ۇستاز شاكىرتىنە ءبىلىم جولىن ۇيرەتەدى، ءبىلىمدى جان تاس قامالدى كۇيرەتەدى.
تاقىرىبى: ۇستاز شاكىرتىنە ءبىلىم جولىن ۇيرەتەدى،
ءبىلىمدى جان تاس قامالدى كۇيرەتەدى.
ماقساتى: ۇستازدىڭ ادام ومىرىندە الاتىن ورىن زور ەكەندىگىن، ۇستازداردى قۇرمەتتەۋ، سىيلاۋ جانە قادىرلەۋ قاسيەتتەرىن وقۋشىلاردىڭ بويىنا دارىتۋ.
ۇستاز ماماندىعىنىڭ قىرى مەن سىرلارىن ءتۇسىندىرۋ. ۇستاز ەڭبەگىن ءارقاشان باعالاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ۇستازدار تۋرالى ناقىل سوزدەر، ولەڭ ۇزىندىلەرى جازىلعان كورنەكىلىكتەر، ءارتۇرلى شارالار، گۇلدەر.
ءوتۋ بارىسى:
1. مۇعالىمدەر بىزدەن ەمتيحان العاندى جاقسى كورەدى، وسى ءساتتى پايدالانىپ، ءبىز دە ۇستازدارىمىزدان سىناق الىپ كورسەك قايتەدى؟
2. سەن سوندا ۇستازدارىمىزبەن ورنىمىزدى اۋىستىرىپ كورسەك قايتەدى دەگىڭ كەپ تۇر ما؟
3. ءيا، ءيا، تۋرا سولاي، بۇگىن ۇستازدار وقۋشى بولسىن، ءبىز ءمۇعالىم بولىپ ەمتيحان الىپ كورەيىك.
4. ەندەشە تىنىشتىق ساقتاڭىزدار! مۇعالىمدەرگە ارنالعان ەمتيحانىمىزدى باستايمىز. سۇراقتار: 1. دومبىرادا – جەتەۋ، سىرنايدا – التاۋ، قوبىزدا بەسەۋ. بۇل نە؟ (ءارىپ)
2. بۇل ساندا قانشا ءارىپ بار بولسا، سونشا سان بار. ول قاي سان؟ (ءجۇز)
3. جەل سوققاندا تاۋ ىق بولا ما؟ (ىق بولادى)
4. تەڭىزدە قانداي تاس بولمايدى؟ (قۇرعاق)
5. وقۋشى جانىنىڭ باعبانى. (ءمۇعالىمى)
6. قازاق الىپپەسىن جاساعان جانە العاش وقۋ قۇرالىن جازعان كىم؟ (ا. بايتۇرسىن ۇلى 1873 - 1938)
7. تۇڭعىش رەت قازاق ءانىن شەتەلگە ورىنداپ، كۇمىس جۇلدە العان ءانشى؟ (ءا. قاشاۋبايەۆ)
8. قازاقتا تۇڭعىش گەنەرال اتاعىن العان جانە مەكتەپ اشقان كىم؟ (جاڭگىر بوكەيحان ۇلى)
9.«جەتى جارعى» زاڭدار ەرەجەسىن كىم شىعاردى؟ (تاۋكەحان)
10.«دالا ارۋى» اتانعان وسىمدىك. (جۇگەرى)
11. قابات - قابات قاتتاما، اقىلىڭ بولسا اتتاما. (كىتاپ)
12. ارابياداعى قاسيەتتى باس قالا. (مەككە)
ءمۇعالىم:
- قايىرلى كۇن، قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، وقۋشىلار. بۇگىنگى ۇستازدار مەرەكەسى قارساڭىندا وتكەلى وتىرعان. «ۇستاز شاكىرتىنە ءبىلىم جولىن ۇيرەتەدى، ءبىلىمدى جان تاس قامالدى كۇيرەتەدى.» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر
1. ۇستازدىق وتە جاۋاپتى ماماندىق ەكەنى بارشامىزعا بەلگىلى. ول – مەكتەپتىڭ دە، قوعامنىڭ دا، عىلىمنىڭ دا، ءبىلىمنىڭ دە، ۇلتتىڭ دا، ادامگەرشىلىك پەن ەرلىكتىڭ دە، جاقسى مىنەز بەن اقىندىقتىڭ دا ناعىز جاندى وكىلى. ۇنەمى بالا كوزىندە بولۋ، ءاردايىم جيناقى، تازا، ادەپتى ءجۇرۋدى تالاپ ەتەدى. كەز كەلگەن ۋاقىتتا شاكىرتتىڭ قانداي دا بولسىن سۇراعىنا بىلىمدىلىكپەن جاۋاپ بەرۋگە تۋرا كەلەدى. وعان ناقتى، دالەلدى، سەنىمدى، كوركەم، جۇيەلى، تارتىمدى سويلەۋ كەرەك. ۇستازدىڭ ادىلدىگى، ادالدىعى، باتىلدىعى، مىنەز سۇلۋلىعى، ءىس پەن ءسوز بىرلىگى، شىنشىلدىعى، ۇستامدىلىعى كۇن سايىن بالالار تاراپىنان باعا الىپ وتىرادى. ول – ءارى عالىم، ءارى شەشەن، ءارى كوشباسشى.
2. ۇستاز – مەيىرىم، ماحاببات، سۇيىسپەنشىلىك، جاناشىرلىق سەزىمدەرىنىڭ كورىگى. ۇستاز – ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارت¬تىرۋ ساياساتىن تىكەلەي جۇزەگە اسىرۋشى. ول – مەملەكەتىمىزدى قۇرمەت¬تەۋ جاۋاپكەرشىلىگىن شاكىرتتەرىنە جەتكىزىپ دارىتۋشى. مەملەكەتىمىزدىڭ وركەنيەتتى دامۋ ساياساتىنىڭ مەكتەپتەگى ناسيحاتشىسى دا – ۇستاز. ءبىر سوزبەن ايتساق، ءمۇعالىم – مەملەكەت وكىلى. ول ءوزىنىڭ ىسىمەن دە، سوزىمەن دە، ءجۇرىس - تۇرىس مادەنيەتىمەن دە، مەكتەپتە جانە مەكتەپتەن تىس قوعامدا تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ ەتالوندىق بەينەسى بولىپ تابىلادى.
3. ۇستاز بەدەلىن قوعام الدىندا كوتەرۋ ءۇشىن ەلباسىنىڭ تىكەلەي ءوز جارلىعىمەن ەلىمىزدەگى ەڭ جوعارى ماراپات – قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى اتاعى مەن «التىن جۇلدىز» بەلگىسى جانە «وتان» وردەنى ەڭ ءبىرىنشى رەت ۇستازعا بەرىلدى. بۇل – مەكتەپ ءمۇعالىمىنىڭ ەڭبەگى ەلىمىزدە جوعارى قۇرمەتكە يە ەكەندىگىنىڭ ايعاعى.
قازاقتىڭ تۇڭعىش ۇستازى - ىبىراي التىنسارين.
ىبىراي التىنسارين تۇڭعىش اعارتۋشى، پەداگوگ، عالىم - جازۋشى بالالارعا تازا انا ءتىلىن ۇيرەتۋ ارقىلى حالىقتىڭ باي ءتىلىن مەڭگەرىپ، ونەر - بىلىمگە باستاۋشى. ىبىراي التىنسارين تۋعان حالقىنا وقۋ - بىلىمگە شاقىرىپ، كەنجەلەگەن قاراڭعىلىقتاعى ەلىنە ءبىلىمنىڭ جارىق ساۋلەسىن تاراتتى. تۇڭعىش قايراتكەر جاس ۇرپاق تاربيەلەۋدە جاڭا عىلىمنىڭ ىرگەتاسىن قالادى. ءوزى باس بولىپ، بىرنەشە جەردە كەزدەسكەن كەدەرگى قارسىلىققا قاراماستان، 1864 جىلى مەكتەپ اشتى. سول جىلدان بەرى قازىرگى كۇنگە دەيىن، 149 جىل بويى بالا ومىرىنە جاۋاپتى ماماندىقتى تاڭداعان اياۋلى ۇستازدارىمىز تىنباي ەڭبەك ەتۋدە.
4. ۇستاز! وسىناۋ سوزدە قانشاما ءمان - ماعىنا جاتىر دەسەڭىزشى! ۇلاعاتتى وي يەلەرى دە، ارمان وتى جۇرەگىندە الاۋلاعان جەتكىنشەكتەر دە، پاراساتتى قوعام قايراتكەرلەرى دە ءبىر ادامعا قارىزدار. ول – ۇستاز! العاش “الىپپەنىڭ” بەتىن اشىپ، ءارىپ تانىتقان، ءومىردىڭ قىر - سىرىن بىلۋگە، سان قيلى قۇبىلىستاردى تەرەڭ تۇسىنۋگە مۇرىندىق بولىپ، جان دۇنيەڭە نۇرلى شۋاق ءتۇسىرىپ، ادامگەرشىلىككە باۋلىعان ءمۇعالىمنىڭ بەينەسى كوڭىل تورىنەن ورىن الادى عوي. ۇستاز دا ديقان سياقتى. ول ءار ادامنىڭ جانىنا ءبىلىم ءدانىن سەبەدى. ءار شاكىرتىن ايالاپ ءوسىرىپ، ءومىر اتتى شەكسىز عالامعا توپشىسىن قاتايتىپ ۇشىرادى. دالىرەك ايتساق، ادامدى ءومىر سۇرە بىلۋگە تاربيەلەيدى. سول ءۇشىن بويىنداعى اسىل قاسيەتتەرىن شاكىرتتەرىنە ءسىڭىرىپ، تەر توگەدى.
5. يا، بۇگىن سول، مەكتەپتىڭ ايناسى، بايتەرەگى، ۇستازدار قاۋىمىنىڭ ءتول مەرەكەسى. ولاي بولسا، بۇگىنگى كۇن ۇستازدارعا ارنالماق.
ۇستاز - ۇلاعاتتى ەسىم. كۇن ساۋلەسى ومىرگە قانداي جارىق بەرسە، ۇستاز ەسىمى دە شاكىرتتەرگە كۇندەي جارىق بەرەدى.
6. اقىرىن ءجۇرىپ انىق باس.
ەڭبەگىڭ كەتپەس دالاعا
ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس،
ۇيرەتۋدەن بالاعا،
– دەپ اباي اتامىز ايتقانداي، شاكىرتتەرىنىڭ وزىنەن وزعانىن قالاعان ۇستازدار قاۋىمى...
حورمەن: مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
7. ۇستاز تۋرالى قانشا ماقتاۋ ءسوز ايتساق تا تاۋىسا الماسپىز. ەندەشە، قىمباتتى ۇستازدار، شاكىرتتەرىڭىزدىڭ وزدەرىڭىزگە ارنالعان ولەڭ - شۋماقتارىنا كەزەك بەرەلىك.
كۇي «ءالقيسسا» ورىندايتىن شەرحان، ايبەك جانە اراي
8. ءمۇعالىم ەڭبەگىنىڭ الەۋمەتتىك مانىنە، ەلدىڭ مادەني ومىرىندەگى بەلسەندى رولىنە كەزىندە قازاق زيالىلارى كوپ كوڭىل بولگەن. احمەت بايتۇرسىن ۇلى “جاقسى ءمۇعالىم مەكتەپكە جان كىرگىزەدى، باسقا كەمشىلىگى بولسا، ءمۇعالىمنىڭ جاقسىلىعى جابادى، بىلدىرمەيدى” – دەگەن بولاتىن. ءمۇعالىم ءبىلىم ءنارىن سەبۋشى.
9. سىزدەر قالاي ويلايسىزدار، قۇرمەتتى قوناقتار، مەنىڭ ويىمشا، كەز - كەلگەن ءمۇعالىم ۇستاز بولا المايدى. سەبەبى ۇستازدىق – ونەر، تاعىلىمى تەرەڭ ونەر. ال ونەرلى بولۋ كەز - كەلگەن ادامعا قونا بەرمەيدى. ولاي بولسا، شىن ۇستاز بولۋ ءۇشىن تابيعي دارىن ىزگىلىكتى ىزدەنىس پەن ەرەن ەڭبەككە ۇشتاستىرىلۋى شارت. «شاكىرتسىز ۇستاز تۇل» دەگەن ءسوز تەگىن ايتىلماسا كەرەك.
10. شىنىمەن دە، مەن دە وسى ءسوزىڭ دالەلدى بولا ءتۇسۋى ءۇشىن مىنا جىر شۋماقتارىن قوسايىن:
ۇستاز بولۋ – جۇرەكتىڭ باتىرلىعى،
ۇستاز بولۋ – سەزىمنىڭ اقىندىعى،
ۇستاز بولۋ – مىنەزدىڭ كۇن شۋاعى،
ازبايتۇعىن ادامنىڭ التىندىعى – دەپ اقىن عافۋ قايىربەكوۆ اعامىز جىرلاعانداي، ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزدە ءسوزى – مارجان، ءۇنى – ءان ۇستازداردىڭ بار بولعانىن ماقتانىش ەتەمىن. ارينە، ۇستاز جۇگى – اۋىر جۇك. ادامنىڭ جان دۇنيەسىن ءتۇسىنىپ، رەنجىتپەي، قاتەلىگىن سەزدىرە ءبىلۋ – بۇل ناعىز شەبەرلىك ەمەس پە؟!
11. كۇللى ءومىرىن جەتكىنشەككە ارناعان
ءمۇعالىمدى ارداقتايدى بارشا جان
ول مەكتەپتەن شىقپاسا دا قىس - جازى،
جەمىسى ونىڭ جەردىڭ ءجۇزىن شارلاعان
12. ۇستازدار! قانداي عاجاپ حالىقسىزدار!
شاكىرتكە شىڭداي بيىك الىپسىزدار.
جان بىتكەن جانارىنا نۇر سىيلاعان،
كۇندەي بوپ كۇلىمدەگەن جارىقسىزدار.
13. ءار ساباعىڭ ءوتىپ جاتىر بىلىنبەي،
پەرنە باسقان وركەستردىڭ ۇنىندەي
ءار بالانىڭ جۇرەگىنە جول تاۋىپ،
تۇراسىڭ سەن، ديريجەر بوپ كۇلىمدەي.
ۇستاز شاكىرتىنە ءبىلىم جولىن ۇيرەتەدى، ءبىلىمدى جان تاس قامالدى كۇيرەتەدى. جۇكتەۋ
ءبىلىمدى جان تاس قامالدى كۇيرەتەدى.
ماقساتى: ۇستازدىڭ ادام ومىرىندە الاتىن ورىن زور ەكەندىگىن، ۇستازداردى قۇرمەتتەۋ، سىيلاۋ جانە قادىرلەۋ قاسيەتتەرىن وقۋشىلاردىڭ بويىنا دارىتۋ.
ۇستاز ماماندىعىنىڭ قىرى مەن سىرلارىن ءتۇسىندىرۋ. ۇستاز ەڭبەگىن ءارقاشان باعالاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ۇستازدار تۋرالى ناقىل سوزدەر، ولەڭ ۇزىندىلەرى جازىلعان كورنەكىلىكتەر، ءارتۇرلى شارالار، گۇلدەر.
ءوتۋ بارىسى:
1. مۇعالىمدەر بىزدەن ەمتيحان العاندى جاقسى كورەدى، وسى ءساتتى پايدالانىپ، ءبىز دە ۇستازدارىمىزدان سىناق الىپ كورسەك قايتەدى؟
2. سەن سوندا ۇستازدارىمىزبەن ورنىمىزدى اۋىستىرىپ كورسەك قايتەدى دەگىڭ كەپ تۇر ما؟
3. ءيا، ءيا، تۋرا سولاي، بۇگىن ۇستازدار وقۋشى بولسىن، ءبىز ءمۇعالىم بولىپ ەمتيحان الىپ كورەيىك.
4. ەندەشە تىنىشتىق ساقتاڭىزدار! مۇعالىمدەرگە ارنالعان ەمتيحانىمىزدى باستايمىز. سۇراقتار: 1. دومبىرادا – جەتەۋ، سىرنايدا – التاۋ، قوبىزدا بەسەۋ. بۇل نە؟ (ءارىپ)
2. بۇل ساندا قانشا ءارىپ بار بولسا، سونشا سان بار. ول قاي سان؟ (ءجۇز)
3. جەل سوققاندا تاۋ ىق بولا ما؟ (ىق بولادى)
4. تەڭىزدە قانداي تاس بولمايدى؟ (قۇرعاق)
5. وقۋشى جانىنىڭ باعبانى. (ءمۇعالىمى)
6. قازاق الىپپەسىن جاساعان جانە العاش وقۋ قۇرالىن جازعان كىم؟ (ا. بايتۇرسىن ۇلى 1873 - 1938)
7. تۇڭعىش رەت قازاق ءانىن شەتەلگە ورىنداپ، كۇمىس جۇلدە العان ءانشى؟ (ءا. قاشاۋبايەۆ)
8. قازاقتا تۇڭعىش گەنەرال اتاعىن العان جانە مەكتەپ اشقان كىم؟ (جاڭگىر بوكەيحان ۇلى)
9.«جەتى جارعى» زاڭدار ەرەجەسىن كىم شىعاردى؟ (تاۋكەحان)
10.«دالا ارۋى» اتانعان وسىمدىك. (جۇگەرى)
11. قابات - قابات قاتتاما، اقىلىڭ بولسا اتتاما. (كىتاپ)
12. ارابياداعى قاسيەتتى باس قالا. (مەككە)
ءمۇعالىم:
- قايىرلى كۇن، قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، وقۋشىلار. بۇگىنگى ۇستازدار مەرەكەسى قارساڭىندا وتكەلى وتىرعان. «ۇستاز شاكىرتىنە ءبىلىم جولىن ۇيرەتەدى، ءبىلىمدى جان تاس قامالدى كۇيرەتەدى.» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر
1. ۇستازدىق وتە جاۋاپتى ماماندىق ەكەنى بارشامىزعا بەلگىلى. ول – مەكتەپتىڭ دە، قوعامنىڭ دا، عىلىمنىڭ دا، ءبىلىمنىڭ دە، ۇلتتىڭ دا، ادامگەرشىلىك پەن ەرلىكتىڭ دە، جاقسى مىنەز بەن اقىندىقتىڭ دا ناعىز جاندى وكىلى. ۇنەمى بالا كوزىندە بولۋ، ءاردايىم جيناقى، تازا، ادەپتى ءجۇرۋدى تالاپ ەتەدى. كەز كەلگەن ۋاقىتتا شاكىرتتىڭ قانداي دا بولسىن سۇراعىنا بىلىمدىلىكپەن جاۋاپ بەرۋگە تۋرا كەلەدى. وعان ناقتى، دالەلدى، سەنىمدى، كوركەم، جۇيەلى، تارتىمدى سويلەۋ كەرەك. ۇستازدىڭ ادىلدىگى، ادالدىعى، باتىلدىعى، مىنەز سۇلۋلىعى، ءىس پەن ءسوز بىرلىگى، شىنشىلدىعى، ۇستامدىلىعى كۇن سايىن بالالار تاراپىنان باعا الىپ وتىرادى. ول – ءارى عالىم، ءارى شەشەن، ءارى كوشباسشى.
2. ۇستاز – مەيىرىم، ماحاببات، سۇيىسپەنشىلىك، جاناشىرلىق سەزىمدەرىنىڭ كورىگى. ۇستاز – ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارت¬تىرۋ ساياساتىن تىكەلەي جۇزەگە اسىرۋشى. ول – مەملەكەتىمىزدى قۇرمەت¬تەۋ جاۋاپكەرشىلىگىن شاكىرتتەرىنە جەتكىزىپ دارىتۋشى. مەملەكەتىمىزدىڭ وركەنيەتتى دامۋ ساياساتىنىڭ مەكتەپتەگى ناسيحاتشىسى دا – ۇستاز. ءبىر سوزبەن ايتساق، ءمۇعالىم – مەملەكەت وكىلى. ول ءوزىنىڭ ىسىمەن دە، سوزىمەن دە، ءجۇرىس - تۇرىس مادەنيەتىمەن دە، مەكتەپتە جانە مەكتەپتەن تىس قوعامدا تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ ەتالوندىق بەينەسى بولىپ تابىلادى.
3. ۇستاز بەدەلىن قوعام الدىندا كوتەرۋ ءۇشىن ەلباسىنىڭ تىكەلەي ءوز جارلىعىمەن ەلىمىزدەگى ەڭ جوعارى ماراپات – قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى اتاعى مەن «التىن جۇلدىز» بەلگىسى جانە «وتان» وردەنى ەڭ ءبىرىنشى رەت ۇستازعا بەرىلدى. بۇل – مەكتەپ ءمۇعالىمىنىڭ ەڭبەگى ەلىمىزدە جوعارى قۇرمەتكە يە ەكەندىگىنىڭ ايعاعى.
قازاقتىڭ تۇڭعىش ۇستازى - ىبىراي التىنسارين.
ىبىراي التىنسارين تۇڭعىش اعارتۋشى، پەداگوگ، عالىم - جازۋشى بالالارعا تازا انا ءتىلىن ۇيرەتۋ ارقىلى حالىقتىڭ باي ءتىلىن مەڭگەرىپ، ونەر - بىلىمگە باستاۋشى. ىبىراي التىنسارين تۋعان حالقىنا وقۋ - بىلىمگە شاقىرىپ، كەنجەلەگەن قاراڭعىلىقتاعى ەلىنە ءبىلىمنىڭ جارىق ساۋلەسىن تاراتتى. تۇڭعىش قايراتكەر جاس ۇرپاق تاربيەلەۋدە جاڭا عىلىمنىڭ ىرگەتاسىن قالادى. ءوزى باس بولىپ، بىرنەشە جەردە كەزدەسكەن كەدەرگى قارسىلىققا قاراماستان، 1864 جىلى مەكتەپ اشتى. سول جىلدان بەرى قازىرگى كۇنگە دەيىن، 149 جىل بويى بالا ومىرىنە جاۋاپتى ماماندىقتى تاڭداعان اياۋلى ۇستازدارىمىز تىنباي ەڭبەك ەتۋدە.
4. ۇستاز! وسىناۋ سوزدە قانشاما ءمان - ماعىنا جاتىر دەسەڭىزشى! ۇلاعاتتى وي يەلەرى دە، ارمان وتى جۇرەگىندە الاۋلاعان جەتكىنشەكتەر دە، پاراساتتى قوعام قايراتكەرلەرى دە ءبىر ادامعا قارىزدار. ول – ۇستاز! العاش “الىپپەنىڭ” بەتىن اشىپ، ءارىپ تانىتقان، ءومىردىڭ قىر - سىرىن بىلۋگە، سان قيلى قۇبىلىستاردى تەرەڭ تۇسىنۋگە مۇرىندىق بولىپ، جان دۇنيەڭە نۇرلى شۋاق ءتۇسىرىپ، ادامگەرشىلىككە باۋلىعان ءمۇعالىمنىڭ بەينەسى كوڭىل تورىنەن ورىن الادى عوي. ۇستاز دا ديقان سياقتى. ول ءار ادامنىڭ جانىنا ءبىلىم ءدانىن سەبەدى. ءار شاكىرتىن ايالاپ ءوسىرىپ، ءومىر اتتى شەكسىز عالامعا توپشىسىن قاتايتىپ ۇشىرادى. دالىرەك ايتساق، ادامدى ءومىر سۇرە بىلۋگە تاربيەلەيدى. سول ءۇشىن بويىنداعى اسىل قاسيەتتەرىن شاكىرتتەرىنە ءسىڭىرىپ، تەر توگەدى.
5. يا، بۇگىن سول، مەكتەپتىڭ ايناسى، بايتەرەگى، ۇستازدار قاۋىمىنىڭ ءتول مەرەكەسى. ولاي بولسا، بۇگىنگى كۇن ۇستازدارعا ارنالماق.
ۇستاز - ۇلاعاتتى ەسىم. كۇن ساۋلەسى ومىرگە قانداي جارىق بەرسە، ۇستاز ەسىمى دە شاكىرتتەرگە كۇندەي جارىق بەرەدى.
6. اقىرىن ءجۇرىپ انىق باس.
ەڭبەگىڭ كەتپەس دالاعا
ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس،
ۇيرەتۋدەن بالاعا،
– دەپ اباي اتامىز ايتقانداي، شاكىرتتەرىنىڭ وزىنەن وزعانىن قالاعان ۇستازدار قاۋىمى...
