InfoHub Logo

Jambyl oblysy Talas aýdany
Qarataý qalasy
«Úmit» mektep–ınternaty
9 synyp oqýshysy Abdrasılova Aqjan
Jetekshisi: Adılova Dına

Qazaq halqy tárbıege asa qatty mán bergen. Ul balany «Azamat», «Eldiń qorǵany» dep baǵalasa, qyzdardy «Yrys aldy — qyz», «Qyzdar bolashaq ana, ulttyń anasy» dep ardaqtaǵan.

Al jigitterge artqan senimi erekshe bolǵan. At aýyzdyǵymen sý iship, er etigimen sý keshken qasiretti shaqtarda, qıyn shaqtarda el namysyn, OTANYN, jerin, elin jigitter qorǵaǵan. Olar sondyqtan, jastaı shynyǵyp, shırap, shıryǵyp ósken. Qazaqtyń batyr jigitteriniń boıynan  aqyl, aıla, tózim, jiger, batyrlyq óte kóp kezdesken.

«Jigitke jeti óner de az» degen qazaq atamyz. Óner, bilim tek qaterli kúnderde ǵana emes, beıbit kúnde de, jaqsylyqtarda da qajet ekeni belgili. Ár qazaq óz perzentin túrli ónerge baýlyǵan. Olar shetinen ánshi, aqyn,balýan, etikshi, ańshy, mergen bolǵan. Kórshiles qaı elge, qaı jerge barsa da qazaq jigiteriniń mereıi ústem, bedeli asqaq bolǵan.

Munyń barlyǵy ónerdiń arqasynda júzege asqan. Qazaqtyń ár jigitine óner, bilim artyq bolmaǵan. Olar úırenýden jalyqpaǵan.
Qazaqqa barlyǵynan artyǵy — adaldyq, ar, uıat bolǵan. Boıynda adaldyǵy, uıat, ary, adamshyldyǵy bar jigitterden úlken ónegeli qasıetter, erlikter shyqqan.

Boıynda alýan óneri bola tura satqyn bolǵan, eldi satqan jigitterden el úmit kútpegen. Olarǵa kúdikpen, kúmánmen qaraǵan.

Qazir Táýelsiz Qazaqstan respýblıkasynyń baqytty turǵyndarymyz. Elimiz tynysh, jerimiz tynysh. Halqymyz aman. Beıbit, berekeldi zamanda ómir súrip otyrmyz. Mundaı beıbit kúnde sportshylar, án men óner, ádebıet salasynyń úzdikteri eliniń erkesine, halqynyń úzdik ulyna aınalýda. Máselen, Olımpıadada, Álem chempıonatynda, Azıa birinshiliginde chempıon bolǵan jerlesterimiz — naǵyz batyrlar.
Ondaı sportshy batyrlar bizdiń aýdannan da kóp shyqqan. Máseden, qazaq kúresinen álem chempıony, úsh dúrkin «Qazaqstan barysy» týrnıriniń jeńimpazy Beıbit Ystvbaevty talastyqtar erekshe maqtan etedi. Biz Beıbit jerlesimizdiń boıynan tek qana balýandyqty emes. Basqa da ónerdi kóp kóremiz. Mysaly, beıbit ázilge de sheber, avtokólikti jaqsy júrgizedi. Keıde án salatyn óneri de bar. Bokstan álem jáne Azıa birinshilikteriniń chempıony Oljas Sáttibaev ta talastyq sportshy. Oljastyń boıynda da bokstan bólek qasıetter mol. Mysaly, Oljas fýtboldy jaqsy oınaıdy, kúrese de alady. Án aıtady. Bılıard ta jaqsy oınaıdy. Sóz sóıleý e de sheshendigi bar.
Qazaqta «Segiz qyrly, bir syrly» degen de sóz bar. Bul alǵashqy «JİGİTKE jeti óner de az» degen maǵynaǵa uqsas.

Alaıda «Segiz qyrly, bir syrly» degenniń tárbıelik, halyqtyq máni úlken. Bul jerde qansha óneriń, qansha jaqsy qasıetiń bolsa da bir syrly bol. Qarapaıym bol. Eldi jerdi, halyqty syıla degen maǵanany beredi.

Halqymyz ár perzentiniń boıynan osyndaı izgi, jaqsy qasıetterdi kóp kórgisi keledi..

QAZAQTYŃ ár jigiti segiz qyrly, bir syrly bolýǵa laıyq..

---