InfoHub Logo

Dıabettik aıaq sındromy — qantty dıabettiń óte aýyr asqynýlarynyń biri. Bul jaǵdaıda oıyq jara, irińdi-nekrozdy úderister, aıaqtyń shirýi (gangrena) damıdy. Adam ózin-ózi kútý daǵdysynan aıyrylady, únemi qolaısyzdyq sezinýden, aýyrsynýdan, jazylýǵa degen úmittiń joqtyǵynan bundaı naýqastar qatty kúızeliske ushyraıdy.

Dıabettik aıaq — qantty dıabettiń kesh asqynýy, shetki júıkelerdiń, tamyrlardyń, teri men jumsaq tinderdiń, súıekter men býyndardyń ózgeristerimen qatar damıtyn aıaq ushynyń irińdi-nekrozdy úderisteri, oıyq jaralary jáne súıek-býynnyń zaqymdanýy túrindegi patologıalyq ahýal.

Qantty dıabeti bar naýqastardyń shamamen 15 paıyzynda aıaq ushynyń oıyq jaralary damıdy. Bul qantty dıabettiń ekinshi túrimen aýyratyn naýqastarda jıi.

Aıaqtyń oıyq jarasy bar naýqastardyń 10-24 paıyzyna ampýtasıa júrgiziledi, bul olardyń arasyndaǵy jaqyn jáne alys kezeńderde oryn alatyn múgedektikti jıiletedi. Ampýtasıadan keıingi boljam aýyr, óıtkeni emdelýshilerdiń 30-50 paıyzy qaıta otalanady. Asqynýǵa hırýrgıalyq aralasýdyń ózi emes, meńdeıtin asqynýlar men qosa-qabattasqan aýrýlar sebep.

Dıabet kezindegi trofıkalyq oıyq jaralar neıropatıalyq, neıroıshemıalyq, aralas bolýy múmkin. Dıabettik oıyq jaralardyń basym bóligi neıropatıalyq bolatyndyǵyna qaramastan, oıyq jaralardyń ıshemıalyq genezin joqqa shyǵarý kerek, óıtkeni bul aýrýdyń nátıjesine úlken áserin tıgizedi. Aýrý erte anyqtalyp, qajetti em júrgizilgen jaǵdaıda ampýtasıanyń aldyn alýǵa bolady.

Emi

Emniń negizgi ádisi — jergilikti em jáne jaralarǵa gıgıenalyq kútim jasaý. Desek te, túptiń-túbinde ampýtasıa týraly másele týyndaıdy. Ampýtasıa deńgeıi birtindep joǵarylaýy múmkin: aldymen bashpaı, aıaq ushy, jilinshik, san. Sondyqtan qan aınalymyn qalypqa keltirý aıaq qyzmetin saqtap qalý jáne aýyrsyzdandyrý úshin asa mańyzdy shara sanalady.

Sońǵy ýaqytta álemde endovaskýlárlyq em jaqsy nátıje berip júr. Bul em ádisi arqyly ampýtasıanyń aldyn alýǵa bolady.

Dıabettik aıaq ushy sındromyn emdeýde máselege jan-jaqty qaraý mańyzdy. Iaǵnı, ár túrli mamandar: endokrınolog, jalpy hırýrg, pedıatr, tamyr-endovaskýlárlyq hırýrg, dermatolog emniń ár kezeńinde birlese áreket etedi. Osyndaı jolmen ǵana naýqasqa tolyqqandy medısınalyq kómek kórsetiledi jáne «joǵary» ampýtasıalar sany tómendetiledi.

R. Ajıbıev hırýrg

---