تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ "انا" ولەڭى
ادەبيەت (8 - سىنىپ)
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ "انا" ولەڭى
ماقساتى: - اقىن ومىرىمەن تانىستىرۋ، ولەڭدى وقي وتىرىپ تالداۋ.
- وقۋشىلاردىڭ ءتىل بايلىعىن دامىتۋ، عىلىمي تىلدە سويلەۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
- ادامگەرشىلىككە، انانى قۇرمەتتەۋگە، سىيلاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ۇعىمدى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: مانەرلەپ وقۋ، بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، ولەڭ قۇرىلىسىنا سكت جاساۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: مۋلتيمەديا، (سلايدتار)
ءپانارالىق بايلانىس: بيولوگيا، گەوگرافيا، فيزيكا پاندەرى.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى وتكەندى پىسىقتاۋ
ءىىى جاڭا ساباق بارىسى
تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ “انا”ولەڭى
ولەڭدى ساتىلاي كەشەندى تالداماس بۇرىن اۆتوردىڭ ءومىربايانى جونىنەن ماعلۇمات بەرىلەدى.
ولەڭنىڭ تاقىرىبىن انىقتاۋ ءۇشىن الدىمەن ولەڭ ماتىنىمەن تانىسىپ، وقىپ، ءار شۋماققا ماتىندىك تالداۋ جاسالادى.
ولەڭ شۋماقتارىنا ماتىندىك تالداۋ جاساۋ بارىسىندا مىنا سۋرەتتەر پايدالانىلدى.
جۇرەك اي جەر تارتىلىس كۇشى
ولەڭگە مىنا ساتى بويىنشا ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاسالادى.
“انا”ولەڭى
1. اۆتورى – تولەگەن ايبەرگەنوۆ. 8. 03. 1937 جىلى قاراقالپاقتىڭ قوڭىرات جەرىندە دۇنيەگە كەلگەن. چەحوۆ اتىنداعى جەتى جىلدىق مەكتەپتە وقىدى. چەحوۆ اتىنداعى جەتى جىلدىق مەكتەپتە وقىدى. 1957 جىلدان باستاپ باسپاسوزدەردە ولەڭدەرى جاريالانا باستادى. 1959 جىلى نيزامي اتىنداعى پەداگوگيكا ينستيتۋتىن ءبىتىردى. ولەڭ قۇرىلىسىنا جاڭالىق ەنگىزگەن اقىن. 1959 - 1962 جىلدارى قوڭىرات ورتا مەكتەبىندە ءمۇعالىم. 1959 - 1962 جىلدارى قوڭىرات ورتا مەكتەبىندە ءمۇعالىم. قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ ادەبيەتتى ناسيحاتتاۋ بيۋروسىندا ۇيىمداستىرۋشى. 1967 جىلى ومىردەن ءوتتى. 1974 جىلى قازاقستان لەنين كومسومولى سىيلىعى بەرىلدى. جاستارعا ارنالعان ت. ايبەرگەنوۆ اتىنداعى ادەبي سىيلىق بار.
2. ولەڭنىڭ تاقىرىبى - اقىننىڭ انا اتاۋلىعا سۇيىسپەنشىلىگى، قۇرمەتى، ماحابباتى.
3. ولەڭنىڭ يدەياسى - انا اتاۋلى جاندى سىيلاۋعا، قۇرمەتتەۋگە، ايالاۋعا اقىرادى. يدەيا دەگەنىمىز اۆتور تاقىرىپ ارقىلى ءومىر شىندىعىن سۋرەتتەگەندە، ونى ءوز كوزقاراسى، ءوز دۇنيەتانىمى تۇرعىسىنان بەينەلەيدى. سول ارقىلى ءوزىنىڭ ارمانىن، قيالىن، ماقساتىن، مۇددەسىن بىلدىرەدى.
4. جانر ءتۇرى – ليريكا، ولەڭ. ولەڭ دەگەنىمىز – قيىننان قيىستىرىلىپ، ۇيلەسىمدى ىرعاقپەن ۇيقاسىپ كەلەتىن ورنەكتى ءسوز جۇيەسى.
5. ولەڭدە 6 شۋماق بار. شۋماق دەگەنىمىز اياقتالعان ءبىرتۇتاس ويدى بىلدىرەدى.
6. ولەڭ 26 تارماقتان تۇر. تارماق دەگەنىمىز - ولەڭنىڭ ءار جولى.
7. ولەڭدە 4 بۋناقتان تۇر. بۋناق داۋىس ىرعاعىنا قاراي بولىنەدى.
8. ولەڭ 15 - 16 بۋىنعا قۇرىلعان. بۋىن ءسوزدىڭ قۇرامىنداعى داۋىستى دىبىستىڭ سانىنا قاراي انىقتالادى.
9. ولەڭ ەگىز ۇيقاسقا قۇرىلعان. ( ا ا ب ب ) ۇيقاس دەگەنىمىز - ولەڭ تارماقتارىنىڭ سوڭعى سوزدەرى ۇندەس، دىبىستارى دا بىرەگەي جاقىن، ول ولەڭنىڭ بۇكىل بىتىمىمەن، مازمۇ - نىمەن تامىرلاس.
10. ادەبي تەوريالىق ۇعىمدار.
ەپيتەتتەر – قاسيەتتى جەر، سۇلۋ الەم، لاپىلداعان وت، دوڭگەلەك عۇمىر.
تەڭەۋ – اڭ سياقتى،
تۇراقتى ءسوز تىركەسى – قاس قاققانشا – تەز، جىلدام؛ تاسباۋىر – قاتىگەز، مەيىرىمسىز؛
ديسفەميزم – پاسىق
جاي قايتالاۋ – انا ءسوزى
11. تۇسىندىرمە سوزدىك.
شەرمەندە – قايعى، قاسىرەت، ۋايىم
دانالىق – كەمەڭگەرلىك، ويلىلىق.
12. ولەڭنىڭ نەگىزگى ءتۇيىنى، تاربيەلىك ءمانى – انانى ءسۇيۋ، قادىرلەۋ.
ولەڭ تالدانىپ بولعان سوڭ بەينەباياننان «انا جۇرەگى» دەگەن ءان مەن، كۇيدى تىڭداتامىن، ونداعى بولعان وقيعالار ولەڭ جولىنىڭ قاي شۋماقتارىنا سايكەس كەلەتىنىن انىقتاتام. سودان سوڭ مىنا سۇراق بويىنشا پىكىرتالاس ۇيىمداستىرامىن.
سۇراق: - ادامنىڭ بەزبۇيرەكتەنىپ كەتۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟
انانىڭ قۇدىرەتى تۋرالى اڭىز ايتىلادى. (ءۋازىر مەن پاتشا تۋرالى)
حاديستەردەن مىسال كەلتىرۋ.
ءۇش ءتۇرلى قاسيەت بار – مىنە، سول ۇشەۋىنە يە بولعان ادامدارعا اللا قيامەت كۇنى مەيىرىممەن قاراپ، جانناتقا كىرگىزە - ءدى. ولار:
1. بارعا ماستانباعان، جوققا جاسىماعاندار.
2. اتا - اناسىنا مەيىرىمدى بولعاندار.
3. قول استىنداعىلارعا ءقادىرلى بولعاندار.
ءۇش ءتۇرلى ادامدار بار - ولارعا پەيىشتىڭ ەسىگى جابىق. ولار:
1. اتا - اناسىنىڭ قارعىسىنا ۇشىراعاندار.
2. ىشكىلىككە مۇلدەم سالىنىپ كەتكەندەر.
3. بەرگەن قايىر - ساداقاسىن نە جاقسىلىعىن مىندەت قىلۋشىلار.
4. قورىتىندى.
ءبىلىمدى بەكىتۋ ماقساتىندا، اناعا دەگەن ءوز سەزىمدەرىنە ويتولعاۋ جازادى.
5. ۇيگە تاپسىرما: ولەڭدى مانەرلەپ جاتتاۋ.
6. باعالاۋ.
ماڭعىستاۋ وبلىسى، اقتاۋ قالاسى،
№6 ورتا مەكتەبىنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
وپا انار جاسۇلان قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ "انا" ولەڭى
ماقساتى: - اقىن ومىرىمەن تانىستىرۋ، ولەڭدى وقي وتىرىپ تالداۋ.
