
- 05 ناۋ. 2024 04:01
- 301
ءحىح عاسىر باسىنداعى قازاق ادەبيەتىنە شولۋ
قازاق ادەبيەتى 9 - سىنىپ
ساباقتىڭ اتاۋى: ءحىح عاسىر باسىنداعى قازاق ادەبيەتىنە شولۋ
ماقساتى: قازاق ادەبيەتى ءۇشىن تاريحي وقيعالارعا تولى كەزەڭ ەكەندىگىن ءتۇسىندىرۋ. قازاق ەلىنىڭ ۇلتتىق بولمىسىن، ەرەكشەلىگىن كورسەتەتىن، تاريحىن، سال - ساناسىن، ءداستۇرىن تاڭبالايتىن ۇلى تۇلعالار جانە تۋىندىلار تۋرالى ايتۋ. بالالار بويىنا پاتريوتتىق سەزىم ۇيالاتۋ. العان بىلىمدەرىن ومىردە قولدانا بىلۋگە باۋلۋ.
ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسىن قالىپتاستىرۋ: جۇرەكتەن جۇرەككە. وقۋشىلار تىلەك ايتۋ ارقىلى ءبىر - بىرىنە لەبىزدەرىن بىلدىرەدى.
توپقا ءبولۋ: تاقىرىپقا بايلانىستى پازىلدار ارقىلى توپقا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: وتىلگەن تاراۋ بويىنشا سۇراقتار قويىپ پىسىقتاۋ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
ءبىلۋ
قازاق حالقىنىڭ رەسەي وتارشىلدىعىنا قارسى تاۋەلسىزدىك جولىنداعى كۇرەسى ۇزاققا سوزىلىپ، XVIII عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسى مەن XX عاسىردىڭ 80 - جىلدارىن قامتىدى. قازاقستانداعى ۇلت - ازاتتىق قوزعالىستار تاريحىندا اۋقىمدىلىعى، قۋاتتىلىعى جاعىنان ەڭ ءىرىسى — 1837 — 1847 جىلدارداعى كوتەرىلىس. كوتەرىلىستىڭ باستالعان ۋاقىتى پاتشالىق رەسەيدىڭ قازاق جەرىنە تەرەڭدەي ەنىپ، اكىمشىلىك - اسكەري شارالارىمەن ءالى دە بولسا دەربەستىگىن ساقتاپ تۇرعان اۋداندارعا جەتكەن كەزەڭىنە تۇسپا - تۇس كەلدى. ورتا جۇزدەگى وكرۋگتىك باسقارۋ جۇيەسىنە قارسى باستالعان بۇل كوتەرىلىس ابىلاي حاننىڭ ۇرپاعى كەنەسارى قاسىم ۇلىنىڭ باسشىلىعىمەن جۇزەگە استى. قوزعالىس 10 جىل بويى رەسەيدىڭ ساياساتىنا ىقپال ەتە وتىرىپ، ورتا جانە ۇلى جۇزدەردىڭ باسىم بولىگىنىڭ رەسەيدىڭ قول استىنا ەرىكسىز كىرۋ مەرزىمىن ءبىراز ۋاقىتقا بولسا دا كەيىنگە شەگەردى. كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان قوزعالىس جەڭىلىسكە ۇشىراعاننان كەيىن عانا ورتا ءجۇز تولىعىمەن رەسەيدىڭ قۇرامىنا ەنگەن.
ءبىلۋ
جاڭا تاقىرىپ بويىنشا جۇمىستانۋ.
«ءسىز كىتاپسىز» پاراقشالارعا ءحىح عاسىرداعى تاريحي وقيعالاردى جازىپ قويۋ.
وقۋشىلار تاپسىرمانىڭ جاۋاپتارىن كىتاپ بەتتەرىنە ورنالاستىرادى.
ءتۇسىنۋ
«قارلى كەسەك» ءار توپ وقۋلىقتا بەرىلگەن تاقىرىپتان سۇراقتار مەن جاۋاپتار دايىنداپ، ولاردى سۇراعىن بولەك، جاۋابىن بولەك كەلەسى توپقا لاقتىرادى. سۇراقتار مەن جاۋاپتار وقىلىپ سايكەستەندىرىلەدى.
ءار توپ سۇراقتاردى ءبىر بىرىنە لاقتىرىپ، سۇراقتار وقىلىپ، جاۋاپتارىن وقىپ سايكەستەندىرەدى.
ماڭعىستاۋ وبلىسى، مۇنايلى اۋدانى،
№7 جالپى ءبىلىم بەرۋ ورتا مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
ابديراحمەتوۆا گۇلزادا ورىنباي قىزى
ءحىح عاسىر باسىنداعى قازاق ادەبيەتىنە شولۋ جۇكتەۋ
ساباقتىڭ اتاۋى: ءحىح عاسىر باسىنداعى قازاق ادەبيەتىنە شولۋ
ماقساتى: قازاق ادەبيەتى ءۇشىن تاريحي وقيعالارعا تولى كەزەڭ ەكەندىگىن ءتۇسىندىرۋ. قازاق ەلىنىڭ ۇلتتىق بولمىسىن، ەرەكشەلىگىن كورسەتەتىن، تاريحىن، سال - ساناسىن، ءداستۇرىن تاڭبالايتىن ۇلى تۇلعالار جانە تۋىندىلار تۋرالى ايتۋ. بالالار بويىنا پاتريوتتىق سەزىم ۇيالاتۋ. العان بىلىمدەرىن ومىردە قولدانا بىلۋگە باۋلۋ.
ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسىن قالىپتاستىرۋ: جۇرەكتەن جۇرەككە. وقۋشىلار تىلەك ايتۋ ارقىلى ءبىر - بىرىنە لەبىزدەرىن بىلدىرەدى.
توپقا ءبولۋ: تاقىرىپقا بايلانىستى پازىلدار ارقىلى توپقا ءبولۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: وتىلگەن تاراۋ بويىنشا سۇراقتار قويىپ پىسىقتاۋ.
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
ءبىلۋ
قازاق حالقىنىڭ رەسەي وتارشىلدىعىنا قارسى تاۋەلسىزدىك جولىنداعى كۇرەسى ۇزاققا سوزىلىپ، XVIII عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسى مەن XX عاسىردىڭ 80 - جىلدارىن قامتىدى. قازاقستانداعى ۇلت - ازاتتىق قوزعالىستار تاريحىندا اۋقىمدىلىعى، قۋاتتىلىعى جاعىنان ەڭ ءىرىسى — 1837 — 1847 جىلدارداعى كوتەرىلىس. كوتەرىلىستىڭ باستالعان ۋاقىتى پاتشالىق رەسەيدىڭ قازاق جەرىنە تەرەڭدەي ەنىپ، اكىمشىلىك - اسكەري شارالارىمەن ءالى دە بولسا دەربەستىگىن ساقتاپ تۇرعان اۋداندارعا جەتكەن كەزەڭىنە تۇسپا - تۇس كەلدى. ورتا جۇزدەگى وكرۋگتىك باسقارۋ جۇيەسىنە قارسى باستالعان بۇل كوتەرىلىس ابىلاي حاننىڭ ۇرپاعى كەنەسارى قاسىم ۇلىنىڭ باسشىلىعىمەن جۇزەگە استى. قوزعالىس 10 جىل بويى رەسەيدىڭ ساياساتىنا ىقپال ەتە وتىرىپ، ورتا جانە ۇلى جۇزدەردىڭ باسىم بولىگىنىڭ رەسەيدىڭ قول استىنا ەرىكسىز كىرۋ مەرزىمىن ءبىراز ۋاقىتقا بولسا دا كەيىنگە شەگەردى. كەنەسارى قاسىم ۇلى باستاعان قوزعالىس جەڭىلىسكە ۇشىراعاننان كەيىن عانا ورتا ءجۇز تولىعىمەن رەسەيدىڭ قۇرامىنا ەنگەن.
ءبىلۋ
جاڭا تاقىرىپ بويىنشا جۇمىستانۋ.
«ءسىز كىتاپسىز» پاراقشالارعا ءحىح عاسىرداعى تاريحي وقيعالاردى جازىپ قويۋ.
وقۋشىلار تاپسىرمانىڭ جاۋاپتارىن كىتاپ بەتتەرىنە ورنالاستىرادى.
ءتۇسىنۋ
«قارلى كەسەك» ءار توپ وقۋلىقتا بەرىلگەن تاقىرىپتان سۇراقتار مەن جاۋاپتار دايىنداپ، ولاردى سۇراعىن بولەك، جاۋابىن بولەك كەلەسى توپقا لاقتىرادى. سۇراقتار مەن جاۋاپتار وقىلىپ سايكەستەندىرىلەدى.
ءار توپ سۇراقتاردى ءبىر بىرىنە لاقتىرىپ، سۇراقتار وقىلىپ، جاۋاپتارىن وقىپ سايكەستەندىرەدى.
ماڭعىستاۋ وبلىسى، مۇنايلى اۋدانى،
№7 جالپى ءبىلىم بەرۋ ورتا مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
ابديراحمەتوۆا گۇلزادا ورىنباي قىزى
ءحىح عاسىر باسىنداعى قازاق ادەبيەتىنە شولۋ جۇكتەۋ