22 naýryz meıramyna arnalǵan "Qosh keldiń, qutty Naýryzym!"
«Qosh keldiń, qutty Naýryzym!» atty tárbıe saǵaty
Maqsaty:
Oqýshylarǵa Naýryz - jyl basy, ıaǵnı din meıramy emes, ult meıramy ekendigin tarıhı mańyzyn túsindirý. Ata - babamyzdan urpaqtan - urpaqqa berilip kele jatqan ulttyq tárbıe týraly túsinik berý
Óleń, maqal - mátelder arqyly tildik qorlaryn damytý. Óz ultyna degen súıispenshiligin arttyrý;
Ata - ana, oqýshy, ustaz, jurtshylyq ókilderin yntymaqtastandyrý. Qazaq halqynyń salt - dástúrin, tilin, dinin, ádet - ǵurpyn saqtaýǵa, qasterleýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: bezendirilgen zal, qazaqy úı, ulttyq buıymdar
Ótý barysy:
( Sahnada tigilgen úı, bezendirilgen, jaıýly dastarhan turady)
Kórkem sóz: «Sálem kóktem»
Oqıtyn: Nurǵalı Ǵabıdýlla + Lekerov Dastan (qoldarynda gúlderi bar)
Sálem, kóktem!
Sálem, kóktem,
Men qaıtadan týyldym,
Kók aspannyń kúmisimen jýyndym.
Kók muz japqan shatqalynda kókeıdiń,
Aq armannyń búrleıtinin uǵyndym.
Sálem, kóktem,
Tańǵy samal eskende,
Bult gúl bolyp óskende,
Dál men syndy, kóńilmen de, espen de,
Kók shóppenen jyr jazbaǵan esh pende.
Sálem, kóktem,
Órnek qandaı sý salǵan,
Jasyl qyrat – jasyl saǵym býsanǵan.
Jas shaǵymda jıi aǵatyn juldyzdyń,
Jupar ısin juta berem jýsannan.
Sálem, kóktem,
Ólip ketpeý úshin men,
Kúnniń nuryn júregime túsirgem.
Aspan asty – keremet toı, asta - tók,
Aǵyl - tegil juldyz nury ishilgen…
Birge:
Sálem, kóktem,
Órkesh - órkesh tomaryń…
Sálem, kóktem, qaz - úırektim, qoǵalym!..
Qaýlap shyqty jaýqazyndar sút ańqyp,
Qaýyzynda saqtalsa edi obalym!..
Sálem, kóktem!
Kil eńbekqor, kil asqaq
Qumyrsqalar jaǵdaıymdy surasqan.
Kóńilimniń orkestrin oınatty,
Tyrnalardan nota túzgen myna aspan!..
Án: «Shaqyrady kóktem»
Oryndaıtyn:
(Kempir men shal keledi.)
Shal: Orazbek
Kempir:
Bala: Bolat
Kelin: Jaqsygúl
Kempir: Ýh! Shal ekeýimiz talaı úıge kirip shyqtyq, aǵaıyn – jamaǵat, kórshi – qolańǵa jaqsy nıetimiz ben tilegimizdi bildirdik. Bir kórisip qýanysyp qaldyq. Ýaqyt birshama bolyp qalypty, kelin shyraǵym, adyraspan ákelshi, úıdi alastap jibereıin.
(úıdi alastaıdy)
Alas - alas, ár páleden alas!
Qarańǵy – jaryqqa, yzǵar – jylyǵa,
Qara – aqqa aýyssyn! Jamandyq ket!
Bále – jala ket! Alas! Alas!
Sor – baqqa, kesir – kıege.
Joq – barǵa aýyssyn! Jamandyq ket!
Bále – jala ket! Alas! Alas!
Balalar tórge qos shyraq jaǵyńdar. Úıdegi ydys ataýlynyń bárin aqqa, yrysqa, káýsár bulaqtyń sýyna toltyryp qoıyńdar.
(úıde abyr – sabyr áreket jasalady, tórge qos shyraq jaǵylady)
Kempir: Jyl boıy aq mol bolsyn! (Ydysqa aq quıady).
Kelin: Dán tasqyn - tasqyn túsimge baı bolsyn! (ydystarǵa bıdaı, tary salady).
Bolat: Ata, áje, osy búgin qandaı kún ózi. Tań atqaly ámir joq.
Úıdi jylan jalaǵandaı tazalap, túrli - túrli tamaq ázirlep, ústimizge bir kıer kıimimizdi kıip aldyq. Buryn «jat, jat» deýshi edińder, búgin mine tún ortasy boldy áli uıyqtaǵan joqpyz.
Ájesi: Balam, búgin erekshe kún. Naýryzdyń 21 - shi juldyzy. Osy túni dalany Qyzyr aralaıdy. Búgingi tún «Qyzyr túni».
Bolat: Ata, Qyzyr degen kim?
Atasy: Qyzyr – adamdarǵa dáýlet darytyp, baq qondyratyn, aıaýly babamyz jaqsylyqtyń jarshysy. Jańa túsken kún rámizi –
Qyzyr baba dalany kezip júrip, nazary jerge tússe, onyń toń keýdesin jibitedi, al tasqa tússe, tasty ertip jiberedi eken.
Kún sáýlesi jer sharynyń Shyǵys bóliginen tańǵy saǵat 6 – da sebezdep atqan kezde bizdiń óńirimizde bul sát túngi saǵat 3-ke tuspa - tus keledi. Sondyqtan qazaq halqy Jańa jyldy 22
naýryz kúni tańǵy saǵat 3 - te qarsy alady, dál osy sátte dalany Qyzyr baba aralap, Samarqannyń kók tasyn eritse kerek. Sondyqtan osy kúndi asyǵa kútken úlkender:
Samalyq, samalyq,
Kók qus kózin ashty ma?
Aıaǵyn jerge basty ma?
Samalyq, samalyq,
Samarqannyń kók tasy,
Jibidi me, kórdiń be?
Samalyq, samalyq,
Qap taýynyń kók qusy,
Júgirdi me, kórdiń be? – dep qoınynda kójegi, qolynda náýirezegi bar balalaryna suraý qoıǵan.
İ Júrgizýshi:
Jasa Naýryz, jasa kóktem,
Jasa dostyq, kún, tirshilik.
Bolsyn umyt, muńdar ótken,
Meıirimdilik kúlsin shyǵyp.
Naýryzda jańa jyl bastalady, Estiledi kóktemniń asqaq áni.
Aq kóńilmen, aq sútpen qarsy alaıyq,
Myna kelgen táı - táılap jas balany.
Naýryzda jańa jyl bastalady.
Jańa jyl jaqsylyqqa bastar áni.
Jer ana da býsanyp qozǵalýda,
Aq kórpesin sypyryp tastaǵaly.
İİ Júrgizýshi:
Kóktemdi jyl basy, tabıǵat jańashyly dep bilemiz. Óıtkeni, kóktemde uıyqtap jatqan ań oıanady, jer kókteıdi. Saı - sala sýǵa tolady, alǵashqy gúlder shyǵady, qustar mekenine qaıtady.
Naýryz meıramy – Shyǵys halyqtarynyń kópshiliginde musylman dini qabyldanǵanǵa deıin paıda bolǵan, kóktem men eńbektiń ejelgi merekesi.
Naýryz – bul tek kóktemniń ǵana emes, bul eń áýeli izgilik pen jaqsylyqtyń meıramy. Ulystyń osy bir uly kúni jer betindegi qandy soǵystar, daý - janjaldar toqtatylyp, adamdar bir - birine degen ókpe - renishterin umytyp, keshirimge kelip, tatýlasyp, tabysa bilgen. Halqymyz mol dastarqanyn jaıyp, aq jarqyn kóńilmen júzdesip, dám tatysyp, ótken - ketkennen syr tartyp, barsha adam balasyna jaqsylyq, amanshylyq tilep, jastarǵa aq batalaryn bergen.
Bı: «Shashý» bıi
Oryndaıtyn:
(osy kezde ájeler shashý shashady, kelinder 7 kúlshe taratady).
İİ Júrgizýshi:
Bul kún – kún men túnniń teńeletin, jan – janýar tóldeıtin, adamdardyń aýzy aqqa tıetin, jer júzinde shattyq ornaǵan kún.
İ Júrgizýshi:
Naýryz – baqyttyń bastamasy, jaqsylyqtyń jyrshysy, ómirge nur syılaǵan, sezimge gúl syılaǵan, halyq qasterleıtin kún.
Birge:
Ulystyń uly kúni, qutty bolsyn aǵaıyn!
Atyraý qalasy
Jalpy bilim beretin №6 orta
mekteptiń bastaýysh synyp muǵalimi
Merǵalıeva Sveta Adılhanovna
Tolyq nusqasyn júkteý
Maqsaty:
Oqýshylarǵa Naýryz - jyl basy, ıaǵnı din meıramy emes, ult meıramy ekendigin tarıhı mańyzyn túsindirý. Ata - babamyzdan urpaqtan - urpaqqa berilip kele jatqan ulttyq tárbıe týraly túsinik berý
Óleń, maqal - mátelder arqyly tildik qorlaryn damytý. Óz ultyna degen súıispenshiligin arttyrý;
Ata - ana, oqýshy, ustaz, jurtshylyq ókilderin yntymaqtastandyrý. Qazaq halqynyń salt - dástúrin, tilin, dinin, ádet - ǵurpyn saqtaýǵa, qasterleýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: bezendirilgen zal, qazaqy úı, ulttyq buıymdar
Ótý barysy:
( Sahnada tigilgen úı, bezendirilgen, jaıýly dastarhan turady)
Kórkem sóz: «Sálem kóktem»
Oqıtyn: Nurǵalı Ǵabıdýlla + Lekerov Dastan (qoldarynda gúlderi bar)
Sálem, kóktem!
Sálem, kóktem,
Men qaıtadan týyldym,
Kók aspannyń kúmisimen jýyndym.
Kók muz japqan shatqalynda kókeıdiń,
Aq armannyń búrleıtinin uǵyndym.
Sálem, kóktem,
Tańǵy samal eskende,
Bult gúl bolyp óskende,
Dál men syndy, kóńilmen de, espen de,
Kók shóppenen jyr jazbaǵan esh pende.
Sálem, kóktem,
Órnek qandaı sý salǵan,
Jasyl qyrat – jasyl saǵym býsanǵan.
Jas shaǵymda jıi aǵatyn juldyzdyń,
Jupar ısin juta berem jýsannan.
Sálem, kóktem,
Ólip ketpeý úshin men,
Kúnniń nuryn júregime túsirgem.
Aspan asty – keremet toı, asta - tók,
Aǵyl - tegil juldyz nury ishilgen…
Birge:
Sálem, kóktem,
Órkesh - órkesh tomaryń…
Sálem, kóktem, qaz - úırektim, qoǵalym!..
Qaýlap shyqty jaýqazyndar sút ańqyp,
Qaýyzynda saqtalsa edi obalym!..
Sálem, kóktem!
Kil eńbekqor, kil asqaq
Qumyrsqalar jaǵdaıymdy surasqan.
Kóńilimniń orkestrin oınatty,
Tyrnalardan nota túzgen myna aspan!..
Án: «Shaqyrady kóktem»
Oryndaıtyn:
(Kempir men shal keledi.)
Shal: Orazbek
Kempir:
Bala: Bolat
Kelin: Jaqsygúl
Kempir: Ýh! Shal ekeýimiz talaı úıge kirip shyqtyq, aǵaıyn – jamaǵat, kórshi – qolańǵa jaqsy nıetimiz ben tilegimizdi bildirdik. Bir kórisip qýanysyp qaldyq. Ýaqyt birshama bolyp qalypty, kelin shyraǵym, adyraspan ákelshi, úıdi alastap jibereıin.
(úıdi alastaıdy)
Alas - alas, ár páleden alas!
Qarańǵy – jaryqqa, yzǵar – jylyǵa,
Qara – aqqa aýyssyn! Jamandyq ket!
Bále – jala ket! Alas! Alas!
Sor – baqqa, kesir – kıege.
Joq – barǵa aýyssyn! Jamandyq ket!
Bále – jala ket! Alas! Alas!
Balalar tórge qos shyraq jaǵyńdar. Úıdegi ydys ataýlynyń bárin aqqa, yrysqa, káýsár bulaqtyń sýyna toltyryp qoıyńdar.
(úıde abyr – sabyr áreket jasalady, tórge qos shyraq jaǵylady)
Kempir: Jyl boıy aq mol bolsyn! (Ydysqa aq quıady).
Kelin: Dán tasqyn - tasqyn túsimge baı bolsyn! (ydystarǵa bıdaı, tary salady).
Bolat: Ata, áje, osy búgin qandaı kún ózi. Tań atqaly ámir joq.
Úıdi jylan jalaǵandaı tazalap, túrli - túrli tamaq ázirlep, ústimizge bir kıer kıimimizdi kıip aldyq. Buryn «jat, jat» deýshi edińder, búgin mine tún ortasy boldy áli uıyqtaǵan joqpyz.
Ájesi: Balam, búgin erekshe kún. Naýryzdyń 21 - shi juldyzy. Osy túni dalany Qyzyr aralaıdy. Búgingi tún «Qyzyr túni».
Bolat: Ata, Qyzyr degen kim?
Atasy: Qyzyr – adamdarǵa dáýlet darytyp, baq qondyratyn, aıaýly babamyz jaqsylyqtyń jarshysy. Jańa túsken kún rámizi –
Qyzyr baba dalany kezip júrip, nazary jerge tússe, onyń toń keýdesin jibitedi, al tasqa tússe, tasty ertip jiberedi eken.
Kún sáýlesi jer sharynyń Shyǵys bóliginen tańǵy saǵat 6 – da sebezdep atqan kezde bizdiń óńirimizde bul sát túngi saǵat 3-ke tuspa - tus keledi. Sondyqtan qazaq halqy Jańa jyldy 22
naýryz kúni tańǵy saǵat 3 - te qarsy alady, dál osy sátte dalany Qyzyr baba aralap, Samarqannyń kók tasyn eritse kerek. Sondyqtan osy kúndi asyǵa kútken úlkender:
Samalyq, samalyq,
Kók qus kózin ashty ma?
Aıaǵyn jerge basty ma?
Samalyq, samalyq,
Samarqannyń kók tasy,
Jibidi me, kórdiń be?
Samalyq, samalyq,
Qap taýynyń kók qusy,
Júgirdi me, kórdiń be? – dep qoınynda kójegi, qolynda náýirezegi bar balalaryna suraý qoıǵan.
İ Júrgizýshi:
Jasa Naýryz, jasa kóktem,
Jasa dostyq, kún, tirshilik.
Bolsyn umyt, muńdar ótken,
Meıirimdilik kúlsin shyǵyp.
Naýryzda jańa jyl bastalady, Estiledi kóktemniń asqaq áni.
Aq kóńilmen, aq sútpen qarsy alaıyq,
Myna kelgen táı - táılap jas balany.
Naýryzda jańa jyl bastalady.
Jańa jyl jaqsylyqqa bastar áni.
Jer ana da býsanyp qozǵalýda,
Aq kórpesin sypyryp tastaǵaly.
İİ Júrgizýshi:
Kóktemdi jyl basy, tabıǵat jańashyly dep bilemiz. Óıtkeni, kóktemde uıyqtap jatqan ań oıanady, jer kókteıdi. Saı - sala sýǵa tolady, alǵashqy gúlder shyǵady, qustar mekenine qaıtady.
Naýryz meıramy – Shyǵys halyqtarynyń kópshiliginde musylman dini qabyldanǵanǵa deıin paıda bolǵan, kóktem men eńbektiń ejelgi merekesi.
Naýryz – bul tek kóktemniń ǵana emes, bul eń áýeli izgilik pen jaqsylyqtyń meıramy. Ulystyń osy bir uly kúni jer betindegi qandy soǵystar, daý - janjaldar toqtatylyp, adamdar bir - birine degen ókpe - renishterin umytyp, keshirimge kelip, tatýlasyp, tabysa bilgen. Halqymyz mol dastarqanyn jaıyp, aq jarqyn kóńilmen júzdesip, dám tatysyp, ótken - ketkennen syr tartyp, barsha adam balasyna jaqsylyq, amanshylyq tilep, jastarǵa aq batalaryn bergen.
Bı: «Shashý» bıi
Oryndaıtyn:
(osy kezde ájeler shashý shashady, kelinder 7 kúlshe taratady).
İİ Júrgizýshi:
Bul kún – kún men túnniń teńeletin, jan – janýar tóldeıtin, adamdardyń aýzy aqqa tıetin, jer júzinde shattyq ornaǵan kún.
İ Júrgizýshi:
Naýryz – baqyttyń bastamasy, jaqsylyqtyń jyrshysy, ómirge nur syılaǵan, sezimge gúl syılaǵan, halyq qasterleıtin kún.
Birge:
Ulystyń uly kúni, qutty bolsyn aǵaıyn!
Atyraý qalasy
Jalpy bilim beretin №6 orta
mekteptiń bastaýysh synyp muǵalimi
Merǵalıeva Sveta Adılhanovna
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
