Dabyldy jyrdyń daýylpazy Qasym Amanjolov
11 - synyp (prezentasıa sabaq)
Sabaqtyń taqyryby: «Dabyldy jyrdyń daýylpazy» Qasym Amanjolov
Maqsaty:
Bilimdilik: Qasym Amanjolovtyń ómiri men shyǵarmashylyǵyna sholý
jasaý arqyly jeke tulǵasyn tanytý, aqyn shyǵarmashylyǵyna
qyzyǵýshylyqty oıatý
Damytýshylyq: Oqýshylardyń taldaı, túsine oqý, taqyrypty qoryta alý, pikir
bildirý daǵdylaryn qalyptastyrý, rýhanı tanymdaryn keńeıtý
Tárbıelik: Týǵan halqynyń talantty aqynyna, ádebıetine, týǵan eline degen
súıispenshilik sezimin oıatyp, adamgershilikke tárbıeleý.
Sabaqtyń epıgrafy
Men edim ot júrekti Qasym aǵań,
Dúnıe qasiretine jasymaǵan.
Daýyl ǵoı, daýyldap bir turǵan boıym,
Men qaıtip ishtegi órtti jasyra alam.
Zertteý sheberhanasy
“Amanjol Raqymjannyń Qasymymyn”
Qazaqtyń áni men óleńin naızadaı kóterip kelemin.
Jyrlashy Jumaǵalı lırıkańdy,
Janynda “Kúlándańnyń uıqym qandy.
Jyrlashy óz tilimen ár dáýirdiń,
Mingizbeı Taıbýrylǵa Baýyrjandy.
İzdenis sheberhanasy
“Bereıin ómirimnen óleń jasap”
Qasym shejiresi
Arǵyn Qarakesek →Qara →Orazqul → Aqjol →Alakóshe → Amanjol →Raqymjan
Qasym
↓
Anasy – Aıǵansha
Áıeli – Saqypjamal
Janna, Darıǵa
1911 j 10 qazan Qaraǵandy oblysy Qarqaraly aýdany Qyzylaraı qystaýynda
dúnıege kelgen. Jastaı jetim qalady.
1924 - 1947 Semeı qalasynda ınternatta oqıdy.
1927 - 1930 Semeı mal dárigerlik tehnıkýmynda oqıdy.
1930 - 1932 Oral qalasynda, Lenıngrad qalasynda oqyp, biraq aıaqtamaıdy.
1932 - 1933 Oral qalasynyń “Ekpindi qurylys”, Almatyda “Lenınshil jas”
gazetterinde isteıdi, óleńderi kóptep jarıalanady.
1933 - 1935 Oral qalasynda áskerı mindetin óteıdi.
1935 - 1936 Oraldyń teatrynda jumys isteıdi, aqyndyq, ánshilik,
artısik talanty ashylady.
1936 - 1941 Almatyda gazetterde, Jazýshylar Odaǵynda qyzmet isteıdi.
1938 “Ómir syry”atty tuńǵysh óleńder jınaǵy shyǵady.
1941 - 1945 Uly Otan soǵysyna qatysady.
1946 Áıeli Saqypjamalǵa úılenedi.
1947 qyzy Darıǵa dúnıege keledi, ózi syrqattanyp jatyp qalady.
1946 - 1952 “Balbóbek”, “Nurly dúnıe”,”Tańdamaly shyǵarmalar” jınaǵy
basyldy.
1954 Qazaqstan jazýshylarynyń İİİ seziniń ashylýyna qatysady.
1955j 18 qańtar uzaqqa sozylǵan naýqastan qaıtys boldy.
Qazaqtyń áni men óleńin
Naızadaı kóterip kelemin.
Óleńderi: “Dúnıe qandaı jap - jaryq”, “Saqypjamal”,“Kúıim tasyp barady, kúıim tasyp”, “Janym Sáýlem, erkeshim, qyzyl gúlim”,“Ústimde sur shınelim”, “Jeńis daýysy” “Oral”, “Ertis”, “Saryarqa”,“Elge hat”, “Týǵan jer”, “Nar táýekel”, “Daýyl”, “Oramal”
Poemalary: “Aqyn ólimi týraly ańyz”,“Boran”,“Bizdiń dastan”,“Jambyl toıynda”,“Qytaı qyzy”,“Qupıa qyz”,“Bıkesh”,“Estaı - Qorlyǵaıyn”, dramalyq dastan
Aýdarmalary: 1940 j Maıakovskııdiń on shaqty óleńin aýdaryp
“Bar daýyspen” degen atpen jınaq etip jarıalady.
M. Lermontovtyń “Maskarad” dramasy
A. Tvardovskııdiń “Vaselı Terkın” poemasy
A. Pýshkın “Poltava” poemasy.
Qasymnyń “Bir kúı bar dombyramda”, “Darıǵa, sol qyz”, “Ózim týraly”, “Týǵan jer” óleńderin qazaq dalasy jatqa biledi
Aqparat - kartochkalarmen jumys
(Kóp núkteniń ornyna qajetti sózder men sóz tirkesterin qoıyp jazý qajet)
A) Q. Amanjolov......................... dúnıege kelgen.
á) Q. Amanjolovtyń aqyn, azamat bolyp qalyptasýyna............. áser etti.
b) 1938 jyly tuńǵysh óleńder jınaǵy......................... degen atpen jaryq kórdi.
v) Aqyn óleńderiniń taqyryby.........................................
g)............................ Qasym máńgilikke kóz jumdy.
d) Aqynnyń........................ poemasy Uly Otan soǵysy taqyrybyna arnalǵan.
1.«Ýa, darıǵa, altyn besik týǵan jer!» dep jyrlaǵan aqyndy tabyńyz.
A) M. Maqataev.
V) Q. Amanjolov.
S) T. Aıbergenov.
D) M. Jumabaev.
E) İ. Jansúgirov.
2. «Sózim - jyr, lebizim - kúı erke edim,
Óz jerim, óz elimde erkeledim»,- úzindi Qasymnyń qaı óleńinen alynǵan.
A) «Kúlemin de jylaımyn».
V) «Kókshetaý».
S) «Elge hat».
D) «Ózim týraly».
E) «Týǵan el».
3. «Shyqty bir qyz teatrdan
Moıynynda orman túlki.
Shashan kúzep, qasyn qyrǵan,
Aýzy - murny tolǵan kúlki...»
Óleń shýmaqtary Q. Amanjolovtyń qaı poemasynan alynǵanyn belgileńiz.
A) «Aqyn ólimi týraly ańyz».
V) «Bizdiń dastan».
S) «Bıkesh».
D) «Senbe qýǵa».
E) «Boran».
4. Q. Amanjolovtyń shyǵarmasyn tabyńyz.
A) «Jolama qýlar mańaıǵa».
V) «Ushqan uıa».
S) «Syr sandyq».
D) «Kózimniń qarasy».
E) «Darıǵa, sol qyz».
5. Úzindi Q. Amanjolovtyń qaı poemasynan alynǵanyn kórsetińiz.
«Sonaý orman eteginde
Jalanǵan ot satyr - sutyr.
Qandy izin qara túnge
Kóme tastap jaýlar otyr».
A) «Zulym jaý».
V) «Aqyn ólimi týraly ańyz».
S) «Sábıtke».
D) «Batyr Baıan».
E) «Dala».
6. Q. Amanjolovtyń Abaıdyń «Segiz aıaq» óleńine eliktep jazǵan óleńin tabyńyz.
A) «Shyqtym ómir shyńyna».
V) «Qoshtasý».
S) «Kúlemin de jylaımyn».
D) «Elge hat».
E) «Hantáńiri».
7. Q. Amanjolovtyń týǵan jyly men týǵan jerin tabyńyz.
A) 1922 jyly Qostanaı oblysy, Jangeldın aýdanynda dúnıege kelgen.
V) 1911jyly Qaraǵandy oblysy, Qarqaraly aýdanynda dúnıege kelgen.
