InfoHub Logo

XXI عاسىردا دۇنيە ءجۇزىنىڭ عالىمدارىن تولعاندىراتىن ماسەلە ول قازىرگى كەزدە جاسوسپىرىمدەر اراسىندا ءجيى كەزدەسەتىن-سۋيسيد. ءبادسۇ-نىڭ سوڭعى مالىمەتتەرى بويىنشا 15-24 جاس ارالىعىنداعى جاسوسپىرىمدەر اراسىندا ءوزىن-وزى ءولتىرۋ ەكى ەسە ارتىپ كەتتى. دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى دەرەگىنشە، قازاقستان الەمدە جاسوسپىرىمدەر ءسۋيسيدى ەڭ كوپ تىركەلگەن ەلدەر قاتارىنا كىرەدى. بۇعان قوسا، مۇراعاتتاردان 1981-2008 جىلدارى وزگە ەلدەردە سۋيسيد فاكتىلەرى ازايىپ، ال قازاقستاندا حالىقتىڭ ءار 100 مىڭ تۇرعىنىنا شاققاندا 22،5-تەن 25،6-عا دەيىن كوبەيگەنىن كورسەتەتىن دەرەكتەر تابىلدى. جاسوسپىرىمدەر اراسىندا وزىنە قول سالۋ وقيعاسى ءالى ءجيى بولادى. قازاقستاندا جاسوسپىرىمدەردىڭ قىرشىن عۇمىرىن تارك ەتىپ، ءوزىن ءولتىرۋى - «سىرتقى» اسەردىڭ كەسىرىنەن بولاتىن ءولىم بولىپ وتىر. دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ دەرەگى بويىنشا، سونىڭ ىشىندە بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىندا وز-وزىنە قول سالۋ فاكتىلەرى جاعىنان قازاقستان الەمدە ءۇشىنشى ورىندا تۇر. ادەتتە جاستار اراسىنداعى سۋيسيد وقيعالارىنا الەۋمەتتىك جايسىزدىق، جۇمىسسىزدىق، جالعىزدىق جانە جاتسىنۋ نەگىزگى سەبەپ بولادى دەپ سانالادى. پسيحولوگتاردىڭ ايتۋىنشا، سۋيسيد – جاس بالانىڭ قوعامنان شەت قالۋ، تاپ بولعان قيىندىقتارىن شەشۋگە دارمەنسىزدىك تانىتۋى.سۋيسيد تاعىدا بالالار ۇيىندە جانە تولىققاندى ەمەس وتباسىندا وسكەن بالالار اراسىندا ءجيى كەزدەسەدى. سونىمەن قاتار وتباسى ارالىق قاقتىعىس، اكە-شەشەسىنىڭ ايىرىلىسۋىنا دا بايلانىستى بولادى.

ستاتيستيكا بويىنشا كوكتەم، جاز جىل مەزگىلدەرىندە سەيسەنبى كۇنى سۋيسيد جاسالۋ كۇنى جوعارى بولادى. كۇز، قىس مەزگىلدەرىندە سارسەنبى، بەيسەنبى كۇندەرى ءسۋيسيدتىڭ جاسالۋى تومەن بولادى دەپ قاراستىرىلادى.سونىمەن قاتار سۋيسيد كوبىنەسە دەپرەسسيا كەزىندە، الكوگولدىك توكسيكومانيا، پسيحوپاتيا جانە اففەكت كەزىندە ءجيى كەزدەسەدى. ءوزىن-وزى ولتىرۋگە كوبىنەسە ينديۆيدۋالدى پروبلەمالار يتەرمەلەيدى. قازىرگى كەزدە جاستار وزدەرىنىڭ ومىرلەرىن باعالاي المايدى. ەگەر ءبىر پروبلەمانى شەشە الماي جاتسا، ولار ءوز ومىرلەرىن قيۋعا دايار بولادى، ويتكەنى ولاردىڭ ويلارىنشا ولار تەك وسىلاي عانا تىنىشتىق، ۋايىم-قايعىسىز ءومىر جانە ماحاببات تاباتىن سياقتى. كوبىنەسە جاسوسپىرىمدەر مەن بالالار جەرلەۋ ءراسىمىن كوز الدارىنا ەلەستەتىپ، اتا- انالارىنىڭ جىلاعاندارىن ەلەستەتىپ، ولاردان ءوش الماق بولادى.ادام ولىمىنە الەۋمەتتىك جاعدايلار، جالعىزدىق تا ۇلكەن اسەرىن تيگىزەدى. ءبىراق كەي بىرەۋلەر ۇرسىسىپ ءوزىن- ءوزى ولتىرەتىن بولسا، ەندى بىرەۋلەرى تۇرمەدە وتىرىپ بوستاندىقتى اڭسايدى. سوندىقتان قوعامدا ءومىر ناشارلاعان سايىن سۋيسيدتە كوبەيە تۇسەدى.

امانگالييەۆا ديلناز

---