حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ ءتىرى جانە ءولى تابيعاتتا تارالۋى. ادام ورگانيزمىندەگى حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ بيولوگيالىق ءرولى
شىمكەنت قالاسى،
№70 س.بەكبوسىنوۆ اتىنداعى جالپى ورتا مەكتەبىنىڭ
حيميا ءپانى ءمۇعالىمى اسانوۆا اسەمكۋل ۋجەتوۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ ءتىرى جانە ءولى تابيعاتتا تارالۋى. ادام ورگانيزمىندەگى حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ بيولوگيالىق ءرولى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
- بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ د. ي. مەندەلەيەۆ جاساعان پەريودتىق زاڭ بويىنشا العان بىلىمدەرىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ جانە شىڭداي ءتۇسۋ.
دامىتۋشىلىق: لوگيكالىق قابىلەت دامىتۋ، وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزۋ. ءوزىن - ءوزى باقىلاۋ مەن تالداۋدى ىسكە اسىرۋ.
تاربيەلىك: ءداستۇرلى ەمەس وقىتۋ ءادىسىن قولدانا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ حيمياعا تانىمدىق قىزىعۋشىلىعىن قالىپتاستىرۋ، ءبىر - ءبىرىنىڭ پىكىرىن تىڭداۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ د. ي. مەندەلەيەۆ جاساعان پەريودتىق جۇيەسى، ينتەربەلسەندى تاقتا، سلايدتار، بەينەكورىنىس، تەستتەر.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: بلۋم تاكسونومياسىنىڭ قادامدارى.
ءپانارالىق بايلانىس: فيزيكا، ماتەماتيكا، بيولوگيا، تاريح.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) سالەمدەسۋ، پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ءا) سىنىپتى توپقا ءبولۋ.
2. ءبىلىمدى ءبىلۋ، ءتۇسىنۋ (باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭ)
توپتار ءبىر - بىرىنە سۇراقتار قويادى.
3. ءبىلىمدى قولدانۋ ( ورىنداۋشىلىق كەزەڭ، وي تۇجىرىمداماسى)
ا) حيميالىق ترەناجەر.
ب) پوستەر قورعاۋ.
4. ءبىلىمدى اناليزدەۋ.
بەينەكورىنىس كورسەتۋ.(ءۆيرتۋالدى زەرتحانا)
5. ءبىلىمدى جيناقتاۋ (شىعارماشىلىق كەزەڭ)
اقىلدىنىڭ التى قالپاعى.
6. ءبىلىمدى بەكىتۋ.
ينتەرۆيۋ - تەست
7. باعالاۋ. ءبىرىن - ءبىرى ءادىل باعالاۋ، ناقتى باعالاۋ.
8. ۇيگە تاپسىرما: §16 قوسىمشا مالىمەتتەر ەلەمەنتتەر جايلى.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ەرتەدە ءبىر حان بولىپتى. سول حان حاندىعىنا باراتىن جولدىڭ ۇستىنە ۇلكەن ءبىر تاس قويىپ، ءوزى سارايدىڭ تەرەزەسىنەن نە بولارىن قاراپ وتىرادى ەكەن. تاڭ اتقاننان سول ەلدىڭ ەڭ باي ساۋداگەرلەرى، جولاۋشىلار، حاندىقتا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتشىلەرى بىرتىندەپ حاندىققا كەلە باستايدى. جولدا جاتقان تاس ولاردىڭ جۇرۋىنە كەدەرگى جاساسا دا، اينالىپ ءوتىپ جاتتى. كەيبىرى حاننىڭ سىرتىنان