Jańa pedagogıkalyq tehnologıa oqýshylardyń fýnksıonaldy saýattylyǵyn qalyptastyrýdyń tıimdi joly
JAŃA PEDAGOGIKALYQ TEHNOLOGIA OQÝSHYLARDYŃ FÝNKSIONALDY SAÝATTYLYǴYN QALYPTASTYRÝDYŃ TIİMDİ JOLY
Memleketimizdiń bilim berý júıesinde júrgizilip jatqan jańarýlar qoǵamdyq - ekonomıkalyq qatynastardyń ǵalamdanýy, álemdik aqparattandyrý keńistigine enýi, qazirgi qarqyndy damý kezinde oqý - tárbıe úrdisin izgilendirý ózekti máselelerdiń biri bolyp otyr. Sondyqtan bilim berý júıesi jańa damý qadamdaryn jasaýda. Jańartylǵan bilim berýde aqparattyq tehnologıanyń ereksheligi muǵalimder men oqýshylarǵa óz betimen birlesip, shyǵarmashylyqpen jumys isteýine múmkinshilik beredi. Demek, básekege qabiletti tulǵa daıyndaý úshin adamnyń quzyrlyq qabiletine súıený arqyly nátıjege baǵdarlanǵan bilim berý bolashaq urpaqtyń sanaly, maqsatty bolashaǵyna baǵyt berý degen sóz. Bul jańa formasıa ustazyna qoıylatyn jaýakershilikti tanytatyny sózsiz. J. Aımaýytovsha aıtsaq, «Sabaq berý úırenshikti jaı ǵana sheberlik emes, ol - jańadan jańany tabatyn ónerge» aınalýy tıis.
Osy tusta, memleket «Qazaqstan Respýblıkasynda bilim berýdi jáne ǵylymdy damytýdyń 2020 - 2025 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasyn» ázirledi. Bul qujatta aǵymdaǵy jaǵdaıǵa saraptama jasalynyp, negizgi basym baǵyttardy aıqyndap berdi. Basty maqsat - bilim alýshylardy bolashaqqa daıyndaý, bilim berý uıymdaryn jaqsartý, baǵalaý men basqarý - bilim berýdegi memlekettik saıasattyń basty nazary bolyp otyr.
Sondyqtan, sapaly bilimge qol jetkizýde, bilim alýshynyń fýnksıonaldy quzyrettiligin qalyptastyrýda oqytýdyń ártúrli tehnologıalary saraptalyp, jańashyl pedagogtardyń is - tájirıbeleri zerttelip, mektep ómirine enýde. Jańa tehnologıany meńgerýde muǵalimniń jan - jaqty bilimi qajet. Qazirgi muǵalim pedagogıkalyq ózgeristerge tez ıkemdeletin, jańalyqty qabyldaýǵa beıim, oqýshylarmen ortaq til tabysyp «oqýshy únin» tyńdaı biletin, aqparattyq - tenologıalardy jetik meńgere alatyn «jańashyl ustaz» bolsa, shákirti dúnıetanym qabileti joǵary, daryndy ónerpaz, izdenimpaz, óz aldyna maqsat qoıa alatyn, ózindik ustanymy qalyptasqan tulǵa bolary sózsiz. Jańa pedagogıkalyq tehnologıanyń erekshelikteri - ósip kele jatqan jeke tulǵany jan - jaqty damytý, ózgeris engizý, jańa pedagogıkalyq ıdeıalar men jańalyqtardy ómirge ákelý. Osy tusta, fýnksıonaldyq saýattylyqty bala janyna daryta otyryp, onyń áleýmettik, mádenı, saıası, ekonomıkalyq qyzmetterge belsene aralasýyna, jasyna qaramaı zaman aǵymyna ilesýine, ún qosýyna, únemi bilimin jan - jaqty jetildirip otyrýyna baǵyttaı alamyz, onyń ortaǵa áleýmettik turǵyda beıimdelýine muryndyq bolamyz. Sondyqtan da, muǵalimniń qoǵam aldyndaǵy jaýapkershiligi joǵarylyp, bedel bıigine de áser etedi. Sanaly urpaqtyń ósýi, onyń jańa ómirge qanshalyqty beıim ekendigi ulttyń keleshegin baǵamdaıdy desek, oqýshylardyń fýnksıonaldyq saýattylyǵyn damytý jónindegi Ulttyq jospardyń oqytýdyń ádistemesi men mazmunyn jańǵyrtýdaǵy basymdyǵy da osynda. Bilim alýshynyń pándi tereń túsinýi, ózdiginen oqyp - túsiný qabiletin damytýy, oqýshy men muǵalim arasyndaǵy seriktestik qarym - qatynas, oqýshy boıynda kreatıvtilik, synı oılaý, komýnıkatıvtilik, toppen birlesken jumystaǵy belsendilik qasıetter muǵalimniń baǵyt - baǵdar berip, kóshbasshylyq etýimen júzege asyrylady. Sondyqtan muǵalim oqýshynyń bilimin izgilendirýde synı turǵydan oılaýǵa, ózin - ózi baǵalaýǵa, AKT múmkindikteri arqyly ózdiginen bilim alýǵa baǵyttalǵan oqytýdyń tıimdi ádis - tásilderin durys tańdaýy qajet jáne tańdaǵan ádis - tásildiń oqý maqsattarynyń oryndalýyna qanshalyqty yqpaly bolǵany, nátıjeliligi muǵalimniń aldaǵy josparyna negiz bolýy kerek. Muǵalimniń shyǵarmashylyq áreketi oqýshyny shyǵarmashylyqqa jeteleıdi. Mekteptegi baǵalaýdyń durys júrgizilýi materıaldy meńgerý, meńgermeýin anyqtaýmen qatar onyń sebepterin anyqtaýǵa múmkindik beretin oqytýdyń mańyzdy quramdy bóligi desek, baǵalaýdyń ózin durys uıymdastyrýdyń mańyzdylyǵyn baıqaýǵa bolady.
Bolashaqtyń búgingiden de jarqyn bolýyna aparar jol - bilim joly. Endeshe, jańa mindetterdi muǵalimniń kásibı sanasynyń ózgerýinsiz, kásibı quzirettilikti qalyptastyrmaı, eski biliktilikti arttyrý júıesimen sheshý, nátıjege baǵyttalǵan bilim berý múmkin emes. Jańa formasıa muǵalimi refleksıaǵa qabiletti, ózin - ózi júzege asyrýǵa talpynǵan ádisnamalyq, zertteýshilik, dıdaktıkalyq - ádistemelik, áleýmettik tulǵaly, komýnıkatıvtilik, aqparattyq jáne taǵy basqa quzyrettilikterdiń joǵary deńgeıimen sıpattalatyn rýhanı - adamgershilikti, azamattyq jaýapty, saýatty, belsendi, shyǵarmashyl tulǵa dep negizdeýge bolady. Sondyqtan muǵalim aldyndaǵy negizgi problema - fýnksıonaldyq saýattylyqty qalyptastyrýda oqýshylardyń oqý - tanymdyq quzirettilikterin damytý; oqýshylardyń bilim alýynyń nátıjelerin baqylaý jáne máseleni sheshý; oqýshylarmen toptyq jumysty uıymdastyrýda teorıalyq jáne praktıkalyq daıarlyq; birlesken ádisterdi qoldaný arqyly máselelerdi sheshý;
bilim alýshylardyń pándik bilimderine, eptilikterine jáne daǵdylaryna súıene otyryp, oqý pánderi arqyly fýnksıonaldyq saýattylyqty damytý.
Qoryta aıtqanda, zaman talabyna saı shákirt tárbıeleýde jańa serpin men shyǵarmashylyq izdenis asa qajet. Bul joldaǵy negizgi aıqyn baǵyt nátıjege baǵyttalǵan jańa pedagogıkalyq tehnologıalar. Sonyń ishinde, men, mektep ákimshiligi retinde, mektep jumysynyń tabystylyǵy, oqý - tárbıe jumysynyń sapalylyǵy bilim uıymyn basqarýdy júzege asyrýdaǵy jańasha kózqaras pen ınovasıalyq qyzmetten bastaý alatynyn eskerimiz qajet. Osydan jańartylǵan orta bilim berý mazmunyn júzege asyrý basshy kadrlardyń kásibı deńgeıine, olardyń bilim berý úderisindegi máselelerdi sheshýge qosqan úlesine baılanysty. Jańartylǵan bilim berýdegi alǵashqy qadamymyz aǵymdaǵy jaǵdaıdy taldap, monıtorıń júrgizý arqyly uıymdastyrý men josparlaýdan, baqylaý men baǵalaýdan, túzetýden, kadrlarmen jumysty jandandyrý tursa, qoıylǵan maqsatqa jetý jolyndaǵy áreketimiz de nátıjeli bolady dep senemin.
Pedagogtik sheberlik – úırený men izdenýdiń jemisi. Sondyqtan oqýshymen birlesip áreket etýdiń jańasha úlgilerin jasaı alatyn mamandardyń bolýy - zamanaýı bilim berý suranystarynyń biri. Endeshe, Máńgilik Eldiń jańa formatty muǵalimi oqý úderisindegi jańany jasqanbaı qabyldap, jasampaz elimizdiń táýelsizdik baıraǵyn daryndy, talantty shákirtteriniń jetistikterimen bıikte beredi dep oılaımyn.
Ádebıetter
1. Qazaqstan Respýblıkasynda bilim berýdi jáne ǵylymdy damytýdyń 2020 - 2025 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasy/ 2019 jyl 27 jeltoqsan
2. Qazirgi mektepti basqarý. Táýirbekova S. J/Almaty, 2019
Memleketimizdiń bilim berý júıesinde júrgizilip jatqan jańarýlar qoǵamdyq - ekonomıkalyq qatynastardyń ǵalamdanýy, álemdik aqparattandyrý keńistigine enýi, qazirgi qarqyndy damý kezinde oqý - tárbıe úrdisin izgilendirý ózekti máselelerdiń biri bolyp otyr. Sondyqtan bilim berý júıesi jańa damý qadamdaryn jasaýda. Jańartylǵan bilim berýde aqparattyq tehnologıanyń ereksheligi muǵalimder men oqýshylarǵa óz betimen birlesip, shyǵarmashylyqpen jumys isteýine múmkinshilik beredi. Demek, básekege qabiletti tulǵa daıyndaý úshin adamnyń quzyrlyq qabiletine súıený arqyly nátıjege baǵdarlanǵan bilim berý bolashaq urpaqtyń sanaly, maqsatty bolashaǵyna baǵyt berý degen sóz. Bul jańa formasıa ustazyna qoıylatyn jaýakershilikti tanytatyny sózsiz. J. Aımaýytovsha aıtsaq, «Sabaq berý úırenshikti jaı ǵana sheberlik emes, ol - jańadan jańany tabatyn ónerge» aınalýy tıis.
Osy tusta, memleket «Qazaqstan Respýblıkasynda bilim berýdi jáne ǵylymdy damytýdyń 2020 - 2025 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasyn» ázirledi. Bul qujatta aǵymdaǵy jaǵdaıǵa saraptama jasalynyp, negizgi basym baǵyttardy aıqyndap berdi. Basty maqsat - bilim alýshylardy bolashaqqa daıyndaý, bilim berý uıymdaryn jaqsartý, baǵalaý men basqarý - bilim berýdegi memlekettik saıasattyń basty nazary bolyp otyr.
Sondyqtan, sapaly bilimge qol jetkizýde, bilim alýshynyń fýnksıonaldy quzyrettiligin qalyptastyrýda oqytýdyń ártúrli tehnologıalary saraptalyp, jańashyl pedagogtardyń is - tájirıbeleri zerttelip, mektep ómirine enýde. Jańa tehnologıany meńgerýde muǵalimniń jan - jaqty bilimi qajet. Qazirgi muǵalim pedagogıkalyq ózgeristerge tez ıkemdeletin, jańalyqty qabyldaýǵa beıim, oqýshylarmen ortaq til tabysyp «oqýshy únin» tyńdaı biletin, aqparattyq - tenologıalardy jetik meńgere alatyn «jańashyl ustaz» bolsa, shákirti dúnıetanym qabileti joǵary, daryndy ónerpaz, izdenimpaz, óz aldyna maqsat qoıa alatyn, ózindik ustanymy qalyptasqan tulǵa bolary sózsiz. Jańa pedagogıkalyq tehnologıanyń erekshelikteri - ósip kele jatqan jeke tulǵany jan - jaqty damytý, ózgeris engizý, jańa pedagogıkalyq ıdeıalar men jańalyqtardy ómirge ákelý. Osy tusta, fýnksıonaldyq saýattylyqty bala janyna daryta otyryp, onyń áleýmettik, mádenı, saıası, ekonomıkalyq qyzmetterge belsene aralasýyna, jasyna qaramaı zaman aǵymyna ilesýine, ún qosýyna, únemi bilimin jan - jaqty jetildirip otyrýyna baǵyttaı alamyz, onyń ortaǵa áleýmettik turǵyda beıimdelýine muryndyq bolamyz. Sondyqtan da, muǵalimniń qoǵam aldyndaǵy jaýapkershiligi joǵarylyp, bedel bıigine de áser etedi. Sanaly urpaqtyń ósýi, onyń jańa ómirge qanshalyqty beıim ekendigi ulttyń keleshegin baǵamdaıdy desek, oqýshylardyń fýnksıonaldyq saýattylyǵyn damytý jónindegi Ulttyq jospardyń oqytýdyń ádistemesi men mazmunyn jańǵyrtýdaǵy basymdyǵy da osynda. Bilim alýshynyń pándi tereń túsinýi, ózdiginen oqyp - túsiný qabiletin damytýy, oqýshy men muǵalim arasyndaǵy seriktestik qarym - qatynas, oqýshy boıynda kreatıvtilik, synı oılaý, komýnıkatıvtilik, toppen birlesken jumystaǵy belsendilik qasıetter muǵalimniń baǵyt - baǵdar berip, kóshbasshylyq etýimen júzege asyrylady. Sondyqtan muǵalim oqýshynyń bilimin izgilendirýde synı turǵydan oılaýǵa, ózin - ózi baǵalaýǵa, AKT múmkindikteri arqyly ózdiginen bilim alýǵa baǵyttalǵan oqytýdyń tıimdi ádis - tásilderin durys tańdaýy qajet jáne tańdaǵan ádis - tásildiń oqý maqsattarynyń oryndalýyna qanshalyqty yqpaly bolǵany, nátıjeliligi muǵalimniń aldaǵy josparyna negiz bolýy kerek. Muǵalimniń shyǵarmashylyq áreketi oqýshyny shyǵarmashylyqqa jeteleıdi. Mekteptegi baǵalaýdyń durys júrgizilýi materıaldy meńgerý, meńgermeýin anyqtaýmen qatar onyń sebepterin anyqtaýǵa múmkindik beretin oqytýdyń mańyzdy quramdy bóligi desek, baǵalaýdyń ózin durys uıymdastyrýdyń mańyzdylyǵyn baıqaýǵa bolady.
Bolashaqtyń búgingiden de jarqyn bolýyna aparar jol - bilim joly. Endeshe, jańa mindetterdi muǵalimniń kásibı sanasynyń ózgerýinsiz, kásibı quzirettilikti qalyptastyrmaı, eski biliktilikti arttyrý júıesimen sheshý, nátıjege baǵyttalǵan bilim berý múmkin emes. Jańa formasıa muǵalimi refleksıaǵa qabiletti, ózin - ózi júzege asyrýǵa talpynǵan ádisnamalyq, zertteýshilik, dıdaktıkalyq - ádistemelik, áleýmettik tulǵaly, komýnıkatıvtilik, aqparattyq jáne taǵy basqa quzyrettilikterdiń joǵary deńgeıimen sıpattalatyn rýhanı - adamgershilikti, azamattyq jaýapty, saýatty, belsendi, shyǵarmashyl tulǵa dep negizdeýge bolady. Sondyqtan muǵalim aldyndaǵy negizgi problema - fýnksıonaldyq saýattylyqty qalyptastyrýda oqýshylardyń oqý - tanymdyq quzirettilikterin damytý; oqýshylardyń bilim alýynyń nátıjelerin baqylaý jáne máseleni sheshý; oqýshylarmen toptyq jumysty uıymdastyrýda teorıalyq jáne praktıkalyq daıarlyq; birlesken ádisterdi qoldaný arqyly máselelerdi sheshý;
bilim alýshylardyń pándik bilimderine, eptilikterine jáne daǵdylaryna súıene otyryp, oqý pánderi arqyly fýnksıonaldyq saýattylyqty damytý.
Qoryta aıtqanda, zaman talabyna saı shákirt tárbıeleýde jańa serpin men shyǵarmashylyq izdenis asa qajet. Bul joldaǵy negizgi aıqyn baǵyt nátıjege baǵyttalǵan jańa pedagogıkalyq tehnologıalar. Sonyń ishinde, men, mektep ákimshiligi retinde, mektep jumysynyń tabystylyǵy, oqý - tárbıe jumysynyń sapalylyǵy bilim uıymyn basqarýdy júzege asyrýdaǵy jańasha kózqaras pen ınovasıalyq qyzmetten bastaý alatynyn eskerimiz qajet. Osydan jańartylǵan orta bilim berý mazmunyn júzege asyrý basshy kadrlardyń kásibı deńgeıine, olardyń bilim berý úderisindegi máselelerdi sheshýge qosqan úlesine baılanysty. Jańartylǵan bilim berýdegi alǵashqy qadamymyz aǵymdaǵy jaǵdaıdy taldap, monıtorıń júrgizý arqyly uıymdastyrý men josparlaýdan, baqylaý men baǵalaýdan, túzetýden, kadrlarmen jumysty jandandyrý tursa, qoıylǵan maqsatqa jetý jolyndaǵy áreketimiz de nátıjeli bolady dep senemin.
Pedagogtik sheberlik – úırený men izdenýdiń jemisi. Sondyqtan oqýshymen birlesip áreket etýdiń jańasha úlgilerin jasaı alatyn mamandardyń bolýy - zamanaýı bilim berý suranystarynyń biri. Endeshe, Máńgilik Eldiń jańa formatty muǵalimi oqý úderisindegi jańany jasqanbaı qabyldap, jasampaz elimizdiń táýelsizdik baıraǵyn daryndy, talantty shákirtteriniń jetistikterimen bıikte beredi dep oılaımyn.
Ádebıetter
1. Qazaqstan Respýblıkasynda bilim berýdi jáne ǵylymdy damytýdyń 2020 - 2025 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasy/ 2019 jyl 27 jeltoqsan
2. Qazirgi mektepti basqarý. Táýirbekova S. J/Almaty, 2019
Shaımerdenova Gýlpıza Satylganovna
Dırektordyń oqý - tárbıe isi jónindegi orynbasary, Jambyl oblysy ákimdiginiń bilim basqarmasy Merki aýdanynyń bilim bóliminiń
«Aqkóz Qosanuly atyndaǵy №18 jalpy orta bilim beretin
tirek mektebi(resýrstyq ortalyq)» KMM
Jambyl oblysy, Merki aýdany
You Might Also Like
-
Marıa Montessorı 1870 jyldyń 31 tamyzynda Italıada týylyp, 1952 jyly Golandıada qaıtys boldy. Osy jyldar aralyǵynda onyń ómir joly fılosofıalyq máni bar, balalardyń quqyǵyn qorǵaý úshin kúresi men ...
-
Barlyq oqýshylar oryndaı alady:
