InfoHub Logo

J.Elebekov atyndaǵy Respýblıkalyq 
Estrada-Sırk Kolejiniń oqytýshysy
Túmenbaı  Ysmatolla Nurlanuly

Alash kósemi, kórnekti qoǵam qaıratkeri Álıhan Bókeıhanovtyń týǵanyna bıyl 156 jyl.

Daryndy etnograf, saıasatker, jýrnalıstiń san qyrly bolǵandyǵy barshamyzǵa málim. Alaıda, Álıhan Nurmuhamedulynyń áli de belgisiz qyrlaryn taný birden bir paryzymyz ekendigin umytpaǵan jón.

Qyr balasy týraly bálkim siz bilmegen faktiler:

1. Álıhan Bókeıhanov qazaq dalasyndaǵy negizgi bıleýshiler Shyńǵys urpaqtarynan taraǵan. Onyń atasy Bókeı tikeleı Joshy hannan taraǵan tóre bolǵan.

2. Belgili zertteýshi Sultan han Aqqululy Álıhan Bókeıhanovtyń masondyq uıymda bolǵandyǵyn anyqtady.

3. Álıhan Bókeıhanov Abaı Qunanbaıulynyń shyǵarmalaryn jergilikti basylymdar men gazetterge jarıalap qana qoımaı, onyń ómirbaıanyn zertteýmen aınalysqandardyń arasyndaǵy alǵashqylardyń biri bolǵan.

4. Álıhan Nurmuhamedulynyń «Qyr balasy» psevdonıminen ózge maqalalar jazý barysynda «Ǵ.B», «U», «Álıhan» degen búrkenshik attardy keńinen qoldanǵa.

5. Qonystandyrý saıasatynyń engizilýine baılanysty qazaq dalaly aımaqtaryndaǵy bos oryndardy, halyqtyń turmys-tirshiligin, mádenıetin anyqtaý úshin qurylǵan F.Sherbına ekspedısıasyna Álıhan Bókeıhanov jas maman bola tura qatysyp toptastyrylǵan málimetterdi saralaýda, qorytyndylaýda óte mańyzdy ról atqardy. Ol qazaq jeriniń ekonomıkasynyń jetildirý týraly batyl oılaryn aıta otyryp, negizin qalady. Qazaq júzderiniń qurylý sebepterin anyqtaı otyryp, olardyń ornalasý kartasyn naqtylady.

6. Álıhan Bókeıhanov 1917 jyly Qazaq avtonomıasynyń basshysy qyzmetin atqardy. Onyń basshylyǵymen «Irtysh», «Omıch» gazetteri de jaryq kórdi.

7. Ol mamandyǵy boıynsha ormanshy bolsa da, muǵalimdik qyzmetti de qatar alǵan. Sol zamanda qazaqtardyń saýat ashýyna yqpal tıgizgen tulǵalardyń biri.

---