تەرى. جىلۋ رەتتەۋ
تاقىرىبى: تەرى. جىلۋ رەتتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا تەرىنىڭ قۇرىلىسى، قىزمەتى مەن ماڭىزى، تەرى اۋرۋلارى تۋرالى العان بىلىمدەرىن قورىتىندىلاۋ
ءا) دامىتۋشىلىق: كەستە تولتىرۋ، سايكەستىكتى انىقتاۋ، جاڭا سوزدەرگە انىقتاما بەرۋ دۇرىس تۇجىرىمداردى انىقتاۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ وي ءورىسىن، دۇنيەتانىمىن دامىتۋ
ب) تاربيەلىك: وقۋشىلاردى شەشىم قابىلداعىشتىققا، ءوز اعزالارىن كۇتە بىلۋگە سالاۋاتتىلىققا، جەكە باس گيگيەناسىن ساقتاۋعا تاربيەلەۋ
ساباق ءتيپى: قورىتىندى ساباق
ساباق ءتۇرى: ارالاس
ساباققا قولدانىلاتىن ادىستەر: سۇراق - جاۋاپ، جەكە، توپتىق جۇمىس، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جۇمىس
ساباققا قولدانىلاتىن كورنەكىلىكتەر: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كەستە، لۋپا، سۋرەتتەر
ءى. ۇيىمداستىرۋ:
- وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ
- ءتارتىپ، تازالىقتى قاداعالاۋ
- وقۋ - قۇرالدارىن تەكسەرۋ
ءىى. قورىتىندى ساباق
جوسپار:
1. اسسوساسيالىق سۇراقتار
2. كەستە “تەرىنىڭ قۇرىلىسى مەن قىزمەتى”
3. ءبىلىمىڭدى سىنا “تەرىنىڭ ءرولى قانداي؟”
4. جۇمباقتار
5. “سىناقتان سۇرىنبە؟”
6. زەرتتەۋ
7. “سۋرەتتەر سويلەيدى” (سلايد)
8. انىقتاما سوزدەر
وقۋشىلاردى («بيولوگتار»؛ «دەرماتولوگتار»؛ «كوسمەتولوگتار») 3 توپقا ءبولىپ بىلىمدەرىن جارىس تۇرىندە وتكىزۋ.
1. اسسوساسيالىق سۇراقتار:
1) تەرى دەگەنىمىز نە؟
2) نەگە شىنىققان ادامدار از اۋىرادى؟
3) تەرىنى نە ءۇشىن كۇتەمىز؟
3. كەستە “تەرىنىڭ قۇرىلىسى مەن قىزمەتى” (قۇرلىسى مەن قىزمەتى اۋىستىرىلىپ بەرىلەدى، ءتيىستى سويلەمدى ورىنىنا قويۋ)
تەرىنىڭ قاباتتارى
1. ەپيدەرميس
قۇرىلىم ەرەكشەلىگى:
كوپقاباتتى ەپيتەليي، سىرتقى قاباتى - ءمۇيىزدى قابات، ءولى جاسۋشالاردان، ىشكى - ءوسۋشى قابات - ءتىرى جاسۋشالاردان تۇرادى.
قىزمەتى:
تەرىنى سىرتقى ورتانىڭ زياندى اسەرىنەن قورعايدى، اۋرۋ قوزدىرۋشى اعزالاردان قورعايدى.
2. دەرما (ناعىز تەرى قاباتى)
قۇرىلىم ەرەكشەلىگى:
دانەكەر ۇلپاسىنان تۇرادى، قالىڭدىعى 1 - 205 مم، قانتامىرلارى، ليمفا، جۇيكە تالشىقتارى ءجيى ورنالاسقان. بۇل قاباتتا تۇكتىڭ ءتۇبىرى، تەر، ماي بەزدەرى ورنالاسقان.
قىزمەتى:
تەر مەن زات الماسۋ ونىمدەرى شوعىرلانعان، سۋ - تۇز الماسۋ رەتتەلەدى، دەنە تەمپەراتۋراسى رەتتەلەدى.
3. تەرى استىنداعى ماي كلەچاتكاسى (گيپودەرما)
قۇرىلىم ەرەكشەلىگى:
ماي جاسۋشالارىنا تولى، قالىڭ، جۇمساق شيراتىلعان تالشىقتاردان تۇرادى.
قىزمەتى:
ىشكى مۇشەلەردى، ۇلپا مەن سۇيەكتى سوققىدان ساقتايدى، ىشكى مۇشەلەردى جىلۋ مەن سۋىقتان قورعايدى.
3. ءبىلىمىڭدى سىنا
“تەرىنىڭ ءرولى قانداي؟”
1) تەرى – جابىن مۇشەسى، نەگە؟
2) تەرى – قورعانىش مۇشەسى، نەگە؟
3) تەرى – سەزىم مۇشەسى، نەگە؟
4) تەرى – دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ تۇراقتىلىعىن ساقتاۋشى، نەگە؟
5) تەرى – ءزار شىعارۋ مۇشەسى، نەگە؟
6) تەرى – تىنىس الۋ مۇشەسى، نەگە؟
7) تەرىدە دارۋمەنى تۇزىلەدى، قانداي؟
8) تەرىدە قوڭىر پيگمەنت تۇزىلەدى، نەگە؟
9) تەرىدە بەزدەر بار، قانداي؟
4. جۇمباقتار
1) تاۋ باسىندا بايتەرەك، بايتەرەككە سۋ كەرەك. (باس، شاش)
2) ءوزىنىڭ جانى جوق
جاندىعا جابىسىپ كۇن كورەدى. (تىرناق)
3) گازدى دا الماستىرادى، سۋدى دا بولەدى.
ىستىق-سۋىعىڭدى دا سەزەدى،
كۇتە بىلسەڭ اۋرۋدان دا قورعايدى. (تەرى)
5. “سىناقتان سۇرىنبە؟”
1. تەرىنىڭ سىرتقى قاباتى.
ا) شەل ءا) ەپيدەرميس ب) دەرما
2. تەرىنىڭ سىرتقى قاباتىنداعى ۇلپا.
ا) جۇيكە ۇلپاسى ءا) ءبىر قاباتتى ەپيتەليي ب) كوپ قاباتتى ەپيتەليي
3. ناعىز تەرى قاباتى.
ا) دەرما ءا) شەل ب) ەپيدەرميس
4. تەرى بەزدەرى تەرىنىڭ قايسى قاباتىندا ورنالاسقان؟
ا) ەپيدەرميس ءا) دەرما ب) شەل
5. ناعىز تەرى قاباتى قانداي ۇلپادان تۇرادى؟
ا) مايلى ۇلپا ءا) ەپيتەليي ب) دانەكەر
6. تەرىنىڭ قىزمەتتەرى.
ا) قورعانىش ءا) ەپيتەليي ب) ەكەۋى دە
7. قوڭىر پيگمەنت تەرىنىڭ قايسى قاباتىندا تۇزىلەدى؟
ا) شەل ءا) ەپيتەليي ب) دەرما
8. تەرىدە تۇزىلەتىن دارۋمەن.
ا) د ءا) ۆ ب) س
9. ساۋساق باسىن قورعايتىن تەرىنىڭ مۇيىزدەلگەن قۇرامى
ا) ماي ءا) تىرناق ب) شاش
10. گازداردىڭ الماسۋى تەرىنىڭ قانداي قىزمەتىنە نەگىزدەلگەن
ا) ءزار ءبولۋ ءا) قورعانىش ب) تىنىس الۋ
6. زەرتتەۋ (بيولوگتار، دەرماتولوگتار، كوسمەتولوگتار قول ۇشىنىڭ سىرتىڭ جانە الاقاندى زەرتتەپ ماماندىعىنا ساي جاۋاپ بەرۋ)
7. “سۋرەتتەر سويلەيدى” (سلايد)
1. تەرى اۋرۋلارى
2. تەرى كۇيگەندە
3. ۇسىك شالعاندا
4. تەرى اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋ. شىنىعۋ
5. بەت كۇتىمى
6. تىرناق كۇتىمى
7. شاش كۇتىمى
8. كيىم گيگيەناسى
9. اياق كيىم گيگيەناسى
10. كيىم تاڭداي بىلەسىز بە؟
11. ادەمىلىكتى قالايسىز با؟
8. انىقتاما سوزدەر
ەپيدەرميس
دەرما
ماي كلەچاتكاسى
ۆيتيليگو
تەمرەتكا
دەرماتولوگ
رەسەپتورلار
اقشا جوعالتقانىڭ ەشتەڭە جوعالتپاعانىڭ
ۋاقىت جوعالتقانىڭ از جوعالتقانىڭ
دەنساۋلىق جوعالتقانىڭ ءبارىن جوعالتقانىڭ.
ساۋ دەنە، ازات اقىل، ادال كوڭىل -
ۇشەۋىمەن باقىتتى بولادى ءومىر.
ءوز دەنساۋلىعىڭدى كۇت!
ءوز ورگانيزمىڭدى شىنىقتىر!
ءىىى. باعالاۋ
«3»، «4»، «5» باعالارىن قويۋ ارقىلى، قورىتىندى باعاسىن شىعارامىز
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا تەرىنىڭ قۇرىلىسى، قىزمەتى مەن ماڭىزى، تەرى اۋرۋلارى تۋرالى العان بىلىمدەرىن قورىتىندىلاۋ
ءا) دامىتۋشىلىق: كەستە تولتىرۋ، سايكەستىكتى انىقتاۋ، جاڭا سوزدەرگە انىقتاما بەرۋ دۇرىس تۇجىرىمداردى انىقتاۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ وي ءورىسىن، دۇنيەتانىمىن دامىتۋ
ب) تاربيەلىك: وقۋشىلاردى شەشىم قابىلداعىشتىققا، ءوز اعزالارىن كۇتە بىلۋگە سالاۋاتتىلىققا، جەكە باس گيگيەناسىن ساقتاۋعا تاربيەلەۋ
ساباق ءتيپى: قورىتىندى ساباق
ساباق ءتۇرى: ارالاس
ساباققا قولدانىلاتىن ادىستەر: سۇراق - جاۋاپ، جەكە، توپتىق جۇمىس، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جۇمىس
ساباققا قولدانىلاتىن كورنەكىلىكتەر: ينتەراكتيۆتى تاقتا، كەستە، لۋپا، سۋرەتتەر
ءى. ۇيىمداستىرۋ:
- وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ
- ءتارتىپ، تازالىقتى قاداعالاۋ
- وقۋ - قۇرالدارىن تەكسەرۋ
ءىى. قورىتىندى ساباق
جوسپار:
1. اسسوساسيالىق سۇراقتار
2. كەستە “تەرىنىڭ قۇرىلىسى مەن قىزمەتى”
3. ءبىلىمىڭدى سىنا “تەرىنىڭ ءرولى قانداي؟”
4. جۇمباقتار
5. “سىناقتان سۇرىنبە؟”
6. زەرتتەۋ
7. “سۋرەتتەر سويلەيدى” (سلايد)
8. انىقتاما سوزدەر
وقۋشىلاردى («بيولوگتار»؛ «دەرماتولوگتار»؛ «كوسمەتولوگتار») 3 توپقا ءبولىپ بىلىمدەرىن جارىس تۇرىندە وتكىزۋ.
1. اسسوساسيالىق سۇراقتار:
1) تەرى دەگەنىمىز نە؟
2) نەگە شىنىققان ادامدار از اۋىرادى؟
3) تەرىنى نە ءۇشىن كۇتەمىز؟
3. كەستە “تەرىنىڭ قۇرىلىسى مەن قىزمەتى” (قۇرلىسى مەن قىزمەتى اۋىستىرىلىپ بەرىلەدى، ءتيىستى سويلەمدى ورىنىنا قويۋ)
تەرىنىڭ قاباتتارى
1. ەپيدەرميس
قۇرىلىم ەرەكشەلىگى:
كوپقاباتتى ەپيتەليي، سىرتقى قاباتى - ءمۇيىزدى قابات، ءولى جاسۋشالاردان، ىشكى - ءوسۋشى قابات - ءتىرى جاسۋشالاردان تۇرادى.
قىزمەتى:
تەرىنى سىرتقى ورتانىڭ زياندى اسەرىنەن قورعايدى، اۋرۋ قوزدىرۋشى اعزالاردان قورعايدى.
2. دەرما (ناعىز تەرى قاباتى)
قۇرىلىم ەرەكشەلىگى:
دانەكەر ۇلپاسىنان تۇرادى، قالىڭدىعى 1 - 205 مم، قانتامىرلارى، ليمفا، جۇيكە تالشىقتارى ءجيى ورنالاسقان. بۇل قاباتتا تۇكتىڭ ءتۇبىرى، تەر، ماي بەزدەرى ورنالاسقان.
قىزمەتى:
تەر مەن زات الماسۋ ونىمدەرى شوعىرلانعان، سۋ - تۇز الماسۋ رەتتەلەدى، دەنە تەمپەراتۋراسى رەتتەلەدى.
3. تەرى استىنداعى ماي كلەچاتكاسى (گيپودەرما)
قۇرىلىم ەرەكشەلىگى:
ماي جاسۋشالارىنا تولى، قالىڭ، جۇمساق شيراتىلعان تالشىقتاردان تۇرادى.
قىزمەتى:
ىشكى مۇشەلەردى، ۇلپا مەن سۇيەكتى سوققىدان ساقتايدى، ىشكى مۇشەلەردى جىلۋ مەن سۋىقتان قورعايدى.
3. ءبىلىمىڭدى سىنا
“تەرىنىڭ ءرولى قانداي؟”
1) تەرى – جابىن مۇشەسى، نەگە؟
2) تەرى – قورعانىش مۇشەسى، نەگە؟
3) تەرى – سەزىم مۇشەسى، نەگە؟
4) تەرى – دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ تۇراقتىلىعىن ساقتاۋشى، نەگە؟
5) تەرى – ءزار شىعارۋ مۇشەسى، نەگە؟
6) تەرى – تىنىس الۋ مۇشەسى، نەگە؟
7) تەرىدە دارۋمەنى تۇزىلەدى، قانداي؟
8) تەرىدە قوڭىر پيگمەنت تۇزىلەدى، نەگە؟
9) تەرىدە بەزدەر بار، قانداي؟
4. جۇمباقتار
1) تاۋ باسىندا بايتەرەك، بايتەرەككە سۋ كەرەك. (باس، شاش)
2) ءوزىنىڭ جانى جوق
جاندىعا جابىسىپ كۇن كورەدى. (تىرناق)
3) گازدى دا الماستىرادى، سۋدى دا بولەدى.
ىستىق-سۋىعىڭدى دا سەزەدى،
كۇتە بىلسەڭ اۋرۋدان دا قورعايدى. (تەرى)
5. “سىناقتان سۇرىنبە؟”
1. تەرىنىڭ سىرتقى قاباتى.
ا) شەل ءا) ەپيدەرميس ب) دەرما
2. تەرىنىڭ سىرتقى قاباتىنداعى ۇلپا.
ا) جۇيكە ۇلپاسى ءا) ءبىر قاباتتى ەپيتەليي ب) كوپ قاباتتى ەپيتەليي
3. ناعىز تەرى قاباتى.
ا) دەرما ءا) شەل ب) ەپيدەرميس
4. تەرى بەزدەرى تەرىنىڭ قايسى قاباتىندا ورنالاسقان؟
ا) ەپيدەرميس ءا) دەرما ب) شەل
5. ناعىز تەرى قاباتى قانداي ۇلپادان تۇرادى؟
ا) مايلى ۇلپا ءا) ەپيتەليي ب) دانەكەر
6. تەرىنىڭ قىزمەتتەرى.
ا) قورعانىش ءا) ەپيتەليي ب) ەكەۋى دە
7. قوڭىر پيگمەنت تەرىنىڭ قايسى قاباتىندا تۇزىلەدى؟
ا) شەل ءا) ەپيتەليي ب) دەرما
8. تەرىدە تۇزىلەتىن دارۋمەن.
ا) د ءا) ۆ ب) س
9. ساۋساق باسىن قورعايتىن تەرىنىڭ مۇيىزدەلگەن قۇرامى
ا) ماي ءا) تىرناق ب) شاش
10. گازداردىڭ الماسۋى تەرىنىڭ قانداي قىزمەتىنە نەگىزدەلگەن
ا) ءزار ءبولۋ ءا) قورعانىش ب) تىنىس الۋ
6. زەرتتەۋ (بيولوگتار، دەرماتولوگتار، كوسمەتولوگتار قول ۇشىنىڭ سىرتىڭ جانە الاقاندى زەرتتەپ ماماندىعىنا ساي جاۋاپ بەرۋ)
7. “سۋرەتتەر سويلەيدى” (سلايد)
1. تەرى اۋرۋلارى
2. تەرى كۇيگەندە
3. ۇسىك شالعاندا
4. تەرى اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋ. شىنىعۋ
5. بەت كۇتىمى
6. تىرناق كۇتىمى
7. شاش كۇتىمى
8. كيىم گيگيەناسى
9. اياق كيىم گيگيەناسى
10. كيىم تاڭداي بىلەسىز بە؟
11. ادەمىلىكتى قالايسىز با؟
8. انىقتاما سوزدەر
ەپيدەرميس
دەرما
ماي كلەچاتكاسى
ۆيتيليگو
تەمرەتكا
دەرماتولوگ
رەسەپتورلار
اقشا جوعالتقانىڭ ەشتەڭە جوعالتپاعانىڭ
ۋاقىت جوعالتقانىڭ از جوعالتقانىڭ
دەنساۋلىق جوعالتقانىڭ ءبارىن جوعالتقانىڭ.
ساۋ دەنە، ازات اقىل، ادال كوڭىل -
ۇشەۋىمەن باقىتتى بولادى ءومىر.
ءوز دەنساۋلىعىڭدى كۇت!
ءوز ورگانيزمىڭدى شىنىقتىر!
ءىىى. باعالاۋ
«3»، «4»، «5» باعالارىن قويۋ ارقىلى، قورىتىندى باعاسىن شىعارامىز
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: گەنەتيكانىڭ ماڭىزى. دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ گەنەتيكالىق پروبلەمالارى
-
وقۋشىلاردىڭ ماتەماتيكا پانىنە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، ءوي-ورىسىن دامىتۋ، العان بىلىمدەرىن پىسىقتاۋ.
