Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Álemniń qaı elderi «sátsiz memleketter» dep tanyldy

Sátsiz memleket (aǵyl. Failed state) dep — memlekettik basqarý jáne ekonomıkasy ómirge qabiletsiz kúıge kelgen memleketterdi ataıdy. Sonymen birge «názik memleket» termıni de qabyldandy (aǵylsh. Fragile state), ıaǵnı sátsizdikke dýshar bolǵan memleket.

Memleketterdiń álsizdik ındeksi (Failed States Index) bıliktiń aýmaqtyń tutastyǵyn, eldegi demografıalyq, saıası jáne ekonomıkalyq jaǵdaıyn baqylaý múmkindigin esepke alyp shyǵarylady. «Fund for Peace» Amerıkalyq zertteý ortalyǵynyń málimetinshe, 2019 jyly sátsiz memleketterdiń tizimine 9 el kiredi.

Eń nashar ahýal — 2009 jyldan beri azdaǵan úzilistermen azamattyq soǵys júrip jatqan Iemende. Úkimet áskerleri men túrli ıslamdyq toptar arasyndaǵy azamattyq soǵys on jyldan beri jalǵasyp kele jatqan Somalıdiń de jaǵdaıy jaqsy emes. Sátsiz memleketter tizimindegi basqa elder — Ońtústik Sýdan, Sırıa, Kongo Demokratıalyq Respýblıkasy, Ortalyq Afrıka Respýblıkasy (OAR), Chad, Sýdan jáne Aýǵanstan.

«Sátsizdikke» ushyraý qaýpi bar elderdiń tizimine Afrıka qurlyǵynyń kóptegen memleketteri, sondaı-aq Gaıtı, Pákistan, Irak jáne Soltústik Koreıa kiredi.

2019 jyly álemdegi eń turaqty memleket Fınlándıa boldy. Odan ári turaqtylyq reıtıńinde Norvegıa, Shveısarıa, Danıa, Avstralıa, Islandıa jáne Kanada eń turaqty memleketter tiziminde tur.

Kerimsal Jubatqanov tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty

Oqýǵa keńes beremiz:

Salyq tólenbeıtin memleketter

Ártúrli memleketterde álem kartasynyń kórinisi


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama