زات ەسىم 4 سىنىپ
قىزىلوردا وبلىسى، قازالى اۋدانى، قازالى اۋىلى،
№100 ورتا مەكتەبىنىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
بەردەشيەۆا جادىرا
قازاق ءتىلى. 4 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: زات ەسىم
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىگى: زات ەسىم تۋرالى كەڭ اۋقىمدى تۇسىنىك بەرۋ. سويلەم ىشىندە زات ەسىمدى اجىراتا بىلۋگە، سۇراق قويۋعا، ساباققا ىنتا – ىقىلاستارىن ارتتىرۋ.
2. دامىتۋشىلىعى: اقىل – ويىن، لوگيكالىق ويلاۋ جۇيەسىن دامىتۋدى كوزدەپ، ارنايى جاتتىعۋلار جۇرگىزۋ. سوزدىك قورىن، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك ءمانى: ساۋاتتىلىققا، كوركەم جازۋعا، ۇستامدىلىققا، جىلدام ويلاۋعا، ادەمى سويلەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىس – تاسىلدەرى: اڭگىمەلەسۋ، ءتۇسىندىرۋ، سۇراق – جاۋاپ
كورنەكىلىك: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سۋرەتتەر، ديداكتيكالىق ماتەريالدار جيناعى
ءپانارالىق بايلانىس: انا ءتىلى، دۇنيەتانۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
- بالالار تاقتاداعى رەبۋسقا كوڭىل ءبولىپ، شەشەيىك.
- قانداي ءسوز شىقتى؟
- انا ءتىلى
- ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز قاي ءتىل؟
- قازاق ءتىلى.
- دۇرىس ايتاسىڭدار، ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز - قازاق ءتىلى تۋرالى جازباعان اقىن - جازۋشىلارىمىز جوق. ولاي بولسا مىنا ولەڭ شۋماعىن تىڭداپ كورىڭدەر.
قازاق ءتىلىم - ءوز – ءتىلىم – انا ءتىلىم،
اباي، مۇحتار سويلەگەن دانا – ءتىلىم.
قاستەرلەيدى ۇل – قىزىڭ ماڭگى سەنى،
بولاشاعىم، باقىتىم، دارا ءتىلىم.
مىنە بالالار، كەمەڭگەر، عۇلاما اقىندارىمىز وسىلاي ءوز انا ءتىلىن ءوز جىرلارىنا ارقاۋ ەتكەن.
ءىى. وي قوزعاۋ.
قانە، بالالار، ساباققا كوڭىل اۋدارايىق:
- سۋرەتتى پلاكاتپەن جۇمىس. ءسوز تاپتارى تۋرالى بەرىلگەن ءبىلىمدى ەسكە ءتۇسىرۋ.
- ءسوز تاپتارى اتاۋ، تياناقتاۋ.
- زات ەسىم، سان ەسىم، ەتىستىك.
- ءسوز تابۋ، ءسوزدى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراپ ايتادى. (ءار ءسوز تابىنا)
- مىناۋ الما. الما ءتاتتى، قىزىل. اعاشتا بەس الما ءوسىپ تۇر.
ءىىى. جاڭا ساباق
- رەبۋس شەشۋ ارقىلى ساباقتىڭ تاقىرىبىن تابۋ.
- زات ەسىم.
زات ەسىم تۋرالى ەرەجەنى ينتەراكتيۆتى. تاقتادان شىعارىپ وزدەرىمەن بىرگە ايتىپ ءتۇسىندىرىپ وتەمىن.
وي اشار.
ول كىم؟ بۇل نە؟ ويىنى.
- جەكەلەگەن زاتتاردىڭ سۋرەتى ارقىلى ولارعا كىم؟ نە؟ سۇراقتارىنىڭ قويىلاتىنىن ءبىلدىرۋ. سۇراقتاردىڭ قويىلاتىنىن وزدەرىنە تۇجىرىمداتىپ، كوزدەرىن جەتكىزۋ، ەرەجە شىعارۋ.
- مىسالى:
- تاقتاداعى دومبىرا، كىتاپ، بور، داپتەر، اجە ءمۇعالىم دارىگەر ت. ب. سۋرەتتەرگە سۇراقتار قويىپ وزدەرى تۇجىرىمداپ، كوزدەرىن جەتكىزىپ ەرەجە شىعارادى.
«كەل، جۇمباق شەشەيىك.»
بىرنەشە جۇمباقتار شەشكىزىپ، ولاردىڭ جاۋاپتارىن بەرەتىن سوزدەرگە ءتيىستى سۇراقتار قويعىزۋ.
مىسالى: قابات – قابات قاتتاما.
اقىلىڭ بولسا اتتاما. (كىتاپ)
ءجىپ – جىڭىشكە دەنەسى،
ورتاسىندا ينەسى (قالام)
كىتاپ، قالام سوزدەرىنە سۇراق قويعىزىپ، ولاردى قاتىستىرىپ سويلەمدەر قۇراتۋ.
سەرگىتۋ ءساتى. «پوەزيا مينۋتى»
ءتىل تۋرالى تاقپاقتار ايتۋ.
ءتىل تۋرالى ماقال ماتەلدەر ايتىلادى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
284 – جاتتىعۋ. اۋىزشا ورىندالادى. زاتتىڭ اتىن بىلدىرەتىن سوزدەرگە سۇراق قوي.
- قۇستاردىڭ اتىن قاتىستىرىپ، سويلەم قۇراۋ.
داپتەرمەن جۇمىس.
285 – جاتتىعۋ. بەرىلگەن زات ەسىمدى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراپ جازۋ.
- اجە ەرتەگى ايتىپ وتىر. ت. ب.
- كىم؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى تاپ.
- زات ەسىمگە قانداي سۇراق قويىلادى؟
- كىم؟ كىمدەر؟ نە؟ نەلەر؟
286 – جاتتىعۋ. كوپ نۇكتەنىڭ ورىنىنا كەرەكتى زات ەسىمدەرى قويىپ، كوشىرمە جاز. (وقۋشىلار ءوز بەتىمەن جۇمىس جاسايدى. سوڭىنان وقۋشىلار ءوز بەتىمەن جۇمىس جاسايدى. سوڭىنان وقۋشىلار ءبىرىن – ءبىرىن تەكسەرەدى. )
288 - جاتتىعۋ. ولەڭدى مانەرلەپ وقىپ، جالقى ەسىمدى تاپ.
ولكە – ءتۇسىندىرۋ. (تۋىپ وسكەن جەر. قازاقستان جەرى. )
وي تولعاۋ.
V. پلاكاتپەن جۇمىس. ساباقتى پىسىقتا.
- زات ەسىم تۋرالى العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ. (گۇل شوعى)
ساباقتى بەكىتۋ.
- بالالار، ءبىز ءوز ءتىلىمىزدى نەگە انا ءتىلى دەيمىز؟
ويتكەنى بۇل ءتىل انامىزدىڭ اق سۇتىمەن دارىعان. وسى ءتىل ارقىلى بۇكىل ىزگى قاسيەتتەردى بويىمىزعا سىڭىرەمىز. سوندىقتان انا ءتىلىمىزدى شۇبارلاماي، قازاق تىلىندە تازا سويلەپ، ءتىلىمىزدى ءسۇيۋىمىز كەرەك.
تومەندە بەرىلگەن تاپسىرمالاردى ورىنداپ كورەلىك.
1. تەست
2. سۋرەت بويىنشا اڭگىمەلەتۋ.
باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: 287 – جاتتىعۋ.
№100 ورتا مەكتەبىنىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
بەردەشيەۆا جادىرا
قازاق ءتىلى. 4 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: زات ەسىم
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىگى: زات ەسىم تۋرالى كەڭ اۋقىمدى تۇسىنىك بەرۋ. سويلەم ىشىندە زات ەسىمدى اجىراتا بىلۋگە، سۇراق قويۋعا، ساباققا ىنتا – ىقىلاستارىن ارتتىرۋ.
2. دامىتۋشىلىعى: اقىل – ويىن، لوگيكالىق ويلاۋ جۇيەسىن دامىتۋدى كوزدەپ، ارنايى جاتتىعۋلار جۇرگىزۋ. سوزدىك قورىن، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك ءمانى: ساۋاتتىلىققا، كوركەم جازۋعا، ۇستامدىلىققا، جىلدام ويلاۋعا، ادەمى سويلەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىس – تاسىلدەرى: اڭگىمەلەسۋ، ءتۇسىندىرۋ، سۇراق – جاۋاپ
كورنەكىلىك: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سۋرەتتەر، ديداكتيكالىق ماتەريالدار جيناعى
ءپانارالىق بايلانىس: انا ءتىلى، دۇنيەتانۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
- بالالار تاقتاداعى رەبۋسقا كوڭىل ءبولىپ، شەشەيىك.
- قانداي ءسوز شىقتى؟
- انا ءتىلى
- ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز قاي ءتىل؟
- قازاق ءتىلى.
- دۇرىس ايتاسىڭدار، ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز - قازاق ءتىلى تۋرالى جازباعان اقىن - جازۋشىلارىمىز جوق. ولاي بولسا مىنا ولەڭ شۋماعىن تىڭداپ كورىڭدەر.
قازاق ءتىلىم - ءوز – ءتىلىم – انا ءتىلىم،
اباي، مۇحتار سويلەگەن دانا – ءتىلىم.
قاستەرلەيدى ۇل – قىزىڭ ماڭگى سەنى،
بولاشاعىم، باقىتىم، دارا ءتىلىم.
مىنە بالالار، كەمەڭگەر، عۇلاما اقىندارىمىز وسىلاي ءوز انا ءتىلىن ءوز جىرلارىنا ارقاۋ ەتكەن.
ءىى. وي قوزعاۋ.
قانە، بالالار، ساباققا كوڭىل اۋدارايىق:
- سۋرەتتى پلاكاتپەن جۇمىس. ءسوز تاپتارى تۋرالى بەرىلگەن ءبىلىمدى ەسكە ءتۇسىرۋ.
- ءسوز تاپتارى اتاۋ، تياناقتاۋ.
- زات ەسىم، سان ەسىم، ەتىستىك.
- ءسوز تابۋ، ءسوزدى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراپ ايتادى. (ءار ءسوز تابىنا)
- مىناۋ الما. الما ءتاتتى، قىزىل. اعاشتا بەس الما ءوسىپ تۇر.
ءىىى. جاڭا ساباق
- رەبۋس شەشۋ ارقىلى ساباقتىڭ تاقىرىبىن تابۋ.
- زات ەسىم.
زات ەسىم تۋرالى ەرەجەنى ينتەراكتيۆتى. تاقتادان شىعارىپ وزدەرىمەن بىرگە ايتىپ ءتۇسىندىرىپ وتەمىن.
وي اشار.
ول كىم؟ بۇل نە؟ ويىنى.
- جەكەلەگەن زاتتاردىڭ سۋرەتى ارقىلى ولارعا كىم؟ نە؟ سۇراقتارىنىڭ قويىلاتىنىن ءبىلدىرۋ. سۇراقتاردىڭ قويىلاتىنىن وزدەرىنە تۇجىرىمداتىپ، كوزدەرىن جەتكىزۋ، ەرەجە شىعارۋ.
- مىسالى:
- تاقتاداعى دومبىرا، كىتاپ، بور، داپتەر، اجە ءمۇعالىم دارىگەر ت. ب. سۋرەتتەرگە سۇراقتار قويىپ وزدەرى تۇجىرىمداپ، كوزدەرىن جەتكىزىپ ەرەجە شىعارادى.
«كەل، جۇمباق شەشەيىك.»
بىرنەشە جۇمباقتار شەشكىزىپ، ولاردىڭ جاۋاپتارىن بەرەتىن سوزدەرگە ءتيىستى سۇراقتار قويعىزۋ.
مىسالى: قابات – قابات قاتتاما.
اقىلىڭ بولسا اتتاما. (كىتاپ)
ءجىپ – جىڭىشكە دەنەسى،
ورتاسىندا ينەسى (قالام)
كىتاپ، قالام سوزدەرىنە سۇراق قويعىزىپ، ولاردى قاتىستىرىپ سويلەمدەر قۇراتۋ.
سەرگىتۋ ءساتى. «پوەزيا مينۋتى»
ءتىل تۋرالى تاقپاقتار ايتۋ.
ءتىل تۋرالى ماقال ماتەلدەر ايتىلادى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
284 – جاتتىعۋ. اۋىزشا ورىندالادى. زاتتىڭ اتىن بىلدىرەتىن سوزدەرگە سۇراق قوي.
- قۇستاردىڭ اتىن قاتىستىرىپ، سويلەم قۇراۋ.
داپتەرمەن جۇمىس.
285 – جاتتىعۋ. بەرىلگەن زات ەسىمدى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراپ جازۋ.
- اجە ەرتەگى ايتىپ وتىر. ت. ب.
- كىم؟ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى تاپ.
- زات ەسىمگە قانداي سۇراق قويىلادى؟
- كىم؟ كىمدەر؟ نە؟ نەلەر؟
286 – جاتتىعۋ. كوپ نۇكتەنىڭ ورىنىنا كەرەكتى زات ەسىمدەرى قويىپ، كوشىرمە جاز. (وقۋشىلار ءوز بەتىمەن جۇمىس جاسايدى. سوڭىنان وقۋشىلار ءوز بەتىمەن جۇمىس جاسايدى. سوڭىنان وقۋشىلار ءبىرىن – ءبىرىن تەكسەرەدى. )
288 - جاتتىعۋ. ولەڭدى مانەرلەپ وقىپ، جالقى ەسىمدى تاپ.
ولكە – ءتۇسىندىرۋ. (تۋىپ وسكەن جەر. قازاقستان جەرى. )
وي تولعاۋ.
V. پلاكاتپەن جۇمىس. ساباقتى پىسىقتا.
- زات ەسىم تۋرالى العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ. (گۇل شوعى)
ساباقتى بەكىتۋ.
- بالالار، ءبىز ءوز ءتىلىمىزدى نەگە انا ءتىلى دەيمىز؟
ويتكەنى بۇل ءتىل انامىزدىڭ اق سۇتىمەن دارىعان. وسى ءتىل ارقىلى بۇكىل ىزگى قاسيەتتەردى بويىمىزعا سىڭىرەمىز. سوندىقتان انا ءتىلىمىزدى شۇبارلاماي، قازاق تىلىندە تازا سويلەپ، ءتىلىمىزدى ءسۇيۋىمىز كەرەك.
تومەندە بەرىلگەن تاپسىرمالاردى ورىنداپ كورەلىك.
1. تەست
2. سۋرەت بويىنشا اڭگىمەلەتۋ.
باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: 287 – جاتتىعۋ.
You Might Also Like
