InfoHub Logo

Ertede kóldiń jaǵalaýynda bir otbasy ómir súripti. Bul otbasynda bes ul bala bar eken, olardyń túrleri bir-birine qatty uqsaıtyn, tipti, áke-sheshesi de keıde ajyrata almaı qalatyn.

Bes aǵaıyndylardyń árqaısysynyń erekshe qasıeti bar. Úlken aǵasy bir demmen bir kóldiń sýyn jutyp alyp, ony qaıta qusyp kóldi qalpyna keltire alatyn. Ekinshi aǵasy ottan qoryqpaıtyn, ony jalyndap turǵan ottyń ortasyna laqtyryp jiberseń de, esh jeri kúımeı, aman shyǵatyn. Úshinshi aǵasynyń aıaǵy adam aıtsa nanǵysyz uzyndyqqa uzarady. Qanshalyqty alys jol bolsa da bir-aq qadammen attap jete alatyn. Tórtinshisi bolsa, bolattan jasalǵandaı shymyr edi, oǵan qylysh ta, balta da ótpeıtin. Al eń kishisi barlyq júgirgen ań, ushqan qustyń tiliń biletin. Ormannyń barlyq jerinde onyń dostary bar edi.

Bes aǵaıyndy birinen biri kúshti, kúnde ata-anasyna kóp isteýge kómektesedi. Úlkeni balyq aýlaıdy, ekinshisi tamaq pisiredi, úshinshisi men tórtinshisi sharýashylyqpen aınalysady, besinshisi mal baǵatyn. Olardyń otbasy óte baqytty ómir súrip jatty.

Bir kúni bes aǵaıyndylar turyp jatqan jerge bir aılaker shal patysha paıda bolady. Ol álemde joq dámdi tamaqty jep kórgisi keledi. Ol qol astyndaǵylardyń barlyǵymen birge ań aýlaýǵa shyǵady.

Kenje jigit taýda mal baǵyp júrip, shaldyń bir eshkini kózdep turǵanyn kórip, dereý eshki tilinde: «Qash», — dep aıǵaı salady. Eshki muny estı sala taýdan tómen qaraı qasha jóneledi.

Qasyndaǵy aǵashtyń basyndaǵy bir ádemi qusty shaldyń kózdep turǵanyn kórip, taǵy da kenje jigit qustyń tilinde: «Ush, ket», — deıdi. Qus usha jóneledi. Shal taǵy da oljasyz qalady.

Osy ýaqytta ormannan bir kerbez elik shyǵady, besinshi jigit eliktiń tilinde: «Bul jerde ańshy bar, tezirek qash», — deıdi. Elik lezde qasha jóneledi.

Osylaısha ary-beri júrip ábden sharshaǵan shal patysha, eshqandaı janýardy ustaı almaıdy. Ashýǵa býlyǵyp, qol astyndaǵylaryna Besinshi jigitti ustap alyp, arystanǵa jegizýdi buıyrady.

Besinshi jigit ash arystannyń apanyna kiredi. Ol arystannyń tilin uǵatyndyqtan qoryqpaıdy. Ol arystanǵa orman janýarlaryn qorǵaý úshin qolǵa túskenin aıtady. Arystan muny estip: «Sen rasynda da janýarlardyń dosysyń, men seni qalaı bolǵan kúnde de jemeımin», — deıdi.

Kenje jigittiń arystanmen dos bolyp alǵanyn kórip, shal ashýlanyp qol astyndaǵylaryna ony abaqtyǵa jabýdy ámir etip: «Erteń basyn shabamyz», — deıdi.

İnisiniń basyn keseıin dep jatqanyn estigen tórtinshi jigit túnde abaqtyǵa kelip, inisin úıge qaıtarady da ózi sol jerde qalyp qoıady. Sebebi olardyń túrleri óte uqsas bolatyn.

Ekinshi kúni tańerteń tórtinshi uldy basyń kesý úshin alańǵa alyp keledi. Baskeser onshaqty ret baltamen onyń basyn shapsa da, oǵan túk bolmaıdy. Tórtinshi ul qaıtaqaıta qarq-qarq kúlip: «Qandaı jaqsy, baltamen qyshyǵan jerimdi qasydyńdar-ǵoı», — deıdi.

Shal muny estip ashýlanady da: «Muny taýdan tómen laqtyryp óltirińder», — deıdi.

Keshke aǵaıyndylardyń úshinshisi kelip, inisiniń ornyna otyrady.

Tań atysymen shal óz adamyn ertip kelip, aǵaıyndylardyń úshinshisin taýdan laqtyryp jiberedi. Sol sátte úshinshi aǵaıyndynyń aıaǵy uzaryp, taýdyń etegine biraq túsedi.

Shal ashýlanyp: «Seni órtep jiberemin», — deıdi.

Kezek endi ottan qoryqpaıtyn aǵaıyndyǵa jetedi.

Shal eshnárseden habary joq, úlken ot jaǵyp aǵaıyndylardyń ekinshisin otqa salady.

Biraz ýaqyt ótken soń, shal masattanyp kúle bergende aǵaıyndylardyń ekinshisi ottan aman-esen shyǵyp kele jatqanyn kóredi. Shal oılanyp, ottan qoryqpaıtyn adam mindetti túrde sýdan qorqady dep ony sýǵa batyryp óltirmek bolady.

Kezek eń úlkenine de jetti. Ekinshi kúni shal aǵaıyndylardyń úlkenin qaıyqqa otyrǵyzyp, kóldiń ortasyna alyp kelip, sýǵa laqtyryp jiberedi.

Aǵaıyndylardyń úlkeni sýdyń túbine jetip aspaı-saspaı sýdy aqyryndap juta bastaıdy. Az ýaqyt ishinde kól sýyn iship qoıady, sol kezde shaldyń qaıyǵy tóńkerilip qalady. Aǵaıyndylardyń úlkeni jaǵada turyp sýdy qaıta qusady, kóp uzamaı barlyq zulymdar sýǵa batyp óledi.

Bes aǵaıyndy osylaısha ózderiniń aqyl-aılalarymen zulym shaldy jeńip, qaharmandarǵa aınalypty.

---