Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Biz baqytty ómirdi tańdaımyz
Aqmola oblysy, Ereımentaý qalasyndaǵy
№2 orta mektep - lıseıiniń pedagog - psıhology
Kereıbaeva Quralaı Baıtenqyzy

Biz baqytty ómirdi tańdaımyz atty psıhologıalyq trenıńi
Maqsaty: Jasóspirimderdiń ótpeli kezeńderindegi úderis týraly málimet tolyqtyrý. Ómirdi baǵalaı bilýge, ómirdiń qundylyqtaryn túsinýge kómektesý. Oqýshylar arasynda jaǵymdy psıhologıalyq qatynas týdyrý.
Mindeti: 1. Top uıymshyldyǵyń empatıa sezimin damytý, jaǵymdy kóńil - kúı qalyptastyrý.
2. Qatysýshylardyń bir - birimen qarym - qatynas jasaýdaǵy kedergilerin joıý jáne biriktirý.
Kórnekilikter: Vatman, qaryndashtar, sóılemder jazylǵan keste qaǵazdar, jip oıynǵa, túrli tústi qaǵazdardan qıylǵan juldyzshalar t b Qatysýshylar: 7 - 8 synyp oqýshylar

Trenıńtiń erejesi:
1. Bir - birimizdi tyńdaımyz;
2. Dostarymmen jaqsy qarym - qatynas;
3. Ýaqytty únemdeımiz;
4. Belsendilik kórsetemiz.
5. Mańyzdy nárselerdi ǵana aıtamyz.
6. Óz oıymyzdy ashyq aıta bilýge úırenemiz

Psıholog:
«Ómir - seniń jarqyldaıtyn aspanyń,
Ómir - seniń sarqylmaıtyn dastanyń» - demekshi, ómirdiń mánin qundylyǵyn túsindirý maqsatynda « Biz baqytty ómirdi tańdaımyz» atty psıhologıalyq trenıńimizdi bastaýǵa ruqsat etińizder. Ǵabıt Músirepov atamyz aıtqandaı: « Mahabbat, dostyq, baýyrmaldyq - adamnyń eń bir asyl qasıetteri « Psıholog: Barysy: «Órmekshi tory» (paýtına) jattyǵýy Úlken oralǵan jipti men bastap ushyn ózime alyp qalyp, oramany qarsy turǵan balaǵa ózim týraly qysqasha málimet aıtyp beremin. Ol bala ózi týraly aıtyp kelesi balaǵa beredi. Osylaısha barlyq balalar qamtylý kerek. Sonda biz órmekshiniń toryn jasadyq. Endi kerisinshe sońǵy bala ózine qaı bala jipti berdi sol balaǵa ol týraly esine saqtaǵanyn aıtyp qaıtaryp beredi. Osylaısha oralǵan jip maǵan qaıtyp kelý kerek.

Shaǵyn – dáris. Jasóspirim jasyndaǵylardy tıisti ádebıetterde «Qıyn», «ózgerilý», «aýysý jastary» dep ataıdy. Sońǵy jaǵdaıda «aýysý jasynda» jasóspirim balalyq kezeńderden eresek jasyna aýysady. Jasóspirim ózge jastarǵa qaraǵanda pedagogtar pen tıisti ádebıetterge kóp áńgime bolyp, jıi kóteriledi. Sebebi bul kezeńde onyń psıhıkalyq damý ereksheligi jas balamen eresekterge qaraǵanda álde qaıda ózgeshe bolady. Bul kezeńge tán taǵy bir erekshelik jasóspirim barlyq nárseni óz betimen oryndap, úlken adamdardyń qamqorlyǵymen aqyl keńesinen qutylǵysy keledi. Jasóspirimniń eresekten aıyrmashylyǵy tek úlken adamdarmen qatynasynyń ózgeshe keletindeı emes, sonymen qatar bıologıalyq damýy (jynys t. b jetilýi) jaǵynan keńinen óris alatynynda. Al jalpy alǵanda jasóspirim tyń ózgeshe sıpatta keledi. Mysaly, jasóspirim tómengi klastarda oqyp júrgende úıge berilgen tapsyrmany tek jattap alatyn bolsa, jasóspirim jasynda úı tapsyrmasyn óz sózimen túsinikti etip aıtýǵa talpynady. Keıbir jasóspirim jastaǵylar osy kezeńde burynǵy qalpynan úlken adamdarmen qarym - qatynasta bolǵanda meıirimdi, sypaıy kelse endi óreskel túrde, ıaǵnı tártip buzýǵa ıkem keledi. Osy máseleni anyqtaýdan zertteýshiler arasynda talas bar. Degenmen psıhıkanyń bul ereksheligi jasóspirimde áleýmet ómiriniń óziniń ereksheliginen bolar. Jasóspirim bárin ózim isteı alam, «Sender meni áli bala dep oılaısyńdar» dep narazylyq bildirse de onyń qolynan áli de kóp nárseler kele bermeıdi. Balanyń jas ereksheligi, ár jasqa tán bolatyn daǵdarystardyń sebepteri týraly túsindirip, olardan balany qıyndyqsyz alyp shyǵýǵa kómek kórsetýge ata - anaǵa kómekke keletin – muǵalim. Óıtkeni mektep jasyndaǵy balanyń kóbine kóp negizgi áreketi – oqý. Oqý barysynda ol bilimge, qarym - qatynasqa, ımandylyq adamgershilikke úırenedi. Sonda muǵalimniń jeke bas úlgisi, sózi men isiniń sáıkestiligi, talapshyldyǵy otbasynda baǵa jetpes quralyna aınalady. Bala tárbıesi bolashaq kepili, otbasy men muǵalimder qaýymynyń abyroıly isi. Tárbıeniń nátıjeligi tereń tamyrly tárbıeni boıyna darytqan ortada bolmaq. Ol ata - analar óz mindetin jeke túsingende, muǵalimdermen yntymaqtastyqta bolǵan jaǵdaıda alǵa basady.
«Sýrettegi oı» Qatysýshylar sýret salynǵan úlestirmeler beredi. Budan ne kórip turmyz? Sýretter boıynsha óz oılaryn ne túsingenderin aıtyp ortaǵa salady.

1 – topqa tapsyrma:
1. Aq qaǵazǵa salynǵan tórtburysh ishinde qara núkte ornalasqan.
1. tapsyrmanyń jaýaby: Ortasynda qara núktesi bar, aq keńestik. bul bala alǵash dúnıege kelgende aq qaǵazdaı, sol qaǵazǵa ata anasymen bizderdiń salǵan beınemiz qanshalyqty dúrys bolsa, sol nátıjesimen salystyrýǵa bolady.... 2. – topqa tapsyrma: Jarqyn shýaǵyn tókken kún astynda ár ulttyń úsh balasy qol ustasyp turǵany beınelengen.
2. « Syrtqy tústeri ár túrli bolǵanymen bul balalardyń jan dúnıesi birdeı, sondyqtan ulaǵatty ustazdar olarǵa kún sáýlesindeı birdeı meıirim shýaǵyn tógedi.....»
3. Tapsyrma: Bireýdi nusqap turǵan suq saýsaqty beıneleý.
3. Biz suq saýsaǵymyzben ózgeni kórsetip turǵanda ózge úsh saýsaǵymyzben ózimizdi kórsetkenimizdi ańǵara bermeımiz. Endeshe, biz áldekimdi kinálaǵanda, ózimizdiń kúnámiz bar ma, joq pa, osy jaǵyna kóńil bólýimiz qajet. Kináni ózgeden emes, ózimizden izdeıik.....
4. Tapsyrma: Túngi aspan, jymyńdaǵan juldyzdar, jaryǵy sónbegen bir úı beınelengen 4.»Tún. Aınala jym jyrt. Aspanda jymyńdaǵan juldyzdar, el uıqyda, biraq oıaý bir kisi bar. Ol muǵalim. Ol qansha jyl ustaz bolǵanymen, jumysta, úıde de, erteńgi sabaǵyna úlken jaýapkershilikpen daıyndalyp keledi..... Tulǵanyń ózine senimdiligin psıhologıalyq áýendi terapıa Endi boılaryńyzdy erkin ustap oryndyqtaryńyzǵa jaılanyp otyryńyz, biz barlyǵymyz saıahatqa shyǵyp keleıik. Kózderińizdi jumyp, qoldaryńyzdy alǵa bos ustańyzdar. Biz uzaq jolǵa shyǵamyz. Uzaq jol. Sol qıyn joldarmen júrip kelemiz. Aspanda appaq aqsha bulttar. Oń jaǵymyzǵa qaraımyz. Oń jaǵymyzda bıik taý. Dalanyń taza ıisi múryndaryńyzda keledi. Qandaı keremet! Asqar taýdyń ádemi sýretin kózimizben kórgen. Sol jaǵymyzǵa qaraımyz. Sol jaǵymyzda sarqyrap aǵyp jatqan ózen sýdyń dybysy qustarmen úndesip jatyr. Júrip kelemiz aldymyzdan úlken bir baq kezikti, jaqyndap kelemiz. Baqta alma aǵashtarynan ózimizge kerek biraz almalar terip alǵan edik. Júrip kelemiz. Búgingi Aldaryńyzdan bireýlerińizdiń ata analaryńyz, bireýlerińizdiń balaryńyz shyqty. Ákelgen ǵajaıyp almalaryńyzdy úlestirip jatyrsyz. alma jegen ata analaryńyzda da, balalar da máz. Bul kezeńde ómirdegi bir baqytty kúnderdiń bir kúni emes pe? Endi kózderińizdi jaılap qana ashyńyzdar. Jattyǵý «Sóılemdi aıaqta» oqýshylarǵa sóılemniń basy jazylǵan paraqtar beriledi. Eki top sol sóılemdi aıaqtaıdy. Mysaly:
- Biz baqyttymyz, óıtkeni......
- Biz tatýmyz, óıtkeni.......
- Biz bir birimizge senemiz, óıtkeni......
– Biz qýanyshtymyz, óıtkeni....
- Biz qaıyrymdymyz, óıtkeni.........
- Biz únemi baqytty bolýǵa kúresemiz, óıtkeni......

Jaǵdaıatty sheshý.
1 - jaǵdaı «Ómirdiń qıyndyǵyna tap bolǵan jigit» Jas stýdent jigit sabaqtan kele jatyp, buryn ózimen birge oqyǵan dosy, ári synyptasyn kóredi. Qasyndaǵy synyptas dosy stýdent jigitke bir jerge baryp qydyrýdy usynady. Stýdent jigitke eshqandaı jaman oı kelmeıdi. Olar jastardyń jınalǵan jerine keledi. Odan onyń arty oıyn saýyqqa aınalyp, synyptasy stýdenti qumar oıynǵa ıtermeleıdi. Stýdent jigit áýel basta bas tartqanymen, ony synyptasy kóndiredi. Bastamada aqshany uta bastaıdy. Sońynan qaryz bolyp qalǵanyn baıqamaı da qalady. Bul oıyndaǵy jigitter stýdent jigittiń synyptasymen baılanysy bar. Olar stýdentti birigip qaryzǵa batyrýdy oılastyrǵan eken. Synyptasynyń nıeti qara bolatyn. Olar stýdent jigitten qaryzyn berýdi talap etti. Jigittiń basy qatýda topqa suraq: Stýdent jigittiń taǵdyry ne bolmaq? Tyǵyryqtan shyǵýdyń joly qandaı?

«Oı túıini» Ár top eki túrli túster tańdap alasyńdar.
1 - top. Tańdaǵan túsi qyzyl, jasyl. (gúlder jasaý) Ustazdarymyzdan alǵan bilimimiz ben tárbıeniń arqasynda Otanymyz súıetin patrıottar bolyp ósemiz. Osy gúldi ustazdarymyzǵa syılaımyz.
2 – top Tańdaǵan túsi kók, sary. (Qazaqstan týyn beıneleıdi) Ustazdaryńyzdyń eńbekterin aqtap egemendi elimizdiń bilimdi urpaǵy bolyp, tilimizdi, dinimizdi qurmetteı otyryp, elimizdiń týyn bıikke kóterýge umtylamyz.

Refleksıa. Oqýshylar búgingi trenıńter qandaı oı túıgenderi týraly emosıalyq belgilermen belgilep, óz oılaryn ortaǵa salady.

Qorytyndylaý. Bul sizderdiń ómir jolymen baryp, bilim qýǵan kezińiz. Alǵan almalaryńyz bilim men tárbıeniń ushtasqan jemisi.
Jattyǵý «Jyly tilek syılaý» Balalarǵa túrli tústi juldyzshalar beriledi. Olar qasynda otyrǵan qatysýshyǵa juldyzshanyń ishine jyly tilek jazyp, syılaıdy. Trenıńke qatysqandarǵa alǵys bildirý sátimen aıaqtaımyz.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama