تۇرىكتەردىڭ رۋحاني مادەنيەتى
تۇرىكتەردىڭ رۋحاني مادەنيەتى
كونسپەكت
ەجەلگى تۇرىك تايپالارى كونە تۇرىك جازۋىمەن جازعان. كونە تۇرىك ءالىپبيى 35 ارىپتەن تۇرادى. تۇرىكتەردىڭ ءالىپبيى وزدەرىنىڭ رۋ - تايپالارىنىڭ تاڭبالارى نەگىزىندە جاسالعان. جەرىمىزدە تۇرىك جازۋىنىڭ پايدا بولعان مەرزىمى تۋرالى جاڭا پىكىرلەر تۋدى. كونە تۇرىك جازۋى ب. ز. ب. 1 مىڭجىلدىقتىڭ ورتاسىندا قالىپتاسقان. الماتى، پاۆلودار وبلىستارىنىڭ جەرىندەگى ساق تايپالارىنىڭ وبالارىنان تۇرىك تىلىندەگى جازۋلاردىڭ تابىلۋى بۇعان دالەل بولادى. تالاس، ىلە، سىر، ەرتىس وزەندەرى بويىنان سوڭعى 30 - 40 جىل ىشىندە كونە تۇرىك جازۋلارىنىڭ كوپتەگەن ەسكەرتكىشتەرى تابىلدى. يسلام ءدىنىنىڭ تارالۋىنا بايلانىستى اراب جازۋى تۇرىك بيلەۋشىلەرى اراسىندا تەز قابىلداندى. بۇل جاعداي تۇرىك جازۋىنىڭ ومىردە قولدانۋ اياسىن تارىلتا باستاعان. ەل ىشىندە تۇرىك جازۋىمەن قاتار سوعدى جازۋى كەڭ تاراعان.
جازۋ ونەرىنىڭ دامۋىنا بايلانىستى 8 عاسىردا جازبا ادەبيەت پايدا بولدى. تۇرىك جازبا ادەبيەتىنىڭ كونە ەسكەرتكىشتەرى – “كۇلتەگىن” جانە “تونىكوك” جازۋلارى. “قورقىت اتا” مەن “وعىزناما” – 8 - 9 عاسىرلارعا جاتاتىن شىعارمالار. بۇل شىعارمالار 8 عاسىردا اۋىزشا ايتىلعان، 11 عاسىردان باستاپ قاعازعا تۇسە باستاعان.
تۇرىكتەردىڭ زيراتتارىنان تابىلعان بۇيىمدار ولاردىڭ و دۇنيەلىك ومىرگە سەنۋىنىڭ ايعاعى بولىپ تابىلادى. ولار وتقا، تابيعاتقا تابىنعان. تۇرىكتەر قازا بولعان ادامنىڭ مايىتىنە اتى مەن زاتتارىن قوسا ورتەگەن. سونداي - اق تۇرىكتەر كوك بورىگە تابىنعان. بالاعا، بايگە اتتارىنا ءتىل - كوز تيمەۋ ءۇشىن ءبورىنىڭ تىرناعىن، كوزىن، ءتىلىن كەسىپ الىپ، تاعىپ قوياتىن بولعان. ۇماي اناعا وتباسىنا شاپاعاتىن تيگىزەدى دەپ تابىنعان. قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندە، جەتىسۋدا مۇسىلمان ءدىنى 8 عاسىردان باستاپ كەڭ تارالا باستاعان.
كونسپەكت سۇراقتار
1. كونە تۇرىك جازۋىنىڭ بۇكىل حالىق يگىلىگىنە اينالا باستاعان كەزەڭى:
2. مۇسىلمان ءدىنى كەڭ تارالا باستاعان كەز:
3. وتباسىنا شاپاعاتىن تيگىزۋشى:
4. ءتىل - كوز تيمەس ءۇشىن تۇمار رەتىندە تاقتى:
5. تۇرىكتەردە ءمايىتتى ورتەۋ عۇرپى بىلدىرەدى:
6. “وعىزناما” داستانى 6 عاسىردا اۋدارىلدى:
7. “وعىزنامانىڭ” ەسكى نۇسقاسىن ءبىرىنشى جازىپ قالدىرعان تاريحشى:
8. قورقىت اتا ەسكەرتكىشى ورنالاسقان جەر:
9. 8 - 9 عاسىرلارعا جاتاتىن ادەبي شىعارما:
10. تۇرىكتەردىڭ جازبا ادەبيەتى پايدا بولدى:
11. تۇرىك جازۋىمەن قاتار ەل ىشىندە كەڭ تاراعان جازۋ:
12. كونە تۇرىك جازۋلارىنىڭ ەسكەرتكىشتەرى تابىلعان جەر:
13. كونە تۇرىك جازۋى قالىپتاسقان مەرزىم:
14. كونە تۇرىك الىپبيىندەگى ءارىپ سانى:
تاقىرىپتىڭ تەستى
كونسپەكت
