InfoHub Logo

Ǵaryshtyń úlkendigi sonshalyq, ony metr sekildi ólshemdermen túsiný múmkin emesteı. Sondyqtan ǵarysh ólshemderinde ǵarysh jyly ólshemi qoldanylady.

Jaryqtyń jyldamdyǵy sekýndyna 300 000 km. Iaǵnı bir sekýndta jerdi jeti ret aınala alady. Al jaryq jyly degenimiz jaryqtyń bir jyl boıynsha júrip ótetin joly, ıaǵnı 9 460 800 000 000 km. Bul esep boıynsha aıdyń jaryǵy bizge bir sekýndta, kúnniń jaryǵy 8 mınýtta, ýran ǵalamsharynyń jaryǵy 3 saǵatta, jerge eń jaqyn juldyz bolǵan jáne ońtústik jarty shardan kórinetin Álfa Sentýrıı juldyzynyń jaryǵy 4 jylda, soltústik jarty shardan kórinetin Sırıýs juldyzynyń jaryǵy 8 jylda jetedi. Aspanda kórinetin jáne kózben kóre almaǵan mıllıardtaǵan juldyzdardyń jaryǵy bolsa jerge mıllıondaǵan jyldarda jetip kelgen. Tipti jerge áli jaryǵy jete qoımaǵan kóptegen juldyzdardyń bar ekendigi qabyl etilýde. Olaı bolsa, biz juldyzdarǵa qaraǵanymyzda qazirgi halderine emes, qanshalyqty uzaqta bolsa, sonshalyqty ýaqyt burynǵy halderin kórýdemiz.

Keı túnderde aspanda kórinetin bultqa uqsas jolaqqa «qus joly» delinedi. Bul jolaq mıllıardtaǵan juldyz jáne gazdan quralǵan. Ǵaryshta osy qus joly sekildi juldyz shoǵyrynyń 100 mıllıardtan astamy bar. Al jerimiz bolsa qus joly galaktıkasy ishindegi 200 mıllıardtaǵan juldyzdardyń bireýiniń aınalasynda aınalatyn kishkentaı ǵana ǵalamshar.

Oqýǵa keńes beremiz:

Ǵalamsharlar

Ǵarysh kemesi

Ǵarysh jáne qus joly

Ǵaryshtaǵy jer serikter

Ǵaryshqa ushý týraly 8 qyzyqty derek

Uzaq ustalymmen túsirilgen ǵaryshtyq fotolar

Ǵalamshar kórinisi - Habbl teleskoby kómegimen

ǴZK muraǵatynan alynǵan «MIR» stansıasynyń sýretteri

NASA 60 jyl ǵaryshty zerttep, tamasha fotosýretterdi jarıa etti

---