InfoHub Logo

— «Aınalmaq» degen ózin-ózi sadaqa etip, qurbandyqqa qıatyn yrym eken. Ózin bireýdiń jolyna qurban etkisi kelgen kisi aýyryp jatqan   naýqasty úsh aınalyp shyǵýy kerek. Qazaqtyń jaqsy kórgen adamyn «aına-laıyn» dep ataıtyny osydan shyqqan.

— «Alapesti úıge kirgizbe, quıryǵyn jerge tıgizbe» deıdi. Alapes, qazaq uǵymynda, em qonbaıtyn dert. Nıeti buzyq, pıǵyly tar adamdardy da alapes dep jek kóredi.

— «Kókpardyń eti aýrýǵa myń da bir em bolady» dep yrym-dap, aýyl-aımaqtyń barlyq adamy ony bólisip tatady.

— «Qalyńsyz qyz bolsa da, kádesiz qyz bolmaıdy» deıdi. Yrymy jasalmaı uzatylǵan qyzdy, ony alǵan kúıeý jigitti ananyń aq súti, atanyń ary men kári atady dep yrymdalady.

— «Sábıge kóz tımesin» dep betine kúıe jaǵyp, óńirine ár túrli jyltyr túıme, tana, tıyn t.b. taǵyp qoıady.

— Aǵaıyndy kisiler arazdasyp qalsa, basqa bir týysy aq dastarhanyna shaqyryp, dám syılap, tatýlastyrady. Keıde arazdasqandar birin-biri  shaqyryp, dám beredi. Onysy — túgi jyǵylyp júrsin, taspen urǵandy aspen ur dep uıǵarǵany.

— Aǵashtyń japyraqtary jaılap túsetin bolsa, qys sýyq, ári uzaq bolady.

— Aǵyn sýǵa kir shaıqamaıdy, kirdiń sýyn tókpeıdi. Óıtkende, «sýdyń basy sý, aıaǵy ý» bolady, sýdyń kıesi atady deıdi.

— Aǵyn sýdy betaldy bógemeıdi. Bógese, jol bolmaıdy dep jorıdy.

— Adam kindik qany tamǵan ata jurtynan basqa jaqqa qonys aýdaryp barǵanda sol jerge birden úırene almaı-dy. Jat jerdiń sýy, aýasy jaqpaıdy dep kindik qany tamǵan jerden topyraq ala ketedi de, barǵan jerinde sýǵa shomyldyryp ishisedi. Sonda jat jerge tez baýyr  basyp ketedi dep uıǵarady.

— Adam qaıtys bolǵan kúnniń túninde týystary, aýyldastary jınalyp, máıitti kúzetedi. Onysy — eger adam talyp qalǵan bolsa, tiriledi  degen úmitpen kútkeni. Ólgen adam arýlanyp, aqyretke oralǵanǵa deıin saıtan aralap nemese máıitti periler urlap ketpesin dep  saqtanǵany.

— Adam qaıtys bolǵan soń, máıit kómilmeı turǵanda, kóp jylaýǵa bolmaıdy. Kóp jylasa, kóri kóz jasyna tolyp ketedi dep jorıdy.

— Adam qatty aýyrǵanda, basyna kún týyp, baǵy taıǵanda, qaýip-qaterge jolyqqanda, Alladan medet surap, aqsarybas qoı soıady. Páleden qutqar dep tileıdi.

— Adam qulaǵy shýyldaǵanda janyndaǵy kisi dál tapsa, ony bireýdiń maqtaǵany, al taba almasa, jamandaǵany bolyp shyǵady.

— Adam ólgende jetisinde, qyrqynda jeti nemese qyryq shyraq jaǵady. Shyraq arnalyp jaǵylǵan adamnyń qabiri jaryq turady dep jorıdy.

— Adam ólim aldynda jantalasyp jatqanda janynda áıel adam turýǵa bolmaıdy.

— Adam túshkirse, «járikimalla» deıdi.

— Adamǵa nemese malǵa bireý suqtanyp qarasa, kóz tıedi dep túkirtedi.

— Adamdar ıt daıraǵyn kórgende úsh ret «tfý-tfý-tfý» dep túkirip ótedi. Óıtpese nas basady dep jorıdy.

Oqýǵa keńes beremiz:

Tabıǵat týraly yrymdar

Qoı-eshkige qatysty tyıymdar men yrymdar

Qazaqtyń tyıymdary

---