InfoHub Logo

Aınalańyzǵa zer salyńyz. Álemde oryn alyp jatqan qanshama saıası, ekonomıkalyq máseleler bar. Sonyń biri "din máselesi". Dinı ahýal, dinı másele, dinı qaqtyǵystar, dinı saýattylyq dep qoǵam ishinde mańyzdylyǵyn joǵaltpaı, adamzat jaratylǵannan bastap, birge damyp kele jatqan áleýmettik, qoǵamdyq taqyryp. Dinsiz qoǵam bolmaıdy dep jatamyz, dinı máselelerdi de týdyratyn adamnyń ózi.Másele, qoǵam ne adam arasynda kelispeýshilikten týyndaıdy, al kelespeýshilik eki tarap oılarynyń eki jaqty oryn alýynan. Adam sanasy qabyldaýy óte joǵary, biz dúnıege kelip, damý barysynda aınalamyzǵa qarap órkendeımiz. Dinı saýattylyqta sol sekildi  júıelenedi. Adam dinı saýatyn eń aldymen óz otbasy adamdarynan alady, al, mektep pen joǵary oqý orny, aralasatyn ortasy esebinde ózine oı qalyptastyrady.

Otbasyndaǵy dinı saýattylyq-otbasy músheleriniń úlkeni, otbasy basshysy-otaǵasynan bastalady. Úı ishi qandaı senim ustanady, bala oıy da dinı  kózqarasy da solaı qalyptasady. Mektep qabyrǵasynda oqýshy dinı saýattylyǵyn 9-shy synyptan úırenedi. "Dintaný jáne zaıyrlylyq negizderi" atty oqýlyqtan, ulttyq, álemdik dinderdiń tarıhymen tanysady. Joǵary oqý oryndarynda bolsa, dinı saýattylyq deńgeıin mektepte alǵan bilimin tolyqtyrý, dinı tanymyn molaıtý úshin "Dintaný negizderi" atty profılaktıkalyq pán oqytylady.  Dinı saýatyn arttyrǵysy keletin adamdar úshin Qazaqstanda jaǵdaı jasalǵan. Joǵary oqý oryndarynda arnaıy mamandyqtar oqytylady, qarapaıym halyq úshin medreseler, arnaıy kýrstar, "Qazaqstan  musylmandary Dinı basqarmasy" bekitken arnaıy oqý quraldary bar, solar arqyly saýat ashýǵa bolady.

Dinı saýattylyqtyń joqtyǵy, din jolyndaǵy adasýshylyqqa alyp barady. Adam seniminiń qalyptasýy qorshaǵan ortasyndaǵy qarym-qatynas, oı almasý esebinde júzege asady. Ol degenimiz adamǵa syrtqy faktor jetkilikti deńgeıde áser etedi degen sóz. Dinı saýattyń joqtyǵynan ásirese jas óspirimder adasqan aǵym shyrmaýynda ketip, orny tolmas qatelikterge dýshar bolyp jatady. Sol úshin eń aldymen jaqyndary, otbasy balasynyń qandaı ortada júrgenin, onyń sóıleýi,  júris-turysyna mán berip, dinı bilim beretin oqýlyqtar oqyp júrgen bolsa tekserip jaýapkershilik tanytqan jón.

Qoryta aıtqanda,óz ómiri úshin jáne jaqyndary úshin alańdaıtyn adam eń aldymen qandaı jerden, ne bolmasa oqýlyqtan, áleýmettik jelilerden bolsyn dinı bilimin jetildirgisi kelse arnaıy baqylaýdan ótken QMDB tarapynan ruqsat etilgen aqparattardy qoldanyp, dinı adasýshylyqqa jol bermeý qajet. Din salasyndaǵy keleńsizdiktiń aldyn alyp, úlken máselerge dýshar bolmaý úshin ár adam, at salysý kerek. Qoǵam aldyndaǵy jaýapkershilikti sezine bilýi tıis.  

Melis Dıana Oralqyzy, jas maman (dintanýshy)

---