InfoHub Logo

Bilim berý salasy: Qatynas
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi: Til damytý
Taqyryby: «Bizde qonjyq qonaqta». (oıyn - sahnalaý)
Maqsaty: Balalardyń qorshaǵan orta týraly túsinikterin qalyptastyrý barysynda jabaıy, jyrtqysh janýarlardyń meken etý ortasy, qorektenýi týraly bilimderin tolyqtyrý.
Kóktem aıynda bolatyn ózgerister jaıly túsinikterin ajyrata bilýge jattyqtyrý, saýsaq bulshyq etterin damytý; saýsaq motorıkasyn jetildirý.
Bilim berý prosesine oıyn men balany qýanatyn elementter engizip, oınaqy sóıleýge, jumbaqtar jasyrýǵa, sheshýge múmkindikter jasaý. Balalardy shaǵyn taqpaqtardy jatqa oqýǵa, keıipkerler beınesin somdaýǵa, daýys yrǵaǵyna, dybystaý kórkemdigine kóńil aýdarýǵa úıretý.
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketiniń kórnekiligi: Kóktem mezgiliniń qubylystarynyń sýreti, kún, aına, derekti fılm túsirilgen dısk, qonjyq, aıý beınesi, qulpynaı, bal.
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketiniń ádis - tásilderi: áńgimelesý, kórsetý, túsindirý, suraq - jaýap, jumbaq jasyrý, oıyn, sahnalyq qoıylym.
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketiniń sózdik jumysy: sileýsin, jyrtqysh.
Pánaralyq baılanys: Til damytý, kórkem ádebıet, qurastyrý, matematıka, qorshaǵan orta.

Motıvasıalyq qozǵaýshy
Balalar, kóńil - kúıleriń qalaı? Óte jaqsy.
Bizdiń tobymyz qalaı atalady? (Ortańǵy «A» toby)
Qazir jyldyń qaı mezgili? (Kóktem mezgili)
Kóktem mezgilinde aýa - raıynda qandaı ózgerister bolady?
Dalada ne jaýady?
Kún bulttanyp jańbyr jaýady
Aǵashtardy qozǵaltyp ne soǵady?
Qatty jel soqqanda aǵashtar qozǵalady
Taldyń butaqtarynda ne paıda bolady?
Taldyń butaǵynda búrshik japyraqqa aınalady
İzdenýshi uıymdastyrýshy
Balalar myna kúnniń betin jańa biz aıtqan kóktemgi aýa - rıynyń qubylystary kúndi jaýyp tur. Kúnniń kózin ashý úshin osy sýretterdiń artynda jazylǵan suraqtarǵa jaýap berýimiz kerek. Kún bizdiń bilimimizdi tekserý úshin osy sýretterdiń artynda jasyrynyp tur. Balalar, myna sýrette ne beınelengen?
- Aspandy bult basyp, jańbyr jaýyp turǵan sýret
- Munda jumbaq jasyrylǵan, muqıat tyńdaımyz.
- Qys boıy uzaq uıqyda jatady, kóktemde oıanady, ol qaı janýar?
- Ol aıý
- Jaraısyńdar balalar, durys taptyńdar.
- Al myna sýrette kóktemniń qandaı qubylysy beınelengen?
- Kempirqosaqtyń sýreti
- Munda mynandaı suraq qoıylypty.
- Aıýdyń túsi qandaı bolady? (Aıýdyń túsi qońyr, qara, aq bolady.)
- Onyń balalary qalaı atalady? (Qonjyq)
Tańǵajaıyp sát
Mýzykamen qonjyqtar keledi. Balalar qarańdarshy bizge qonjyqtar qonaqqa kele jatyr.
Sálemetsińder me qonjyqtar!
Qaıdan kele jatyrsyńdar?
Qonjyq: biz ormannan kele jatyrmyz. Bizdiń anamyzdyń, bizdiń atymyzdy aıtyp jatqandaryńdy estip, osynda kelip edik.
Tárbıeshi: Tórletińder! Bizdiń balalar kúnge kómektesip jatyr, kúnniń jarqyrap shyǵýy úshin suraqtarǵa jaýap berýde. Bizben birge bolyp, balalarmen birge bolǵylaryń keleme?
Qonjyq: Iá, keledi.
Balalar bizge neshe qonjyq qonaqqa keldi?
- Eki qonjyq
Balalar qonjyqtardyń tústeri qandaı?
- Qońyr
Bárimiz qonjyqty sıpap ustap kóreıikshi, qandaı súıkimdi! Al qonjyqtar sender balalarmen birge kúnge kómektesesińder me?
Qonjyq: Iá, kómektesemiz.
Myna sýrette kóktemniń qaı qubylysy beınelengen?
Jel soqqan kezde aǵashtyń qozǵalyp turǵan kezi.
Al munda mynadaı suraq jazylǵan.
Kóktem mezgili týraly taqpaq bilesińder me?
Balalar - aý balalar
Shaqyrady dalalar
Kóktem keldi gúl alyp,
Balalardy qýantyp,
Qos bilekti sybanyp,
Júgireıik qýanyp
Taý basyna shyǵaıyq
Báısheshekti tereıik
Terip úıge keleıik.
Alaqaı! Kúnniń kózi ashyldy! Endeshe kúnge taqpaq aıtyp bereıikshi, bizge shýaǵyn shashyp qýansyn.
Kúlimde kún kúlimde,
Kúlsin birge bala shat,
Tabıǵatqa balamyz
Tabıǵat bizdiń anamyz.
Dostyǵymyz jarasqan
Biz ádepti balamyz
Balalar qarańdarshy kún bizge rıza bolyp qýanyp tur, bizde birge qýanaıyq.
Oı, balalar kúnniń rıza bolǵany sondaı bizge syılyqqa aına syılady. Qandaı ádemi! Bul jaı aına emes, syıqyrly aına. Bul aına barlyq álemdegi tirshilikti kórsete alady.
Aınadan qalaǵan nársemizdi kórsetýin suraıyq. Ótinishimizdi oryndaıtyn shyǵar. Endeshe biz búgin qonaqqa kelgen qonjyqtardyń ormandaǵy tirshiligin kórsetýin surasaq qalaı bolady?
Balalar biz aıýdyń ormanda ómir súretinin bilemiz. Sondyqtan olardy qandaı janýar dep ataımyz? (Jabaıy)
Aıýdyń tústeri qandaı bolady?( Qońyr, qara, aq bolady)
Qońyr aıýlar ormanda ómir súrse, aq aıýlar sýdyń jaǵasynda ómir súredi.
Aıýlar nemen qorektenedi? (Sańyraýqulaq, balyq, bal, qulpynaı)
Balalar aıýda jyrtqysh janýar, ol álsiz janýarlar men qustardy jeıdi. Aıýdyń mekendeıtin jerin apan dep ataıdy.
Aıý apandarynda uıyqtaıdy.
Al endi syıqyrly aınaǵa nazar aýdaraıyq. Qonjyqtar syıqyrly aınadan ózderińdi kórgileriń kele me?
Syıqyrly aına, syıqyrly aına!
Bizge ormandaǵy aıý men qonjyqtardyń tirshiligin kórsetińizshi.
Sıqyrdy aına týf - sýf (jaı mýzykamen syıqyrly aına ashylady, derekti fılm kórsetiledi)
Balalar syıqyrly aınadan neni kórdik? (Qonjyqty)
Iá, qonjyq serýendep júr edi, onyń aldynan sileýsin degen janýar kezdesti. Sileýsinde jyrtqysh jabaıy janýar. Sileýsin ormanda aǵashtarda órmelep ómir súredi. Ol qonjyqty jemekshi bolady, qonjyq qorqyp, sileýsinnen qashady. Qonjyq qashyp qaıda túsip ketedi. (Sýǵa túsip ketedi)
Ol sýdan áreń degende aǵashqa órmelep shyǵady. Sileýsin qonjyqty jegisi kep jaqyndaı túsedi. Bir kezde aıýdy kórip, qorqyp keıin sheginedi.
Sóıtip aıý - ana óziniń qonjyǵyn sileýsinnen arashalap, qutqaryp qalady. Qonjyqtar árdaıym analaryńnyń qasyndy júrińder, sol kezde senderge eshqandaı qaýip tónbeıdi. Qonjyqtar úlkeıip óskenshe anasy aıý qorǵap júredi.
Qonjyq: dostar mende fılmdegi qonjyqtaı aınala alamyn.
Tárbıeshi: kórsetesiń be? qonjyq domalaıdy)
Balalar men senderge bir tapsyrma bergim kelip tur.
Ol úshin eki topqa bólinemiz.
Birimiz aıý beınesin, ekinshimiz qonjyq beınesin qurastyraıyq.
Al qonjyqtar senderde balalarmen birge jumys jasap kómektesesińder.
(eki top qurastyrý jumysyna kirisedi) İske sát!
Qurastyryp jatqan beınelerdi baqylaý. Birinshi top balalary ne qurastyrdyńdar?
- Qonjyqtyń anasyn qurastyrdyq
Endeshe aıý týraly taqpaq aıtyp berińdershi.
Aıý, aıý tursańshy,
Kóp uıqyny qoısańshy
Kóktem keldi tamasha,
Án salaıyq qalasań!
Bárekeldi jaraısyńdar!
Al ekinshi top balalary sender ne qurastyrdyńdar?
Aıýdyń balasy qonjyqty qurastyrdyq
Sender qonjyq týraly taqpaq bilesińder me?
Ormandaǵy qonjyqtyń
Qulpynaıy kóp eken
Terip - terip alaıyq
Qaltamyzǵa salaıyq
Tamasha jaraısyńdar!
Qonjyqtar bizdiń balalardyń taqpaqtary, qurastyrǵan beıneleri unady ma?
Qonjyq: Iá, unady. Men anamdy saǵynyp kettim.
Meniń qaıtqym kelip tur.
Tárbıeshi: Balalar biz qonjyqtardy bostan - bos jibermeıik. Olarǵa jáne anasyna syılyq jasaıyq. Olaı bolsa, biz «kim kóp jınaıdy?» degen oıyn oınaıyq.
Endeshe birinshi top balalary sender ana jerdegi qulpynaıdy terip alyp kelińder.
Ekinshi top balalary bal salynǵan ydystardy alyp kelińder.
Erbolat sen neshe qulpynaı alyp keldiń sanashy dep birneshe balalarǵa sanatý.
Al ekinshi top balalary senderdiń qoldaryńda neshe bal salynǵan ydys bar?
Jaraısyńdar!
Al endi osy jınaǵan qulpynaı men ydysty sanap salystyraıyq, qaısysy kóp eken.
Osy syılyǵymyzdy qonjyqtarǵa bereıik.
Qonjyqtar bizdiń balalardyń bergen syılyǵyn analaryńa aparyp qýantyńdar jaraı ma?
Saý bolyńdar.
Qonjyqtar: Saý bolyńdar dostar.
Balalar bizge kimder keldi?
Qonjyqtarǵa ne syıladyq?
Balalar búgingi kúnimiz kóńildi, qýanyshty boldy ma?
Búgingi oqý is - áreketiniń qaı jeri unady?
Balalar árdaıym analaryn qastaryńda bolyp, ár kúnimiz kóńildi qyzyqty bolsyn.
Men senderge osyndaı tilek tilep rahmet aıtamyn.
Kútiletin nátıje:
Bilýi: Aıý jyrtqysh janýar, ol qysta uıyqtap, kóktemde oıanatynyn biledi, jáne aıý balasyn qonjyq dep atalatynyn bilýi kerek.
Meńgerýi: Aıýdyń tústerin ajyrata alady, aıý jáne qonjyq týraly shaǵyn taqpaqtar aıta alady.
Jasaı alýy: Aıý men qonjyq beınesin qurastyra alýy, olarǵa syıǵa qulpynaı jınap berýi qajet.