InfoHub Logo

Wealth-X kompanıasynyń keltirgen málimeti boıynsha Álemniń eń baı 50 adamynyń aqshasy - 1,46 trıllıon dollardy quraıdy – bul Avstralıa, Ispanıa nemese Meksıkanyń jyldyq jalpy ishki óniminen áldeqaıda kóp. Álemniń 29 baı adamy – amerıkalyqtar, elýdiń shamamen tórtten biri tehnologıa salasynda tabysqa jetkender. Bul tizimge kirý úshin bar-joǵy 14,3 mıllıard dollar tabys tabý kerek. Bul tizimdegilerdiń keıbiri ǵana baı otbasynda dúnıege kelgender, kóbi “nólden” bastap álemdegi eń qymbat kompanıaǵa deıin jetkizgen. Onyń ishinde Amazon, Facebook, Oracle bar.

 

10. Ingvar Kamprad
89 jastaǵy shved kásipkeri Ingvar Kamprad jıhaz ónimderin shyǵaratyn IKEA dúkeniniń negizin 17 jasynda qalaǵan. 1950 jyly Kamprad qyzmetkeriniń satyp alýshynyń kóligine ústeldi syıdyrý úshin onyń aıaqtaryn burap, jınap jatqanyn kóredi. Osylaısha jińishke qoraptarǵa qaptalǵan jıhazdar tarıhy bastalady. 
Kampradtyń dáýleti qazirde 39,3 mıllıard dollarǵa baǵalanady, biraq ol áli kúnge deıin eski jıhazdaryn paıdalanady, eski kólik aıdaıdy, ekonom-klasspen ushady, arzan qonaqúılerde turaqtaıdy jáne qyzmetkerlerine qaǵazdyń eki jaǵyn da paıdalanýdy májbúrleıdi. 

 

9. Maıkl Blýmberg
Kásipker Maıkl Blýmberg — Bloomberg aqparattyq agenttiginiń quryltaıshysy jáne ıesi. Ol óz mánsabyn Salomon Brothers kompanıasynda aksıalardy satýmen jáne aqparattyq júıelerdiń jumysyna jaýap berýmen bastaıdy. 1981 jyly Salomon satylyp ketkennen keıin ol jumysynan aırylyp qalady, biraq Bloomberg LP degen ataýmen qarjy aqparattaryn jınaıtyn jáne saraptaıtyn óz kompanıasyn ashady. Keıin treıderlerge arnalǵan aqparatty saraptaý júıesin jasap shyǵarady jáne aksıalardy saýdalaý qyzmetin ashady. Blýmberg 1980 jyldary treıderler jumysynda kompúterdi paıdalanýdy birinshi bolyp bastaıdy. 
Qazir Maıkl Blýmbergtiń dáýleti 42,1 mıllıard dollarǵa baǵalanady. 

8. Mark Sýkerberg
2004 jyly 19 jasar Garvard túlegi Mark Sýkerberg TheFacebook.com dep atalatyn áleýmettik jelini iske qosady. Osydan keıin Mark kolejdi tastap, kúnine mıllıardtan astam adam kiretin Facebook áleýmettik jelisiniń basshysy atanady. 
Facebook-tyń quny 275 mıllıard dollarǵa baǵalanýda. Osy áleýmettik jelini ashýdyń arqasynda Mark Sýkerberg 31 jasynda álemniń eń baı 50 adamynyń qatarynan oryn aldy. Onyń dáýleti 42,8 mıllıard dollarǵa baǵalanady. 
Sýkerberg áıelimen birge Facebook-tegi aksıasynyń 99%-yn qaıyrymdylyqqa jumsaımyn dep ýáde etti. 

 

7. Larrı Ellıson
Amerıkalyq kásipker Larrı Ellıson Oracle kompanıasynyń negizin qalaýshy, NetSuite Inc.-tiń iri aksıoneri jáne Salesforce.com-nyń ınvestory atandy.
1970 jyldardyń basynda baǵdarlama jasaýshy retinde onyń basty jobalarynyń biri OBB derekqory júıesin basqarýdy jasaý bolǵan. Ol muny Oracle — Orakýl dep ataıdy. 1977 jyly Ampex-tegi áriptesterimen birge Ellıson Software Development Laboratories-ti qurady. Al 1982 jyly onyń atyn Oracle dep aýystyrady. 
Korporasıanyń bas dırektory bolyp Ellıson 38 jyl qyzmet atqardy, biraq 2014 jyly ol qyzmetin bosatyp, korporasıanyń tehnologıalar dırektory qyzmetine kiristi. Degenmen dırektorlar keńesiniń tóraǵasy bolyp qala berdi. 
Ellısonnyń 45,3 mıllıard dollarǵa teń aktıvterine Gavaıdaǵy shıpajaıy sıaqty jyljymaıtyn múlikteri kiredi.

6. Charlz Koh
Charlz Koh, Koch Industries kompanıasynyń negizin qalaýshy Fred Kohtyń uly, osy kompanıanyń SEO-sy (bas dırektory) bolyp tabylady. Kompanıa $115 mıllıard dollar paıda ákeledi, onda 100 myńnan astam adam jumys isteıdi. Koh saıası ómirge belsendi aralasady, sol úshin baspasóz ókilderiniń shabýylyna jıi ilinedi: keıbiri saıasat oǵan syrtqy ortany lastaýǵa septigin tıgizetin kóptegen ónimderdi shyǵaratyn kompanıasyn qorǵaýǵa múmkindik beredi deıdi. 
Charlz Kohtyń dáýleti 46,8 mıllıard dollarǵa baǵalanady. 

5. Devıd Koh
Charlz Kohtyń inisi Devıd Koh ákesi 1940 jyly negizin qalaǵan Koch Industries kompanıasyn basqarady. Bul tyńaıtqyshtan bastap asfáltpen bıodızelge deıin kóptegen ónim shyǵaratyn mólsheri boıynsha álemdegi ekinshi jeke kompanıa. Jas kezinde Devıd basketbolmen aınalysqan, biraq ol hımıa tehnologıasynyń magıstri atanyp, 30 jasynda ákesiniń kompanıasynda jumys isteı bastaıdy. 9 jyldan keıin Koch Engineering-tiń prezındenti atanady. 
Devıd Koh eki ret ólim aýzynan qalǵan: 1991 jyly birinshi synyptyń barlyq adamy qaıtys bolǵan kólik apatynda tiri qalady, al keıin prostata qaterli isigin jeńip shyǵady. Qaterli isikpen kúresý amaldaryna, aýrýhanalarǵa, bilimge jáne t.b. Koh óz qorynan 1,2 mıllıard dollar bólgen. 
Devıd Kohtyń dáýleti 47,4 mıllıard dollarǵa baǵalanady.

4. Djeff Bezos
Amazon kompanıasynyń negizin qalaýshy Djeff Bezostyń dáýleti 56,6 mıllıard dollarǵa baǵalanady. Elektrondy saýda alyby 1994 jyly Bezostyń úı garajynda ashylǵan jáne kitaptardyń onlaın-dúkeni bolyp jumys istegen. Úsh jyldan keıin kompanıa damı túsip, kez kelgen taýarlardy, jıhazdan bastap tamaqqa deıin satýmen aınalysty. 
Amazon-nan basqa Bezosta basqa da aktıvter bar – ol óziniń Blue Origin ǵaryshtyq kompanıasyna aqsha quıady. Kompanıa ǵaryshqa raketalardy attandyryp, qondyrýmen aınalysady. 2013 jyly Bezos Washington Post gazetin satyp aldy. 2015 jyldyń qańtarynda Bıll Geıtspen birge qaterli isiktiń bar-joǵyna qanǵa test júrgizetin Illumina kompanıasyna ınvestısıa quıady. 

3. Ýorren Baffet
Bárin kerisinshe jasaýmen aty shyqqan Ýorren Baffet birneshe jyl boıy álemniń eń baı adamdarynyń tizimindegi 2-shi jáne 3-shi oryn úshin Amansıo Ortegomen baqtalasyp keledi. Bala kezinde Baffet velosıpedpen gazet tasıtyn, jáne 11 jasynda 38 dollardan úsh aksıa satyp alyp, 5 dollar paıdamen satyp jiberedi. 13 jasynda Ýorren paıda tabý týraly deklarasıa jasaıdy. Onda ol velosıped quny men saǵatyna artyq tóleýdi usynady. Óıtkeni ony satyp alý onyń gazet tasý jumysymen baılanysty bolǵan. Alǵashqy 10 myń dollaryn Baffet shashtarazdarda pınbol avtomatyn ornalastyrǵannan keıin tabady. Investısıa jasaýdy oǵan Bendjamın Grem úıretedi. 
Baffettiń basty kapıtalyn amerıkalyq Bershire Hathaway holdıńtik kompanıasyndaǵy aksıalar paketi quraıdy. 2000-2010 jyldary bul kompanıanyń aksıalary 76%-ǵa ósken.
85 jastaǵy Ýorren Baffettiń dáýleti 60,7 mıllard dollarǵa baǵalanady. Bıll Geıts jáne taǵy da basqa baılarmen birge Baffet Giving Pledge aksıasyna qatysady — ıaǵnı paıdasynyń jartysyn ol qaıyrymdylyq qoryna beredi. 

2. Amansıo Ortega
79 jastaǵy ıspanıalyq kásipker Amansıo Ortega óz mánsabyn 13 jasynda jergilikti kóılek dúkeninde kýrerlikpen bastaǵan. Keıin ol áıelimen Inditex kompanıasyn qurady — bul kompanıaǵa 77 eldegi 5000 dúken tıesili. Ortega jyljymaıtyn múlik, gaz ónerkásibi, týrızm men bankterge ınvestısıa jasaıdy. 
Inditex kompanıasyna Zara, Pull and Bear, Massimo Dutti, Bershka, Stradivarius, Oysho brendteri kiredi.
Qazir Amansıo Orteganyń jaǵdaıy 66,8 mıllard dollarǵa baǵalanýda. 

 

1. Bıll Geıts
60 jastaǵy Bıll Geıtstiń aktıvteri $87,4 mıllard dollarǵa baǵalanady. 20 jasynda Geıts bala kezinen birge ósken dosy Pol Allenmen Microsoft kompanıasynyń negizin qalaıdy, jáne toǵyz jyldan keıin kompanıany IPO-ǵa shyǵaryp, mıllıarder atanady. 2000-shy jylǵa deıin Bıll Geıts kompanıanyń SEO-sy (bas dırektory) bolady, al keıin basqarma tóraǵasy jáne iri aksıoneri bolady.
Bıll Geıts álemniń eń baı adamy retinde ǵana emes, jomart adam retinde de tanymal. 1999 jyly áıeli Melındamen birge 40 mıllard dollardy basqaratyn jáne kedeılik pen túrli aýrýlardy jeńýge baǵyttalǵan qor qurady. 
Burynyraqta Ýorren Baffettiń kómegimen Geıts basqa da mıllıarderlerdi Giving Pledge aksıasyna qatysýǵa kóndiredi: qatysýshylar óz dáýletiniń jartysyn qaıyrymdylyqqa jumsaımyz dep ýáde berdi. Aksıaǵa Mark Sýkerberg pen Ilon Mask ta kirdi, jalpy tizimde 137 adam bar.

---