
- 05 ناۋ. 2024 00:27
- 380
ءتىرى تابيعات (ەكولوگيا)
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى
بىلىمدىك ايماعى: الەۋمەتتىك ورتا
ءبولىمى: ەكولوگيا
تاقىرىبى: ءتىرى تابيعات
ماقساتى: ب. م: بالالاردىڭ «ءولى جانە ءتىرى تابيعات» تاقىرىبىندا بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ، قورشاعان ورتا جايلى تانىمدىق ارەكەت شىنداۋ. د. م: بالالاردىڭ اقىل - ويىن، تۇسىنىگىن، ءبىلىمىن، تابيعات تۋرالى ءبىلىمىن، قىزىعۋشىلىعىن زەيىنىن دامىتۋ. ت. م: بالالاردى ادامگەرشىلىككە، ءوز ويىن تولىق جەتكىزە بىلۋگە، تابيعاتتى ايالاي بىلۋگە، تابيعات بايلىعىن قورعاۋعا، قامقورلىقپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
سوزدىك جۇمىسى: ءولى جانە ءتىرى تابيعات
قوستىلدىك كومپونەنت: تابيعات – پريرودا، ءتىرى تابيعات - جيۆايا پريرودا
كەرەكتى قۇرالدار: سۋرەتتەر، سحەمالار، ۇلعايتقىش، تاجىريبەگە ارنالعان ىدىستار.
موتيۆاسيالىق وياتۋشىلىق. تاربيەشىنىڭ ارەكەتى. بالا ارەكەتى
شاتتىق № 14
ادەپتى ەلدىڭ بالاسى. ءيىلىپ سالەم بەرەدى، ايداي ارايلاپ، كۇندەي جايناپ. جۇلدىزداي جارقىراپ، بۇگىنگى كۇندى قارسى الايىق. سالەم ساعان، جەر انا! سالەم ساعان، كوك اسپان! سالەم ساعان، كۇن انا!
ۇيىمداستىرۋشىلىق - ىزدەنۋشىلىك
1) كىرىسپە: وي شاقىرۋ
بالالار تەرەزەدەن دالاعا قاراڭدارشى؟
- قاي مەزگىل؟
- كوكتەم مەزگىلى
- ءقازىر قاي اي؟
- ناۋرىز ايى - دۇرىس بالالار، وسى ءبىزدى قورشاعان نە؟
- تابيعات
- اعاش، دالا، سۋ، اسپان، گۇل
- تابيعات دەگەن نە؟ - دۇرىس تابيعات ءبىزدى قورشاعان ورتا. بالالار، بۇگىن ءبىز وسى تابيعات تۋرالى اڭگىمەلەيمىز. تابيعات ەكىگە بولىنەدى ەكەن. ءولى تابيعات جانە ءتىرى تابيعات: ءولى تابيعاتقا تاۋ، تاس، توپىراق، بۇلت، سۋ جاتادى. ءتىرى تابيعاتقا ادامدار، جان - جانۋارلار، اعاشتار، گۇلدەر جاتادى.
(سۋرەتتەر كورسەتىلەدى)
ءتىرى تابيعات: قورەكتەنەدى، تىنىس الادى، ءوسىپ - ونەدى، قوزعالادى، جۇرەدى سويلەيدى. ءولى تابيعات: قورەكتەنبەيدى، تىنىس المايدى، ءوسىپ - ونبەيدى، قوزعالمايدى، جۇرمەيدى، ءوسىپ - ونبەيدى. ءولى تابيعاتقا قۇم، تاس، سۋعا بايلانىستى تاجىريبە جاساپ كورەيىك.
2) تاجىريبە: ىدىستاعى قۇمدى ۇلعايتقىش اينەكپەن قاراۋ. ۇساق ءبىر - بىرىنە جابىسپايدى. ىدىستاعى قۇمنىڭ جەل تۇرعاندا ۇشۋى. سوك ىشۋگە ارنالعان تۇتىكشەمەن قۇمدى ۇرلەۋ، جەڭىل، جەل تۇرسا ۇشادى. ىدىستاعى قۇمعا سۋ قۇيۋ. ىدىستاعى قۇمعا، سۋ قۇيسا بالشىققا اينالادى. تاستى باقىلاۋ. سۋ قۇيسا دا جىلتىراپ جاتا بەرەدى، ءتۇرى ءتۇسى وزگەرمەيدى، مايدالانىپ بالشىققا اينالمايدى، جەل ۇرلەسە دە قوزعالمايدى. اۋىر زات.
سۋ ەرەكشەلىگىن باقىلاۋ. سۋدىڭ ءدامى جوق، ءيىسى جوق. قاتتى وت جاعىپ، سۋ تۇرعان ىدىستى قىزدىرساڭ قاينايدى، كوبەيمەيدى. اياز، سۋىق جەرگە قويساڭ دا كوبەيمەيدى قاتىپ قالادى. (بالالاردىڭ تاجىريبە جاساۋى)
3) ويىن - ويناۋ، «قۇم، تاس، سۋ. باسى «قۇم» دەگەندە ءار جەردە شاشىراڭقى بولىپ وتىرۋ. «تاس»دەگەندە ءوز قولىمەن ءمۇسىن جاساپ تۇرا قالۋ، «سۋ» دەگەندە تولقىن جاساپ قوزعالۋ». (بالالار قيمىلمەن كورسەتەدى)
4) سوزدىك جۇمىس: ءولى جانە ءتىرى تابيعات
5) تابيعات تۋرالى ماقال - ماتەلدەر:
تازا بولسا تابيعات
امان بولار ادامزات.
تۋعان جەردىڭ سۋى ءتاتتى
توپىراعى دا ىستىق (1 - 2 بالاعا ايتقىزۋ) تاربيەشىنىڭ ءتۇسىندىرۋى.
رەفلەكتيۆتىك - تۇزەتۋشىلىك
ۇ. و. ءىس – ارەكەتىنە جاقسى قاتىسقان بالالاردى ماداقتاۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى ءبىلۋى كەرەك: ءتىرى تابيعات قورەكتەنەدى، تىنىس الادى، ءوسىپ - ونەدى قوزعالادى، سويلەيدى، ەڭبەك ەتەدى.
نەنى يگەرەدى: تابيعات ەرەكشەلىكتەرىن ەستە ساقتاپ، اڭگىمەلەپ ايتۋدى
نەنى بىلەدى: تابيعاتتى ايالاپ، قورعاۋدى بىلەدى
بىلىمدىك ايماعى: الەۋمەتتىك ورتا
ءبولىمى: ەكولوگيا
تاقىرىبى: ءتىرى تابيعات
ماقساتى: ب. م: بالالاردىڭ «ءولى جانە ءتىرى تابيعات» تاقىرىبىندا بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ، قورشاعان ورتا جايلى تانىمدىق ارەكەت شىنداۋ. د. م: بالالاردىڭ اقىل - ويىن، تۇسىنىگىن، ءبىلىمىن، تابيعات تۋرالى ءبىلىمىن، قىزىعۋشىلىعىن زەيىنىن دامىتۋ. ت. م: بالالاردى ادامگەرشىلىككە، ءوز ويىن تولىق جەتكىزە بىلۋگە، تابيعاتتى ايالاي بىلۋگە، تابيعات بايلىعىن قورعاۋعا، قامقورلىقپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
سوزدىك جۇمىسى: ءولى جانە ءتىرى تابيعات
قوستىلدىك كومپونەنت: تابيعات – پريرودا، ءتىرى تابيعات - جيۆايا پريرودا
كەرەكتى قۇرالدار: سۋرەتتەر، سحەمالار، ۇلعايتقىش، تاجىريبەگە ارنالعان ىدىستار.
موتيۆاسيالىق وياتۋشىلىق. تاربيەشىنىڭ ارەكەتى. بالا ارەكەتى
شاتتىق № 14
ادەپتى ەلدىڭ بالاسى. ءيىلىپ سالەم بەرەدى، ايداي ارايلاپ، كۇندەي جايناپ. جۇلدىزداي جارقىراپ، بۇگىنگى كۇندى قارسى الايىق. سالەم ساعان، جەر انا! سالەم ساعان، كوك اسپان! سالەم ساعان، كۇن انا!
ۇيىمداستىرۋشىلىق - ىزدەنۋشىلىك
1) كىرىسپە: وي شاقىرۋ
بالالار تەرەزەدەن دالاعا قاراڭدارشى؟
- قاي مەزگىل؟
- كوكتەم مەزگىلى
- ءقازىر قاي اي؟
- ناۋرىز ايى - دۇرىس بالالار، وسى ءبىزدى قورشاعان نە؟
- تابيعات
- اعاش، دالا، سۋ، اسپان، گۇل
- تابيعات دەگەن نە؟ - دۇرىس تابيعات ءبىزدى قورشاعان ورتا. بالالار، بۇگىن ءبىز وسى تابيعات تۋرالى اڭگىمەلەيمىز. تابيعات ەكىگە بولىنەدى ەكەن. ءولى تابيعات جانە ءتىرى تابيعات: ءولى تابيعاتقا تاۋ، تاس، توپىراق، بۇلت، سۋ جاتادى. ءتىرى تابيعاتقا ادامدار، جان - جانۋارلار، اعاشتار، گۇلدەر جاتادى.
(سۋرەتتەر كورسەتىلەدى)
ءتىرى تابيعات: قورەكتەنەدى، تىنىس الادى، ءوسىپ - ونەدى، قوزعالادى، جۇرەدى سويلەيدى. ءولى تابيعات: قورەكتەنبەيدى، تىنىس المايدى، ءوسىپ - ونبەيدى، قوزعالمايدى، جۇرمەيدى، ءوسىپ - ونبەيدى. ءولى تابيعاتقا قۇم، تاس، سۋعا بايلانىستى تاجىريبە جاساپ كورەيىك.
2) تاجىريبە: ىدىستاعى قۇمدى ۇلعايتقىش اينەكپەن قاراۋ. ۇساق ءبىر - بىرىنە جابىسپايدى. ىدىستاعى قۇمنىڭ جەل تۇرعاندا ۇشۋى. سوك ىشۋگە ارنالعان تۇتىكشەمەن قۇمدى ۇرلەۋ، جەڭىل، جەل تۇرسا ۇشادى. ىدىستاعى قۇمعا سۋ قۇيۋ. ىدىستاعى قۇمعا، سۋ قۇيسا بالشىققا اينالادى. تاستى باقىلاۋ. سۋ قۇيسا دا جىلتىراپ جاتا بەرەدى، ءتۇرى ءتۇسى وزگەرمەيدى، مايدالانىپ بالشىققا اينالمايدى، جەل ۇرلەسە دە قوزعالمايدى. اۋىر زات.
سۋ ەرەكشەلىگىن باقىلاۋ. سۋدىڭ ءدامى جوق، ءيىسى جوق. قاتتى وت جاعىپ، سۋ تۇرعان ىدىستى قىزدىرساڭ قاينايدى، كوبەيمەيدى. اياز، سۋىق جەرگە قويساڭ دا كوبەيمەيدى قاتىپ قالادى. (بالالاردىڭ تاجىريبە جاساۋى)
3) ويىن - ويناۋ، «قۇم، تاس، سۋ. باسى «قۇم» دەگەندە ءار جەردە شاشىراڭقى بولىپ وتىرۋ. «تاس»دەگەندە ءوز قولىمەن ءمۇسىن جاساپ تۇرا قالۋ، «سۋ» دەگەندە تولقىن جاساپ قوزعالۋ». (بالالار قيمىلمەن كورسەتەدى)
4) سوزدىك جۇمىس: ءولى جانە ءتىرى تابيعات
5) تابيعات تۋرالى ماقال - ماتەلدەر:
تازا بولسا تابيعات
امان بولار ادامزات.
تۋعان جەردىڭ سۋى ءتاتتى
توپىراعى دا ىستىق (1 - 2 بالاعا ايتقىزۋ) تاربيەشىنىڭ ءتۇسىندىرۋى.
رەفلەكتيۆتىك - تۇزەتۋشىلىك
ۇ. و. ءىس – ارەكەتىنە جاقسى قاتىسقان بالالاردى ماداقتاۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى ءبىلۋى كەرەك: ءتىرى تابيعات قورەكتەنەدى، تىنىس الادى، ءوسىپ - ونەدى قوزعالادى، سويلەيدى، ەڭبەك ەتەدى.
نەنى يگەرەدى: تابيعات ەرەكشەلىكتەرىن ەستە ساقتاپ، اڭگىمەلەپ ايتۋدى
نەنى بىلەدى: تابيعاتتى ايالاپ، قورعاۋدى بىلەدى