Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Bıologıa ǵylymdary
Kúndelikti jospar bıologıa 6 synyp

Sabaq: 2
Taqyryby: §2. Bıologıa ǵylymdary
Sabaqtyń maqsaty: bıologıa páni, ony oqytýdyń mańyzymen tanystyrý.
Bilimdilik – tiri aǵzalar, olardyń alýan túrliligi men taralýy, bárine ortaq belgileri, tabıǵattaǵy, adam ómirindegi mańyzy týraly oqýshylardyń burynnan bar (bastaýysh synyptan, kúndelikti ómirden) bilimin júıelep, soǵan súıene otyryp zat almasý, jasýsha týraly jańa túsinik - uǵymdardy engizý; bıologıa ǵylymdary, onyń negizgi salalary týraly alǵashqy maǵlumat berý;
Tárbıelik – túrli tárbıelik sharalardyń áserimen oqýshy tulǵasynda jaǵymdy ózgeristerge jetý;
Damytýshylyq – shyǵarmashalyq oılaý qabiletterin, pánge, taqyrypqa baılanysty qyzyǵýshylyqtaryn damytý.
Qural - jabdyqtar: elektrondy oqýlyq, bıolog ǵalymdardyń portretteri.
Sabaqtyń tıpi: aralas
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, baıandaý

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Oqýshylardyń bar - joǵyn baqylaı otyryp, nazaryn sabaqqa aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi
Tiri aǵzalarǵa ne jatady? Olarldy nelikten «tiri» deıdi?
Tiri aǵzalardyń tirshilik úshin qandaı mańyzy bar?

İİİ. Jańa materıaldy túsindirý kezeńi
Jospar:
1. Bıologıa – tiri aǵzalardy zertteıtin kóp salaly ǵylym
2. Qazaqstandyq jáne sheteldik bıolog ǵalymdar
3. Ósimdikter men janýarlardy qorǵaý
Problemalyq suraqtar berý: Bıologıa ǵylymynyń qalyptasýyna ne sebep boldy? Onyń qandaı salalaryn bilesińder?

Adamdar erteden - aq tirshilik áreketiniń tabıǵatpen, tiri aǵzalarmen tyǵyz baılanysty ekenin jaqsy túsingen. Tabıǵatta qandaı ósimdikter, janýarlar bar, olardyń qurylysy, tirshiligi qandaı ekenin bilýge umtylǵan. Paıdalylaryn saqtap, kóbeıtýge, zıandylarynyń sanyn azaıtýǵa tyrysqan. Osylaısha tiri aǵzalar týraly adamnyń bilimi molaıyp, bıologıa ǵylymy qalyptasty.
Bıologıa (grekshe: «bıos» - tirshilik, «logos» - ǵylym) – tiri aǵzalar týraly kóp salaly ǵylym.

Kez kelgen adam óziniń týǵan jerinde keń taralǵan tiri aǵzalar, olardyń tirshiligi jaıly bilýi kerek. Sonda ǵana adam tabıǵat qorǵaý isine belsendi qatysady. Týǵan jerine, tabıǵatyna zor paıda keltiredi.
1920 - 1930 jyldary «Ósimdiktaný» oqýlyǵyn J. Kúderın jazdy. Bıologıa ǵylymdarynyń doktory, akademık N. I. Pavlov Qazaqstan Respýblıkasynyń ósimdikterin zerttedi. Ósimdiktiń jańa 130 túrin ashty. Ósimdikter týraly «Qazaqstan Respýblıkasynyń Qyzyl kitabyn» V. P. Goloskokov, M. S. Baıtenov jazǵan, A. Y. Janderkın, B. M. Mýsın, K. Myńbaev, Q. Dúısembın jáne t. b. ǵalymdar bıologıa ǵylymyna kóp eńbek sińirdi.

H. Dosmuhamedov «Janýarlar» oqýlyǵyn jazdy. A. Bekenov, V. A. Grachev, M. I. Ismagılov, A. F. Kovshar, A. A. Slýdskıı, K. Ysqaqova jáne basqa ǵalymdar elimizdiń janýarlar álemin zerttedi. Qazaqstandaǵy janýarlardyń zerttelýi, bıologıasy, arnaıy sharalar qoldanylyp qorǵaýǵa alynýy tıis túrler týraly eńbekter jazdy. Sırep ketken jáne joıylyp ketý qaýpi bar janýarlar men ósimdikterdi tirkep, sıpattaý «Qazaqstan Respýblıkasynyń Qyzyl kitabynyń» jaryqqa shyǵýyna negiz boldy.

Tolyq nusqasyn júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama