- 23 ءساۋ. 2020 00:00
- 352
ۇيا
مۇزداي بالمۇزداقتىڭ كەسىرى بوتانىڭ تاماعىنا اشكۇزەنشە جابىستى. نايزاعايلى بيىلعى جازدىڭ ماۋسىم ايىندا كوكتەگى التىن كۇن توڭىرەكتى ورتەپ جىبەرەردەي كورىنگەن. سوندىقتان قازباۋىر بۇلتتار جەر بەتىنە جاڭبىرىن ءجيى-جيى توگە سالادى. بوتا ءوزى قاعىلەز بالا، اۋىرعالى اناسى قانشا تىقپالاسا دا، ءبىر قاسىق بالعا قاراعىسى، ءبىر كەسە ايراندى جۇتقىسى جوق، ءنار تاتپاستان مينەرال سۋىن عانا ۇناتىپ ىشەدى. ءتىپتى ءتاۋىر بولسا دا بوتەلكەدەگى سۋعا ءتونىپ تۇرادى، شەتىنەن سىمىرە بەرگەننەن جالىعار ەمەس.
نازىم اۋلادان جۇگىرىپ كىردى، شولدەپ، شولىركەپ سۋ ءىشتى.
— بوتا مەنىڭ مينەرال سۋىمنان ىشپە! — دەپ وعان تىيىم سالدى. سەبەبى، بۇل ۇيدە بالا ءسال سىرقاتتانىپ قالسا، سوعان ايرىقشا ىقىلاس تانىتاتىنىنا ۇيرەنگەن.
— جوق، ىشپەسىن، سۋ مەنىكى، ول اۋىرعان جوق، — دەپ قيقارلىق تانىتتى بوتا وزىمشىلدىكپەن، ىلعي سىڭلىسىنە وزبىرلىق قىلۋعا داعدىلانعان ادەتپەن. ۇستەل باسىندا قاز-قاتار وتىراتىن ەكى بالانىڭ ءدۇرداراز بولىپ تاتۋلاسۋى دا وپ-وڭاي، ۇيالاس كۇشىكتەر ءتارىزدى تالاسا كەتەدى. ارتىنشا بوتا ءتىستى باقاداي جابىسا كەتىپ، نازىمنىڭ شاشىنان جۇلىپ، ۇستىنە سورپا توگىپ جىبەردى. نازىمنىڭ كوزىنەن جاس ىرشىپ كەتتى. بوتانىڭ شاتاققۇمارلىعىنان ابدەن شارشادى. شىرق بۇزىپ وكپەلەتە بەرسە، قاشانعا ءتوزسىن. سول-اق ەكەن، اناسى ءمولدىر كوك قۇتىنىڭ ىشىندەگى اجەپتاۋىر مول سۋدى بوتانىڭ باسىنا قۇيا سالدى.
— ىلعي جانجال شىعاراسىڭ دا، باۋىرىڭا كۇن كورسەتپەيسىڭ! ءما، ساعان كەرەگى وسى شىعار!
سوڭعى كەزدە ءوزىن ەرەكشە ماپەلەپ، باعىپ-قاققان سۇيىكتى اناسىنان مۇنداي مازاق قىلىق كۇتپەگەن. بوتا قاتتى شامدانىپ باقىرىپ جىلادى. مويىنداۋ كەرەك، بۇل ەكەۋى شىبىق تيمەي، شىڭق ەتەر بالالاردان. ول بالكونعا اتىپ شىعىپ، ەسىگىن سىرتتان جاۋىپ الدى. كوز جاسىنان ءھام ايانىشتى ۇننەن اناسىنىڭ جانى كۇيزەلە باستاعان. كوپ ۇزاماي بوتا باقىرۋىن قويىپ، ساپ تيىلدى. ءبىراق دەگبىرى قاشقان اناسى ىشتەن، اينەكتىڭ ار جاعىنان انىق كوردى، ونىڭ نازىك يىعى دىرىلدەپ، ءالى دە جىلاپ وتىرعانداي.
— كۇنىم-اۋ، تاماعىڭدى ىشە عوي، سۋىپ قالادى، — دەپ داۋىستادى اناسى قىزىن ءبىرتۇرلى اياپ كەتىپ، الايدا توبەسىنەن سۋ قۇيعانىنا ەش وكىنبەستەن. — ءوزىڭ كىنالى، تۇككە تۇرمايتىن نارسەنى ۇلان-عايىر قىلعان.
بوتا مەن نازىمنىڭ اناسى قىزىق. مىنەزى جۇمساق، ۇزاق قاتال بولا المايدى. ول كوپ كەشىكپەي، كىشكەنە قىزىن بالكوننان جالىنعانداي، سۇيرەگەندەي قۇشاقتاپ الىپ شىقتى. باعاناعى باقىرعان داۋىس قايتا جانداندى، مۇلدەم كۇشەيىپ، وزانداپ ءبىر باسىلدى. بەتى-قولىن جۋىپ، بەتىنەن ءبىر سۇيسە بالاسىنىڭ كوز جاسى لەزدە قۇرعاي قالاتىنىن ءبىلىپ، سىرالعى اناسى بوتانى اينالىپ، ءۇيىرىلىپ-اق جاتىر. ەڭ قىزىعى، اناسى ەركەلەتكەن سايىن جىلاۋىق قىز بالا بۇلاقشا اققان كوز جاسىن كىلت تىيا قويدى دا، اناسىنىڭ بەتىنە كۇلە قاراپ:
— ماما، مەن كوردىم، ۇيادا بەس جۇمىرتقا جاتىر ەكەن، — دەپ ايتتى.
— قايداعى ۇيا؟
— ءبىزدىڭ بالكوننىڭ شەتىندە ۇيا بار.
بۇل ماعلۇماتتىڭ ەرەكشە ماڭىزدى ەكەنى ونىڭ بادىرايعان ۇلكەن تاناكوزىنەن ءبىلىندى، ال كىرپىگى بولەك-بولەك، سۋ-سۋ. قاس قاققانشا بوتا وكپەسىن ۇمىتقىسى كەلمەي، قايتادان بۇزىلا قالدى، جاس تاعى ساۋلاپ كەتتى. ەركەنىڭ كوزى جاستى. ارادا بەس مينۋت وتكەندە ول اس بولمەدە مونتيىپ تاماعىن ءىشىپ وتىردى.