InfoHub Logo

Jetinshi qara sózinde Abaı : «Jas bala anadan týǵanda eki túrli minezben týady: bireýi- ishsem, jesem, uıyqtasam dep turady. Bular – tánniń qumary, ekinshisi –bilsem, kórsem, úırensem degen jan qumary» -deı kelip, balanyń kórgenine talpynatynyn, kózi kórgen men qulaǵy estigenniń bárin bilgisi keletinin jaqsy sıpattaıdy. Shynynda da, bala kezde bárimiz de dúnıeniń bar syryn tanyp –bilgimiz kelip, alǵa umtylyp, tezirek óskimiz kelip, úlkenderge eliktep júretinimiz anyq. Múmkin, sonysymen de balalyq shaqty bal dáýrenge teńegen bolar?! Áıteýir, úlkender bala kezderin eske alsa, eriksiz jymıyp ne qatty qıalǵa batyp, qaıta aınalyp kelmes bal dáýrendi ańsap jatady. Sebebi balalyq shaq – adam ómiriniń eń aıaýly, eń tátti, eń qyzyq sáti. Iá, bal shaqtyń qadirin erke kezde ańǵarmaı ótkizip alamyz. Men de qazir sol bir ata-anamnyń basymnan sıpap, qyńqyldap suraǵanymnyń bárin de alyp berip, asty-ústime túsken kezderindegi shat kóńilim men sábılik erkeligimdi eske alyp otyrmyn. Sol kezde Muqaǵalı aqynnyń «Sábı bolǵym keledi» degen áni eriksiz eske túsedi. Shynynda da, «tulymynda kún sáýlesi oınaqtaǵan, aýzynan ana súti arylmaǵan sábı» bolý qandaı baqyt deseńshi, shirkin! Ata- ana úshin sol sábıdiń amandyǵynan artyq baqyt bolmaıdy, bar álem oǵan bas ıip turǵandaı. Bala kezde dos bolý da ońaı, dos tabý da ońaı. Sebebi bala kóńili appaq qardaı tap-taza bolady. Sol kirshiksiz sezimnen taza dostyq, jaqsy nıet, adal kómek týyndap jatady. Bireýdiń jylaǵanyn kórip, ózi de jylaı salatyn da sol bala kóńili emes pe?! Sol sıaqty qolyndaǵysyn oılanbaı bere salatyn aq kóńil jomart pen darqan júrektiń ıesi de – kóbine táp-tátti baldyrǵandar. Olardyń tilin aıtsańyzshy! Oıyndaǵysyn irkýdi ne aldaýdy bilmeıtin baldaı tilden shyqqan sóz kópke deıin janymyzdy jadyratyp, jaqsy kóńil kúı syılap jatady.

Endeshe, sábıiniń qaıtyp kelmes bal shaqtaryn qoldan kelgenshe baqytty ótkizýge ár adam  talaptanýy qajet. Árıne, buǵan memleket te barynsha qamqorlyq jasap otyr. Elimizde «Balalar quqyǵyn qorǵaý konvensıasy» sıaqty  mańyzdy qujattar jumys jasaıdy. Sonymen qatar balalardyń oqýyna, demalýyna, ósip-órkendeýi men jan-jaqty damýyna bar jaǵdaı jasalǵan deýge ábden bolady. Sonda balalyq shaqtyń da, baqytty zamanymyzdyń da qadir –qasıetin tereń túsinip, ony barynsha qorǵaıtyn bolamyz. bal dáýrenniń, bal shaqtarynyń estelikterin qaıta qarap, táńirimizge táýbe eteıik!

Aqtóbe oblysy Hromtaý aýdany Abaı aýyly
Abaı negizgi shaǵyn jınaqtalǵan mektebi
9 synyp oqýshysy Shalǵynbaev Jeńis

---