سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 14 ساعات بۇرىن)
حيميا جانە ەكولوگيا
قىزىلوردا وبلىسى،
قازالى اۋدانى، قازالى اۋىلى
№100 مەكتەپتىڭ حيميا ءپانى ءمۇعالىمى
نۇرماشيەۆا جازىق الىمبەت قىزى

قورشاعان ورتا ەكولوگياسى

عىلىمي - تەحنيكالىق پروگرەسس دامۋ بارىسى
ادام قورشاعان ورتاعا اسەر ەتەدى
جەر بەتى كليماتىن اتموسفەرا
تابيعات جاعدايى ءتوزىمسىز. قازاقستاندا 14 - ءى قالا
سۋ، اۋا، توپىراق، وسىمدىك، جانۋار، ادام زارداپ شەگۋدە
مۇحيتتىڭ تابيعي قالپىن وزگەرتۋدە

قورشاعان ورتانىڭ لاستانۋى

▪ حيميالىق لاستانۋ.
كومىرتەك جانە كۇكىرت وكسيدتەرى
كومىرسۋلار، پەستيسيدتەر، گەربيسيدتەر
فتورلى
قوسىلىستار
اۋىر مەتالدار
اەروزولدەر
▪ فيزيكالىق لاستانۋ
راديوكتيۆتى زاتتار
ەلەكتروماگنيتتى تولقىندار
جىلۋ
جارىق
شۋ
تەربەلىستەر
▪ بيولوگيالىق لاستانۋ
اۋرۋ قوزدىرعىش باكتەريالار
ۆيرۋستار
قۇرتتار
زيانكەس جاندىكتەر

▪ انتروپوگەندىك لاستانۋ
تابيعاتتىڭ قايتالانباس سۇلۋ لاندشافتارىنىڭ وزگەرۋى
ورمان - توعايلاردىڭ جويىلۋى

ءىرى ونەركاسىپ ورنى

قورشاعان ورتاعا 2 ملرد 153ت. زياندى زات
كۇكىرت(ءىۇ) وكسيدى 1ملرد 570ملن ت.
ادام ءولىمى 20% ەكولوگيالىق جاعداي
قورعاسىن 4 ملن 304 مىڭ
ازوت وكسيدى 0، 316 ملدر.

ادام قوعامىنىڭ دامۋى

ادام دەنساۋلىعىن ساقتاۋ
اۋا، سۋ، توپىراق تازالىعىن ساقتاۋ
ونەركاسىپ ورنىندا قالدىقسىز تەحنولوگيالىق ءادىس ەنگىزۋ
جانارمايدىڭ اۋانى لاستامايتىن ءتۇرىن پايدالانۋ
تۇيىق جۇيە بويىنشا جۇمىس ىستەۋگە كوشۋ

ەكولوگيالىق ماسەلەلەر

وزون قاباتىنىڭ جۇقارۋى
قىشقىلدى جاڭبىرلار

جەر بيوسفەراسىنىڭ تىرشىلىككە ءقاۋىپ توندىرۋدە
جەر عالامشار كليماتىنىڭ جىلىنا باستاۋى

ونەركاسىپ وركەندەۋى

جاعىلاتىن وتىن تۇرىنەن سوڭعى 30 جىلدا اتموسفەرا قۇرىلىسى سو2 مولشەرى 25% ارتقان
10% دايىن زات جاساۋعا جۇمسالادى.
پايدالى قازبا ءوندىرۋ 100ملرد ت. تاۋ جىنىسى
90% جارامسىز قالدىققا اينالادى.

قىشقىل جاڭبىر.

1872ج. بريتان زەرتتەۋشىسى روبەرت سميت ەندىرگەن
توپىراق قۇرامىنداعى وسىمدىك وسۋىنە قورەك بولاتىن اۋىر جانە جەڭىل مەتالل (قورعاسىن، اليۋمينيي، كادميي) ەرۋىنە مۇمكىندىك ۋلى زات تۇزەدى.
قىشقىل سۋ ءاى 0، 2 مگ/ل بالىق ءۇشىن ءقاۋىپتى.
كۇكىرت، ازوت قىشقىلىنىڭ ءتۇزىلۋى
ءاى اعاش ءوسىن تەجەيدى.
رن 5، 6 تومەن
فيتوپلاكتون ءوسۋى ناشارلايدى. فوسفور ءاى قوسپاسى
بيوسفەراداعى ءجۇرىپ جاتقان كوپتەگەن ۇردىسكە اسەر تيگىزەدى.
كۇكىرت قىشقىلى تۇمان تۇزەدى.
ادام اللەرگياسى

قورتىندى
1. زياندى قوسىلىستار تۇزىلەتىن تەحنولوگيالىق پروسەستەردى جاقسارتۋ جانە مۇمكىندىگىنشە زياندى زاتتار از بولىنەتىن جاڭا تەحنولوگيالاردى وندىرىسكە ەنگىزۋ.
2. وتىننىڭ قۇرامىن، اپپاراتتار مەن كاربيۋراسيانى جاقسارتۋ جانە اۋا تازارتقىش قوندىرعىلار ارقىلى اۋاعا زياندى زاتتاردىڭ ءتۇسۋىن ازايتۋ نەمەسە مۇلدە بولدىرماۋ.
3. زياندى قوسىلىستاردى بولەتىن وبەكتىلەردى ءتيىمدى ورنالاستىرۋ جانە جاسىل وسىمدىكتەردى كوپتەپ وتىرعىزۋ، ەگۋ.
اتموسفەراداعى كومىرقىشقىل گازىنىڭ كونسەنتراسياسىن ازايتۋ جولدارى:
ونەركاسىپتە تابيعي وتىندى پايدالانۋدى ازايتىپ، ونى ەنەرگيانىڭ جاڭا تۇرلەرىمەن الماستىرۋ (اتوم، كۇن، جەل ەنەرگياسى، گەوتەرمالدىق كوزدەرى ارقىلى)؛
ەنەرگوسىيىمدىلىق پروسەستەردى قالىپتاستىرۋ:
قالدىقسىز ءوندىرىستى قالىپتاستىرۋ (قازىرگى كەيبىر پروسەستەردەگى قالدىقتاردىڭ مولشەرى 80 - 90%- دى قۇرايدى)

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما