سينتاكسيس. ءسوز تىركەسى تۋرالى تۇسىنىك
الماتى وبلىسى، ەڭبەكشىقازاق اۋدانى
تولقىن اۋىلى، “تولقىن ورتا مەكتەبى” كمم
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
جايلىبەكوۆا اليا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: “سينتاكسيس. ءسوز تىركەسى تۋرالى تۇسىنىك”
سىنىبى: 7 - سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتى: سينتاكسيس ءسوزى گرەك تىلىنەن اۋدارعاندا قۇراستىرۋ، بىرىكتىرۋ ءسوزى ەكەنىن، سوزدەردىڭ ءبىر - بىرىمەن گرامماتيكالىق بايلانىسقا ءتۇسىپ، سويلەم قۇراي الاتىنىن ءتۇسىندىرۋ.
بىلىمدىلىك: سويلەم قۇرامىنداعى سوزدەردىڭ ءوزارا گرامما - تيكالىق بايلانىسىنا نەگىزدەلەتىنىن ءبىلۋ، سوزدەردىڭ ءبىر - بىرىمەن ءار ءتۇرلى تۇلعادا بايلانىساتىنىن، ولاردىڭ تۇرلەرى تۋرالى تولىق تۇسىنىك بەرۋ؛
دامىتۋشىلىق: ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، ءوز ويىن اشىق ايتۋ، مادەنيەتتى سويلەۋ داعدىسىن دامىتۋ، ساباققا بەلسەنە قاتىسۋ
تاربيەلىك: ءبىرىن - ءبىرى تىڭداۋعا، ءوزارا كومەك، ۇجىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ءادىس - تاسىلدەر: ستو ستراتەگيالارى، جەكە جۇمىس، زەردەلەي ىزدەنۋ، وي قوزعاۋ ت. ب
كورنەكىلىگى: تىرەك سىزبالار، ۇلەستىرمە قاعازدار، تەست، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدار، سلايد
ساباقتىڭ بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ
ءا) سىنىپ وقۋشىلارىن تۇگەندەۋ
ب) ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ.
ۆ) سىنىپ تازالىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. بىلىمدەرىن بەكىتۋ
«سۇراق مەنەن، جاۋاپ سەنەن» ويىنى. تەز ارادا كىم قانشا سۇراققا جاۋاپ بەرەدى؟
• ەتىستىكتە قانشا شاق بار؟
• رايدىڭ ءتۇرى نەشەۋ
• ەسىمشەنىڭ جاسالۋ جولى قانداي؟
• ەسىمشەنىڭ تۇرلەنۋى دەگەن نە؟
• كوسەمشەنىڭ جاسالۋ جولى قانداي؟
• كوسەمشەنىڭ قاي ءتۇرى جىكتەلمەيدى؟
• ءبىر عانا جۇرناق ارقىلى جاسالاتىن قاي ەتىستىك؟
ءىىى. جاڭا ساباقتىڭ ماقساتىن قويۋ
1. سينتاكسيس ۇعىمىنىڭ ماعىناسىن اشۋ
2. سينتاكسيستىڭ گرامماتيكالىق سالالارى
3. ءسوز تىركەسى سينتاكسيسى
4. ەتىستىك ءسوز تىركەسى
5. ەسىمدى ءسوز تىركەسى
ءىۇ. جاڭا ساباققا كوشۋ كەزەڭى
ەركەبۇلان ءقازىر تورىندە اق وتاۋدىڭ جالعىز وتىر. (سويلەمدى رەتكە كەلتىرۋ كەرەك)
دۇرىس جاۋابى: ءقازىر ەركەبۇلان اق وتاۋدىڭ تورىندە جالعىز وتىر.
سويلەم ىشىندەگى ءسوز تىركەستەرى:
1. ەركەبۇلان وتىر.
2. جالعىز وتىر.
3. اق وتاۋدىڭ تورىندە وتىر.
4. اق وتاۋدىڭ تورىندە
5. ءقازىر وتىر.
سينتاكسيس (گرەكتىڭ « قۇرۋ، بىرىكتىرۋ») – ءسوز تىركەسى مەن سويلەمنىڭ قۇرىلىسىن قاراستىراتىن گرامماتيكانىڭ سالاسى. سويلەم – ويدى بىلدىرەتىن ءتىلدىڭ ەڭ كىشكەنە بولشەگى.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
تولقىن اۋىلى، “تولقىن ورتا مەكتەبى” كمم
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
جايلىبەكوۆا اليا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: “سينتاكسيس. ءسوز تىركەسى تۋرالى تۇسىنىك”
سىنىبى: 7 - سىنىپ
ساباقتىڭ ماقساتى: سينتاكسيس ءسوزى گرەك تىلىنەن اۋدارعاندا قۇراستىرۋ، بىرىكتىرۋ ءسوزى ەكەنىن، سوزدەردىڭ ءبىر - بىرىمەن گرامماتيكالىق بايلانىسقا ءتۇسىپ، سويلەم قۇراي الاتىنىن ءتۇسىندىرۋ.
بىلىمدىلىك: سويلەم قۇرامىنداعى سوزدەردىڭ ءوزارا گرامما - تيكالىق بايلانىسىنا نەگىزدەلەتىنىن ءبىلۋ، سوزدەردىڭ ءبىر - بىرىمەن ءار ءتۇرلى تۇلعادا بايلانىساتىنىن، ولاردىڭ تۇرلەرى تۋرالى تولىق تۇسىنىك بەرۋ؛
دامىتۋشىلىق: ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، ءوز ويىن اشىق ايتۋ، مادەنيەتتى سويلەۋ داعدىسىن دامىتۋ، ساباققا بەلسەنە قاتىسۋ
تاربيەلىك: ءبىرىن - ءبىرى تىڭداۋعا، ءوزارا كومەك، ۇجىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ءادىس - تاسىلدەر: ستو ستراتەگيالارى، جەكە جۇمىس، زەردەلەي ىزدەنۋ، وي قوزعاۋ ت. ب
كورنەكىلىگى: تىرەك سىزبالار، ۇلەستىرمە قاعازدار، تەست، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدار، سلايد
ساباقتىڭ بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ
ءا) سىنىپ وقۋشىلارىن تۇگەندەۋ
ب) ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ.
ۆ) سىنىپ تازالىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. بىلىمدەرىن بەكىتۋ
«سۇراق مەنەن، جاۋاپ سەنەن» ويىنى. تەز ارادا كىم قانشا سۇراققا جاۋاپ بەرەدى؟
• ەتىستىكتە قانشا شاق بار؟
• رايدىڭ ءتۇرى نەشەۋ
• ەسىمشەنىڭ جاسالۋ جولى قانداي؟
• ەسىمشەنىڭ تۇرلەنۋى دەگەن نە؟
• كوسەمشەنىڭ جاسالۋ جولى قانداي؟
• كوسەمشەنىڭ قاي ءتۇرى جىكتەلمەيدى؟
• ءبىر عانا جۇرناق ارقىلى جاسالاتىن قاي ەتىستىك؟
ءىىى. جاڭا ساباقتىڭ ماقساتىن قويۋ
1. سينتاكسيس ۇعىمىنىڭ ماعىناسىن اشۋ
2. سينتاكسيستىڭ گرامماتيكالىق سالالارى
3. ءسوز تىركەسى سينتاكسيسى
4. ەتىستىك ءسوز تىركەسى
5. ەسىمدى ءسوز تىركەسى
ءىۇ. جاڭا ساباققا كوشۋ كەزەڭى
ەركەبۇلان ءقازىر تورىندە اق وتاۋدىڭ جالعىز وتىر. (سويلەمدى رەتكە كەلتىرۋ كەرەك)
دۇرىس جاۋابى: ءقازىر ەركەبۇلان اق وتاۋدىڭ تورىندە جالعىز وتىر.
سويلەم ىشىندەگى ءسوز تىركەستەرى:
1. ەركەبۇلان وتىر.
2. جالعىز وتىر.
3. اق وتاۋدىڭ تورىندە وتىر.
4. اق وتاۋدىڭ تورىندە
5. ءقازىر وتىر.
سينتاكسيس (گرەكتىڭ « قۇرۋ، بىرىكتىرۋ») – ءسوز تىركەسى مەن سويلەمنىڭ قۇرىلىسىن قاراستىراتىن گرامماتيكانىڭ سالاسى. سويلەم – ويدى بىلدىرەتىن ءتىلدىڭ ەڭ كىشكەنە بولشەگى.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
