سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 6 ساعات بۇرىن)
تاۋەلسىزدىگىم – تۋىممەن تۇعىرلى، ەلتاڭباممەن ەڭسەلى، انۇرانىممەن ايباتتى

تاۋەلسىز ەل - ەشكىمگە باعىنبايتىن، ءوز زاڭى مەن وزىنە ءتان رامىزدەرى بار مەملەكەت. ول –جاراتقاننىڭ بەرگەن باعى. ال، ءبىزدىڭ ەلگە مۇنداي ب ا ق جيىرما توعىز جىل بۇرىن بۇيىردى. ياعني، 1991جىلدىڭ 16 جەلتوقسانى «تاۋەلسىزدىك» دەگەن ۇلى ءسوزدى اينىماس سەرىك قىلىپ، بولاشاققا دەگەن سەنىممەن قاراعان كۇن. كوك تۋى مەن ەلتاڭباعا قاراپ-اق ۇلى دالا ەلىنىڭ بولاشاعىنا الاڭدايتىن ءجونى جوق سياقتى.

تاۋەلسىزدىگىم – تۋىممەن تۇعىرلى. تۋدى قۇرمەتتەۋ، قاستەرلەۋ ەل ازاماتتارىنىڭ ەستەن شىعارۋعا بولمايتىن پارىزى. قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك تۋى 1992 جىلدىڭ 4 ماۋسىمىندا قابىلداندى، اۆتورى بەلگىلى سۋرەتشى شاكەن نيازبەكوۆ. ال تاريحتا تۋدىڭ ءرولى ەرەكشە بولعان. ايتالىق، ەكى ەل سوعىسقاندا ساربازدار تۋدى قۇلاتۋعا تىرىسقان. سەبەبى، تۋدىڭ قۇلاۋى جەڭىلىستى، ال قارسىلاستىڭ قامالىنا تىگىلۋى جەڭىستى بىلدىرگەن. «جاۋ جۇرەك مىڭ بالا» ءفيلمىن بىلمەيتىن قازاق جوق شىعار. اتالمىش كينوتۋىندىنىڭ سوڭعى مينۋتتارىندا جاۋىنگەر مىڭ بالانى باسقارعان سارتاي باتىر دەنەسىن وق قۇشسا دا، جارالى بولسا دا قالماقتاردىڭ تۋىن قۇلاتادى ەمەس پە؟! سوندا، جالاۋىنىڭ جەلبىرەمەي جەردە جاتقانىن كورگەن جوڭعارلار بىردەن شەگىنىپ، تەنتىرەي قاشپاۋشى ما ەدى؟! تاعى ءبىر قازاق تاريحىندا، الەم تاريحىندا ماڭگى قالاتىن وقيعا بار.  ول – ۇلى وتان سوعىسىنىڭ قاھارمانى راقىمجان قوشقاربايەۆتىڭ رەيحستاگقا تۋ تىگۋى. جيىرما جاستاعى قازاق قىرانىنىڭ «گيتلەر ءۇيىنىڭ» توبەسىنە ءوز وتانىنىڭ تۋىن تىگۋى ەرلىكتىڭ ەڭ بەدەلدىسى ەدى. «رەيحستاگقا تۋ تىككەن - قازاق راقىمجان قوشقاربايەۆ» دەگەن سوزدەر تاريح ساحناسىندا ماڭگى قالارى ءسوزسىز. مىنە، تۋدىڭ ءقادىرى مەن قۇدىرەتىن اتا-بابالارىمىز سالعان سارا جولدان-اق كورۋگە بولادى.

تاۋەلسىزدىگىم – ەلتاڭباممەن ەڭسەلى، انۇرانىممەن ايباتتى. ەگەمەندى ەل بولعاننان سوڭ ەلتاڭبامىز بەن ءانۇرانىمىز دا جارىق كوردى. 1992جىلى قازاقستاندىقتار اراسىندا مەملەكەتتىك رامىزدەردىڭ جوباسىن جاساۋ تۋرالى بايقاۋ وتەدى. سول بايقاۋدا تۋدىڭ 1200 ءتۇرلى نۇسقاسى، ەلتاڭبانىڭ 245 جوباسى، ءانۇراننىڭ 750 ءتۇرى ۇسىنىلعان ەكەن. شوتا ءۋاليحانوۆ پەن جانداربەك مالىبەكوۆتىڭ تۋىندىسى بۇگىنگى كۇنى قازاقستاننىڭ سيمۆولىنا اينالعان مەملەكەتتىك ەلتاڭبامىز اتاندى. ەلتاڭبامىزدىڭ ءمان ماعىناسىن اشىپ ايتپاساق تا، ءبارىمىز بىلەمىز. قاناتتارىندا بيدايدىڭ ساباعى بەينەلەنگەن قوس پىراق – مولشىلىقتىڭ، داۋلەتتىلىكتىڭ، جان-جاعىن اينالا قورشاعان ۋىقتار ءدال ورتادا تۇرعان شاڭىراققا جيىلىپ – بىرلىكتىڭ، توبەسىندەگى جۇلدىز بەن كوگىلدىر اسپان – ماڭگىلىك تاۋەلسىزدىكتىڭ بەلگىسى. ءبىر عانا ەلتاڭبامىزدا تۇتاس ءبىر ۇلتتى، تاريحى تاعىلىمعا تولى حالىقتى بەينەلەيتىن كورىنىس جاتىر. ەلتاڭباعا قاراپ-اق جىگەرلەنىپ، ەڭسەنى تىكتەپ الۋعا ابدەن بولادى. ال مەملەكەتتىك ءانۇراننىڭ ءجونى بولەك. باتىرلان ۇراندى جاۋعا شاپقاندا رۋحىن كوتەرۋ ءۇشىن ايتقانىن ادەبيەت ايقىنداپ بەرگەن. ءانىن اتى اڭىزعا اينالعان كومپوزيتو ءشامشى قالداياقوۆ جازسا، ولەڭىنىڭ اۆتتورلارى اقيىق اقىن جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ پەن نۇرسۇلتان نازاربايەۆ. ەشكىمگە تانىس ەمەس ءاندى العاش شىرقاعاندار، 1986 جىلى الاڭعا شىققان قازاقتىڭ جالىندى جاستارى ەدى. وڭ قولدى كەۋدەنىڭ سول جاعىنا جۇرەك تۇسىنا قويىپ ءانۇراندى شىرقاعاندا، كىمنىڭ دە بولسىن بويى شىمىرلاپ، ەرەكشە سەزىمگە بولەنەتىنى انىق. وتانىمىزدىڭ اتىن شىعارىپ جۇرگەن سپورتشىلارىمىز دا ۇرانىمىزدى الەمگە ايگىلى ەتىپ ءجۇر. مىنە، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءانۇرانىنا 28 جىل.

بۇگىنگى تاڭدا قازاق ەلىنىڭ تاۋەلسىز ەل اتانعانىنا 29 جىل تولعانىمەن،  كوپتەگەن قازاق وتباسىلارى تاۋەلسىزدىگىمىزدەن بۇرىن جاڭا جىلعا بەلسەنە دايىندالىپ، 16 جەلتوقساننان  اتتاپ كەتۋدە. قازىرگى زاماندا ءجاسوسپىرىم بالالار ءتالىم- تاربيەنى وتباسىدان عانا ەمەس قوعامنان دا الىپ ءجۇر. قولىمىزعا قونعان تاۋەلسىزدىكتىڭ  ب ا ق قۇسىن ۇشىرىپ الماي بەرىك ۇستاۋىمىز ءۇشىن،ءوسىپ كەلە جاتقان جاس ۇرپاققا تاۋەلسىزدىك ءۇشىن اتا بابالارىمىز قالاي كۇرەسكەندەگىگى جايلى تەرەڭ ءتۇسىندىرۋ قاجەت. 

ەگەمەندىككە قول جەتكىزىپ، ۇرپاققا قازىنا ەتىپ قالدىرعان بابالاردىڭ ەڭبەگى ەرەن. تاۋەلسىزدىكتىڭ كوك اسپانىندا تۋىمىزدى جەلبىرەتىپ، ەلتاڭبامىزدى قاستەرلەپ، ءانۇرانىمىزدى شىرقاپ ءوتۋ ءبىزدىڭ پارىزىمىز دەپ تۇسىنەمىن. بۇل – بابالار اماناتى، ال اماناتقا قيانات جاساعان حالىق وڭبايدى.

ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ، اعا وقىتۋشىسى تۋنگاتوۆا ۋ.ا،                  

ءدىنتانۋ ماماندىعىنىڭ ستۋدەنتى رازبەكوۆا م.ك


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما