InfoHub Logo

Ahmet Baıtursynuly, «Qazaq ókpesi» atty maqalasymen bilim berý salasyna qosqan súbeli úlesi, sara joly boldy. Sol kezeńdegi qazaq oqyǵandarynyń janashyrlyq, ulttyq sanasyn oıatý jolyndaǵy shyǵarmashylyq, azamattyq eńbegi qazaq tarıhynda ulttyń kemeldenýine qosqan eleýli úles retinde máńgi saqtalary anyq. Qazaq dalasyndaǵy sol kezeńdegi tarıhı jaǵdaıda bul úlken teńizge quıylǵan tamshydaı ǵana ózgerister edi. 

Aqynnyń maqalada kúıine jetkizgenderiniń biri qara qazaqtyń nadandyǵy.Keshe kórgen qıanatyn búgin toısa umytatyn,óz paıdasyn,keleshegin boljamaý qazaqtyń oı-sanasynyń taıazdyǵy ekendigin kórsete otyryp,halyqtyń nadandyǵyn ashyq jazyp,qazaq halqynyń árnársege ókpelep, paıda bolǵan tosqaýylǵa tótep bere almaıtyndyǵyna kúıinedi. Ýaıymǵa salynyp, jurtynyń qamyn oılaǵan Ahmet Baıtursynov bul maqala arqyly qazaq halqynyń sol kezeńindegi kókeıtesti máselelerin ashyp berdi.

Maqala barysynda qazaq eliniń saıası-áleýmettik máseleleri, sharýashylyq jaǵdaıy, jer máselesine, oqý-aǵartý, ádebıet pen mádenıetke arnalǵan oılary jazylǵan. Bul maqala arqyly, qoǵamdaǵy ózekti máselelerdi qozǵap,baqylap, sholý jasap, keıbir kúttirmeıtin jaıttardy der kezinde jazyp, eldi qaýip-qaterden saqtandyryp otyrǵan. Ahmet Baıtursynov: «Qazirgi qazaq máseleleriniń eń zarlysy-jer máselesi, bul qazaqtyń tiri ıa óli bolý máselesi» dep dóp  basyp  aıtqan.

Avtor qazaqtyń ezilgen, adasqan, tyǵyryqqa  tirelgen hálin barynsha dál kórsetti. Osylaı bolýdyń basty sebepteri patsha úkimetiniń saıasatyna baılanysty dep túsindi, alaıda ol basty aıyp jańa dáýirge yńǵaılasa almaǵan nadan halyqtyń ózinde dep sanady. Atalǵan maqalada «Ata joldasy nadandyq, ónersizdik qazir qazaqtan aıyrylatyn emes. Nadandyqtyń kesapaty ór jerden-aq mańdaıymyzǵa tıse de, ata joldasymyz bolǵan soń, biz de qıyp aıyrylmaı kelemiz. Joqty barǵa teńgergen ǵylym men ónerdi kerek qylatyn qazaq az» deı kele  ǵylym men ónerdi kerek qylatyn qazaqtardyń kóbeıýi avtordyń oıynsha halyqty tyǵyryqtan shyǵaratyn sara jol bolyp tabylatynyn jazady.

Ahmet Baıtursynov: «Gazet-halyqtyń kózi, qulaǵy hám tili. Adamǵa kóz, qulaq, til qandaı kerek bolsa, halyqqa gazet sondaı kerek.Jurtym dep halyqtyń aryn oılap , zaryn zarlap, halyqtyń sózin sóılep, paıdasyn qorǵap, zaryna qarsy turyp, qarǵaǵa kózin shoqytpasqa tyrysady», — degen tujyrymy arqyly «Qazaq ókpesi» atty maqalasynyń qoǵamda alatyn ornyn, onyń saıası mańyzyn aıshyqty mánin barynsha aıqyndap berdi.

Toqanova Aıaýjan

---