ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس ەسسە
ۇستازدىق ەتكەن جالىقپاس ەسسە
دۇنيەدەگى ماماندىق اتاۋلىنىڭ تورەسى – ۇستازدىق. ءاسىلى، ءمۇعالىم بارلىق ماماندىق يەسىن تاربيەلەيتىن، وقىتىپ ۇيرەتەتىن مەيىرىمدى ابزال جاندار.
«ءمۇعالىم ماماندىعى – بارلىق ماماندىقتىڭ اناسى» دەمەكشى، ۇستاز الدىنان تاربيە المايتىن جان جوق. ۇستاز بەرگەن تاربيە ءاربىر جاننىڭ ومىرىنە جول سىلتەر شامشىراق سەكىلدى. عىلىم يەسى عالىم دا، ەل قورعاعان باتىر دا، تىلىنەن بال تامعان اقىن دا، تەگەۋرىنى تەمىر بالقىتقان جۇمىسشى دا، ەگىن سالعان ديقان دا، مال باعىپ تەرىن توككەن شوپان دا، كوك كۇمبەزىنەن ءارى وتكەن عارىشكەر دە ءبارى – ءبارى ۇستازدان ءبىلىم، ءتالىم العان. سوندىقتان ۇلاعاتتى ۇستازدارعا بۇكىل ادام با لاسى قۇرمەتپەن باس يەدى.
«ۇستاز بولۋ – ءوز ۋاقىتىڭدى اياماۋ، وزگەنىڭ ۋاقىتىن ايالاۋ» - دەپ فرانسۋز ويشىلى جان جاك رۋسسو ايتپاقشى، ۇستازداردىڭ ەڭبەگى ەرەن. شاكىرت ساناسى نا ءبىلىم ءنارىن سەۋىپ، ەل بولاشاعىنىڭ ورەندەرىن تاربيەلەپ شىعارۋ - ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلە دە بەرمەيدى. ۇستاز بولۋ – جۇرەك جىلۋىن، مەيىرىم شۋاعىن، ادامگەرشىلىك ۇلىلىعىن بالانىڭ بويىنا دارىتۋ. ۇستاز بولۋ – شاكىرتكە اتا - اناسىنداي بولىپ تاربيە سىيلاۋ. ۇستاز بولۋ – جاس ۇرپاقتىڭ جارقىن بولاشاققا بارار جولىن ايقىنداپ بەرۋ.
قاي زاماندا بولسىن، ۇستازدارعا قۇرمەت جوعارى بولعان.
«ادامنىڭ ادامشىلىعى - جاقسى ۇستازدان» دەپ ۇلى اباي ايتقانداي، ءمۇعالىم تاربيەسى مەن ونەگەسى وقۋشىنىڭ بولاشاق ازىعى. جاقسى ۇستازعا كەزىگىپ، ءتالىم - تاربيە العان شاكىرت ءومىر مايدانىندا مويىماي كۇرەسىپ، بولاشاق جولداردا باعىتىنان تايماسى انىق.
ۇرپاق بولاشاعى، حالقىمىزدىڭ كەلەشەگى قازىرگى ۇستازداردىڭ قولىندا.
تاۋەلسىز ەل اتانىپ، توبەمىزگە تۋ تىگىپ، ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسى ارتىپ، الەمگە اتىمىزدى تانىتىپ جاتقان كەزەڭدە ۇلتتىڭ، ەلدىڭ بولاشاعى - جاس ۇرپاق تاربيەسىنە دە مىقتى كوڭىل بولىنۋدە. وسى ەگەمەندى، تاۋەلسىز قازاقستاندا وركەنيەتكە باستار جولدىڭ باستاۋى مەكتەپ دەسەك، مەكتەپتىڭ باستى تۇلعاسى، جۇرەگى - ءمۇعالىم.
مەن بۇگىنگى تاڭدا قاراعاندى وبلىسى بۇقارجىراۋ اۋدانى كمم «ۇشتوبە ورتا مەكتەبىندە» باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى بولىپ قىزمەت ىستەيمىن.
مەنىڭ وزىمە قويار تالابىم، الدىما قويعان ماقساتىم جوعارى. ۇستازداردىڭ عىلىمنىڭ سوڭعى جاڭالىقتارىن كۇندەلىكتى ساباقتارىندا پايدالانۋدا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردىڭ ورنى ەرەكشە.
جاڭا پەدوگوگيكالىق تەحنولوگيالار ارقىلى باسەكەگە قابىلەتتى جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋدىڭ جاڭاشىلدىعى ەرەكشە. اقپاراتپەن جۇمىس ىستەي الۋ ءبىلىمىن قالىپتاستىرادى جانە قاتىناس جاساۋ قابىلەتىن تۋعىزادى. جاڭا تانىم قۇرالدارىن پايدالانۋعا جانە ۇيىمداستىرۋعا جاعداي جاسايدى. ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتىق تۇرعىدان قامتاماسىز ەتەدى. وقۋشىلار وزىنە قاجەتتى اقپاراتتى جەدەل تۇردە الادى. ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرادى. وقىتۋدىڭ وي - ءورىسىن، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتەدى. العان ءبىلىم نەگىزىن دامىتا وتىرىپ وقۋشىنىڭ شىعارماشىلىق دەڭگەيىن شىڭداپ، جەتىستىكتەرگە جەتۋىنە كومەكتەسەدى. جاڭا اقپاراتتى جيناقتاپ سالىستىرىپ، جۇيەلەپ، ناقتى قورىتىندى جاساپ دالەلدەيدى. العان ءبىلىمىن تالداپ، جيناقتاپ، جۇيەلىلىككە قالىپتاسادى.
قورىتا كەلگەندە مەن ءوزىمنىڭ تاڭداعان ماماندىعىما ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايمىن ش.ا.ءاموناشۆيليدىڭ «ءمۇعالىم ءوز ساباعىن سۇيمەسە، وعان ءوزى سۇيسىنە بىلمەسە، ول شاكىرت بويىندا دا سۇيىسپەنشىلىكتى دارىتا المايدى...» دەگەن ءسوزى بوسقا ايتىلماعانى بەلگىلى. سەبەبى، مەن ءار ساباعىمدا وقۋشىمەن قارىم - قاتىناستى، ولارمەن سويلەۋ مانەرىن، ساباقتى اشىپ ءتۇسىندىرۋ، وقۋشى بويىنا قىزىعۋشىلىق تۋعىزىپ، وقۋشىنىڭ جان - جاقتى بولۋىنا ۇلكەن كوزقاراسپەن، سەنىمدىلىكپەن قارايمىن. سونىمەن قاتار وقۋشىلاردىڭ ويىن جيناقتاي وتىرىپ، ەركىن، قىسىلماي سويلەۋىنە جەتە كوڭىل بولەمىن. كاسىبي مىندەتىم - باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى بولعاندىقتان بالالاردىڭ اقىل - وي ىنتاسىن كوتەرىپ، ءبىلىمدى يگەرۋگە ىنتاسى مەن داعدىسىن قالىپتاستىرۋ، ويلاۋ قابىلەتىن شىڭداۋ، ءسويتىپ جان - جاقتى دامىعان، جاڭاشا، تاۋەلسىز ويلاي الاتىن، ءبىلىمدى جاس جەتكىنشەكتەر تاربيەلەپ شىعارۋ. جاڭاشىل ۇستاز شاكىرتكە جان - جاقتى ءبىلىم بەرىپ قانا قويماي، ونى دۇنيەجۇزىلىك اقپارات كەڭىستىگىنە شىعۋعا، ياعني قاتاڭ باسەكە جايىندا ءومىر سۇرۋگە تاربيەلەۋ - ءوزىمنىڭ باستى پارىزىم دەپ سانايمىن.
قاراعاندى وبلىسى، بۇقارجىراۋ اۋدانى،
كمم «ۇشتوبە ورتا مەكتەبى»
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى:
وميربايەۆا مايگۋل رىمبەكوۆنا
دۇنيەدەگى ماماندىق اتاۋلىنىڭ تورەسى – ۇستازدىق. ءاسىلى، ءمۇعالىم بارلىق ماماندىق يەسىن تاربيەلەيتىن، وقىتىپ ۇيرەتەتىن مەيىرىمدى ابزال جاندار.
«ءمۇعالىم ماماندىعى – بارلىق ماماندىقتىڭ اناسى» دەمەكشى، ۇستاز الدىنان تاربيە المايتىن جان جوق. ۇستاز بەرگەن تاربيە ءاربىر جاننىڭ ومىرىنە جول سىلتەر شامشىراق سەكىلدى. عىلىم يەسى عالىم دا، ەل قورعاعان باتىر دا، تىلىنەن بال تامعان اقىن دا، تەگەۋرىنى تەمىر بالقىتقان جۇمىسشى دا، ەگىن سالعان ديقان دا، مال باعىپ تەرىن توككەن شوپان دا، كوك كۇمبەزىنەن ءارى وتكەن عارىشكەر دە ءبارى – ءبارى ۇستازدان ءبىلىم، ءتالىم العان. سوندىقتان ۇلاعاتتى ۇستازدارعا بۇكىل ادام با لاسى قۇرمەتپەن باس يەدى.
«ۇستاز بولۋ – ءوز ۋاقىتىڭدى اياماۋ، وزگەنىڭ ۋاقىتىن ايالاۋ» - دەپ فرانسۋز ويشىلى جان جاك رۋسسو ايتپاقشى، ۇستازداردىڭ ەڭبەگى ەرەن. شاكىرت ساناسى نا ءبىلىم ءنارىن سەۋىپ، ەل بولاشاعىنىڭ ورەندەرىن تاربيەلەپ شىعارۋ - ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلە دە بەرمەيدى. ۇستاز بولۋ – جۇرەك جىلۋىن، مەيىرىم شۋاعىن، ادامگەرشىلىك ۇلىلىعىن بالانىڭ بويىنا دارىتۋ. ۇستاز بولۋ – شاكىرتكە اتا - اناسىنداي بولىپ تاربيە سىيلاۋ. ۇستاز بولۋ – جاس ۇرپاقتىڭ جارقىن بولاشاققا بارار جولىن ايقىنداپ بەرۋ.
قاي زاماندا بولسىن، ۇستازدارعا قۇرمەت جوعارى بولعان.
«ادامنىڭ ادامشىلىعى - جاقسى ۇستازدان» دەپ ۇلى اباي ايتقانداي، ءمۇعالىم تاربيەسى مەن ونەگەسى وقۋشىنىڭ بولاشاق ازىعى. جاقسى ۇستازعا كەزىگىپ، ءتالىم - تاربيە العان شاكىرت ءومىر مايدانىندا مويىماي كۇرەسىپ، بولاشاق جولداردا باعىتىنان تايماسى انىق.
ۇرپاق بولاشاعى، حالقىمىزدىڭ كەلەشەگى قازىرگى ۇستازداردىڭ قولىندا.
تاۋەلسىز ەل اتانىپ، توبەمىزگە تۋ تىگىپ، ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسى ارتىپ، الەمگە اتىمىزدى تانىتىپ جاتقان كەزەڭدە ۇلتتىڭ، ەلدىڭ بولاشاعى - جاس ۇرپاق تاربيەسىنە دە مىقتى كوڭىل بولىنۋدە. وسى ەگەمەندى، تاۋەلسىز قازاقستاندا وركەنيەتكە باستار جولدىڭ باستاۋى مەكتەپ دەسەك، مەكتەپتىڭ باستى تۇلعاسى، جۇرەگى - ءمۇعالىم.
مەن بۇگىنگى تاڭدا قاراعاندى وبلىسى بۇقارجىراۋ اۋدانى كمم «ۇشتوبە ورتا مەكتەبىندە» باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى بولىپ قىزمەت ىستەيمىن.
مەنىڭ وزىمە قويار تالابىم، الدىما قويعان ماقساتىم جوعارى. ۇستازداردىڭ عىلىمنىڭ سوڭعى جاڭالىقتارىن كۇندەلىكتى ساباقتارىندا پايدالانۋدا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردىڭ ورنى ەرەكشە.
جاڭا پەدوگوگيكالىق تەحنولوگيالار ارقىلى باسەكەگە قابىلەتتى جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋدىڭ جاڭاشىلدىعى ەرەكشە. اقپاراتپەن جۇمىس ىستەي الۋ ءبىلىمىن قالىپتاستىرادى جانە قاتىناس جاساۋ قابىلەتىن تۋعىزادى. جاڭا تانىم قۇرالدارىن پايدالانۋعا جانە ۇيىمداستىرۋعا جاعداي جاسايدى. ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتىق تۇرعىدان قامتاماسىز ەتەدى. وقۋشىلار وزىنە قاجەتتى اقپاراتتى جەدەل تۇردە الادى. ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرادى. وقىتۋدىڭ وي - ءورىسىن، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتەدى. العان ءبىلىم نەگىزىن دامىتا وتىرىپ وقۋشىنىڭ شىعارماشىلىق دەڭگەيىن شىڭداپ، جەتىستىكتەرگە جەتۋىنە كومەكتەسەدى. جاڭا اقپاراتتى جيناقتاپ سالىستىرىپ، جۇيەلەپ، ناقتى قورىتىندى جاساپ دالەلدەيدى. العان ءبىلىمىن تالداپ، جيناقتاپ، جۇيەلىلىككە قالىپتاسادى.
قورىتا كەلگەندە مەن ءوزىمنىڭ تاڭداعان ماماندىعىما ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايمىن ش.ا.ءاموناشۆيليدىڭ «ءمۇعالىم ءوز ساباعىن سۇيمەسە، وعان ءوزى سۇيسىنە بىلمەسە، ول شاكىرت بويىندا دا سۇيىسپەنشىلىكتى دارىتا المايدى...» دەگەن ءسوزى بوسقا ايتىلماعانى بەلگىلى. سەبەبى، مەن ءار ساباعىمدا وقۋشىمەن قارىم - قاتىناستى، ولارمەن سويلەۋ مانەرىن، ساباقتى اشىپ ءتۇسىندىرۋ، وقۋشى بويىنا قىزىعۋشىلىق تۋعىزىپ، وقۋشىنىڭ جان - جاقتى بولۋىنا ۇلكەن كوزقاراسپەن، سەنىمدىلىكپەن قارايمىن. سونىمەن قاتار وقۋشىلاردىڭ ويىن جيناقتاي وتىرىپ، ەركىن، قىسىلماي سويلەۋىنە جەتە كوڭىل بولەمىن. كاسىبي مىندەتىم - باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى بولعاندىقتان بالالاردىڭ اقىل - وي ىنتاسىن كوتەرىپ، ءبىلىمدى يگەرۋگە ىنتاسى مەن داعدىسىن قالىپتاستىرۋ، ويلاۋ قابىلەتىن شىڭداۋ، ءسويتىپ جان - جاقتى دامىعان، جاڭاشا، تاۋەلسىز ويلاي الاتىن، ءبىلىمدى جاس جەتكىنشەكتەر تاربيەلەپ شىعارۋ. جاڭاشىل ۇستاز شاكىرتكە جان - جاقتى ءبىلىم بەرىپ قانا قويماي، ونى دۇنيەجۇزىلىك اقپارات كەڭىستىگىنە شىعۋعا، ياعني قاتاڭ باسەكە جايىندا ءومىر سۇرۋگە تاربيەلەۋ - ءوزىمنىڭ باستى پارىزىم دەپ سانايمىن.
قاراعاندى وبلىسى، بۇقارجىراۋ اۋدانى،
كمم «ۇشتوبە ورتا مەكتەبى»
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى:
وميربايەۆا مايگۋل رىمبەكوۆنا
You Might Also Like
-
وقۋشىلاردىڭ فۋنكسيونالدىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ - ساپالى ءبىلىم كەپىلى
