InfoHub Logo

– Baıanaýyl sovhozynda saýlyqtardy qoldan uryqtandyrý oıdaǵydaı uıymdastyrylǵan eken. Sen sonda baryp, ispen tanysyp, reportaj jazyp kel, – dedi bastyǵym.

–Jaraıdy, Sháke.

 Sovhoz keńsesinde kútip otyrǵan zootehnıkpen uryqtandyrý pýnktteri ornalasqan maldy aýyldarǵa júrip kettik. Áne-mine degenshe solardyń birine kelip te qaldyq. Túnde qyrbyq qar jaýǵan edi. Bazdan shyǵyp óriske bet alǵan otar izi josylyp jatyr. Al uryqtandyrý pýnkti bazǵa qarama-qarsy eski úıdiń bir bólmesine ornalasqan eken. Zootehnık meni solaı qaraı bastady. Bir ǵajaby, pýnkttiń esiginiń aldyndaǵy qyrbyq qar da pýnktke kirip shyqqan adamdardyń izinen basqa iz joq edi.

Uryqtandyrýshy men zootehnık maǵan jarysa málimet berýde. Uryqtandyrýshy maǵan kúndelikti uryqtandyrýdan ótken saýlyqtardy tirkeıtin jýrnaldy usyndy. Ondaǵy jazýǵa qaraǵanda, sol kúni jıyrma bes saýlyq shaǵylystan ótken. Bólme ishine jiti kóz sala turyp, olardyń sózderinde shıkilik kóp ekenin birden ańǵardym. Óıtkeni pýnkt edenine taıaýda tóselgen  taqtaılardyń arasy bir-birinen tym alshaq edi. Kezinde aryq-turaq mal turǵan bolsa kerek. Sodan qalǵan bolar oıyp alynbaǵan kepken qara qı kórinip jatyr edi.

– Apaı, saýlyqtar osy arada uryqtandyryla ma? – dep suradym shetkeri turǵan  eden sypyrýshydan.

– Iá, ıá, – dedi ol. Uryqtandyrý pýnkti osy ekenin kórip túrǵan joqsyz ba?

Onyń bul sózine ana ekeýi qarqyldaı kúlip máz bolysty. Olardyń túrinen qoıdyń sýretin gazet-jýrnaldan, televızordan, kınodan kóretin tilshi paqyrdy turmastaı qyp bir turalattyń-aý jaraısyń degen rızashylyq ańǵarylyp turdy.

– Al onda edenge tóselgen taqtaılardyń arasynda túsken qoıdyń bir qumalaǵyn alyp kórsetińizshi. Áıel qyp-qyzyl bolyp tómen qarady.

–Endi, endi... –dep til qatpaq bolǵan zootehnıktiń sózin bólip:

– Sonan soń Morozovtyń stolıgin kórse almaı turmyn. Álde... zootehnık sasqalaqtap:

– Sony ákelip beremiz,- dep edi.

– Qashan? Uryqtandyrý bitkende me? Ol únsiz qaldy.

– Já, qoshqarlardy kórsek. Jıyrmaǵa tarta qoshqar qora ishinde arnaıy bólingen orynda kútilýde eken.Qoshqarlar kúıli, turǵan oryndary da kóńil kónshiterlikteı edi.

– Aǵa, tól tóginiń astynda qalyńyzdar!

– Rahmet, aınaldym. Bar senim bir Allada, sodan soń myna turǵan qoshqarlarda. Uryqtandyrýshynyń ezýine kúlki úıirildi. –Shyndyǵy osy,- dedi ol álden soń.

– Mendeı anań bar shyǵar, myna kisi bolsa dimkes. Shıetteı balamyz bar. Zootehnık kúni ilgeri kelip: «Osylaı dep aıtyndar»,- dep ótingen soń onyń sózin  jerge tastaı almaı, sizge ótirik aıtyp, bizden bir qatelik ketti.

– Uqtym, apaı.

Jol boıy onyń shıetteı bala-shaǵa, bir qatelik ketti degen úni qulaǵynyń túbinde turyp alǵandaı edi. Bir qatelik... tek buǵan onyń záredeı qatysy joq edi. Ótirik, jalǵan aqpar, jalǵan málimet keninen qanat jaıyp, úlken qaterge aınalyp, sovettik qoǵamnyń daýasyz dertine aınala bastaǵan alyp eldi aqyry  alyp urar kezenge kelip tireler kúnge birte-birte jaqyndap kele jatqanyn ótiriktiń órge basýyna sol arqyly jabýdy jaba toqyp, jaqsy atanýǵa múddeli ıdeologtar el basynda otyrǵanyn olar qaıdan bilsin?..

Aldyńǵy úsheýi: «Bir páleden aman qaldyq-aý!» – dep jeńil kúrsinse, tilshi: «Osy jurt qyzyq ózderi jalǵan aqpar beredi de, artynan gazetti ótirik jazady dep kinálaıdy»,- degen oıǵa berilip, qatty renjýli edi.

Alda áli de uzaq buralań jol jalǵasyp, ómir bir belesten bir beleske jetelep kete barǵan...         

 

 

---