Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Alasha han kesenesi

Ulytaý óńirindegi kóptegen sáýlettik eskertkishterdiń ishindegi shoqtyǵy bıik tulǵaly týyndysy Alasha han kesenesi. Alasha han kesenesi Ulytaýdyń Qarakeńgir ózeniniń jaǵasynda bıik jotanyń ústinde tur. Kesenesiniń naqty qaı kezde salynǵany belgisiz. Ǵalymdar keseneni Qarahan áýleti zamanynda (X-XIII ǵǵ.) salynǵan sáýlet óneriniń eskertkishi degen pikir aıtady. Keseneniń bıiktigi — 10 metr. Ol kúıdirilgen qyzyl kirpishten qalanǵan. Kireberis sol jaq buryshyndaǵy baspaldaq arqyly joǵary kóterilip, kesene ústine shyǵýǵa bolady. Keseneniń syrty ár túrli kirpishterden geometrıalyq órnekter jasaý arqyly kórkemdelgen. Portaly men kúmbezi juqa syrly qaptamalarmen qaptalǵan eken. Biraq olar búgingi kúnge deıin saqtalmaǵan.

Alasha han týraly kóptegen ańyzdar bar. Qazaq ańyzdarynda Alasha han túrki taıpalarynyń basyn qosqan han retinde tanymal. Ǵalym Shoqan Ýálıhanovtyń jazbalarynda mynadaı joldar kezdesedi. «Túrkistannyń Qyzyl Arslan degen hany balasy alapes bolyp týylǵandyqtan, ony unatpaı «Alasha» degen at berip, Syr boıynan Arqaǵa jer aýdaryp jiberedi. Bala ósip erjetken soń, onyń qasyna jigitter jınalyp, elde bedeli artady. Alasha bilimpaz, kemeńger kisi bolǵandyqtan, jurt ony qadirlep han kóteredi».


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama