Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 6 kún buryn)
Ata-analarmen atqaratyn jumystarynda synyp jetekshisiniń qyzmeti
Aqtóbe oblysy,
Aqtóbe qalasy, «Symbat» jeke mektebi
İ sanatty muǵalim Makýova Nýrshat Amankosovna

Ata-analarmen atqaratyn jumystarynda synyp jetekshisiniń qyzmeti

Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýsıasynda «Balalaryna qamqorlyq jasaý jáne olardy tárbıeleý - ata-ananyń tabıǵı quqyǵy ári paryzy» dep otbasynyń mindeti anyq kórsetilgen. «Qazaqstan-2030» baǵdarlamasynda balalarymyzdy alys bolashaqta qandaı sapada kórýimiz kerektigi aıtylǵan. Sonymen birge «Otbasy týraly Zań», «Joǵary jáne orta bilim tujyrymdamasynda» árbir otbasyna óziniń urpaǵyn tárbıelep, qatarǵa qosý mindeti júktelgen.

Sóıtip, otbasynyń áýel bastan-aq ózine tán kıeli mindetin oryndaý qajettiligi bekemdele tústi.
Mekteptegi tárbıe jumysynyń nátıjeliliginiń bir ushy ata-analar men qoǵamdastyqpen mekteptiń birlesken áreketinde ekeni esh ýaqytta kúmán týǵyzbaıdy. Bala tárbıesi men damýyndaǵy basty ról atqarýshy otbasy.
Bala ómiriniń basym bóligi otbasynda ótedi. Sondyqtan bala mektep tabaldyryǵyn attaǵanǵa deıingi onyń alǵashqy ustazy - ata-anasy.
Mektep pen otbasynyń yntymaqtastyǵyn júzege asyrýda synyp jetekshisi negizgi ról atqarady. Synyp jetekshisiniń jumysynan otbasy mekteptegi oqý-tárbıe úrdisiniń máni men mańyzyn, ustanatyn baǵyttaryn túsinedi ári oǵan qatysady.

Pedagogıka praktıkasynda oqýshylar ata-analarmen mektep pen synyp jetekshisiniń jumysynyń birneshe túrli qyzmetteri bar.
1-kezeń: Ata-analardy oqý-tárbıe úrdisiniń mazmuny jáne ádistemesimen tanystyrady. Synyp jetekshisi óziniń pedagogıkalyq ustanymdarymen tanystyrady. Óziniń bolashaqta júrgizetin jumystarynyń baǵdarlamasymen, maqsat, mindetterimen jáne tárbıe jumysynyń josparymen, ata-analar komıtetiniń josparly atqaratyn jumystaryn, kezekti máselelerdi birigip talqylaıdy.
2-kezeń:Ata-analarmen pedagogıkalyq-psıhologıalyq aǵartý jumysyn uıymdastyrý. Ony kelesi áreketter arqyly iske asyrady.
- tárbıeniń jekelegen máseleleri boıynsha ata-analarǵa arnalǵan mekteptik, synyptyq konferensıalar uıymdastyrý;
- qyzyǵýshylyq negizinde ata-analarǵa saýalnamalar men anketalyq suraqtar berý;

- synyptyq aǵartý jumystary, tárbıe mindetterine baılanysty oqýshylar men synyp ujymyn júıeli zertteýler júrgizý;
- psıhologıalyq, pedagogıkalyq, medısınalyq, zań týraly keńester;
Ata-analar saýalnamalaryna toqtalý. Ata-analardan oqý jylynyń basynda 3 túrli suraqqa jaýap alýǵa bolady?
1. Balańyzdyń boıynan mektepke kelgennen keıin qandaı ózgerister baıqadyńyz?
2. Muǵalimniń jáne ata-ananyń tarapynan qandaı kómek kerek?
3. Ata-analar jınalysyna qandaı taqyryptar usynasyz?
Ár jınalystan nemese jyl aıaǵynda ata-analardan ártúrli saýalnamalardy alyp qorytyp, ári keler jylǵy ata-analar jınalysyn josparlaýǵa bolady.

Ár jınalys saıyn keri baılanys paraǵy taratylyp otyrady. Bul jumystan men ózim josparlap ótkizgen jınalystyń baǵasyn bilem jáne usynystardy eskerip kelesi jınalysta taldap túsindirýge tyrysamyn.
Zań:
Ata-analarǵa quqyqtyq bilim berý negizinde ótkizilgen jınalysta ata-analar toptarǵa bólinedi. Ár topqa mynadaı úlgidegi tapsyrmalar beriledi:
a) Qazaqstan Respýblıkasynyń quqyǵy jaıly balalardyń quqyǵy qalaı qorǵalǵan?
á) Óz balańyzdyń quqyǵy buzylǵan kezi boldy ma? Sizdiń áreketińiz, t. b
b) Ata-ananyń bala aldynda mindeti qandaı? Siz qalaı oryndap júrsiz?
Osy tapsyrmalar tóńireginde ata-analar oı bólisedi, pikir almasady. Pikirtalas sońynda zańger ata-analardyń jáne synyp jetekshisiniń qorytyndy sózi aıtylady.

- prınsıpter;
- ata-analarǵa arnalǵan ádebıetterge sholý, kórme uıymdastyrý,
Oqyrmandar konferensıasyn uıymdastyrý.
Formalary:
- synyp jetekshisi uıymdastyrǵan sabaqtan tys barlyq áreketke qatysý (joryq, serýen, saıahat, senbilikter, jóndeý jumystary);
- jalpy mekteptik dástúrli is-sharalardy uıymdastyrýǵa ata-analardy qatystyrý (synyptaǵy is-sharaǵa qatysý jáne ata-analar arasynda ár túrli jarystar uıymdastyrý);
- ár túrli joryqtarǵa shyǵýdy nemese daıyndalýdy ata-analarmen birge júrgizý;
- otbasylyq oıyn baıqaýlary;
- oqyrmandar konferensıasy (ata-analar jınalysynyń hattamasyna toqtalý);
- jekelegen oqýshylardyń otbasyndaǵy tárbıe túzetý jumystaryn júrgizý;

Aldymen otbasy tárbıesin júrgizý boıynsha psıhologıalyq-pedagogıkalyq keńester men kómekter berý. Kóp kóńildi otbasyndaǵy jıi kıkiljiń nátıjesinde psıhologıalyq ahýaly aýyr jáne qıyn bala ósip kele jatqan otbasyna bólý kerek.
Osy arada ózimniń ata-analar jınalysynda tanystyrýdy qalaı uıymdastyratynyma toqtala ketsem. Ata-analar ártúrli qıyndylardy biriktirý arqyly juptaryn tabady. Árkim óz jubyn tanystyrady. Tanystyrý ár túrli formada:óleń, esse, sýret salý, áńgime jazý, t. b. Osylaı tanysý ata-analardy jaqyndastyra otyryp, uıymshyldyǵyn arttyrýǵa kóp kómegin tıgizetinine kózim jetti. Sol sekildi ár jınalystyń basynda ótken jınalys pen sońǵy jınalys aralyǵynda óz otbasynda qandaı eleýli, qýanyshty oqıǵalar bolǵanyn áńgimeleıdi. Bul áreket ata-analardyń bir-biriniń qýanyshyna ortaqtasýǵa, jaqyndastyrýǵa jáne yntymaqtastyǵyn arttyrýǵa arnalady.

Uzyn sonar baıandama oqyp tyńdaý sıaqty ata-analar jınalysyn ótkizýdiń eski formasyn osy sıaqty jumystarmen almastyryp túrlendirýge bolady.
Synyp jetekshisi, otbasy salystyrmaly túrde tárbıeniń tyıym ınstıtýty, al ata-analardyń tárbıelik kúsh-qýaty men múmkindiginiń ár túrli deńgeıde bolatynyn eskerýi tıis.

Synyp jetekshisiniń ata-analarmen jumysynyń tabysty nemese tabyssyz bolýy onyń tańdaǵan ustanymyna, qarym-qatynas stıline, pedagogıkalyq sheberligi men kásibı quzyrlyǵyna baılanysty bolatynyn umytpaý kerek.
Nursultan Nazarbaevtyń «Qazaqstan-2030» baǵdarlamasynda barlyq qazaqstandyqtardyń ósip-órkendeýi, qaýipsizdigi jáne ál-aýqatynyń artýy jónindegi qazaq halqyna joldaýynda negizgi strategıalyq baǵyt «Halyqtyń kóptegen toptarynyń birligi jekeshil jáne qoǵamdyq negizderin salıqaly úılestirý, munyń ózi qoǵamymyzdyń jarasymdy satyly dástúrlerin tolyqtyra túsedi» deýiniń ózi qoǵamdyq uıym, birlestikterdiń damýyna múmkindik ashyp otyr. Jas urpaqty bir baǵytqa beıimdep, olardyń iskerlik qabiletin tárbıelep jetildiretin erikti qoǵamdardyń búgingi TMD elderinde, tipti Amerıka, Ulybrıtanıa, Fransıa sıaqty órkenıetti elderde de ómir súrip otyrǵanyn jaqsy bilemiz.

Olaı bolsa, jas urpaqtyń bilim, bilik daǵdylaryn qoǵamdyq iske beıimdeıtin saıasatyn tysqary erikti qoǵamyn qurýdyń mekteptegi oqý-tárbıe isin júıege keltirý de paıdaly ekeni sózsiz.
Ata-analardyń ózine mektep tarapynan alǵa qoıǵan maqsatymyzdy júrgizý úshin naqty pedagogıkalyq kómekter uıymdastyrǵan abzal.
Bul-tárbıe salasyndaǵy asa bir qajettilik. Tálim-tárbıe berý barysynda ata-analardyń da saıası saýatty, kókiregi oıaý bolǵany jón. Osy maqsatta mektebimizde ata-analar komıteti qurylyp, onyń músheleri saılandy. Ata-analar komıteti músheleriniń óz aldyna jumys jospary qurylyp, kezdesýler ótkizilip turady.

Ata-analarmen júrgiziletin jumys formalary
Daralyq Toptyq
Pedagogıkalyq Ashyq Suraq-jaýap Jalpy leksıa esik keshi ata-analar jınalysy
Bilim mekemeleriniń ata-analarmen áleýmettik seriktestigi
Pedagogıkalyq
leksıa,
konsýltasıa
Ashyq esik
Kúni
Suraq-jaýap keshi
Jalpy ata-analar jınalysy
Ata-analar jınalysy
Jınalys dıspýttar
Jınalys-praktıkýmdar
Toqsandyq qorytyndy
Jınalys

Ata-analar komıtetimen birlese synyp jetekshisiniń júrgiziletin jumys túrleri:
1. Alǵys
2. Toptyń jınalys áńgimesi
3. Januıamen jeke dara jumys
4. Oqýshynyń minezdemesi
5. Qoǵamdyq negizde oryndalatyn jeke dara pedagogıkalyq tapsyrma berý
6. Pedagogıkalyq talap
7. Qıyn januıalarmen jumys
8. Pedagogıkalyq konsýltasıa, jeke áńgime

Osy atqarylatyn jumystardyń mazmunyna jeke dara toqtalatyn bolsaq:
1. Alǵys-qyzmettiń bıik adamgershilik motıvterin júzege asyrýdaǵy tabystardy qoldap, kótermeleýdiń sharasy. Ata-analarǵa alǵys jarıalaý synyp jetekshisi men mektep ákimshiliginiń januıaǵa nazar aýdarýynyń qamqorlyq kórsetkishi.
2. Toptyń jeke áigimesi-januıamen saralap jumys isteýdiń jeterlikteı tıimdi ádisi. Áńgimelesý tárbıe isterin jaqsartý joldaryn birlesip izdestirý sıpatynda boldy. Tárbıelik mindetterdi sheshýde ata-analarmen tolyq áńgime jınalys ótkizýkerek.
3. Januıamen jeke dara jumys júrgizý-synyp jetekshisiniń ata-anamen aralasýynyń kúrdeli túri, balanyń daralyq qabileti men otbasy týraly bilimderin naqtylaı túsýine, jeke basty damytýdyń jeke baǵdarlamasyn jasaý úshin uıymdastyrylady.

4. Oqýshynyń minezdemesi - jeke adamdy damytý týraly, onyń negizgi jeke daralyq erekshelikteri týraly qujat. Ol-onyń oqýshylarmen jáne ata-analarmen jeke jumysyndaǵy pedagogıkalyq qyzmeti, pedagogtyń balanyń qalyptasyp kele jatqan jeke basy jónindegi minezdeme tanystyrýy.
5. Qoǵamdyq negizderde oryndalatyn jeke dara pedagogıkalyq tapsyrma berý - ata-ananyń mekteptiń tárbıe jumystaryna belsene qatysýy.
6. Ata-analarmen jeke áńgimelesýge qoıylatyn psıhologıalyq-pedagogıkalyq talaptar-faktilerdi jınaqtaý qorytý, baqylaýdy taldaý jáne qorytý, pedagogıkalyq tapsyrma berý, muǵalimder bólmesinde, dálizde talqyǵa salmaı, jeke talqylaý.
7. Qıyn januıalarmen júrgiziletin jumystar - bala úshin kúrestiń árqashan azap shegýdiń kýágeri bolyp kórinetin, onyń ata-anasynyń jeke basyna qatysy jóninen ınabattylyqtyń barlyq normalaryn
barynsha qatań saqtaý jaǵdaıynda óz áseriniń údemeliligin qamtamasyz etýge tıis.
8. Pedagogıkalyq konsýltasıa - ata-anamen júrgiziletin pedagogtyń jumystary.

Jańadan qabyldanǵan QR-nyń «Bilim týraly» zańyn, QR-da bilim berýdi damytýdyń 2005-2010 jyldarǵa arnalǵan Memlekettik baǵdarlamasyn, 12 jyldyq bilim berýge kóshý ustanymdaryn oryndaı otyryp, QR-nyń álemdik bilim berý keńistigine enýi úshin pedagogtar qaýymy óz boıyndaǵy kúsh-jigerin oqýshylarǵa sapaly bilim, úlgili tárbıe berýde aıamaıdy dep senemin. Tárbıeli bala, balanyń bolashaǵy dep shyryldaıtyn ata-ana, qoǵamnyń óz deńgeıinde júrýine áser ete alatyn ata-analar men synyp jetekshileriniń jumystary jandana bersin demekpin.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama