InfoHub Logo

كلاسى: 7
ءپانى: گەومەتريا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىش
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردا تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىش تۋرالى بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ، تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ تەڭدىك بەلگىلەرىن، ءۇشبۇرىشتىڭ بۇرىشتارى مەن قابىرعالارىنىڭ اراسىنداعى قاتىناستارىن، ءۇشبۇرىشتى سالۋ شارتتارىن ۇيرەتىپ، ەسەپ شىعارۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، تياناقتى سىزۋ، سىزبالاردىڭ نەگىزگى قاسيەتتەرى مەن ماندەرىن ءبىلۋىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ۇيىمشىلدىققا، ساۋاتتى سىزبالار سىزۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ماتەريالدى يگەرتۋ
ساباقتا قولدانىلعان ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، سىزبالار ارقىلى كوز جەتكىزۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ءۇشبۇرىش سۋرەتتەرى، سىزبالار، تاپسىرمالار جيناعى

ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
- امانداسۋ، تۇگەندەۋ.
- جيناقتاۋ، نازارلارىن اۋدارۋ
- پسيحولوگيالىق ءسات.
2. وتكەن تاقىرىپتارعا شولۋ جاساۋ:
- ءۇشبۇرىشتار تەڭدىگى
- ءۇشبۇرىشتار تەڭدىگىنىڭ بەلگىلەرى
- تەڭبۇيىرلى ءۇشبۇرىشتاردىڭ قاسيەتتەرى

3. جاڭا ساباق
1 - تەورەما. ەگەر ەكى تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ 1) سايكەس كاتەتتەرى تەڭ بولسا؛
2) سايكەس ءبىر كاتەتى جانە وعان ىرگەلەس جاتقان ءسۇيىر بۇرىشى تەڭ بولسا؛
3) گيپوتەنۋزالارى جانە وعان ىرگەلەس جاتقان ءبىر ءسۇيىر بۇرىشى تەڭ بولسا، وندا بۇل ءۇشبۇرىشتار تەڭ بولادى.

2 - تەورەما. ەگەر ءبىر تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ كاتەتى مەن گيپوتەنۋزاسى ەكىنشى تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ سايكەسكاتەتى مەن گيپوتەنۋزاسىنا تەڭ بولسا، وندا مۇنداي تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتار تەڭ بولادى.

3 - تەورەما. كەز كەلگەن ءۇشبۇرىشتىڭ ۇلكەن قابىرعاسىنا قارسى ۇلكەن بۇرىش جاتادى.
سالدار:
1. تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ كەز كەلگەن كاتەتى ونىڭ گيپوتەنۋزاسىنانا كىشى بولادى.
2. ءبىر نۇكتەدەن تۇزۋگە تۇسىرىلگەن پەرپەنديكۋليار سول نۇكتەدەنجۇرگىزىلگەن كولبەۋدەن كىشى بولادى.

5 - تەورەما. ءۇشبۇرىشتىڭ كەز كەلگەن قابىرعاسى ونىڭ باسقا ەكى قابىرعاسىنىڭ قوسىندىسىنان كەم بولادى.

جاتتىعۋلارمەن جۇمىس:
№203.
كاتەتتەرىن ءبىر ءتۇستى، گيپوتەنۋزاسىن ءبىر ءتۇستى قارىنداشپەن تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىش سالىڭدار. ءار ءتۇستى كارىنداشپەن گەپوتينۋزاعى جۇرگىزىلگەن بيسسەكتريسا، مەديانا، بيىكتىگىن كورسەتىڭدەر.

№204. اۆس تەڭبۇيىرلى ءۇشبۇرىشىن سىزىڭدار. د جانە ە نۇكتەلەرىن اس قابىرعاسىنان اد تەڭ سە بولاتىنداي ەتىپ الىڭدار. دۆە ءۇشبۇرىشى قانداي ءۇشبۇرىش بولادى؟

№ 208. تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ گيپوتەنۋزاسى 18سم، ال ءبىر ءسۇيىر بۇرىشى 30°. وسى ءۇشبۇرىشقا قارسى جاتقان كاتەتتىڭ ۇزىندىعىن تابىڭدار.
ا
بەر: اس = 18سم
α = 30° 18سم
ت/ك اۆ -؟

شەشۋى:
تەورەما بويىنشا تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ 30° - قا قارسى جاتقان كاتەت گيپوتەنۋزانىڭ جارتىسىنا تەڭ.
اس= 18سم اس: 2 = 18سم: 2 = 9سم
اۆ = 9سم
بەكىتۋ:
- ەكى تىك بۇرىشتى ءۇشبۇرىشتار قانداي جاعدايدا تەڭ بولادى؟
- تىكبۇرىشتى ءۇشبۇرىشتىڭ قانداي قاسيەتتەرى بار؟

قورىتىندىلاۋ، باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ: №205، 206