InfoHub Logo

Adenomıozben syrqattanatyn naýqastardyń anamnezi jáne klınıkalyq kórinisteri málimetterin taldaý aýrýǵa tán erekshelikterdi bilýge múmkindik beredi. Adenomıoz (jatyr denesiniń ishki qabatynyń qabyný endometrıozy) — kesh reprodýktıvti jáne premenopaýza kezeńderindegi aýrý.

Sebepteri:

— jynys aǵzalarynyń isik aýrýlaryna tektik beıimdilik;

— joǵary ınfeksıalyq ındeks;

— qosa-qabattasqan ekstragenıtaldy aýrýlar (semizdik, gıpertonıalyq syrqat, asqazan-ishek joly aýrýlary, alergıalar);

— buryn bolǵan gınekologıalyq aýrýlardyń kóptigi;

— jasandy jáne ózdiginen bolǵan túsik, dıagnostıkalyq qyrý kezinde jatyrǵa qural-saımandy jıi engizý;

— endometrıı patologıasy kezinde adenomıoz ben jatyr mıomasynyń jıi qosa-qabattasýy.

Adenomıozdyń negizgi klınıkalyq belgileri: jatyr kóleminiń úlkeıýi; menometrorragıa; dısmenoreıa; jambastaǵy qarqyndylyǵy ár túrli aýyrsynýlar.

Ǵylymı málimetterge súıensek, etekkir aınalymy qysqarǵan, etekkiri qatty, uzaq jáne aýyrsynýmen keletin áıelderde endometrıozdyń damý qaýpi joǵary. Sonymen birge jatyrǵa qural-saıman engizý jáne otalaý da mańyzdy qaýip faktoryna jatady.

Klınısıster sozylmaly somatıkalyq aýrýlar da ishki endometrıoz genezinde mańyzdy dep esepteıdi. Olar endometrıozdyń damýyna tikeleı áser etpese de, organızmniń ár túrli patogendi faktorlarǵa tózimdiligin tómendetedi, turaqty metabolıkalyq buzylystardyń qalyptasýyna jáne ımýnıtettiń tómendeýine jaǵdaı jasaıdy.

Adenomıozdyń jatyr mıomasymen nemese endometrııdiń gıperplastıkalyq úderisterimen qosa-qabattasýy jıi kezdesedi. Bunda eskeretin bir jaıt, ádette, etekkir aınalymy saqtalǵannyń ózinde jatyrdyń bulshyq et qabatynda patologıalyq zaqymdaný damıdy. Adenomıozdyń jatyr mıomasymen qatar júrýi, mıomanyń shyryshty qabat astyndaǵy baılamdaryn eseptemegende, aýrýdyń klınıkalyq kórinisterine kóp áser etpeıdi.

Jatyr endometrıozy jáne endometrıı gıperplazıasy bolǵan jaǵdaıda, menometrorragıalyq nemese asıkldik qandy bólindiler mazalaıdy. Biraq sonymen birge adenomıozdyń patognomıkalyq kórinisteri úderis taralýynyń İİ-İİİ dárejesine, sonda-aq onyń baılamdy túrine tán. I dárejeli ishki endometrıoz kezdeısoq anyqtalady, óıtkeni bunda adenomıozǵa tán belgiler baıqalmaıdy. Kóptegen klınısıster jatyr denesiniń II- III dárejeli ishki endometrıozy nemese onyń baılamdy túri bar naýqastardyń klınıkalyq belgilerinde aıtarlyqtaı aıyrmashylyq joq dep sanaıdy.

Sonymen, adenomıozdyń klınıkalyq belgileriniń aıqyndylyǵy jatyr bulshyq eti qabatynyń endometrıozben zaqymdalý tereńdigine jáne túrine baılanysty. Endometrıozdy erte anyqtaý emniń nátıjeliliginde jáne aýrýdyń betin qaıtarýda asa mańyzdy.

G. J. Amıreeva

---