InfoHub Logo

Kólikter qarańǵylyq áleminiń mazasyn qashyryp, alystan kózderin jarq etkizip bir-birine sálemin berip zymyraýda. Olardyń jaryqtarynan kirpikterine uıqy ilingen Talǵattyń kózi odan ári jumylyp, búkil dene salmaǵymen rólge qulap barady. Bir mezette qarama-qarsy baǵyttaǵy jáne óziniń kóliginiń dabylynan shoshyp denesin kóterip, róldi aınaldyryp óz baǵyty boıynsha jolǵa túsip, árirekte toqtady. Mańdaıdan shyqqan sýyq ter uıqysyn shaıa bastaǵanda, basqarýsyz qalǵan aýyz jybyrlap

— Atańa naǵylet uıqy túbime jetpeı qoımaıtyn sıaqtysyń! — dep, judyryǵymen óz-ózin salyp qaldy. Áýre bolǵany sonshalyq kóligindegi jolaýshy jaıly umytty, art jaǵynan daýys estigen soń keshirim suramaq bop denesin burdy. Tilin kálımaǵa úıirip otyrǵan jasy alpys beske aıaq qoıa bastaǵan áıel, júrgizýshiniń nazaryn baıqap jym boldy. Kólik qyzyp bolatyn ýaqyt ótpeı:

— Nege olaı istedińiz? -dep, sóz bastady.

— Túsinbedim?

— Nege ózińizge jábir kórsetip jatyrsyz?

— A, oǵan mán bermeńiz! Eger, qateligimdi keshetin bolsańyz jolymyzdy jalǵastyrsaq?

— Qam sút emgen pende bolǵan soń ondaı-mundaı kezdesedi.

Talǵat kilt burap temir tulparynynyń tizginin ustady. Tuıaqtary talaı jerdiń betin sıpap ótken sátte, jolaýshy nazaryn joldan almaı, bir sátke qasyndaǵy Tákeńe sál burylyp

— Seniń aqyryńa uıqy emes, bas aýrýyn basatyn dári jetedi! -dedi de bir núktege janaryn baılady. Júrgizýshiniń oıy jol men uıqynyń arasy bolǵandyqtan, qulaǵy shalys estip,

— Aıyp etpeseńiz, estimeı qaldym... — degenge jolaýshy aıtqandaryn aınytpaı qaıtalady. Endigi shofer Talǵattyń boıy úshke bólindi, biraq sońǵysy mańyzdyraq. "Olaı aıtýyna ne sebep?", "Sóziniń jany bolsa, qaıtem?", "Já, ár sandyraqqa kóńil bóletin bolsam, o zamanda ana dúnıe esigin ashatyn shyǵarmyn", "Biraq...." degen syndy sózder mıyna sarqyrama sýyndaı quıylyp, birden bolmasa da, keýdesine qoıylǵan dán bas kótere bastady. Ólim aǵashy ár demde kórkeıip kele jatqanda álgi sáýegeı apanyń daýysy oıyn bólip

— Balam, osy jerden toqtaı sal... — degen sózder qulaǵyn qytyqtap aınalasynan ótip ketkenin sezip, ne degenin bilý nıetpen

— Apa, ne deısiz?

— Ótip kettiń, toqta deımin!

Tákeń belgili mekennen asyp ketkenin jańa ǵana ańǵaryp, keri qaıtty. Sáýegóı apany qutty uıasyna jetkizgen sátte, álgi jolaýshy taǵy aýyz ashty

— Esińde bolsyn! Umytpa! Bas jazatyn dári seniń ólimińe sebepker bolady.

— Olaı aıtatyndaı sebep bar ma? Nege men sizge senýim kerek?

— Óıtkeni bolashaǵyńdy beıpul aıtyp berdim. Keıin jeti atamnan qonǵan qasıet bar! Sen, senbe óz qulqyńda! — dedi de esikti tars etkizdi.

Bul sózderge Tákeń nana bastaǵandaı, ólim aǵashy boı kóterip, oıy men janaryn belgisiz bir núktege jınady. Tynyshtyq ornaǵan saıyn aspan qarańǵylyǵy boıyna sińip jatqanda, rasıada daýysy

— Júrgizýshi 154 tyńdap tursyz ba? Júrgizýshi 154 -dep qaıtalanǵan sóz boýlıń sharyndaı domalap kelip oıyn san-saqqa ushyrdy.

— Tyńdap turmyn!

— Júrgizýshi 154 sizdi jańa tapsyrys kútip tur!

— Láılá, múmkin bolsa ony basqaǵa bershi, álim ketip tur, qazir baryp kezegimdi tapsyramyn!

— Jaraıdy! Sizdi kútemiz! — dep, baılanys úzildi. Tákeń bar kúshin jıyp, kóligin ot aldyryp belgilengen orynǵa bet aldy.

Esep aıyryp úıine jol saldy. Biraq óz-ózinen mazasy qashyp sáýegóıdiń aıtqanyn oılamaýǵa baryn salsa da, keýdesindegi aǵash búr jardy.

Esik tarsyldatyp turǵanyna kór qazatyn ýaqyt bolsa da, arǵy jaǵynan áreket baıqalmaıdy. Bar ashýy aıaǵynyń ushyna jınalǵandaı, aıamaı bir tepti. Sodan keıin ǵana arǵy jaǵynan

— Bul kim eı? Tún jarymynda mazany qashyrǵan — degen Sánıra daýysyna

— Men! Ash! — dep qysqa qaıyrdy. Áıeli esikti ashýy ashsa da, biraq túkke túsinbeı uıqynyń qushaǵynan aryla almaı kúıeýine "ne boldy degendeı" qaraýda. Talǵat kirgen boıda qımylsyz. Sóz tizginin Sánıra alyp

— Sen búgin tańǵa jýyq kelmeýshi me ediń?

Kıeýiniń júzinen kóz aıyrmaı uzaq únsizdikten soń:

— Bilmeımin... - degen jaýaptan keıin, bilgenińdi iste degendeı qolyn bir siltep bólmesine kirip ketti. Eri báz qalpyn buzbaı dálizdegi ilgishteı jansyzdanǵan. Ústine kıim ilseń de sezer emes.

Sánıra tańǵy uıqydan oıanyp as bólmesine jetkeni sol edi, onda jary otyr.

— Báribir uıyqtamaıdy ekensiń, jumysyńdy bitirip bir-aq kelmediń be?

Tákeń únsiz, tipti erini jybyrlamaıdy.

— Saǵan báribir, turmys seniń mıyńa kirip te shyqpaıdy! Eger men qumyrsqadaı jan kúıdirmesem, baıaǵyda-aq ınelikteı aram qatar ediń!

— Kıeýi únsiz, qaqsaǵan daýys qulaǵyna kirip shyqpaǵandaı. Júrgizýshi 154-tiń túrin kórgen áıeli Sánıra máseleniniń tórkinine jetpese de, bir jastyqqa bas qoıǵan adamǵa sál bolsa da jany ashı bastaǵandaı

— Saǵan ne bolǵan, tynyshtyq pa? — degen suraqtarǵa jaýap tapaǵan soń jaqyndaı

— Talǵat! Táke... — dep,  mańdaıyn ustap kórdi, bári qalpynda sıaqty. Kóp uzamaı julqyp edi, júrgizýshi 154 endi oıanǵandaı, oı qushaǵynan sál arylyp, únsiz basyn burdy. Sánıra shydaı almaı qaıta surady

— Tynyshtyq pa?

— Ne deısiń?

— Men saǵan manadan beri aıtqanymdy estigen joqsyn ba? Meńireý bolǵannan saýmysyń?

— Bilmeımin...

— O, toba! Kózge kúıik bolmaı jat ta, qat!

Tákeń jaı kúnde mundaı qarym-qatynasqa saı jaýap qaıtaratyn, biraq ol ádettegi ýaqytta edi. Al, búgin moıynsunyp jatar bólmege bet aldy. Áıeli óz kózine ózi sener emes:

— Mynaǵan jyn kóringen be? O, toba! - degen qalpy ýaıymǵa batyp ketip bara jatqan shetinen ózin sýyryp shyǵaryp, myna kúıde jyndyhanadan nómer ashqyzyp qoıatyn sıaqtymyn — dedi de as qamyna kiristi.

Jumys kıimin kıýge jatar bólmege kirse, eri tósek ústinde otyr, kózi bir núktede. Buǵan tilin maıystyrsa da, sóz ótpesin sezip, jumysqa ázirlenip jatqanda

— Mazam qashty - degen Tákeńniń sózi bólmeniń ǵana emes áıeliniń de tynyshtyǵyn buzdy. Biraz shoshyp qalǵan eken, óz-ózin ushyqtap jatyp

— Týf... týf... týf...! Oı, Alla! Sen sóıleı alasyń ba ne? - dedi, biraq eri estigen joq

— Tez áser etetin dárińdi bershi?

— Qaısy?

— Jatar aldyn ishetin

— Uıqy dárisi me?

— Myna hálimde óz-ózimdi mert qylatyn shyǵarmyn!

— Qazir tura-tur kıinip alaıyn — dep, aıtaryn aıtsa da, biraq túpki oıy kıeýiniń túsiniksiz qalpynan tez qutqarý oıymen dári qutysyn tez-tez aqtara bastady. Ne bolǵany belgisiz bir mezette Tákeń búkil páterdi basyna kóterip

— Biraq, dárilerdi shatastyryp alma jáne úıdegi búkil bas aýrýyn jazatyn dárilerdi qoqysqa laqtyr, endi olar bizge kerek emes - dep daýysyn joǵarǵy kerneýge bir-aq jetkizdi.

— Jaı ma? — dep qolyndaǵy plasınany shyrt etip aýzyna salyp — sendeı adammen bas aýrýsyz ómir súrýge bola ma? — dep jutyp,  basqa dárini kıeýine usyndy.

— Sózdi kópirtpeı, aıtqandy iste! — dep aýzyna salyp jutyp, kóńili tynyshtalǵany sol-aq ed, Sánıra esinep, kózi úshburyshtana bastady. Kıeýine bergen emshi qumalaǵynyń syrtyndaǵy jazýǵa kóz tastap,

— Men dárilerdi shatastyryp alǵan sıaqtymyn... — degen boıda edenge sulyq qulady. Al, Tákeńniń kóz aldyna túndegi jolaýshy kempirdiń beınesi kelip

— Men seni eskerttim emes pe? - degendeı narazylyq tanytyp keri aınalyp alystady. Asqazanyna túsken dári joǵary kóterilip tamaǵyńa tireldi. Kózinde bólme jaryǵy ólimsirep, qarańǵylyq basa berdi, basa berdi... Tynysy taralyp, qarlyǵyp tósekte janymen alysyp, bir mezette tyndy. Keýdesindegi ólim aǵashy jemis berdi.

Qansha ýaqyt ótkeni belgisiz Sánıra jerden basyn kóterip, qabyrǵadaǵy tyqyldap sharshamaǵan saǵatqa kózi túsip, úıden jan ushyra shyǵyp bara jatyp

— O, toba! Mazasyzdanǵany anaý ma, bas aýrýyn jazatyn dáriniń ózine uıyqtap qalypty ǵoı! — dep, aýyzy jybyrlap, esikti kilttep jumysyna bettedi.

Úı ishindegi tynyshtyqty dálizdegi Tákeńniń kıiminiń ishinde qalyp qoıǵan rasıa buzdy "júrgizýshi 154 jaǵdaıyńyz jaqsardy ma?", "jumysqa shyǵa alasyz ba? ", "júrgizýshi 154...." — degen syndy daýystar bólmelerdi jańǵyryqqa toltyrdy. Biraq oǵan jaýap beretindeı tiri jan tabylǵan joq.

---