قاراپ، الدىنداعى جولدا جاتقان ۇلكەن تاستىڭ كەدەرگى بوپ ىڭعايسىزدىق تۋعىزىپ تۇرعانىن دا ايتتى. «حالىقتان سونشالىقتى سالىق جيناسا دا، جولداردى جوندەي الماعانى قانداي وكىنىشتى» - دەپ تالايى ايتقانىمەن، ول تاستى جولدان الىپ تاستاۋدى ەشقايسىسى ويلامادى. ءبىر ۋاقىتتا ءبىر جولاۋشى شارۋا حاندىققا جەمىس، كوكونىستەردى اكەلدى. تار جولدان وتپەك بولىپ ەدى، ۇلكەن تاس كەدەرگى بولدى. ول وزگەلەر سەكىلدى اينالىپ وتكەن جوق. سومكەلەرىن جەرگە قويىپ، تاستى تەرلەپ - تەپشىپ قوزعاي باستادى. جالعىز ءوزىنىڭ كۇشى جەتپەسە دە تىرىسىپ باقتى. ومىردە دە الدىمىزدان كەسە - كولدەنەڭ بولار ماسەلەلەردى اينالىپ وتەمىز، نەمەسە ونى سىلتاۋراتىپ، باسقا جولمەن ءجۇرۋدى ءجون كورەمىز. ءبىراق تا كەزدەسكەن كەدەرگىنى جولىمىزدان الىپ تاستاعاندا عانا جاقسىلىققا كەنەلە الاتىنىمىزدى كوپشىلىگىمىز ۇعا بەرمەيمىز - اۋ. سوندىقتان بالالار سول جولاۋشىعا تاستى كەدەرگىدەن قۇتىلۋ ءۇشىن جاردەم بەرەيىك. جاردەم بەرۋ ءۇشىن بىزگە نە قاجەت؟ كۇش قاجەت. كۇش دەگەنىمىز ەنەرگيا. ونى قايدان الامىز؟ ارينە شوكولادتاردان الامىز ءۇش ءتۇرلى شوكولادتار ارقىلى وقۋشىلاردى 3 توپقا بولەمىز. توپتاردا توپ باسشىسىن سايلايدى جانە باعالاۋ پاراعىن توپتارعا تاراتىپ بەرەمىز..
2-كەزەڭ. ءبىلىمدى ءبىلۋ، ءتۇسىنۋ (باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭ)
توپتار ءبىر - بىرىنە سۇراقتار قويادى.(وتىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا سۇراقتار قويادى)
3 - كەزەڭ. ءبىلىمدى قولدانۋ (ورىنداۋشىلىق كەزەڭ، وي تۇجىرىمداماسى)
ا) حيميالىق ترەناجەر. ءار توپقا حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى، رەتتىك ءنومىرى، پەريود، اتوم زاريادى(ەلەكترون، نەيترون، پروتون ساندارى)، ەلەكترونداردىڭ جايعاسۋى، ەلەكتروندىق فورمۋلاسى، جوعارى وكسيدتىڭ فورمۋلاسى، ۇشكىش سۋتەكتىك قوسىلىس فورمۋلاسىن جازادى.
ءا) پوستەر قورعاۋ.( ءار توپتان 2 وقۋشى شىعىپ، وقۋشىلار وزدەرىنىڭ جازعان مالىمەتتەرىن قورعايدى).
4 - كەزەڭ. ءبىلىمدى اناليزدەۋ. (ءار توپقا ۆيرتۋالدى زەرتحانا بويىنشا حيميالىق تاجىريبەلەر كورسەتىلەدى، وقۋشىلار قانداي رەاكسيا جۇرگەنىن انىقتاپ رەاكسيا تەڭدەۋلەرىن جازادى)
5 - كەزەڭ. ءبىلىمدى جيناقتاۋ (شىعارماشىلىق كەزەڭ)
اقىلدىنىڭ التى قالپاعى. 3 توپتان ەكى - ەكىدەن 6 وقۋشى 6 ءتۇرلى قالپاق كيىپ شىعىپ، ءوز ويلارىن ايتادى.(بۇل تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن تاپسىرما وقۋشىلارعا الدىن - الا بەرىلەدى)
1. اق قالپاق بىزگە بەلگىلى نەمەسە قاجەتتى اقپاراتقا نازار اۋدارۋ ءۇشىن پايدالانىلادى.
2. سارى قالپاق ايقىندىلىق پەن ومىرگە سەنىممەن قاراۋدى بەينەلەيدى. يدەيانىڭ جاعىمدى جاقتارىن زەردەلەپ، كۇش - جىگەرىن ونىڭ جەتىستىكتەرى مەن جاقسىلىقتارىن ىزدەۋگە جۇمسايدى.
3. قارا قالپاق – بۇل «ءازازىلدىڭ قورعاۋشىسى» نەمەسە نەلىكتەن كەيبىر تەتىكتەر دۇرىس ىستەمەيتىنىن باعالاۋ.
4. قىزىل قالپاق سەزىمدى، بولجامدى جانە ىشكى تۇيسىكتى بىلدىرەدى.
5. جاسىل قالپاق كرەاتيۆتىلىككە، مۇمكىندىكتەرگە، بالاماعا جانە جاڭا يدەيالارعا باعىتتالادى.
6. كوك قالپاق ويلاۋ ۇدەرىسىن باسقارۋ ءۇشىن قولدانىلادى. بۇل باقىلاۋشى تەتىك، ول بارلىق التى قالپاقتىڭ تالاپتارى دۇرىس ورىندالىپ جاتقاندىعىنا كەپىلدىك بەرەدى.
6- كەزەڭ. ءبىلىمدى بەكىتۋ.
ينتەرۆيۋ - تەست. سلايدتا تەست جازىلعان. ءار وقۋشىعا جەكە تەست تارقاتىلىپ بەرىلەدى. دۇرىس جاۋابىن بەلگىلەپ بولعان سوڭ ءبىر - بىرىمەن اۋىستىرىپ، قاتەلەرىن شىعارىپ، باعالايدى.
7-كەزەڭ. باعالاۋ. توپتاعى توپ باسشىسى توپتىڭ ىشىندەگى وقۋشىلاردى باعالايدى) ءمۇعالىم ناقتى باعالايدى.
8- كەزەڭ. ۇيگە تاپسىرما: §16، قوسىمشا مالىمەتتەر ەلەمەنتتەر جايلى.
قورىتىندى: ەگەر دە ومىردە وزىڭە - ءوزىڭ سەنىمدى بولعىڭ كەلسە، قيىندىقپەن بەتپە - بەت كەزدەسۋدەن قورىقپا. ۇنەمى ءومىر سىناقتارىنان جاسقانىپ، قاشقاقتاي بەرسەڭ، قيىندىقتار تۋىنداي بەرەدى. سوندىقتان جەڭىل جول ىزدەمە، قيىندىقپەن كۇرەسە ءبىل. ەگەر ۇمتىلىس پەن تاباندىلىق جەتكىلىكتى بولسا، ادام قانداي كەدەرگىنى دە جەڭىپ، قابىلەتتى بولادى.
ينتەرۆيۋ تەست.
1) ناتريي اتومىنىڭ قانشا ەنەرگەتيكالىق دەڭگەيى بار؟
ا. 2
ۆ. 4
س. 3
د. 1
ە. 5
2) ازوت اتومىنىڭ سىرتقى ەنەرگەتيكالىق دەڭگەيىن تولتىرۋ ءۇشىن قانشا ەلەكترون قەرەك؟
ا. 2
ۆ. 4
س. 3
د. 1
ە. 5
3) قاتار سانى 16 جانە اتومدىق سالماعى 32 بولاتىن ەلەمەنت اتومىندا نەيترون سانى قانشا؟
ا. 8
ۆ. 4
س. 12
د. 16
ە. 32
4) ەلەمەنتتەردىڭ پەريودتى وزگەرۋىنە نە سەبەپ بولادى؟
ا. اتوم يادروسىنداعى وڭ زاريادتاردىڭ كوبەيۋى.
ۆ. باستاپقى ەلەكتروندىق قۇرىلىمىنىڭ پەريودتى قايتالانۋى.
س. اتوم راديۋسىنىڭ ازايۋى.
د. ەلەكترون سانىنىڭ ارتۋى.
ە. ەنەرگەتيكالىق قاباتىنىڭ بىركەلكىلىگى.
5) 20 نەيترون جانە 19 ەلەكترونى بار ەلەمەنتتىڭ اتومدىق سالماعى قانشا؟
ا. 20
ۆ. 19
س. 26
د. 40
ە. 39
دۇرىس جاۋاپتار:
1) س.
2) س.
3) د.
4) ۆ.
5) ە.
باعالاۋ.
№70 س.بەكبوسىنوۆ اتىنداعى جالپى ورتا مەكتەبىنىڭ
حيميا ءپانى ءمۇعالىمى اسانوۆا اسەمكۋل ۋجەتوۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ ءتىرى جانە ءولى تابيعاتتا تارالۋى. ادام ورگانيزمىندەگى حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ بيولوگيالىق ءرولى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
- بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ د. ي. مەندەلەيەۆ جاساعان پەريودتىق زاڭ بويىنشا العان بىلىمدەرىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ جانە شىڭداي ءتۇسۋ.
دامىتۋشىلىق: لوگيكالىق قابىلەت دامىتۋ، وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزۋ. ءوزىن - ءوزى باقىلاۋ مەن تالداۋدى ىسكە اسىرۋ.
تاربيەلىك: ءداستۇرلى ەمەس وقىتۋ ءادىسىن قولدانا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ حيمياعا تانىمدىق قىزىعۋشىلىعىن قالىپتاستىرۋ، ءبىر - ءبىرىنىڭ پىكىرىن تىڭداۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ د. ي. مەندەلەيەۆ جاساعان پەريودتىق جۇيەسى، ينتەربەلسەندى تاقتا، سلايدتار، بەينەكورىنىس، تەستتەر.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: بلۋم تاكسونومياسىنىڭ قادامدارى.
ءپانارالىق بايلانىس: فيزيكا، ماتەماتيكا، بيولوگيا، تاريح.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) سالەمدەسۋ، پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ءا) سىنىپتى توپقا ءبولۋ.
2. ءبىلىمدى ءبىلۋ، ءتۇسىنۋ (باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭ)
توپتار ءبىر - بىرىنە سۇراقتار قويادى.
3. ءبىلىمدى قولدانۋ ( ورىنداۋشىلىق كەزەڭ، وي تۇجىرىمداماسى)
ا) حيميالىق ترەناجەر.
ب) پوستەر قورعاۋ.
4. ءبىلىمدى اناليزدەۋ.
بەينەكورىنىس كورسەتۋ.(ءۆيرتۋالدى زەرتحانا)
5. ءبىلىمدى جيناقتاۋ (شىعارماشىلىق كەزەڭ)
اقىلدىنىڭ التى قالپاعى.
6. ءبىلىمدى بەكىتۋ.
ينتەرۆيۋ - تەست
7. باعالاۋ. ءبىرىن - ءبىرى ءادىل باعالاۋ، ناقتى باعالاۋ.
8. ۇيگە تاپسىرما: §16 قوسىمشا مالىمەتتەر ەلەمەنتتەر جايلى.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ەرتەدە ءبىر حان بولىپتى. سول حان حاندىعىنا باراتىن جولدىڭ ۇستىنە ۇلكەن ءبىر تاس قويىپ، ءوزى سارايدىڭ تەرەزەسىنەن نە بولارىن قاراپ وتىرادى ەكەن. تاڭ اتقاننان سول ەلدىڭ ەڭ باي ساۋداگەرلەرى، جولاۋشىلار، حاندىقتا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتشىلەرى بىرتىندەپ حاندىققا كەلە باستايدى. جولدا جاتقان تاس ولاردىڭ جۇرۋىنە كەدەرگى جاساسا دا، اينالىپ ءوتىپ جاتتى. كەيبىرى حاننىڭ سىرتىنان قاراپ، الدىنداعى جولدا جاتقان ۇلكەن تاستىڭ كەدەرگى بوپ ىڭعايسىزدىق تۋعىزىپ تۇرعانىن دا ايتتى. «حالىقتان سونشالىقتى سالىق جيناسا دا، جولداردى جوندەي الماعانى قانداي وكىنىشتى» - دەپ تالايى ايتقانىمەن، ول تاستى جولدان الىپ تاستاۋدى ەشقايسىسى ويلامادى. ءبىر ۋاقىتتا ءبىر جولاۋشى شارۋا حاندىققا جەمىس، كوكونىستەردى اكەلدى. تار جولدان وتپەك بولىپ ەدى، ۇلكەن تاس كەدەرگى بولدى. ول وزگەلەر سەكىلدى اينالىپ وتكەن جوق. سومكەلەرىن جەرگە قويىپ، تاستى تەرلەپ - تەپشىپ قوزعاي باستادى. جالعىز ءوزىنىڭ كۇشى جەتپەسە دە تىرىسىپ باقتى. ومىردە دە الدىمىزدان كەسە - كولدەنەڭ بولار ماسەلەلەردى اينالىپ وتەمىز، نەمەسە ونى سىلتاۋراتىپ، باسقا جولمەن ءجۇرۋدى ءجون كورەمىز. ءبىراق تا كەزدەسكەن كەدەرگىنى جولىمىزدان الىپ تاستاعاندا عانا جاقسىلىققا كەنەلە الاتىنىمىزدى كوپشىلىگىمىز ۇعا بەرمەيمىز - اۋ. سوندىقتان بالالار سول جولاۋشىعا تاستى كەدەرگىدەن قۇتىلۋ ءۇشىن جاردەم بەرەيىك. جاردەم بەرۋ ءۇشىن بىزگە نە قاجەت؟ كۇش قاجەت. كۇش دەگەنىمىز ەنەرگيا. ونى قايدان الامىز؟ ارينە شوكولادتاردان الامىز ءۇش ءتۇرلى شوكولادتار ارقىلى وقۋشىلاردى 3 توپقا بولەمىز. توپتاردا توپ باسشىسىن سايلايدى جانە باعالاۋ پاراعىن توپتارعا تاراتىپ بەرەمىز..
2-كەزەڭ. ءبىلىمدى ءبىلۋ، ءتۇسىنۋ (باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭ)
توپتار ءبىر - بىرىنە سۇراقتار قويادى.(وتىلگەن تاقىرىپتار بويىنشا سۇراقتار قويادى)
3 - كەزەڭ. ءبىلىمدى قولدانۋ (ورىنداۋشىلىق كەزەڭ، وي تۇجىرىمداماسى)
ا) حيميالىق ترەناجەر. ءار توپقا حيميالىق ەلەمەنتتەردىڭ پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى، رەتتىك ءنومىرى، پەريود، اتوم زاريادى(ەلەكترون، نەيترون، پروتون ساندارى)، ەلەكترونداردىڭ جايعاسۋى، ەلەكتروندىق فورمۋلاسى، جوعارى وكسيدتىڭ فورمۋلاسى، ۇشكىش سۋتەكتىك قوسىلىس فورمۋلاسىن جازادى.
ءا) پوستەر قورعاۋ.( ءار توپتان 2 وقۋشى شىعىپ، وقۋشىلار وزدەرىنىڭ جازعان مالىمەتتەرىن قورعايدى).
4 - كەزەڭ. ءبىلىمدى اناليزدەۋ. (ءار توپقا ۆيرتۋالدى زەرتحانا بويىنشا حيميالىق تاجىريبەلەر كورسەتىلەدى، وقۋشىلار قانداي رەاكسيا جۇرگەنىن انىقتاپ رەاكسيا تەڭدەۋلەرىن جازادى)
5 - كەزەڭ. ءبىلىمدى جيناقتاۋ (شىعارماشىلىق كەزەڭ)
اقىلدىنىڭ التى قالپاعى. 3 توپتان ەكى - ەكىدەن 6 وقۋشى 6 ءتۇرلى قالپاق كيىپ شىعىپ، ءوز ويلارىن ايتادى.(بۇل تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن تاپسىرما وقۋشىلارعا الدىن - الا بەرىلەدى)
1. اق قالپاق بىزگە بەلگىلى نەمەسە قاجەتتى اقپاراتقا نازار اۋدارۋ ءۇشىن پايدالانىلادى.
2. سارى قالپاق ايقىندىلىق پەن ومىرگە سەنىممەن قاراۋدى بەينەلەيدى. يدەيانىڭ جاعىمدى جاقتارىن زەردەلەپ، كۇش - جىگەرىن ونىڭ جەتىستىكتەرى مەن جاقسىلىقتارىن ىزدەۋگە جۇمسايدى.
3. قارا قالپاق – بۇل «ءازازىلدىڭ قورعاۋشىسى» نەمەسە نەلىكتەن كەيبىر تەتىكتەر دۇرىس ىستەمەيتىنىن باعالاۋ.
4. قىزىل قالپاق سەزىمدى، بولجامدى جانە ىشكى تۇيسىكتى بىلدىرەدى.
5. جاسىل قالپاق كرەاتيۆتىلىككە، مۇمكىندىكتەرگە، بالاماعا جانە جاڭا يدەيالارعا باعىتتالادى.
6. كوك قالپاق ويلاۋ ۇدەرىسىن باسقارۋ ءۇشىن قولدانىلادى. بۇل باقىلاۋشى تەتىك، ول بارلىق التى قالپاقتىڭ تالاپتارى دۇرىس ورىندالىپ جاتقاندىعىنا كەپىلدىك بەرەدى.
6- كەزەڭ. ءبىلىمدى بەكىتۋ.
ينتەرۆيۋ - تەست. سلايدتا تەست جازىلعان. ءار وقۋشىعا جەكە تەست تارقاتىلىپ بەرىلەدى. دۇرىس جاۋابىن بەلگىلەپ بولعان سوڭ ءبىر - بىرىمەن اۋىستىرىپ، قاتەلەرىن شىعارىپ، باعالايدى.
7-كەزەڭ. باعالاۋ. توپتاعى توپ باسشىسى توپتىڭ ىشىندەگى وقۋشىلاردى باعالايدى) ءمۇعالىم ناقتى باعالايدى.
8- كەزەڭ. ۇيگە تاپسىرما: §16، قوسىمشا مالىمەتتەر ەلەمەنتتەر جايلى.
قورىتىندى: ەگەر دە ومىردە وزىڭە - ءوزىڭ سەنىمدى بولعىڭ كەلسە، قيىندىقپەن بەتپە - بەت كەزدەسۋدەن قورىقپا. ۇنەمى ءومىر سىناقتارىنان جاسقانىپ، قاشقاقتاي بەرسەڭ، قيىندىقتار تۋىنداي بەرەدى. سوندىقتان جەڭىل جول ىزدەمە، قيىندىقپەن كۇرەسە ءبىل. ەگەر ۇمتىلىس پەن تاباندىلىق جەتكىلىكتى بولسا، ادام قانداي كەدەرگىنى دە جەڭىپ، قابىلەتتى بولادى.
ينتەرۆيۋ تەست.
1) ناتريي اتومىنىڭ قانشا ەنەرگەتيكالىق دەڭگەيى بار؟
ا. 2
ۆ. 4
س. 3
د. 1
ە. 5
2) ازوت اتومىنىڭ سىرتقى ەنەرگەتيكالىق دەڭگەيىن تولتىرۋ ءۇشىن قانشا ەلەكترون قەرەك؟
ا. 2
ۆ. 4
س. 3
د. 1
ە. 5
3) قاتار سانى 16 جانە اتومدىق سالماعى 32 بولاتىن ەلەمەنت اتومىندا نەيترون سانى قانشا؟
ا. 8
ۆ. 4
س. 12
د. 16
ە. 32
4) ەلەمەنتتەردىڭ پەريودتى وزگەرۋىنە نە سەبەپ بولادى؟
ا. اتوم يادروسىنداعى وڭ زاريادتاردىڭ كوبەيۋى.
ۆ. باستاپقى ەلەكتروندىق قۇرىلىمىنىڭ پەريودتى قايتالانۋى.
س. اتوم راديۋسىنىڭ ازايۋى.
د. ەلەكترون سانىنىڭ ارتۋى.
ە. ەنەرگەتيكالىق قاباتىنىڭ بىركەلكىلىگى.
5) 20 نەيترون جانە 19 ەلەكترونى بار ەلەمەنتتىڭ اتومدىق سالماعى قانشا؟
ا. 20
ۆ. 19
س. 26
د. 40
ە. 39
دۇرىس جاۋاپتار:
1) س.
2) س.
3) د.
4) ۆ.
5) ە.
باعالاۋ.
You Might Also Like
