InfoHub Logo

Nurlybektiń qalyńdyǵy tús kóripti. Túsinde Nurlybek bıik jar basyndaǵy altyn taqta otyr eken. Tańerteń túsin anasyna aıtqan, biraq Nurlybek dep aıtýdan uıalyp, ákem otyr eken degen. Maqsaty kópti kórgen anasyna jorytyp alý bolatyn. Anasy: «Jaqsy tús, ákeńniń mansaby óseıin dep tur eken» dep joryǵan. Qyz ishteı Nurlybektiń mansaby ósedi dep sendi. Keıin telefon arqyly Nurlybekke aıtqanda ol máz bop qaldy. Bıik jar da qazaq uǵymynda bıik mansapty bildiredi, al altyn taq — bılik ekeni aıtpaı-aq belgili. Qyzmetim joǵarylaıtyn shyǵar dep jorydy. Degenmen qyzdyń anasyna jorytqanda «ákem otyr eken» dep aıtqanyna azdap nalydy, tús degenniń kimge qaratyp jorysań soǵan aýyp ketetinin bir estigeni bar edi. «Qap, áttegen-aı, jaqsy tústiń basqa adamǵa ketip qalǵanyn qarashy» dep oılady.

Ósedi deıtindeı mansaby da joq, bir qalalyq gazettiń qarapaıym tilshisi. Oqýdy bitirgeni keshe, sońǵy jylǵy praktıka kezinde aǵa-kókelep júrip osynda jumysqa turyp qalǵan. Páter jaldap turyp, aılyǵyna qarap qana qaltyldap ómir súrip júrgen kóp jastyń biri. Al qalyńdyǵy bolsa, oqý bitire salyp óziniń týǵan aýylyna qaıtqan. Aýyldaǵy mektepke muǵalimdik istep júr. Ekeýi bir jylda oqýǵa tústi. Birin biri bilmeı, úshinshi kýrstyń sońyna qaraı tanysty. Birden úılenýge jaǵdaı múmkindik bermedi de, qyz ýaqytsha ata-anasynyń janyna ketti. Nurlybek bolsa tezirek úılenýdiń qamyn oılap, tyrysyp júr. Qansha talpynsa da oń jambasqa kelmeı jatqan tirligine keıde nalıtyn.

Qalyńdyǵynyń túsinen keıin ómirinde bir jańalyq bolatynyna sendi. Buǵan deıin de, birneshe tústiń aıdaı anyq kelgeni bar. Ájesi jaryqtyq ta jap-jaqsy jorýshy edi-aý... Sodan bolsa kerek Nurlybek áıteý úmitti. Endi sol jaqsylyq qaı taraptan keletinin oılap basy qatyp júr. Keıde «Papań qalaı? Ne jańalyq bar?» dep qyzdan surap qoıady. Onysy buǵan buıyratyn baq qyzdyń ákesine aýyp ketken joq pa eken degeni. Ol jaqta da esh jańalyq joq. Ómir sol burynǵy qalpynda typ-tynysh ótip jatyr. Gazettiń jaýapty hatshysy jumystan ketti, biraq kóp kúttirmeı jańa jaýapty hatshy jumysqa keldi. Aılyq ta ósken joq, mardymdy qalamaqy da túsken joq.

Tús kórgen kúnnen bir aptadaı ýaqyt ótti. Nurlybek endi tústi basqasha joryı bastady. Qyzdyń ózine degen qurmetinen týyndaǵan tús shyǵar, onyń meni sonsha súıetininiń belgisi bolar degen oıǵa keldi. Taǵy bir habarlasqanda kóp sózdiń arasynda: «túsińde sen ne istep júrdiń?» — dep surap qaldy. Qyz túsinde ózi bolmaǵanyn, tek Nurlybekti ǵana kórgenin aıtty. «Hmm, qyzyq eken» dep qoıdy. Biraq tús týraly oı bunymen tyıylmady, qaıta órshı tústi. «Bıik jartas — eger abaılamasań, ol jartastan qulaýyń da múmkin...», «... sonda qalaı boldy eken, jartas aldyńǵy jaǵymda turdy ma, artymda ma, álde aınalam túgel bıik jar boldy ma eken á?...», «Altyn taq demekshi, dinde er adamǵa altyn haram deýshi edi...», «Tús joryıtyn kitabym bar edi, qaı qýysta júr eken?...»...

Jumystaǵy jaısyzdyq, kúndelikti turmystyń tarshylyǵy Nurlybekke «Jar basyndaǵy altyn taq» týraly oılamaýǵa múmkindik bermeıtin. Bireýge ókpelese de, bir qıyndyq kórse de, Alla qalasa «Altyn taqqa» jetermin, sonda kórermin dep ishteı tistenip qoıatyn. Mynaý bir qalypty tirlikten jalyqqan Nurlybek endi «Altyn taqty» jatsa-tursa oılaıtyn boldy. Kúnde derlik qalyńdyǵyna telefon shalady. Sol kezde áıteý oraıyn taýyp kórgen túsiniń usaq detaldaryn surap alyp júrdi. Eki apta ýaqyt ótti, eshbir jańalyq joq. «Altyn taq» ózi kelmegen soń, Nurlybek ony izdeı bastady. Týrasyn aıtqanda, aılyǵy joǵaryraq jumys izdeýge kiristi. Qoly qalt etkende, biraz mekemeniń esiginen syǵalap kórdi. Biraq oryn joq, bolsa da úmitti adam kóp. Átteń bir kókesi bolǵanda ǵoı...

Aqyry jańa jumys izdeý de nátıjesiz aıaqtalǵandaı kórindi. Biraq óziniń «jar basyndaǵy altyn taqta» otyrǵanyn elestetý kóńilin toǵaıtyp, janyn rahatqa bóleı bastady. Ol endi túsiniń ómirde júzege asqanyn kútpese de, sol tústi elestetip lázzat tabatyn boldy. Biraq ózi kórmegen soń, kórgendeı elestetý qıynǵa soqty. Mysaly, jartas — qalyń butaly, qaraǵaıly ózi kórgen jaılaýdaǵy jartas pa? Álde jyp-jylmaǵaı jaltyr quz ba? Álde bir qulama jardyń sheti ǵana ma? ... «Altyn taqtyń» beınesi, óziniń qalaı otyrǵany, júzi nurly ma, alańdaýly ma?... neshe túrli suraq týyndady. Aqyry qyzǵa, batyly baryp, sol tústiń sýretin salyp berýin surady. Qyz sýretti jaqsy salatyn. «Tý, jan, saǵan ne bop ketken? Qoıshy sol tústi...» dep tańdana kúlgen. Biraq Nurlybek neshe túrli syltaý aıtyp, durys jorýǵa kerek dep sýretin salǵyzdy da, poshtadan alǵyzyp aldy.

Nurlybek sýretke uzaq qarady. Sýret Nurlybek oılaǵandaı bolmaı shyqty. Japan dalada jerden ósip shyqqandaı dara shoshaıǵan tip-tik jalǵyz shoqy, onyń basyndaǵy aıadaı ǵana tekshede altyn taq tur. Sol taqtyń ústinde Nurlybekke uqsaıtyn bireý otyr. Arǵy jaǵy munarly shalqar jazyq, kóz toqtatar eshteńe joq. Jartas ta tikensiz taqyr. Altyn taq azdap nur shashatyn sekildi. Al Nurlybektiń bet-álpeti bulyńǵyr...

Kenet kóńilinde bir jaısyzdyq ornady, jany qulazyǵandaı sezinip, ózi jalǵyz turatyn shaǵyn bólmede otyryp aýyr kúrsindi. Panasyz sábıdeı kúı bılep, kózine móltildep jas kelgenin ózi baıqamaı qaldy. Áýelde sýretti tóseginiń basyna ilip qoıyp kúnde qarap júrgisi kelgen, endi ol oıynan aınyp qaldy. Bir sát qaǵazdy jumarlap judyryǵyn juma qatty qysty. Tereń oıdyń sońynan erip, shalqalap uzaq jatty...

---