InfoHub Logo

2016-2017 oqý jyly oqýshylar sany 2,7 mln adamnan asyp, birinshi synypqa 370 myń balǵyn bardy. Elimizde olarǵa bilim beretin pedagog sany 350 myńnan asty. Jańa oqý jylynda 7126 bilim oshaǵy oqýshylar qabyldady. Degenmen, bıylǵy jyl osyndaı statısıkamen ǵana shektelmedi, bilim salasy bıylǵy jyldyń eń jıi talqylanǵan ózekti taqyryptarynyń birine aınaldy. Al Erlan Saǵadıev Bilim jáne ǵylym mınıstri qyzmetine taǵaıyndala salasymen birqatar bastamasymen jurtty dúrliktirdi.

Bıyl 1-synyp oqýshylaryna arnalǵan bilim berýdiń jańartylǵan standarty engizildi. Atap aıtsaq, 2016 jyldan bastap birinshi synyp oqýshylary jańa júıe, sáıkesinshe, jańa pánder men oqýlyqtar boıynsha úsh tilde bilim alyp jatyr. Jańartylǵan mazmun boıynsha birinshi synypqa arnalǵan oqýlyqtardyń 24 túri ázirlendi.

Birinshi synyptyń biryńǵaı oqý-ádistemelik kesheniniń baǵdarlamasy ózgeriske ushyrap, «Álippeniń» ornyna «Saýat ashý» páni engizilip, jańadan «jaratylystaný», «kórkem eńbek» sıaqty pánder endi. Alaıda, mınıstrdiń bul bastamalaryn qoldaýshylarmen qatar oǵan narazylyq bildirgender de boldy. Olardyń qatarynda saıasatkerler, ǵalymdar, qoǵam belsendileri, tipti muǵalimder de bar. Degenmen, kelesi jyldan bastap jańa baǵdarlamaǵa ekinshi, besinshi, jetinshi synyp oqýshylary kóshetin boldy. Al 2019 jyldan bastap elimizdegi mektepter úshtildi bilim berý júıesine tolyǵymen ótedi.

Sondaı-aq, bıyl 12 jyldyq bilim berý júıesine tolyq kóshý 2027 jyly aıaqtalatyny belgili boldy. Al 2016-2017 jylǵy oqý jylynda mektepte oqyp júrgender (1-synyptan basqalary) 12 jyldyq júıege ilikken joq.

Bıyl E.Saǵadıevtiń 5 kúndik oqýǵa kóshýge baılanysty oqýshylardyń jazǵy demalysynyń qysqaratyny týraly málimdemesi de jurtty bir silkip aldy. Senat depýtaty Darıǵa Nazarbaeva da aldaǵy ýaqytta Qazaqstanda oqý jyly shildege deıin uzartylýy múmkin ekenin aıtqan bolatyn. Degenmen, ázirge bul máselege qatysty naqty sheshim joq.

Bıyl mektep formasyna qatysty da birqatar daýdyń týyndaǵany belgili. Biri tigilgen formalardyń sapasyzdyǵyna narazylyq bildirse, endi biri Astana boıynsha biryńǵaı forma shyǵady dep shýlady. Degenmen, Astana qalasynyń Bilim basqarmasy qala boıynsha ázirge biryńǵaı formanyń engizilmeıtinin aıtty. Sondaı-aq, elordada «Ilásova A.A.» JK sapasyz mektep formasy boıynsha ata-analar arasynda daý týdyryp, keıinnen kásiporyn túrkıalyq fırmadan bas tartyp, kıimdi reseılik kásiporynmen birigip tigetinin málimdedi. Jalpy, mektep formasy taqyryby el arasynda keń talqylanyp, onyń ortasha baǵasy da belgili boldy. Bastaýysh synyptarda formasy 10 myń teńgege, al joǵary synyptardyń kıimi 18-20 myń teńgege satyldy.

Al mektepterdiń aqsha suraýyna qatysty máseleni Tamyz keńesinde Astana ákimi Áset Isekeshev kóterdi. Qala basshysy aqsha suraıtyn mektepter problemasyn jeke baqylaýyna alatynyn aıtty. «Bilim mekemeleri balalardy mektepke qabyldaý kezinde «oryn joq» dep syltaýratyp, aqsha suraıtyny týraly áleýmettik jelide jıi aıtylady. Osyndaı problemalarmen kezdesken qala turǵyndary tikeleı maǵan habarlasa alady», - degen edi ákim.

Oqý jylynyń qarsańynda kóptegen túıtkildi máselelermen qatar smartfon máselesi de nazardan tas qalǵan joq. Memlekettik qyzmetkerlerge qaraǵanda oqýshylardyń mańdaıynyń baǵy bes eli bolyp shyqty. Iaǵnı, Úkimet bir ǵana qaýlymen búkil memqyzmetkerlerdi jumys ýaqytynda smartfonnan aıyrǵan bolsa, oqýshylarǵa kelgende raqymshylyq tanytty. QR BǴM, oqýshylarǵa smartfon ustaýǵa tyıym salý týraly sheshimdi mektep nemese uıym ózderi qabyldaıdy. Sebebi, bul másele ata-analarmen birigip sheshilýi tıis dep eseptedi.

«Ata-analardyń kóbi balalary qalaı mektepke nemese úıge jetti dep telefon arqyly bilip otyrady. Sondyqtan, smartfonǵa ázirshe tyıym salynbaıdy. Degenmen, telefon joǵary synyptardyń oqý prosesine kedergi keltiredi», - degen bolatyn QR BǴM vıse-mınıstri E.Sýhanberdıeva.

Reformashyl Erlan Saǵadıev jýyrda bala tárbıesine alańdaýshylyq bildirdi. Mınıstrdiń aıtýynsha, sońǵy ýaqytta ata-analar jumysbasty bolyp, mektepke múldem kelmeıtindi shyǵardy. Sondyqtan, ol úkimet otyrysynda memlekettik qyzmetkerlerdi jumysynan erte jiberýdi surady. E.Saǵadıevtiń aıtýynsha, qazirgi kezde ata-analardyń tek 10-12 paıyzy mekteptegi jınalysqa qatysady eken. Ata-analardyń 50 paıyzy 11 jyl boıy mektep betip kórmesten ketetin kórinedi.

Elimizdiń joǵarǵy bilimine kelsek, onda jaǵymdy jańalyqtar kóp boldy. Máselen, bıyl UBT-dan óte almaı qalǵan túlekter qaıta tapsyrý múmkindigine ıe boldy. «Bıyl UBT jańa formatta ótti. Birinshi ret testileýden óte almaı qalǵan túlekter qaıta tapsyrý múmkindigine ıe boldy. Sondaı-aq, mejeli baldy jınaı almaı qalǵan túlekter shartty túrde aqyly bólimge qabyldanatyn boldy. Bul túlekterdiń qazaqstandyq JOO-larǵa túsýin birshama jeńildetedi», - dedi Erlan Saǵadıev.

Sondaı-aq, bıyl 2017 jyldan bastap orta kásiptik-tehnıkalyq bilimniń tegin beriletini belgili boldy.

Jyldyń qorytyndysy boıynsha, Ustazdar kúni 2016 jyldyń úzdik pedagogtary marapattaldy. Olarǵa tósbelgi men «úzdik ustaz» músini syıǵa tartylyp, júlde retinde 2 mln teńgeden berildi. Ustazdardyń qýanyshyn bıyl elimizde ashylǵan jańa bilim ordalary jalǵady. Solardyń biri – elordada ashylǵan Qazaq ulttyq horeografıa akademıasy. Akademıany Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev saltanatty túrde ashyp, ǵımarattyń Astanada ǵana emes, búkil Ortalyq Azıada teńdesi joq ekenin aıtty. Akademıa balet óneriniń túrli salasynda bilim berip, kishkentaı kezden kásibı balet oryndaýshylaryn tegin daıyndaıtyn bolady. Elbasy akademıa Táýelsizdiktiń 25 jyldyǵyna Astanaǵa, jalpy Qazaqstanǵa jasalǵan úlken tartý ekenin jetkizdi. Mine, bıylǵy jyly bastalǵan úlken reformalardyń alǵashqy qadamdary osyndaı boldy. Úlken ózgerister kelesi jyly jalǵasyn taýyp, endi ekinshi synyptardy 12 jyldyq bilim júıesine kóshirip, jańa oqýlyqtarmen qamtý kózdelgen.

---