InfoHub Logo

Álmerek abyzdyń ortanshy balasy Jánibek batyr bir kúni jolaýshylap ketedi de, birneshe kúnnen keıin úıine túndeletip oralady. Attan túsip, atyn esiktiń aldyndaǵy mama aǵashqa baılaıdy da, úıge qaraı betteıdi. Úıdiń ishi jap-jaryq, lapyldap ot janyp turady. Jánibek batyr dybysyn shyǵarmastan taıap kelip, jabyqty ashady da, keregeniń kózinen syǵalaıdy. Áıeli Qaıqy shomylyp jatyr eken. Onyń ýyzdaı balbyraǵan, mamyqtaı balǵyn, jibekteı úlbiregen tánine kózi túsken batyr qushtarlanyp telmire qarap qalady. Kenet boıyn seskenis sezimi bıleıdi. Qaıqynyń qos ókpesi tesik eken. Sony kózi shalǵan Jánibektiń tańdanyp, tandaı qaqqan dybysy qattyraq shyǵyp ketedi. Sol dybystan sekem alǵan Qaıqy ornynan atyp turady da, apyl-qupyl kıinedi. Úıge kirip kelgen Jánibekke burtıa qarap:

— Ókinishti is boldy, — deıdi muńdanyp: — Ókpemniń tesigi bitetin sharty tolyp qalyp edi, soǵan deıin ony adam balasy kórmeýge tıis bolatyn. Sony sezdirmeı júr edim, mine, sen kórip qoıdyń, sert buzyldy. Basqa amal joq. Endi maǵan munda turýǵa bolmaıdy, basyma qater tónedi. Erjetken soń balam Báıseıit meni izdese, Qazyǵurt taýynan tabady, sony umytpa!

Sol zamatta Qaıqy áppaq qusqa aınalady da, kókke ushyp ketedi. Jánibek batyr qapalanyp, qatty qaıǵyrady. Alaıda, ótken is ornyna kelýshi me edi. Jyldar ótedi. Jánibek batyr balasy Báıseıittiń es jıyp, eseıýin saryla kútedi.

Kútken kún de jetedi. Jánibek batyrdyń Qaıqydan týǵan balasy Báıseıit at baptap minip, jigit sanatyna qosylady. Sodan keıin sheshesin izdeýge bel baılaıdy da, atasy Álmerek abyzǵa baryp, bata suraıdy.

— Ata, sheshemdi izdep taýyp kelsem be dep edim.

— Sen kelgenshe men tileýińdi tileımin!

Báıseıit uzaq saparǵa attanady. Ákesiniń jón silteýi boıynsha uly asqarlardyń jalpaq qumǵa qaraı oıysatyn tumsyǵyndaǵy Qazyǵurt taýyna jetedi. Sol taýdyń jyqpyl-jyqpyl jyralaryndaǵy uńǵyl-shuńǵyl saı-saladaǵy el ishin sharlaıdy. Sóıtip júrip, jalpaq jondardyń bir qoınaýynda otyrǵan asa saltanatty aýyldan sheshesin tabady. Ana men bala saǵynyshtaryn aqtaryp, jylap kórisedi. Naǵashy jurty jıeniniń qurmetine toı jasaıdy. Bul kezde Qaıqynyń ókpesindegi tesigi tolyq bitip, birjola adamdyq sana keıpine kóshken tusy eken. Biraz kún ótken soń, Báıseıit naǵashy jurtymen qoshtasyp, sheshesin ilestiredi de, aman-esen óziniń eline oralady.

Kelini men nemeresi kelgende Álmerek abyz ólgeni tirilip, óshkeni janǵandaı sheksiz qýanyshqa bólenedi. Aǵynan jarylyp, qalyń elge jar salady. Kelininiń qaıta oralǵanyn, nemeresiniń batpandaı jigit bolǵanyn maqtanysh etip, ulan-asyr toı jasaıdy. Jınalǵan qara-qurym qaýymnyń aldynda abyz nemeresine atalyq yqylaspen aq batasyn beredi:

— Jalǵyz ediń, Báıseıit,
Jaratqanyń jar bolsyn!
Baǵyń janyp, qorańa
Qaraqurym mal tolsyn!
Jegen asyń aq maı men
Qazy, qarta, jal bolsyn!
Eldiń sózin sóıleseń,
Júgineriń ar bolsyn!
Áste japa shekpegin,
Jaqsylyqty tektegin!
Eliń seni jebesin,
Aýyp alys ketpesin!
Qatar júrip, jup jazbaı,
Kóksegeniń kóktesin!..

Abyz babanyń tileýin Qudaı qabyl etedi. Báıseıittiń ataq-abyroıy kún sanap ósedi. Jaýdy jaıpaǵan batyrlyǵy ańyzǵa aınalady. El-jurty óziniń qorǵany sanaıdy. Urpaǵy órken jaıyp, tuqymy mol taraıdy. Baılyǵy tasady, qaıyrymdylyǵy asady. Bul isi elin súısindiredi. Halqynyń amandyǵyn qorǵap, ómir boıy qolynan naıza, belinen qylysh, taqymynan at úzilmeıdi. Jaýyna ese-kegin jibermeı, jaǵalasyp,
shaıqasyp ótedi. Eli aman bolyp, muratyna jetedi.

---