- وقۋشىلاردىڭ ءتىل بايلىعىن دامىتۋ، عىلىمي تىلدە سويلەۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
- ادامگەرشىلىككە، انانى قۇرمەتتەۋگە، سىيلاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ۇعىمدى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: مانەرلەپ وقۋ، بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، ولەڭ قۇرىلىسىنا سكت جاساۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: مۋلتيمەديا، (سلايدتار)
ءپانارالىق بايلانىس: بيولوگيا، گەوگرافيا، فيزيكا پاندەرى.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى وتكەندى پىسىقتاۋ
ءىىى جاڭا ساباق بارىسى
تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ “انا”ولەڭى
ولەڭدى ساتىلاي كەشەندى تالداماس بۇرىن اۆتوردىڭ ءومىربايانى جونىنەن ماعلۇمات بەرىلەدى.
ولەڭنىڭ تاقىرىبىن انىقتاۋ ءۇشىن الدىمەن ولەڭ ماتىنىمەن تانىسىپ، وقىپ، ءار شۋماققا ماتىندىك تالداۋ جاسالادى.
ولەڭ شۋماقتارىنا ماتىندىك تالداۋ جاساۋ بارىسىندا مىنا سۋرەتتەر پايدالانىلدى.
جۇرەك اي جەر تارتىلىس كۇشى
ولەڭگە مىنا ساتى بويىنشا ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاسالادى.
“انا”ولەڭى
1. اۆتورى – تولەگەن ايبەرگەنوۆ. 8. 03. 1937 جىلى قاراقالپاقتىڭ قوڭىرات جەرىندە دۇنيەگە كەلگەن. چەحوۆ اتىنداعى جەتى جىلدىق مەكتەپتە وقىدى. چەحوۆ اتىنداعى جەتى جىلدىق مەكتەپتە وقىدى. 1957 جىلدان باستاپ باسپاسوزدەردە ولەڭدەرى جاريالانا باستادى. 1959 جىلى نيزامي اتىنداعى پەداگوگيكا ينستيتۋتىن ءبىتىردى. ولەڭ قۇرىلىسىنا جاڭالىق ەنگىزگەن اقىن. 1959 - 1962 جىلدارى قوڭىرات ورتا مەكتەبىندە ءمۇعالىم. 1959 - 1962 جىلدارى قوڭىرات ورتا مەكتەبىندە ءمۇعالىم. قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ ادەبيەتتى ناسيحاتتاۋ بيۋروسىندا ۇيىمداستىرۋشى. 1967 جىلى ومىردەن ءوتتى. 1974 جىلى قازاقستان لەنين كومسومولى سىيلىعى بەرىلدى. جاستارعا ارنالعان ت. ايبەرگەنوۆ اتىنداعى ادەبي سىيلىق بار.
2. ولەڭنىڭ تاقىرىبى - اقىننىڭ انا اتاۋلىعا سۇيىسپەنشىلىگى، قۇرمەتى، ماحابباتى.
3. ولەڭنىڭ يدەياسى - انا اتاۋلى جاندى سىيلاۋعا، قۇرمەتتەۋگە، ايالاۋعا اقىرادى. يدەيا دەگەنىمىز اۆتور تاقىرىپ ارقىلى ءومىر شىندىعىن سۋرەتتەگەندە، ونى ءوز كوزقاراسى، ءوز دۇنيەتانىمى تۇرعىسىنان بەينەلەيدى. سول ارقىلى ءوزىنىڭ ارمانىن، قيالىن، ماقساتىن، مۇددەسىن بىلدىرەدى.
4. جانر ءتۇرى – ليريكا، ولەڭ. ولەڭ دەگەنىمىز – قيىننان قيىستىرىلىپ، ۇيلەسىمدى ىرعاقپەن ۇيقاسىپ كەلەتىن ورنەكتى ءسوز جۇيەسى.
5. ولەڭدە 6 شۋماق بار. شۋماق دەگەنىمىز اياقتالعان ءبىرتۇتاس ويدى بىلدىرەدى.
6. ولەڭ 26 تارماقتان تۇر. تارماق دەگەنىمىز - ولەڭنىڭ ءار جولى.
7. ولەڭدە 4 بۋناقتان تۇر. بۋناق داۋىس ىرعاعىنا قاراي بولىنەدى.
8. ولەڭ 15 - 16 بۋىنعا قۇرىلعان. بۋىن ءسوزدىڭ قۇرامىنداعى داۋىستى دىبىستىڭ سانىنا قاراي انىقتالادى.
9. ولەڭ ەگىز ۇيقاسقا قۇرىلعان. ( ا ا ب ب ) ۇيقاس دەگەنىمىز - ولەڭ تارماقتارىنىڭ سوڭعى سوزدەرى ۇندەس، دىبىستارى دا بىرەگەي جاقىن، ول ولەڭنىڭ بۇكىل بىتىمىمەن، مازمۇ - نىمەن تامىرلاس.
10. ادەبي تەوريالىق ۇعىمدار.
ەپيتەتتەر – قاسيەتتى جەر، سۇلۋ الەم، لاپىلداعان وت، دوڭگەلەك عۇمىر.
تەڭەۋ – اڭ سياقتى،
تۇراقتى ءسوز تىركەسى – قاس قاققانشا – تەز، جىلدام؛ تاسباۋىر – قاتىگەز، مەيىرىمسىز؛
ديسفەميزم – پاسىق
جاي قايتالاۋ – انا ءسوزى
11. تۇسىندىرمە سوزدىك.
شەرمەندە – قايعى، قاسىرەت، ۋايىم
دانالىق – كەمەڭگەرلىك، ويلىلىق.
12. ولەڭنىڭ نەگىزگى ءتۇيىنى، تاربيەلىك ءمانى – انانى ءسۇيۋ، قادىرلەۋ.
ولەڭ تالدانىپ بولعان سوڭ بەينەباياننان «انا جۇرەگى» دەگەن ءان مەن، كۇيدى تىڭداتامىن، ونداعى بولعان وقيعالار ولەڭ جولىنىڭ قاي شۋماقتارىنا سايكەس كەلەتىنىن انىقتاتام. سودان سوڭ مىنا سۇراق بويىنشا پىكىرتالاس ۇيىمداستىرامىن.
سۇراق: - ادامنىڭ بەزبۇيرەكتەنىپ كەتۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟
انانىڭ قۇدىرەتى تۋرالى اڭىز ايتىلادى. (ءۋازىر مەن پاتشا تۋرالى)
حاديستەردەن مىسال كەلتىرۋ.
ءۇش ءتۇرلى قاسيەت بار – مىنە، سول ۇشەۋىنە يە بولعان ادامدارعا اللا قيامەت كۇنى مەيىرىممەن قاراپ، جانناتقا كىرگىزە - ءدى. ولار:
1. بارعا ماستانباعان، جوققا جاسىماعاندار.
2. اتا - اناسىنا مەيىرىمدى بولعاندار.
3. قول استىنداعىلارعا ءقادىرلى بولعاندار.
ءۇش ءتۇرلى ادامدار بار - ولارعا پەيىشتىڭ ەسىگى جابىق. ولار:
1. اتا - اناسىنىڭ قارعىسىنا ۇشىراعاندار.
2. ىشكىلىككە مۇلدەم سالىنىپ كەتكەندەر.
3. بەرگەن قايىر - ساداقاسىن نە جاقسىلىعىن مىندەت قىلۋشىلار.
4. قورىتىندى.
ءبىلىمدى بەكىتۋ ماقساتىندا، اناعا دەگەن ءوز سەزىمدەرىنە ويتولعاۋ جازادى.
5. ۇيگە تاپسىرما: ولەڭدى مانەرلەپ جاتتاۋ.
6. باعالاۋ.
ماڭعىستاۋ وبلىسى، اقتاۋ قالاسى،
№6 ورتا مەكتەبىنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
وپا انار جاسۇلان قىزى
You Might Also Like
-
«ابايتانۋ» ەلەكتيۆتى كۋرس بويىنشا كۇنتىزبەلىك تاقىرىپتىق جوسپار
