InfoHub Logo

Halqymyzdyń óz ómirbaıanyn ózi umytyp, óz tarıhynan ózi bezgendeı ǵumyrynan keıin kenet jarq ete qalǵan aıtys óneriniń áleminde Áselhannyń aıdaı jarqyrap kórinýi sózsaıysty jatyrqap qalǵan halqymyzdyń aıtysqa, shildede qatalap kelip, sýatqa bas qoıǵan maldaı, birden qunyǵa qyzyǵýyna, boıyna sińirýine úlken áser etti.

Halyq aıtys aqyny degenniń bári Áselhandaı bolady eken dep oılap, aıtysqa shyqqandardyń bárinen Áselhan kókireginen shyǵatyn ǵajaıyp teńeýler men kóz aldyńa elesteıtin sýretti obrazdar, oınaqy ázil men maqtamen baýyzdap óltiretin naızadaı ótkir syn men ájýalardy kútetin boldy.

Qudaı taǵala kókiregine kún bergen Áselhan sińlimiz, biz jetpis jyl boıy tiri aıtys aqynyn kórmeı júrgenimizde, aıtystyń oqýyn Sholpan juldyzynan oqyp kelgendeı, óz únimen, óz mánimen úzilgen shylbyrdy jalǵap jibergeni bizdiń óner ómirbaıanymyzda qubylys boldy.

Men aıtysty Áselhan arqyly jaqsy kórip kettim. Búgingi kúngi halqymyzdyń Saralary Áselhandaı-aq bolsyn!

Qazaq halqynyń tarıhynda talaı talantty, ónerli, aqyl-parasatymen er-azmatqa, onyń aldyna túsip kólbeńdemeı-aq, óz áserin tıgizetin qaıratker qyzdar bolǵan. Qyzdardyń atymen búkil rý atalyp, qyzdardyń atyn túrki dalasynyń qalalary aıdar etip taǵýy tekten-tek emes. «Asyl anadan» dep te beker aıtylmaǵan.

Qarsylasyn sózben qaıystyrsa, «jeńdim» dep jelkildemeıtin, etek-jeńin, kóńil-peıilin qazaqtyń dalasyndaı keń ústaıtyn Áselhan sińlimizdiń búkil jan álemi jyr káýsarynan jaralǵandaı, qaı sahnadan kórseń de, taısalmaı, ylǵı teńizdiń tolqyny sekildi lyqsyp, tógilip turǵandaı kórinedi.

Bul — oqý-toqýmen, úırený nemese mashyqtanýmen kelmegen, úlken tabıǵı talanttyń belgisi.

Áselhan aýylda turady.

Onyń aýylynda aıtysker jastar úshin uıymdastyrǵan mektebi de ylǵı bir tógilip turǵan daryndy balalardy tárbıelep júr.

Bul da — tek úlken talanttyń qolynan keletin is. Óner degen — jarys, saıys. Ádette óner álemindegilerde báseke-báıge sezimi molyraq. Bul sezim kele-kele baqtalastyqqa ulasady. «Kúni keshe ózim úıretip edim — endi qaıda ozyp barady» degen qyzylkóz qyzǵanysh kóp adamdardyń óner órisin taryltady. Keńdik, ózgeniń óskenine, órken jaıǵanyna qýaný, sońynda, janynda kele jatqandardyń shabysyna súısiný, moıyndaý, súıte tura, ózin de qamshylaı túsý — mine, halyqtyq sheńbermen ólshenetin daryn ıesine tán qasıet osy.

Áselhannyń boıynda osy kıeli qasıet te bar sekildi kórinedi maǵan.

Men osyǵan shyn kóńilimmen súısinemin, qýanamyn. Qazaqtyń qyzdary ár aýylda osyndaı is tyndyryp, osyndaı alasapyran, bireý bılik qýyp, bireý tyrnaqtap bedel jıyp júrgen zamanda, halqymyzdyń rýhanı tinin tarqatpaı, urpaqtyń jan tazalyǵyna janyn salyp júrse ǵoı dep oılanasyń, armandaısyń.

Áselhannyń jazba óleńderi de oqyrman kóńilinen shyǵady dep oılaımyn. Ár úıde, ár kitaphanada Áselhandardyń kitaby qoldan-qolǵa tımeı júrse, sóz joq, oıly oqyrmannyń óresi odan saıyn óse túser, sóıtip qazaq degen az ǵana halyqtyń sanalysy molaıa túser edi.

Aq kóńilińnen ushqan áppaq qustaı jyrlaryń qazaq eliniń kóginde sharyqtaı bergeı, Áselhan sińilim!

1992

---