تۋعان ءتىلىم – تىرلىگىمنىڭ ايعاعى
شىعارما
تۋعان ءتىلىم – تىرلىگىمنىڭ ايعاعى،
ءتىلىم باردا ايتىلار سىر ويداعى.
وسسە ءتىلىم، مەن دە بىرگە وسەمىن،
وشسە ءتىلىم، مەن دە بىرگە وشەمىن.
ءيا، ءتىل قاي ۇلتتا بولسا دا، قاي ەلدە بولسا دا قاستەرلى، قۇدىرەتتى. ول ءاربىر ادامنىڭ بويىنا انا سۇتىمەن بىرگە ەنىپ، قالىپتاسادى. ءتىل بايلىعى – ءار ەلدىڭ ماقتانىشى. ول – اتادان بالاعا ميراس بولىپ قالعان باعا جەتپەس مۇرا. سوندىقتان دا ءار ادام انا ءتىلىن قادىرلەۋگە مىندەتتى، ونى شۇبارلاپ سويلەۋگە جول بەرمەۋى كەرەك. انا ءتىلى – ار ولشەمى. ءتىلدى شۇبارلاۋ – اردى شۇبارلاۋ، كوڭىل تۇنىعىن لايلاۋ. مەنىڭ انا ءتىلىم – شەكسىز باي، وتە كوركەم ءتىل. انا ءتىلىنىڭ كوركەمدىگىن پايدالانا الماعان ادام، مەنىڭشە، ناعىز پاقىر جان. انا ءتىلىن جىرلاماعان ادام جوق بولار. سول سياقتى مەن دە ءوز ءتىلىمدى جىرلاسام، قازاعىمنىڭ قارا توپىراعىنان جارالعان تال شىبىق بۇرشىك اتارداي سەزىلەدى. بويىمداعى الدەبىر كۇش سەرپىلىپ، الاسۇرعانداي بولادى.
قىمبات ماعان انا ءتىلىم، بال ءتىلىم،
قىمبات ماعان دانا ءتىلىم، ار ءتىلىم.
اق سۇتىمەن بىرگە سىڭگەن بويىما،
انا ءتىلىم – ارداق تۇتار التىنىم.
انا ءتىلىن جىرلاپ وتكەن تالايلار،
جىرلاپ وتكەن ىبىراي مەن ابايلار.
قاسيەتتى مەنىڭ انا تىلىمدە،
وشپەس ماڭگى الاۋلاعان اراي بار.
ولەڭ - جىرمەن ارايلانسا، تاۋ كۇلىپ،
ارداقتىمدى جىرلاپ وتەم ءان قىلىپ.
ماعجان، قاسىم، مۇقاعالي جىرلارىن،
جالعاستىرىپ جازا بەرەم ماڭگىلىك، -
دەپ مەن ءوز ءتىلىمدى جىرلاعىم كەلەدى. بۇگىنگى كۇندەردە انا ءتىلىمىز تەڭدىگىن الىپ، مەملەكەتتىك ءتىل بولسا دا، كوپشىلىكتىڭ اراسىنداعى ساڭىراۋلارعا ءالى دە بولسا سامالى تيمەي جاتقانى، جاسىرىن ەمەس. ءقازىر كوپتەگەن جاستار ءتىلىمىزدى شۇبارلاپ، ءوز انا تىلىڭدە تۇرپايى سويلەيدى. مۇندايلاردى كورگەندە، ك. گ. پاۋستوۆسكييدىڭ: «تۋعان تىلىنە جانى اشىماعان ادام – جاندىك»، – دەگەن ءسوزى ويىڭا ورالادى. «كوش جۇرە تۇزەلەدى» دەگەندەي، ءبارى دە تۇزەلەر. ايتسە دە ءوز ءتىلىمىزدى ۇمىتپاعانىمىز دۇرىس. ءبىزدىڭ ءتىلىمىز – اسىل قازىنامىز، ءوز اتا-مەكەنىمىزدە جۇرگەندىكتەن، ءوز تىلىمىزدە سويلەۋ – باستى پارىزىمىز. سول سەبەپتەن دە قازاق ءتىلىن تۋ ەتىپ تىگىپ، كەيىنگى ۇرپاققا بۇلدىرمەي تاپسىرۋعا تىرىسايىق، قۇربىلار! اتا - انامىز بىزگە، بولاشاعىنا، ۇلكەن ۇمىتپەن قارايدى.
«قازاق بولىپ تۋعاننان سوڭ، بوبەگىم،
قازاق بولىپ ولگەن جاقسى تۇبىندە»، -
دەگەن اقىن سوزىنەن قۋات الا وتىرىپ، بابالارىمىزدان جول تارتقان اسىل مۇرانى ساقتاپ، وركەندەتە بەرەيىك، باۋىرلار!
جاساي بەر، بوستاندىق، ماحاببات پەن دوستىق ءتىلى – قازاق ءتىلى.
پاۆلودار قالاسى،
قاليجان بەكقوجين اتىنداعى №12
جالپى ورتا ءبىلىم بەرۋ مەكتەبىنىڭ
7 سىنىپ وقۋشىسى ناجيپوۆا ايياۋلىم
(11 - 13 جاس ارالىعى)
تۋعان ءتىلىم – تىرلىگىمنىڭ ايعاعى،
ءتىلىم باردا ايتىلار سىر ويداعى.
وسسە ءتىلىم، مەن دە بىرگە وسەمىن،
وشسە ءتىلىم، مەن دە بىرگە وشەمىن.
ءيا، ءتىل قاي ۇلتتا بولسا دا، قاي ەلدە بولسا دا قاستەرلى، قۇدىرەتتى. ول ءاربىر ادامنىڭ بويىنا انا سۇتىمەن بىرگە ەنىپ، قالىپتاسادى. ءتىل بايلىعى – ءار ەلدىڭ ماقتانىشى. ول – اتادان بالاعا ميراس بولىپ قالعان باعا جەتپەس مۇرا. سوندىقتان دا ءار ادام انا ءتىلىن قادىرلەۋگە مىندەتتى، ونى شۇبارلاپ سويلەۋگە جول بەرمەۋى كەرەك. انا ءتىلى – ار ولشەمى. ءتىلدى شۇبارلاۋ – اردى شۇبارلاۋ، كوڭىل تۇنىعىن لايلاۋ. مەنىڭ انا ءتىلىم – شەكسىز باي، وتە كوركەم ءتىل. انا ءتىلىنىڭ كوركەمدىگىن پايدالانا الماعان ادام، مەنىڭشە، ناعىز پاقىر جان. انا ءتىلىن جىرلاماعان ادام جوق بولار. سول سياقتى مەن دە ءوز ءتىلىمدى جىرلاسام، قازاعىمنىڭ قارا توپىراعىنان جارالعان تال شىبىق بۇرشىك اتارداي سەزىلەدى. بويىمداعى الدەبىر كۇش سەرپىلىپ، الاسۇرعانداي بولادى.
قىمبات ماعان انا ءتىلىم، بال ءتىلىم،
قىمبات ماعان دانا ءتىلىم، ار ءتىلىم.
اق سۇتىمەن بىرگە سىڭگەن بويىما،
انا ءتىلىم – ارداق تۇتار التىنىم.
انا ءتىلىن جىرلاپ وتكەن تالايلار،
جىرلاپ وتكەن ىبىراي مەن ابايلار.
قاسيەتتى مەنىڭ انا تىلىمدە،
وشپەس ماڭگى الاۋلاعان اراي بار.
ولەڭ - جىرمەن ارايلانسا، تاۋ كۇلىپ،
ارداقتىمدى جىرلاپ وتەم ءان قىلىپ.
ماعجان، قاسىم، مۇقاعالي جىرلارىن،
جالعاستىرىپ جازا بەرەم ماڭگىلىك، -
دەپ مەن ءوز ءتىلىمدى جىرلاعىم كەلەدى. بۇگىنگى كۇندەردە انا ءتىلىمىز تەڭدىگىن الىپ، مەملەكەتتىك ءتىل بولسا دا، كوپشىلىكتىڭ اراسىنداعى ساڭىراۋلارعا ءالى دە بولسا سامالى تيمەي جاتقانى، جاسىرىن ەمەس. ءقازىر كوپتەگەن جاستار ءتىلىمىزدى شۇبارلاپ، ءوز انا تىلىڭدە تۇرپايى سويلەيدى. مۇندايلاردى كورگەندە، ك. گ. پاۋستوۆسكييدىڭ: «تۋعان تىلىنە جانى اشىماعان ادام – جاندىك»، – دەگەن ءسوزى ويىڭا ورالادى. «كوش جۇرە تۇزەلەدى» دەگەندەي، ءبارى دە تۇزەلەر. ايتسە دە ءوز ءتىلىمىزدى ۇمىتپاعانىمىز دۇرىس. ءبىزدىڭ ءتىلىمىز – اسىل قازىنامىز، ءوز اتا-مەكەنىمىزدە جۇرگەندىكتەن، ءوز تىلىمىزدە سويلەۋ – باستى پارىزىمىز. سول سەبەپتەن دە قازاق ءتىلىن تۋ ەتىپ تىگىپ، كەيىنگى ۇرپاققا بۇلدىرمەي تاپسىرۋعا تىرىسايىق، قۇربىلار! اتا - انامىز بىزگە، بولاشاعىنا، ۇلكەن ۇمىتپەن قارايدى.
«قازاق بولىپ تۋعاننان سوڭ، بوبەگىم،
قازاق بولىپ ولگەن جاقسى تۇبىندە»، -
دەگەن اقىن سوزىنەن قۋات الا وتىرىپ، بابالارىمىزدان جول تارتقان اسىل مۇرانى ساقتاپ، وركەندەتە بەرەيىك، باۋىرلار!
جاساي بەر، بوستاندىق، ماحاببات پەن دوستىق ءتىلى – قازاق ءتىلى.
پاۆلودار قالاسى،
قاليجان بەكقوجين اتىنداعى №12
جالپى ورتا ءبىلىم بەرۋ مەكتەبىنىڭ
7 سىنىپ وقۋشىسى ناجيپوۆا ايياۋلىم
(11 - 13 جاس ارالىعى)
You Might Also Like
-
قازاق ءتىلى ءپانى بويىنشا جىلدىق كۇنتىزبەلىك جوسپار، 7 سىنىپكۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، قازاق ءتىلى 7 سىنىپ.تاقىرىپتار:36. وسى شاق. ناق وسى شاق37. اۋىسپالى وسى شاق38. كەلەر شاق. بولجالدى كەلەر شاق39. ما...
