ۋادە
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ۋادە.
ساباقتىڭ جالپى ماقساتى. «جاۋاپكەرشىلىك» ۇعىمىنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىعى رەتىندەگى ماڭىزدىلىعىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
- جاۋاپكەرشىلىك تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ؛
- بالالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن دامىتۋعا ىقپال ەتۋ؛
- ءوز سوزىنە، ىسىنە جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ءادىس - تاسىلدەر سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ.
كورنەكىلىكتەر «جاۋاپكەرشىلىك» ۇعىمىنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىعى رەتىندەگى ماڭىزدىلىعىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
- جاۋاپكەرشىلىك تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ؛
- بالالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن دامىتۋعا ىقپال ەتۋ؛
- ءوز سوزىنە، ىسىنە جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
سىنىپتا ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسىن قالىپتاستىرۋ
اتقارامىز ءار ءىستى،
جاقسىعا ءبىز لايىق
جاۋاپتىلىق سەزىنىپ،
ۋادەدە تۇرايىق!
توپقا ءبولۋ
وقۋشىلاردى كارتوچكا مەن سۋرەت سالۋ ارقىلى توپقا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
وتكەن ساباققا بايلانىستى ەسسەنى تاپسىرۋ.
جاڭا ماتەريالمەن جۇمىس. ءمۇعالىمنىڭ تۇسىندىرمەسى: اڭگىمە «وكىنىش» اتاسىنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداپ تاستاماقشى بولىپ قايىربەك قوراعا قاراي بەتتەدى. داربازانىڭ سىرتىنان بىرەۋدىڭ ىسقىرعانى ەستىلدى.
- قايىربەك، ءجۇر كەتتىك. «بىرلىك» اۋىلىنىڭ بالالارى كەلىپتى. وسى جولى ولاردى نولمەن قاتىرماساق پا؟
- اتتەگەن - اي - ا!- دەپ قايىربەك باسىن شايقادى. – اتام فەرماداعى ءبىر تانىسىنان ەسەكتىڭ قامىتىن العان ەكەن. «سونى اپارىپ تاستارسىڭ»؟ دەپ ەدى.
- ءوي، بار بولعانى سول ما؟ جاقىپ كوڭىلدەنە كۇلىپ قويدى.
- كەشكە دەيىن ءالى تالاي ۋاقىت بار. ۇلگەرەسىڭ... كوپ قيقاڭدى قويىپ، بىزبەن ءجۇر. ولاردان وتكەن جولعى قارىمتانى قايتارماساق بولمايدى. كەزدەسە كەتسە، مازاق قىلادى.
قايىربەك جەلكەسىن قاسىپ ءسال تۇردى دا:
- مەيلى ەندەشە، - دەپ، بالالارمەن بىرگە فۋتبول وينايتىن الاڭعا تارتتى. جولشىباي اتاسى كەزدەستى.
- قايىربەك شىراعىم، قامىتتى اپارىپ بەردىڭ بە؟
قايىربەك نە دەرىن بىلمەي ابدىراپ:
- ءيا، اتا، اپارىپ تاستادىم، - دەدى.
- ءاپ، بارەكەلدى. وركەنىڭ ءوسسىن، قاراعىم!- اتاسى ريزا كەيىپپەن قايىربەككە كوزىن سىعىرايتا قاراپ، كۇمىس ساقالىن ۋىستاي سيپاپ قويدى.
دايەكسوز
ءمۇعالىم تاقتاعا «ۋادە بەرسەڭ - ورىندا» دەپ جازىپ قويادى جانە وسى ماقالدى بۇگىنگى ساباقتىڭ دايەكسوزى رەتىندە تۇسىندىرەدى.
- اڭگىمەدە ايتىلعانداي، ادام وزىنە تاپسىرىلعان ءىستى جاۋاپكەرشىلىكپەن ورىنداماسا، ءوزىن عانا ەمەس، وزگەنى دە ۇياتقا قالدىرادى ەكەن.
- سەندەر «ۋادە بەرسەڭ - ورىندا» دەگەن ماقالدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- سەندەردىڭ ۋادە بەرىپ، ورىنداي الماي قالعان كەزدەرىڭ بولدى ما؟ بولسا ەستەرىڭە ءتۇسىرىپ ايتىپ بەرىڭدەر.
بالالاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالىپ، وزدەرى قورىتىندىلاۋعا مۇمكىندىك بەرىلەدى:
- بەرگەن ۋادەنى ۋاقىتىندا ورىنداۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى بىلدىرەدى. اتا - بابامىز بالالارىنىڭ جاۋاپكەرشىلىكتى بولىپ ءوسۋىن ارمانداعان، سول ءۇشىن دە «ۋادەنى – بەرسەڭ ورىندا» ماقالى ۇرپاقتان ۇرپاققا بۇگىنگى كۇنگە دەيىن جەتىپ وتىر.
ءمۇعالىمى: بالعابەك جانار
ۋادە. جۇكتەۋ
ساباقتىڭ جالپى ماقساتى. «جاۋاپكەرشىلىك» ۇعىمىنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىعى رەتىندەگى ماڭىزدىلىعىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
- جاۋاپكەرشىلىك تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ؛
- بالالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن دامىتۋعا ىقپال ەتۋ؛
- ءوز سوزىنە، ىسىنە جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ءادىس - تاسىلدەر سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ.
كورنەكىلىكتەر «جاۋاپكەرشىلىك» ۇعىمىنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىعى رەتىندەگى ماڭىزدىلىعىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
- جاۋاپكەرشىلىك تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ؛
- بالالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن دامىتۋعا ىقپال ەتۋ؛
- ءوز سوزىنە، ىسىنە جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
سىنىپتا ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسىن قالىپتاستىرۋ
اتقارامىز ءار ءىستى،
جاقسىعا ءبىز لايىق
جاۋاپتىلىق سەزىنىپ،
ۋادەدە تۇرايىق!
توپقا ءبولۋ
وقۋشىلاردى كارتوچكا مەن سۋرەت سالۋ ارقىلى توپقا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
وتكەن ساباققا بايلانىستى ەسسەنى تاپسىرۋ.
جاڭا ماتەريالمەن جۇمىس. ءمۇعالىمنىڭ تۇسىندىرمەسى: اڭگىمە «وكىنىش» اتاسىنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداپ تاستاماقشى بولىپ قايىربەك قوراعا قاراي بەتتەدى. داربازانىڭ سىرتىنان بىرەۋدىڭ ىسقىرعانى ەستىلدى.
- قايىربەك، ءجۇر كەتتىك. «بىرلىك» اۋىلىنىڭ بالالارى كەلىپتى. وسى جولى ولاردى نولمەن قاتىرماساق پا؟
- اتتەگەن - اي - ا!- دەپ قايىربەك باسىن شايقادى. – اتام فەرماداعى ءبىر تانىسىنان ەسەكتىڭ قامىتىن العان ەكەن. «سونى اپارىپ تاستارسىڭ»؟ دەپ ەدى.
- ءوي، بار بولعانى سول ما؟ جاقىپ كوڭىلدەنە كۇلىپ قويدى.
- كەشكە دەيىن ءالى تالاي ۋاقىت بار. ۇلگەرەسىڭ... كوپ قيقاڭدى قويىپ، بىزبەن ءجۇر. ولاردان وتكەن جولعى قارىمتانى قايتارماساق بولمايدى. كەزدەسە كەتسە، مازاق قىلادى.
قايىربەك جەلكەسىن قاسىپ ءسال تۇردى دا:
- مەيلى ەندەشە، - دەپ، بالالارمەن بىرگە فۋتبول وينايتىن الاڭعا تارتتى. جولشىباي اتاسى كەزدەستى.
- قايىربەك شىراعىم، قامىتتى اپارىپ بەردىڭ بە؟
قايىربەك نە دەرىن بىلمەي ابدىراپ:
- ءيا، اتا، اپارىپ تاستادىم، - دەدى.
- ءاپ، بارەكەلدى. وركەنىڭ ءوسسىن، قاراعىم!- اتاسى ريزا كەيىپپەن قايىربەككە كوزىن سىعىرايتا قاراپ، كۇمىس ساقالىن ۋىستاي سيپاپ قويدى.
دايەكسوز
ءمۇعالىم تاقتاعا «ۋادە بەرسەڭ - ورىندا» دەپ جازىپ قويادى جانە وسى ماقالدى بۇگىنگى ساباقتىڭ دايەكسوزى رەتىندە تۇسىندىرەدى.
- اڭگىمەدە ايتىلعانداي، ادام وزىنە تاپسىرىلعان ءىستى جاۋاپكەرشىلىكپەن ورىنداماسا، ءوزىن عانا ەمەس، وزگەنى دە ۇياتقا قالدىرادى ەكەن.
- سەندەر «ۋادە بەرسەڭ - ورىندا» دەگەن ماقالدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- سەندەردىڭ ۋادە بەرىپ، ورىنداي الماي قالعان كەزدەرىڭ بولدى ما؟ بولسا ەستەرىڭە ءتۇسىرىپ ايتىپ بەرىڭدەر.
بالالاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالىپ، وزدەرى قورىتىندىلاۋعا مۇمكىندىك بەرىلەدى:
- بەرگەن ۋادەنى ۋاقىتىندا ورىنداۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى بىلدىرەدى. اتا - بابامىز بالالارىنىڭ جاۋاپكەرشىلىكتى بولىپ ءوسۋىن ارمانداعان، سول ءۇشىن دە «ۋادەنى – بەرسەڭ ورىندا» ماقالى ۇرپاقتان ۇرپاققا بۇگىنگى كۇنگە دەيىن جەتىپ وتىر.
ءمۇعالىمى: بالعابەك جانار
ۋادە. جۇكتەۋ
You Might Also Like