حورمەن: مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
7. ۇستاز تۋرالى قانشا ماقتاۋ ءسوز ايتساق تا تاۋىسا الماسپىز. ەندەشە، قىمباتتى ۇستازدار، شاكىرتتەرىڭىزدىڭ وزدەرىڭىزگە ارنالعان ولەڭ - شۋماقتارىنا كەزەك بەرەلىك.
كۇي «ءالقيسسا» ورىندايتىن شەرحان، ايبەك جانە اراي
8. ءمۇعالىم ەڭبەگىنىڭ الەۋمەتتىك مانىنە، ەلدىڭ مادەني ومىرىندەگى بەلسەندى رولىنە كەزىندە قازاق زيالىلارى كوپ كوڭىل بولگەن. احمەت بايتۇرسىن ۇلى “جاقسى ءمۇعالىم مەكتەپكە جان كىرگىزەدى، باسقا كەمشىلىگى بولسا، ءمۇعالىمنىڭ جاقسىلىعى جابادى، بىلدىرمەيدى” – دەگەن بولاتىن. ءمۇعالىم ءبىلىم ءنارىن سەبۋشى.
9. سىزدەر قالاي ويلايسىزدار، قۇرمەتتى قوناقتار، مەنىڭ ويىمشا، كەز - كەلگەن ءمۇعالىم ۇستاز بولا المايدى. سەبەبى ۇستازدىق – ونەر، تاعىلىمى تەرەڭ ونەر. ال ونەرلى بولۋ كەز - كەلگەن ادامعا قونا بەرمەيدى. ولاي بولسا، شىن ۇستاز بولۋ ءۇشىن تابيعي دارىن ىزگىلىكتى ىزدەنىس پەن ەرەن ەڭبەككە ۇشتاستىرىلۋى شارت. «شاكىرتسىز ۇستاز تۇل» دەگەن ءسوز تەگىن ايتىلماسا كەرەك.
10. شىنىمەن دە، مەن دە وسى ءسوزىڭ دالەلدى بولا ءتۇسۋى ءۇشىن مىنا جىر شۋماقتارىن قوسايىن:
ۇستاز بولۋ – جۇرەكتىڭ باتىرلىعى،
ۇستاز بولۋ – سەزىمنىڭ اقىندىعى،
ۇستاز بولۋ – مىنەزدىڭ كۇن شۋاعى،
ازبايتۇعىن ادامنىڭ التىندىعى – دەپ اقىن عافۋ قايىربەكوۆ اعامىز جىرلاعانداي، ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزدە ءسوزى – مارجان، ءۇنى – ءان ۇستازداردىڭ بار بولعانىن ماقتانىش ەتەمىن. ارينە، ۇستاز جۇگى – اۋىر جۇك. ادامنىڭ جان دۇنيەسىن ءتۇسىنىپ، رەنجىتپەي، قاتەلىگىن سەزدىرە ءبىلۋ – بۇل ناعىز شەبەرلىك ەمەس پە؟!
11. كۇللى ءومىرىن جەتكىنشەككە ارناعان
ءمۇعالىمدى ارداقتايدى بارشا جان
ول مەكتەپتەن شىقپاسا دا قىس - جازى،
جەمىسى ونىڭ جەردىڭ ءجۇزىن شارلاعان
12. ۇستازدار! قانداي عاجاپ حالىقسىزدار!
شاكىرتكە شىڭداي بيىك الىپسىزدار.
جان بىتكەن جانارىنا نۇر سىيلاعان،
كۇندەي بوپ كۇلىمدەگەن جارىقسىزدار.
13. ءار ساباعىڭ ءوتىپ جاتىر بىلىنبەي،
پەرنە باسقان وركەستردىڭ ۇنىندەي
ءار بالانىڭ جۇرەگىنە جول تاۋىپ،
تۇراسىڭ سەن، ديريجەر بوپ كۇلىمدەي.
ۇستاز شاكىرتىنە ءبىلىم جولىن ۇيرەتەدى، ءبىلىمدى جان تاس قامالدى كۇيرەتەدى. جۇكتەۋ