InfoHub Logo

"Qamsyz jatqan qazaqtyń kóńiline sońǵy kezde ǵana kire bastady. Basqa kelgen náýbettiń qaıdan kelgenin, kimnen bolǵanyn bile almaı, árkimnen kórip ókpeleıdi"Endigi osy zamanda qazaq kimge ókpeleıdi? jegeni aldynda,jemegeni artynda,ne jeımin, ne kıemin demeıdi, erkindikti alǵan sáten bastap elimizdiń turmys jaǵdaıy aıtarlyqtaı jaqsy demesekte, aıtyp aýyz toltyrar isterimiz de bar.Degenmen erkindikti alǵan egemen el bolsaqta, Qoǵamnyń bylyq shylyǵy áli taýsylǵan emes.Keıde Alash arystary aıtqandaı menińde úndeý tastaǵym,pikirimdi bildirip ókpemdi aıtqym keledi.Alash orda dáýirindegi qamsyz qazaq,álide qamsyz qalpynda kele jatqany ótirik emes ekenin uǵyný qajet sekildi. Ahmet atam aıtqandaı, Basqa kelgen náýbettiń qaıdan kelgenin, kimnen bolǵanyn bile almaı, árkimnen kórip ókpeleısiń Paıdalanyp otyrǵan jerin ózge elge jalǵa berildi, berilgen merzim arasynda olar ıelik etip ketpeıma dep at oılap asyr salyp úkimetke ókpeleısiń. Qazaq jerin, ıaǵynı óziń ıelik etip ,bir tirshilik etip iske jaratpasań,sol jerde óziń kalaǵan egindik egip nemese jaılymǵa paıdanabasań onda nege shyr-pyr bolasyń. Alyp-kashpa el ishine iritki salyp arandatýshylyq iske baryp sondaı sybys taratyp dúrliktirý dosyńnyń da dushpanyńnyńda tilegi osy bolyp turǵan shyǵar.Qareket qylda kamyn jasaıtyn keziń keldi ǵoı endi.Qoı tól detip ,qozy aıdap júrgen anaý qystaýyńdy sarttyń biri satyp alyp ıelik etti deısiń, sol sarttan qaı jeriń artyq, onyń alsa sol jerdiń ıelerimen kelisip jalǵa alypty deısiń taǵy. Sasyq bolsada sarynyń balasy,istegen isinen adaldyq pen yjdaǵattylyqty baıqaısyń.Nendeı dúnıeny tapsyrsańda, aıla qýlyqqa salmaı,tapsyrǵan dúnıeńdi múltiksiz oryndaıdy emespe.Kórgenińdeı kazaǵym ókpeleýdiń jón joq, bar bolǵan kúniń ózinde biz ózimizge ókpeleýmiz kerek dep oılaımyn.Qareket qylda kamyn jeıtin ýaqyt kelip jáne ótip bara jatyr.

Baıymasań maǵan kel - qazaq halqynyń mol rızyqty maqaly bar sol maqalǵa ıek artyp ósip ónýdi qolǵa alǵanymyz jón bolar.Basynda aıtyp ketkendeı Ahmet atamyzdyń sózi sońǵy túıin bolady aý dep oılaımyn.Ol kisi bylaı degen: Ótkenderdiń kózine qyraý túskenine ókinbeı, óz kózińe túsken qyraýdy arshyp qara. Asqa ókpelegen balalardaı qur bultıǵannan eshteńe ónbeıdi. İs ońǵy basarlyq qylyǵyń joq. Amalyńdy túzet, túzemeseń eshkimge kiná qoıma. Beti jamannyń aınaǵa ókpeleýi jón be? Nıeti jamannyń Allaǵa ókpeleýi jón be? Talap joq, úmit mol halyqpyz. Úmitimizdiń kóbi qoshqar, qasqyrdyń úmiti syqyldy! Ózim jatsam eken, keregim ózi kep tıer bolsa eken deımiz. Ony Alla da, adam da qabyl kórer me?! Eńbeksiz egin shyqpaıdy, terseleń teriń tegin qalmaıdy. Telmirip alǵan teńgeden, ter sińdirip alǵan tıyn juǵymdy. «qaraǵan qarap qalar» degen qazaqta jaqsy maqal bar, biraq ol maqaldy eskeretuǵyn qazaq joq. Qarap jatqanda tabylatyn bolsa, ǵylym, óner barshasy qazaqta bolar edi.olardyń biri de kórinbeıdi.- deligen ózigege ókpe artýdan aýlaqpyz,jandy jaralap alýdan qashyqpyz.Ultymdy jek kórem deımin keıde ózgermediń dep, eliń úshin ereń eńbek etip, beınet qylmadyń .Jek kórip turyp jaqsy kórem keıde, ókinish ózegińdi tepsede ózgerip kalar bir kúni dep.Alash arystary armandaǵandaı ,armandaryna laıyq urpaqtary bolaıyq.Qazaq kimge kerek - tek kana ózimizge kerek.Ózińe óziń janyń ashymasa ózgeniń búıregi búlik etpes,sony áste esten shyǵarmaıyq .

---