Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Etekbaı bı men Shormannyń Musasynyń sózi

Tóńkeristen jarty ǵasyr buryn Osy kúngi Pavlodar oblysy burynsha Kereký elindegi Qarjas Shormanuly Musanyń eliniń júz jylqysyn Jaýar Qaraýyl Etekbaı bıdiń eli aıdap kelip paıdalanady. Júz jylqysyn Jaýar eliniń aıdap ketkenin estip, Musa óz Qarjas elinen balýan, batyr, sheshen elý jigit tańdap ertip alyp, jylqylaryn qýyp Etekbaıdyń eline keledi eken.

Musa kelgenmen Etekbaıdyń otanyna kirmeı, jarty shaqyrym eldiń syrtynda turady. Bul bódegeı shet eldiń adamdary ekenin kórip, Etekbaı atynyń shylbyryn belindegi kisesine qystyryp, Musaǵa qarsy júrgen eken. Sonda Musa da atyn jaıaý jetektep kele jatqan Etekbaıdy kórip, attan túsip, «Etekbaı kishi minezben, ınabatty kele jatyr ǵoı. Men de kishireıip amandasaıyn» dep qushaqtasyp, kórisip, jylasyp amandasqan eken.

Budan birneshe ýaqyt buryn Musanyń eli qarjas qyrylysyp, bir sebeppen daý bolyp, bitimge kelmeıtin bolǵan soń, Musa nyń ózine keıbir aǵaıyny bas salǵan soń, Musa Seıtendi aıdatyp, Taıjandy attyrǵan deıdi. Ósitken Musaǵa qarjas eli ókpelep, byt-shyt bolyp Qýandyq-Súıindik eline bytyraı kóshken eken. Bul bytyraǵan halyqqa shydaı almaı Musa Qýandyq-Súıindik eline baryp, jaıyn aıtyp, elin qaıta
kóshirip óz eline ákelip qondyrady.

Osy jaǵdaıdy Qaraýyl Etekbaı sol ýaqıǵanyń janynda turǵandaı bilip alǵan kórinedi. Álgi Musa men Etekbaı kórisip, jylasyp bolǵannan keıin, ornyǵyp otyryp Etekbaı Musadan jaǵalaı otyrǵan «mynaý kim, mynaý kim?» dep bir-birlep kórsetip, jigitterin suraǵan eken. Sonda Musa jigitterin kórsetip, «mynaý — batyrym, mynaý — balýanym» dep elý jigitin túgel baıandaıdy.

Sol kezde ańdyp otyrǵandaı Etekbaı Musaǵa:

— Ýa, Musa! Oıpyrym-aı, Musajan-aı, myrzasy kóp eldiń eli bytyraı ma eken, batyry kóp eldiń jylqysyn jaý ala ma eken degen eken.

Osyny estigen Musa eki sózge kelmeı atyn minip, jigitterine komanda berip, eline tartqan eken. Qatýly Musanyń atqa minip, úıine tartatynyn sezgen Etekbaı úıden ushyp shyǵyp:

— Musaeke, munyńyz qalaı, toqtańyz. Sizderdi dám aıdap keldi. Bólinbegen enshi, jep ketetin bir maldaryńyz bar. Sony jep ketińizder, — dep jarmasqan eken.

Musa:

— Joq, dámińizge rahmet. Myna sózdi estip otyryp, sizdiń dámdi iship otyrýǵa bolmaıdy, — dep tartyp ketken eken.

Bylaı shyǵyp jigitteri Musaǵa:

— Museke, munyńyz ne, Etekbaıǵa eshteńe deı almaı, sybaǵaly asymyzdy ishe almaı ketkenimiz? — dep suraq qoıǵan.

Musa sonda jigitterine:

— Ne as kerek? Ne dep jaýap berýim kerek. Jamandar, sender meni tirideı óltirdińder, senderdiń kesiriń tıgen joq pa? Etekbaı meniń elimniń bytyraǵanyn aıtqan joq pa? Endi ne dep jaýap beremin? — dep Musa jigitterine jaýap berip aıaqtaǵan eken deıdi.

Sóıtip, Musa Etekbaıdyń endi betine kele almaı, júz jylqysyn ala almaı, bos qaıtqan eken. Etekbaı júz jylqysy olja bolyp, elin Musadan saqtap, aman alyp qalǵan kórinedi. Mine, bul áńgimeniń mańyzy osy. Baı Musanyń jazasyn kedeı Etekbaı bergen eken.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama