Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Baqytty bolýyńyzdyń kepili

Kim bolmasyn bul bes kúndik ómirde baqytty bolýdy armandaıdy, sol jolǵa, sol qýanyshqa, sol sátke jetýge asyǵady. Keı jaǵdaılarda adamdar ózderimiz qolymyz jetpeıtin aıǵa umtylyp, basymyzdaǵy baǵymyzdan aıyrylyp, qolymyzdaǵy barymyzdy baǵalamaı jatamyz. Árıne, bunyń barlyǵy ómir. Bireý baqytty otbasym, jumysym, elim, halqym, dos – týysqandarym dep eseptese, endi bireýler basqasha, óz ómiriniń máni sanaıtyn zattarmen elestetip, solardy baqyt sanap jatady. Baqyt – bul árbir qýanyshty sátterdiń qosyndysy, jınaqtalýynan turady.

Ómir – bul adamǵa bir – aq ret beriletin baǵa jetpes syılyq. Endi osy jerde talaı zamannan beri adamdardy oılandyryp kele jatqan Men kimmin? Qaıda baramyn? Qaıdan keldim? Ne maqsatpen júrmin? Túbinde ne isteýim kerek? degen suraqtar týýy haq. Meniń oıymsha, bul suraqtardyń jaýabyn ár adam óz ishinen tabady.

Ár bala dúnıege kelgende perishte bolyp, kúnádan taza bolyp jaratylady. Sondyqtan olardyń ýaıym, qaıǵy kórýi múmkin emes. Sábılerdiń ıá baqytty, ıá baqytsyz bolýyna ata – anasy, ósirgen qoǵamyn jaýap beredi. Olar baqytty bolýǵa laıyqty. Óse kele jaman, durys joldy bilmeıtin urpaq ósip shyqsa, árıne, olarǵa ózimiz kinálimiz. Olar baqytty bolýǵa jaratyldy al ony qurtqan, týra joldan taıdyrǵan kimder?... Adamdar baqytty bolýǵa keldi, jalpy, kelesi ómirde jumaq bar dep sanaımyz sol ras pa? Erteńgi kúni jumaqty izdep júrip «jumaqtan» ketip qalmaımyz ba? Qarap tursańyz jerdiń betindeginiń barlyǵy adam balasy úshin, bizdiń ıgiligimiz úshin jaratylǵan. Aǵash, túrli jemis – jıdekter, jan – janýarlar, ásem tabıǵat barlyǵy adamzat úshin qyzmet etedi. Mine, sondyqtan biz jumaqta ómir súrip júrip kelesi ómirge barǵanda ókinip qalmaımyz ba? Sender jumaqta boldyńdarǵoı, ony mensinbedińder demeıdi me? degen suraq týady. Sondyqtan tabıǵatty barymyzdy baǵalaı bileıik. Jumaqtaǵydaı ómir súreıik. Jerdiń betin shynymen jumaqqa aınaldyraıyq. Bir – birimizge árdaıym janashyr bolyp, jaýyzdyqtan, aramdyqtan, kóre almaýshylyqtan arylaıyq. Sonda ǵana barlyǵymyz baqytty, baýyrymyz bútin ómir súremiz. Muhammed paıǵambarymyz (s.a.s) «Bul ómirde adamnyń barlyǵy baqytty, biraq ózderi bilmeıdi» degen eken, sol úshin baqytty ómir súrýge umtylaıyq. Endi baqytty bolýymyz úshin ne isteýimiz kerek? Baqytty bolýymyz úshin tek izgilikke, aınaladaǵy adamdarǵa kómektesýge, meıirimdilikke, qaıyrymdylyqqa toly armandarymyz, alǵa qoıǵan maqsattarymyzdy qurýymyz kerek.

Máńgi laýlap janý úshin ǵalamda,

Úlken baqyt tabý úshin ǵalamda,

Úlken bolyp qalý úshin ǵalamda,

Úlken arman kerek eken adamǵa, –

dep Muhtar Shahanov aǵamyz aıtqandaı armandy da durys qurý kerek. Jalpy, ár adam óz ómiriniń senarıin ózi jazady, ózi avtory. Iaǵnı, óz ómirin ózi qurady, ózi josparlaıdy. Endi qalaı deısiz ǵoı? Iaǵnı, armandar arqyly, erteńgi kúnge degen senim arqyly. Mysaly, oıatqyshty qoıýymyzdyń bir sebebi, erteń oıanatynymyzǵa senemiz, sodan keıin solaı bolady da. Senim joǵalǵan jerde eshteńe de ónbeıdi, damymaıdy. Alǵa maqsat qoıýmen ǵana shektelý ol – aqymaqtyq. Jetistikke jetý úshin mindetti túrde jumys jsaýdy jaqsy kórý qajet emes, mańyzdysy jumyssyz otyrýdy súımeseńiz bolǵan degendeı, sol qoıǵan maqsatqa, armandaǵan muratqa jetý úshin qadam jsaýymyz kerek. Sol kishkene jasalǵan qadamdar arqyly armanymyz oryndalyp, maqsatymyzǵa jetkenimizdi sezbeı de qalamyz. Birde bir jas adam bólmesine kartına retinde óziniń armandaıtyn úıiniń, mashınasynyń sýretin salyp ilip qoıady. Ol birneshe jyldar boıyna eshteńege alańdamaı jumystaryn jasap júre beredi. Birde basqa qalaǵa qonys aýdarmaq bolyp zattaryn jınastyryp, qoımaǵan qaldyryp ketedi. Birneshe jyldar ótip, jańa úıge ornalasqan soń eski zatttaryn qajetsinip aldyrady. Sol bir qoraptyń ishinde ózi salyp, umytyp ketken sol baıaǵy úıiniń ishinde ózi otyrǵanyń kórip kózine jas alady. Budan túıgenimiz armandar erte me kesh pe túbi oryndalady. Tek sol jolda eńbektensek bolǵany. Baqytty ómirdi qalasańyz tek ony adaspaı qura, josparlaı bilýińiz kerek, sonda ǵana siz baqytqa jetesiz. Durys tańdap qadam jasasańyz jetkilikti. Oıymdy qorytyndylaı kele, F.M. Dostoevskııdiń «Bastysy ózińizdi aldamańyz» degen sózimen aıaqtaǵym kelip otyr. Ár adam baqytty bolýǵa laıyqty jáne de baqytty bolady da, tek oǵan sizdiń ómirlik armandaryńyz, maqsattaryńyz ǵana kepil bola alady.

Ál – Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıteti

Mehanıka – matematıka fakúlteti

Sısekenov N.D. [email protected]


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama