Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Dintanýdyń qoǵamdaǵy orny jáne onyń mańyzy

Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ
Dintaný jáne mádenıettaný kafedrasy
Dintaný mamandyǵy                                                                                     

Din – adamzat balasy paıda bolǵan ýaqyttan bastap ómir súrip kele jatqan erekshe qubylys. Dintaný ǵylymy dinniń paıda bolý, qyzmet etý men damý úderisin, onyń qurylymy men ár túrli bólikterin, qoǵam damýynyń ár túrli kezeńderi men qazirgi tańdaǵy dinniń kóptegen kórinisterin, jekelegen tulǵa men jalpy qoǵam ómirindegi orny men rólin, mádenıettiń basqa salalarymen ózara baılanysy men árekettestigin zertteıdi.

Qazirgi jahandaný prosesi kezinde ár memleket óziniń ulttyq qundylyqtaryn, ulttyq bolmysyn saqtap qalýǵa tyrysady. Búgingi áleýmettik jaǵdaıda elimizde belgili bir ıdeologıalyq bilim retinde dinge degen qajettilik bar ekeni belgili. Sol sebepten, Qazaqstan qoǵamynyń túrli etnostyq, konfesıalyq sıpatyn eskere otyryp, soǵan qosa ulttyq dinı murany saqtap qalatyndaı qazirgi zaıyrly qoǵamǵa, zaman talabyna saı dintaný pánin oqytý, dintanýshy mamandar asa qajet jáne bul taqyryp qashan da ózekti bolyp qala bermek. 

Qoǵamda zaıyrly dintanýshy mamandarmen qatar, dindi tereńinen túsindiretin teolog mamandarǵa da suranys joǵary. 

Dintaný páni – bul tek dinder týraly ǵylymı pán ǵana emes, sonymen qatar eń basty maqsaty – oqýshynyń din týraly túsinigin jáne oǵan degen obektıvti qatynasyn qalyptastyrýǵa múmkindik beretin gýmanıtarlyq pán bolyp tabylady. Sondyqtan, bul pándi arnaıy dintanýlyq bilim bar mamandar berýi tıis. Ókinishke oraı, búgingi tańda mektepterde atalǵan pándi dintanýshy mamandar emes, ózge pán muǵalimderi júrgizýde. Mekteptegi dintaný pánin arnaıy dintanýshylardyń oqytý joldaryn qarastyrý kerek, bolmasa bul pándi júrgizip jatqan muǵalimderdi dintaný salasy boıynsha biliktiligin arttyrý kýrstarynan ótkizý qajet. 

Dinniń qoǵamdaǵy rólin, tulǵanyń qalyptasýyndaǵy mańyzdy ornyn, elimizdiń polıkonfessıalyǵyn eskere otyryp, búgingi dástúrli emes dinı aǵymdardyń etek alyp, dinı negizdegi ekstremıstik, terorıstik saıasattyń órbýi kezeńinde halyqtyń dinı saýattylyǵyn kóterý úshin, jastardyń boıynda túrli jat aǵymdarǵa qarsy ımýnıtet qalyptastyrý úshin, eldegi jáne shetelderdegi dinı jaǵdaıdy baqylap, taldaý jasaı bilý úshin kópkonfessıaly qazaqstandyq qoǵamǵa dinı bilim asa qajet jáne búgingi kúni ózekti bolyp tabylady. 

Jalpy, dinniń qoǵamdaǵy róli artqan saıyn, búgingi qoǵamnyń suranysyn qanaǵattandyra alatyndaı din mamandary men dinı qyzmetshilerdi daıarlaıtyn orta jáne joǵary oqý oryndaryn qurý men qoldaýǵa kóńil bólinýde. 

Qoryta kelgende, qazirgi Qazaqstandaǵy dintanýlyq bilim ózindik bazaǵa, tıisti bilim úderisi qujattaryna, qalyptasqan tájirıbege ıe, halyqaralyq ǵylymı jáne bilimdik baılanystardy jandandyrýǵa ózindik úles qosyp otyrǵan qoǵam ómirindegi mańyzy joǵary bilim berý salasy bolyp tabylady. Ózge de bilim salalary sekildi dintanýlyq bilim ýaqyt talabyna saı baǵyttylyǵy jóninen birizdilendirilip, mazmuny turǵysynan baıytylyp otyrýǵa tıis. Dintanýlyq bilimniń dınamıkalyǵyn arttyrý, qasań kózqarastardan aryltý, tájirıbelik kýrstar sanyn kóbeıtý sharalaryn júzege asyrý nátıjeli bolmaq.

Aıjan jáne Aıshabıbi


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama