Jat qylyqtan aýlaq bol, jas dos!
"Jat qylyqtan aýlaq bol, jas dos!" psıhologıalyq kómek
Esirtkiler - nashaqorlyqqa dýshar etetin tabıǵı nemese sıntetıkalyq zattar.
Esirtki — adamnyń ortalyq júıke júıesine áser etip, nashaqorlyqqa shaldyqtyratyn tabıǵı jáne jasandy zattar. Esirtki zattaryn tek qana medısınalyq qajettilik boıynsha (mysaly, operasıalyq narkoz úshin, qaterli isik aýrýlarynda, t. b.) jáne qatań dárigerlik baqylaýmen belgilengen mólsherde ǵana qoldanýǵa ruqsat etiledi. Ol mólsherden asyp ketken jaǵdaıda adam ómirine qaýip týady. Eger adam esirtkini jıi qoldansa, onyń organızmi soǵan úırenip ketedi. Sóıtip, ol adam esirtkisiz ómir súre almaıtyndaı jaǵdaıǵa nashaqorlyqqa dýshar bolady. Esirtkige qumarlyq - uzaq emdeýdi qajet etetin aýrý. Esirtkige qumarlyqtan arylý úshin adam neǵurlym dárigerge erterek qaralsa, soǵurlym tez jazylady. Kez kelgen esirtki adamnyń densaýlyǵyn, psıhıkasyn buzady, adamdy qýatsyz, álsiz, jigersiz etedi. Esirtki qoldanatyn adamdarda eń qaýipti aýrýlar — SPID, sıfılıs jóne gepatıt juqtyrý múmkindigi kúrt joǵarylaıdy. Nashaqorlardyń kóbisi osy úsh aýrýmen aýyrady. Gepatıt, oǵan qosa esirtki zattarmen ýlaný baýyrdyń dıstrofıasyna alyp keledi de, adam múgedek bolyp qalady. Esirtkiden júrek, mı, ókpe de zardap shegedi. Esirtkimen zańsyz áreket jasaǵandar (mysaly, medısınalyq qajetten tys qoldaný, zańsyz daıyndaý, satyp alý ne satý, saqtaý, tasymaldaý, t. b.) QR zańy boıynsha qylmystyq jaýapkershilikke tartylady
Temeki tútininiń adam aǵzasyna tıgizetin áseri
Siz temeki tútinin jutqanda...
Siz temeki tútinin jutqanda, ol Sizdiń aýyzyńyz ben tamaǵyńyz arqyly ókpeńizge túsedi. Tútinniń quramynda obyrdy týdyratyn ýytty zattekterdi qosa alǵanda, 4 myńnan astam hımıkat bar. Mysaly, formaldegıd, benzol, myshák jáne basqalary. Bul zattekter aǵzaǵa engende tindermen ózara áreketke túsedi. Tútin ókpege jetkende shaıyr túrinde tunyp qalady.
Nıkotın
Nıkotın – temekide jáne basqa ósimdikterdiń quramynda bolatyn (2% - ǵa deıin) alkaloıd. Temeki shekken kezde aǵzaǵa sińip ketedi. Bul – az mólsherde júıke júıesine qozdyrý áserin beretin, kóp mólsherde onyń saldanýyna (tynys alýdyń toqtap qalýy, júrektiń toqtap qalýy) soqtyratyn kúshti - ý.
Temeki shegýdiń ókpege áseri
Temeki tútinin tikeleı ókpemen baılanysqa túsedi, sonysymen obyr, pnevmonıa, emfızema, sozylmaly bronhıt jáne basqa ókpe aýrýlaryna shaldyǵý qaýipin arttyrady. Baqytqa oraı, kóptegen ózgeristerdi qalpyna keltirýge bolady.
Esińizde bolsyn!
Temeki shegý tek sizge ǵana zıandy áserin berip qana qoımaıdy. Temeki tútini sizdiń aınalańyzdaǵy adamdardyń ókpesine enip, joǵaryda atalǵan asqynýlardyń barlyǵyna sizdiń týystaryńyz ben jaqyndaryńyz tap bolady.
İshimdiktiń aǵzaǵa tıgizetin áseri
• İshimdikke salyný ár túrli músheler men júıelerdegi aýrýlardyń damý qaýipin týyndatady:
• Mı: este saqtaý qabiletiniń tómendeýi, alkogóldik jarymestik, psıhıkalyq buzylýlar.
• Júrek - tamyr júıesi: arterıaldyq gıpertenzıa, júrektiń ıshemıalyq aýrýy, júrek yrǵaǵanyń buzylýy.
• Asqorytý músheleri: gastrıt, asqazan jáne ultabardyń oıyqjarasy, pankreatıt, obyr.
• Baýyr: gepatoz, alkogóldik gepatıt, baýyr sırrozy.
• Ortalyq júıke júıesi: júıke jasýshalarynyń buzylýy, mı ınsýlti.
• Reprodýksıalyq densaýlyq: jatyr ishindegi náresteniń alkogóldik ýlanýy, jatyr ishindegi náresteniń alkogóldik sındromy, perınataldy kezeńdegi aýrýlar, denesi men aqyl - estiń damymaı qalýy.
• İshimdikter mezgilsiz ólimniń sebebi bolýy múmkin: jaraqattar men ýlanýlar, adam óltirý, órt, sýǵa ketý, avtokólik oqıǵalary jáne t. b
Egerde sen qıyn jaǵdaıǵa tap bolsań!
Qurmetti oqýshy!
Ómir joly - qıyn jol. «Alynbaıtyn qamal joq» demekshi adamnyń sol qıyndyqtardy jeńýge óz tarapynan qulshynysy, umtylysy bolsa, bárin de jeńip, aldyna qoıǵan arman – maqsattaryna jetýge erik - kúshi tolyq jetedi. Bul qıyndyqtar - kúndelikti ózińdi qorshaǵan adamdarmen (ata - ana, dostaryń, muǵalimder, ózge de eresek adamdar) qarym – qatynasta kezdesetin kelispeýshilik, daý - janjal, t. b. jaǵdaı bolýy múmkin. Sondyqtan tómende berilgen keńesterge nazar aýdarǵan jón!
- árbir balanyń eń birinshi aqylshysy – ata-anasy. Sol sebepti mektepte bolatyn túrli jaǵdaıattarda óz-ózińdi qalaı ustaý jóninde ata-anańmen aqyldas;
- muǵalimniń bergen eskertýlerin, jazalaý sharalaryn túsinistikpen qabyldap, óz kemshilikterińdi joıýǵa tyrys; - mektepte oqýshylarmen, muǵalimdermen syılastyq qarym – qatynasta bolýǵa tyrys;
- sebepsiz pále - jaladan óz – ózińdi qorǵaý úshin ár ýaqytta da shynshyl bol, óz oıyńdy erkin aıta bil, óz quqyǵyńdy qorǵaı bil;
- mektepte júrgen kezińde sheshimi qıyn máselelerde saǵan aqylshy bolatyn, kómek qolyn sozatyn muǵalimder, synyp jetekshi, mektep psıhology bar ekenin esińde usta; - «Jumyla kótergen júk jeńil» degendeı óziniń kezdesken qıyndyqtaryńdy shamań kelgenshe óziń qajet dep tapqan adamdaryńmen (ata - ana, muǵalim, mektep psıhology) bólisip, olardan aqyl – keńes, kómek suraýǵa tyrys.
Atyraý oblysy, Mahambet aýdany, Saraıshyq aýyly,
Q. Qarashauly atyndaǵy Saraıshyq orta mektebiniń pedagog psıhology
Taýova Nursulý Raýlqyzy
Esirtkiler - nashaqorlyqqa dýshar etetin tabıǵı nemese sıntetıkalyq zattar.
Esirtki — adamnyń ortalyq júıke júıesine áser etip, nashaqorlyqqa shaldyqtyratyn tabıǵı jáne jasandy zattar. Esirtki zattaryn tek qana medısınalyq qajettilik boıynsha (mysaly, operasıalyq narkoz úshin, qaterli isik aýrýlarynda, t. b.) jáne qatań dárigerlik baqylaýmen belgilengen mólsherde ǵana qoldanýǵa ruqsat etiledi. Ol mólsherden asyp ketken jaǵdaıda adam ómirine qaýip týady. Eger adam esirtkini jıi qoldansa, onyń organızmi soǵan úırenip ketedi. Sóıtip, ol adam esirtkisiz ómir súre almaıtyndaı jaǵdaıǵa nashaqorlyqqa dýshar bolady. Esirtkige qumarlyq - uzaq emdeýdi qajet etetin aýrý. Esirtkige qumarlyqtan arylý úshin adam neǵurlym dárigerge erterek qaralsa, soǵurlym tez jazylady. Kez kelgen esirtki adamnyń densaýlyǵyn, psıhıkasyn buzady, adamdy qýatsyz, álsiz, jigersiz etedi. Esirtki qoldanatyn adamdarda eń qaýipti aýrýlar — SPID, sıfılıs jóne gepatıt juqtyrý múmkindigi kúrt joǵarylaıdy. Nashaqorlardyń kóbisi osy úsh aýrýmen aýyrady. Gepatıt, oǵan qosa esirtki zattarmen ýlaný baýyrdyń dıstrofıasyna alyp keledi de, adam múgedek bolyp qalady. Esirtkiden júrek, mı, ókpe de zardap shegedi. Esirtkimen zańsyz áreket jasaǵandar (mysaly, medısınalyq qajetten tys qoldaný, zańsyz daıyndaý, satyp alý ne satý, saqtaý, tasymaldaý, t. b.) QR zańy boıynsha qylmystyq jaýapkershilikke tartylady
Temeki tútininiń adam aǵzasyna tıgizetin áseri
Siz temeki tútinin jutqanda...
Siz temeki tútinin jutqanda, ol Sizdiń aýyzyńyz ben tamaǵyńyz arqyly ókpeńizge túsedi. Tútinniń quramynda obyrdy týdyratyn ýytty zattekterdi qosa alǵanda, 4 myńnan astam hımıkat bar. Mysaly, formaldegıd, benzol, myshák jáne basqalary. Bul zattekter aǵzaǵa engende tindermen ózara áreketke túsedi. Tútin ókpege jetkende shaıyr túrinde tunyp qalady.
Nıkotın
Nıkotın – temekide jáne basqa ósimdikterdiń quramynda bolatyn (2% - ǵa deıin) alkaloıd. Temeki shekken kezde aǵzaǵa sińip ketedi. Bul – az mólsherde júıke júıesine qozdyrý áserin beretin, kóp mólsherde onyń saldanýyna (tynys alýdyń toqtap qalýy, júrektiń toqtap qalýy) soqtyratyn kúshti - ý.
Temeki shegýdiń ókpege áseri
Temeki tútinin tikeleı ókpemen baılanysqa túsedi, sonysymen obyr, pnevmonıa, emfızema, sozylmaly bronhıt jáne basqa ókpe aýrýlaryna shaldyǵý qaýipin arttyrady. Baqytqa oraı, kóptegen ózgeristerdi qalpyna keltirýge bolady.
Esińizde bolsyn!
Temeki shegý tek sizge ǵana zıandy áserin berip qana qoımaıdy. Temeki tútini sizdiń aınalańyzdaǵy adamdardyń ókpesine enip, joǵaryda atalǵan asqynýlardyń barlyǵyna sizdiń týystaryńyz ben jaqyndaryńyz tap bolady.
İshimdiktiń aǵzaǵa tıgizetin áseri
• İshimdikke salyný ár túrli músheler men júıelerdegi aýrýlardyń damý qaýipin týyndatady:
• Mı: este saqtaý qabiletiniń tómendeýi, alkogóldik jarymestik, psıhıkalyq buzylýlar.
• Júrek - tamyr júıesi: arterıaldyq gıpertenzıa, júrektiń ıshemıalyq aýrýy, júrek yrǵaǵanyń buzylýy.
• Asqorytý músheleri: gastrıt, asqazan jáne ultabardyń oıyqjarasy, pankreatıt, obyr.
• Baýyr: gepatoz, alkogóldik gepatıt, baýyr sırrozy.
• Ortalyq júıke júıesi: júıke jasýshalarynyń buzylýy, mı ınsýlti.
• Reprodýksıalyq densaýlyq: jatyr ishindegi náresteniń alkogóldik ýlanýy, jatyr ishindegi náresteniń alkogóldik sındromy, perınataldy kezeńdegi aýrýlar, denesi men aqyl - estiń damymaı qalýy.
• İshimdikter mezgilsiz ólimniń sebebi bolýy múmkin: jaraqattar men ýlanýlar, adam óltirý, órt, sýǵa ketý, avtokólik oqıǵalary jáne t. b
Egerde sen qıyn jaǵdaıǵa tap bolsań!
Qurmetti oqýshy!
Ómir joly - qıyn jol. «Alynbaıtyn qamal joq» demekshi adamnyń sol qıyndyqtardy jeńýge óz tarapynan qulshynysy, umtylysy bolsa, bárin de jeńip, aldyna qoıǵan arman – maqsattaryna jetýge erik - kúshi tolyq jetedi. Bul qıyndyqtar - kúndelikti ózińdi qorshaǵan adamdarmen (ata - ana, dostaryń, muǵalimder, ózge de eresek adamdar) qarym – qatynasta kezdesetin kelispeýshilik, daý - janjal, t. b. jaǵdaı bolýy múmkin. Sondyqtan tómende berilgen keńesterge nazar aýdarǵan jón!
- árbir balanyń eń birinshi aqylshysy – ata-anasy. Sol sebepti mektepte bolatyn túrli jaǵdaıattarda óz-ózińdi qalaı ustaý jóninde ata-anańmen aqyldas;
- muǵalimniń bergen eskertýlerin, jazalaý sharalaryn túsinistikpen qabyldap, óz kemshilikterińdi joıýǵa tyrys; - mektepte oqýshylarmen, muǵalimdermen syılastyq qarym – qatynasta bolýǵa tyrys;
- sebepsiz pále - jaladan óz – ózińdi qorǵaý úshin ár ýaqytta da shynshyl bol, óz oıyńdy erkin aıta bil, óz quqyǵyńdy qorǵaı bil;
- mektepte júrgen kezińde sheshimi qıyn máselelerde saǵan aqylshy bolatyn, kómek qolyn sozatyn muǵalimder, synyp jetekshi, mektep psıhology bar ekenin esińde usta; - «Jumyla kótergen júk jeńil» degendeı óziniń kezdesken qıyndyqtaryńdy shamań kelgenshe óziń qajet dep tapqan adamdaryńmen (ata - ana, muǵalim, mektep psıhology) bólisip, olardan aqyl – keńes, kómek suraýǵa tyrys.
Atyraý oblysy, Mahambet aýdany, Saraıshyq aýyly,
Q. Qarashauly atyndaǵy Saraıshyq orta mektebiniń pedagog psıhology
Taýova Nursulý Raýlqyzy
You Might Also Like
-
Oqýshylarǵa psıhologıalyq kómek "Biz UBT - ǵa senimmen baramyz"