ەجەلگى تۇرىك تايپالارى كونە تۇرىك جازۋىمەن جازعان. كونە تۇرىك ءالىپبيى 35 ارىپتەن تۇرادى. تۇرىكتەردىڭ ءالىپبيى وزدەرىنىڭ رۋ - تايپالارىنىڭ تاڭبالارى نەگىزىندە جاسالعان. جەرىمىزدە تۇرىك جازۋىنىڭ پايدا بولعان مەرزىمى تۋرالى جاڭا پىكىرلەر تۋدى. كونە تۇرىك جازۋى ب. ز. ب. 1 مىڭجىلدىقتىڭ ورتاسىندا قالىپتاسقان. الماتى، پاۆلودار وبلىستارىنىڭ جەرىندەگى ساق تايپالارىنىڭ وبالارىنان تۇرىك تىلىندەگى جازۋلاردىڭ تابىلۋى بۇعان دالەل بولادى. تالاس، ىلە، سىر، ەرتىس وزەندەرى بويىنان سوڭعى 30 - 40 جىل ىشىندە كونە تۇرىك جازۋلارىنىڭ كوپتەگەن ەسكەرتكىشتەرى تابىلدى. يسلام ءدىنىنىڭ تارالۋىنا بايلانىستى اراب جازۋى تۇرىك بيلەۋشىلەرى اراسىندا تەز قابىلداندى. بۇل جاعداي تۇرىك جازۋىنىڭ ومىردە قولدانۋ اياسىن تارىلتا باستاعان. ەل ىشىندە تۇرىك جازۋىمەن قاتار سوعدى جازۋى كەڭ تاراعان.
جازۋ ونەرىنىڭ دامۋىنا بايلانىستى 8 عاسىردا جازبا ادەبيەت پايدا بولدى. تۇرىك جازبا ادەبيەتىنىڭ كونە ەسكەرتكىشتەرى – “كۇلتەگىن” جانە “تونىكوك” جازۋلارى. “قورقىت اتا” مەن “وعىزناما” – 8 - 9 عاسىرلارعا جاتاتىن شىعارمالار. بۇل شىعارمالار 8 عاسىردا اۋىزشا ايتىلعان، 11 عاسىردان باستاپ قاعازعا تۇسە باستاعان.
تۇرىكتەردىڭ زيراتتارىنان تابىلعان بۇيىمدار ولاردىڭ و دۇنيەلىك ومىرگە سەنۋىنىڭ ايعاعى بولىپ تابىلادى. ولار وتقا، تابيعاتقا تابىنعان. تۇرىكتەر قازا بولعان ادامنىڭ مايىتىنە اتى مەن زاتتارىن قوسا ورتەگەن. سونداي - اق تۇرىكتەر كوك بورىگە تابىنعان. بالاعا، بايگە اتتارىنا ءتىل - كوز تيمەۋ ءۇشىن ءبورىنىڭ تىرناعىن، كوزىن، ءتىلىن كەسىپ الىپ، تاعىپ قوياتىن بولعان. ۇماي اناعا وتباسىنا شاپاعاتىن تيگىزەدى دەپ تابىنعان. قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندە، جەتىسۋدا مۇسىلمان ءدىنى 8 عاسىردان باستاپ كەڭ تارالا باستاعان.
كونسپەكت سۇراقتار
1. كونە تۇرىك جازۋىنىڭ بۇكىل حالىق يگىلىگىنە اينالا باستاعان كەزەڭى:
2. مۇسىلمان ءدىنى كەڭ تارالا باستاعان كەز:
3. وتباسىنا شاپاعاتىن تيگىزۋشى:
4. ءتىل - كوز تيمەس ءۇشىن تۇمار رەتىندە تاقتى:
5. تۇرىكتەردە ءمايىتتى ورتەۋ عۇرپى بىلدىرەدى:
6. “وعىزناما” داستانى 6 عاسىردا اۋدارىلدى:
7. “وعىزنامانىڭ” ەسكى نۇسقاسىن ءبىرىنشى جازىپ قالدىرعان تاريحشى:
8. قورقىت اتا ەسكەرتكىشى ورنالاسقان جەر:
9. 8 - 9 عاسىرلارعا جاتاتىن ادەبي شىعارما:
10. تۇرىكتەردىڭ جازبا ادەبيەتى پايدا بولدى:
11. تۇرىك جازۋىمەن قاتار ەل ىشىندە كەڭ تاراعان جازۋ:
12. كونە تۇرىك جازۋلارىنىڭ ەسكەرتكىشتەرى تابىلعان جەر:
13. كونە تۇرىك جازۋى قالىپتاسقان مەرزىم:
14. كونە تۇرىك الىپبيىندەگى ءارىپ سانى:
تاقىرىپتىڭ تەستى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
جارتىلاي كوشپەلى جانە وتىرىقشى مادەنيەتتەردىڭ ءوزارا اسەرى
