---