S) 1925jyly Aqtóbe oblysy, Qarabulaq aýdanynda dúnıege kelgen.
D) 1920jyly Batys Qazaqstan oblysy, Saıqudyq aýdanynda dúnıege kelgen.
E) 1931 jyly Almaty oblysy, Raıymbek aýdanynda dúnıege kelgen.
8. Úzindide Q. Amanjolov kim týraly aıtyp otyrǵanyn kórsetińiz.
«Bul kúnge laıyq alypsyń!
Ol kúnge qaıtip syıǵaısyń!
Bir óziń búkil halyqsyń,
Qaldyrmaı bárin jıǵansyń».
A) Muhtar.
V) Sábıt.
S) Shákárim.
D) Sáken.
E) Abaı.
9. Úzindide Q. Amanjolovtyń qaı erdiń ólimin aıtyp turǵanyn kórsetińiz.
«Ushty qustar shartarapqa,
Habarlaýǵa er ólimin.
Umtyldy jaý taptamaqqa,
Eń bolmasa qalǵan kúlin».
A) Q. Amanjolov.
V) B. Momyshuly.
S) M. Jumabaev.
D) B. Bulqyshev.
E) A. Jumaǵalıev.
10. Q. Amanjolovtyń ómir súrgen jyldaryn tabyńyz.
A) 1902 - 1984 jyldar.
V) 1911 - 1955 jyldar.
S) 1903 - 1986 jyldar.
D) 1902 - 1985 jyldar.
E) 1904 - 1983 jyldar.
Test jaýaby: 1 - V, 2 - D, 3 - S, 4 - E, 5 - V, 6 - A, 7 - V, 8 - E, 9 - E, 10 - V
Baǵalaý kórsetkishi:
“5” – ke 9 - 10 suraq
“4” – ke 6 - 8 suraq
“3” – ke 3 - 5 suraq
“2” – ge 1 - 2 suraq
Sabaqtyń taqyryby: «Dabyldy jyrdyń daýylpazy» Qasym Amanjolov
Maqsaty:
Bilimdilik: Qasym Amanjolovtyń ómiri men shyǵarmashylyǵyna sholý
jasaý arqyly jeke tulǵasyn tanytý, aqyn shyǵarmashylyǵyna
qyzyǵýshylyqty oıatý
Damytýshylyq: Oqýshylardyń taldaı, túsine oqý, taqyrypty qoryta alý, pikir
bildirý daǵdylaryn qalyptastyrý, rýhanı tanymdaryn keńeıtý
Tárbıelik: Týǵan halqynyń talantty aqynyna, ádebıetine, týǵan eline degen
súıispenshilik sezimin oıatyp, adamgershilikke tárbıeleý.
Sabaqtyń epıgrafy
Men edim ot júrekti Qasym aǵań,
Dúnıe qasiretine jasymaǵan.
Daýyl ǵoı, daýyldap bir turǵan boıym,
Men qaıtip ishtegi órtti jasyra alam.
Zertteý sheberhanasy
“Amanjol Raqymjannyń Qasymymyn”
Qazaqtyń áni men óleńin naızadaı kóterip kelemin.
Jyrlashy Jumaǵalı lırıkańdy,
Janynda “Kúlándańnyń uıqym qandy.
Jyrlashy óz tilimen ár dáýirdiń,
Mingizbeı Taıbýrylǵa Baýyrjandy.
İzdenis sheberhanasy
“Bereıin ómirimnen óleń jasap”
Qasym shejiresi
Arǵyn Qarakesek →Qara →Orazqul → Aqjol →Alakóshe → Amanjol →Raqymjan
Qasym
↓
Anasy – Aıǵansha
Áıeli – Saqypjamal
Janna, Darıǵa
1911 j 10 qazan Qaraǵandy oblysy Qarqaraly aýdany Qyzylaraı qystaýynda
dúnıege kelgen. Jastaı jetim qalady.
1924 - 1947 Semeı qalasynda ınternatta oqıdy.
1927 - 1930 Semeı mal dárigerlik tehnıkýmynda oqıdy.
1930 - 1932 Oral qalasynda, Lenıngrad qalasynda oqyp, biraq aıaqtamaıdy.
1932 - 1933 Oral qalasynyń “Ekpindi qurylys”, Almatyda “Lenınshil jas”
gazetterinde isteıdi, óleńderi kóptep jarıalanady.
1933 - 1935 Oral qalasynda áskerı mindetin óteıdi.
1935 - 1936 Oraldyń teatrynda jumys isteıdi, aqyndyq, ánshilik,
artısik talanty ashylady.
1936 - 1941 Almatyda gazetterde, Jazýshylar Odaǵynda qyzmet isteıdi.
1938 “Ómir syry”atty tuńǵysh óleńder jınaǵy shyǵady.
1941 - 1945 Uly Otan soǵysyna qatysady.
1946 Áıeli Saqypjamalǵa úılenedi.
1947 qyzy Darıǵa dúnıege keledi, ózi syrqattanyp jatyp qalady.
1946 - 1952 “Balbóbek”, “Nurly dúnıe”,”Tańdamaly shyǵarmalar” jınaǵy
basyldy.
1954 Qazaqstan jazýshylarynyń İİİ seziniń ashylýyna qatysady.
1955j 18 qańtar uzaqqa sozylǵan naýqastan qaıtys boldy.
Qazaqtyń áni men óleńin
Naızadaı kóterip kelemin.
Óleńderi: “Dúnıe qandaı jap - jaryq”, “Saqypjamal”,“Kúıim tasyp barady, kúıim tasyp”, “Janym Sáýlem, erkeshim, qyzyl gúlim”,“Ústimde sur shınelim”, “Jeńis daýysy” “Oral”, “Ertis”, “Saryarqa”,“Elge hat”, “Týǵan jer”, “Nar táýekel”, “Daýyl”, “Oramal”
Poemalary: “Aqyn ólimi týraly ańyz”,“Boran”,“Bizdiń dastan”,“Jambyl toıynda”,“Qytaı qyzy”,“Qupıa qyz”,“Bıkesh”,“Estaı - Qorlyǵaıyn”, dramalyq dastan
Aýdarmalary: 1940 j Maıakovskııdiń on shaqty óleńin aýdaryp
“Bar daýyspen” degen atpen jınaq etip jarıalady.
M. Lermontovtyń “Maskarad” dramasy
A. Tvardovskııdiń “Vaselı Terkın” poemasy
A. Pýshkın “Poltava” poemasy.
Qasymnyń “Bir kúı bar dombyramda”, “Darıǵa, sol qyz”, “Ózim týraly”, “Týǵan jer” óleńderin qazaq dalasy jatqa biledi
Aqparat - kartochkalarmen jumys
(Kóp núkteniń ornyna qajetti sózder men sóz tirkesterin qoıyp jazý qajet)
A) Q. Amanjolov......................... dúnıege kelgen.
á) Q. Amanjolovtyń aqyn, azamat bolyp qalyptasýyna............. áser etti.
b) 1938 jyly tuńǵysh óleńder jınaǵy......................... degen atpen jaryq kórdi.
v) Aqyn óleńderiniń taqyryby.........................................
g)............................ Qasym máńgilikke kóz jumdy.
d) Aqynnyń........................ poemasy Uly Otan soǵysy taqyrybyna arnalǵan.
1.«Ýa, darıǵa, altyn besik týǵan jer!» dep jyrlaǵan aqyndy tabyńyz.
A) M. Maqataev.
V) Q. Amanjolov.
S) T. Aıbergenov.
D) M. Jumabaev.
E) İ. Jansúgirov.
2. «Sózim - jyr, lebizim - kúı erke edim,
Óz jerim, óz elimde erkeledim»,- úzindi Qasymnyń qaı óleńinen alynǵan.
A) «Kúlemin de jylaımyn».
V) «Kókshetaý».
S) «Elge hat».
D) «Ózim týraly».
E) «Týǵan el».
3. «Shyqty bir qyz teatrdan
Moıynynda orman túlki.
Shashan kúzep, qasyn qyrǵan,
Aýzy - murny tolǵan kúlki...»
Óleń shýmaqtary Q. Amanjolovtyń qaı poemasynan alynǵanyn belgileńiz.
A) «Aqyn ólimi týraly ańyz».
V) «Bizdiń dastan».
S) «Bıkesh».
D) «Senbe qýǵa».
E) «Boran».
4. Q. Amanjolovtyń shyǵarmasyn tabyńyz.
A) «Jolama qýlar mańaıǵa».
V) «Ushqan uıa».
S) «Syr sandyq».
D) «Kózimniń qarasy».
E) «Darıǵa, sol qyz».
5. Úzindi Q. Amanjolovtyń qaı poemasynan alynǵanyn kórsetińiz.
«Sonaý orman eteginde
Jalanǵan ot satyr - sutyr.
Qandy izin qara túnge
Kóme tastap jaýlar otyr».
A) «Zulym jaý».
V) «Aqyn ólimi týraly ańyz».
S) «Sábıtke».
D) «Batyr Baıan».
E) «Dala».
6. Q. Amanjolovtyń Abaıdyń «Segiz aıaq» óleńine eliktep jazǵan óleńin tabyńyz.
A) «Shyqtym ómir shyńyna».
V) «Qoshtasý».
S) «Kúlemin de jylaımyn».
D) «Elge hat».
E) «Hantáńiri».
7. Q. Amanjolovtyń týǵan jyly men týǵan jerin tabyńyz.
A) 1922 jyly Qostanaı oblysy, Jangeldın aýdanynda dúnıege kelgen.
V) 1911jyly Qaraǵandy oblysy, Qarqaraly aýdanynda dúnıege kelgen.
S) 1925jyly Aqtóbe oblysy, Qarabulaq aýdanynda dúnıege kelgen.
D) 1920jyly Batys Qazaqstan oblysy, Saıqudyq aýdanynda dúnıege kelgen.
E) 1931 jyly Almaty oblysy, Raıymbek aýdanynda dúnıege kelgen.
8. Úzindide Q. Amanjolov kim týraly aıtyp otyrǵanyn kórsetińiz.
«Bul kúnge laıyq alypsyń!
Ol kúnge qaıtip syıǵaısyń!
Bir óziń búkil halyqsyń,
Qaldyrmaı bárin jıǵansyń».
A) Muhtar.
V) Sábıt.
S) Shákárim.
D) Sáken.
E) Abaı.
9. Úzindide Q. Amanjolovtyń qaı erdiń ólimin aıtyp turǵanyn kórsetińiz.
«Ushty qustar shartarapqa,
Habarlaýǵa er ólimin.
Umtyldy jaý taptamaqqa,
Eń bolmasa qalǵan kúlin».
A) Q. Amanjolov.
V) B. Momyshuly.
S) M. Jumabaev.
D) B. Bulqyshev.
E) A. Jumaǵalıev.
10. Q. Amanjolovtyń ómir súrgen jyldaryn tabyńyz.
A) 1902 - 1984 jyldar.
V) 1911 - 1955 jyldar.
S) 1903 - 1986 jyldar.
D) 1902 - 1985 jyldar.
E) 1904 - 1983 jyldar.
Test jaýaby: 1 - V, 2 - D, 3 - S, 4 - E, 5 - V, 6 - A, 7 - V, 8 - E, 9 - E, 10 - V
Baǵalaý kórsetkishi:
“5” – ke 9 - 10 suraq
“4” – ke 6 - 8 suraq
“3” – ke 3 - 5 suraq
“2” – ge 1 - 2 suraq
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Maqsaty: 1. Bilimdiligi: Mátindi durys túsinip oqı bilýge, óz oılaryn ortaǵa salyp, toppen jumys isteýge, ananyń bala ómirindegi ornyn bilýge úıretý, romandaǵy basty keıipker týraly bilim berý.
